Ахсынньы 31 диэн Григориан халандаарыгар сыл 365-с к?нэ ( ордук хонуктаах сылга 366-c к?нэ). Сыл б?тэhик к?нэ.

Бэлиэ к?ннэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• Аан дойдуга эргэ сылы атаараллар уонна Са?а Дьылы к?рс?лл?р. Ону кытта ситимнээх:
  • Арассыыйа   Арассыыйа ? Са?а Дьыл
  • АХШ   АХШ ? Бастакы т??н
  • Пилипиин   Пилипиин ? Сыл ти?эх к?нэ эбэтэр Bisperas ng Bagong Taon, Ризаль к?н?н уонна Са?а дьыл ыккардыгар бэлиэтэнэр
  • Япония   Япония ? Омисока
  • Шотландия   Шотландия ? Хогманай бастакы к?нэ эбэтэр ≪Эргэ сыл т??нэ≫
• Азербайджан   Азербайджан ? Аан дойду азербайдьаннарын биир санааланыыларын (солидарность) к?нэ
• АХШ   АХШ ? Кванза сэттэ к?н?ттэн алтыс к?нэ
• Ар?аа христианство: Оро?ооспо 12 к?н?ттэн сэттистэрэ

Т?бэлтэлэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 406 ? Вандааллар , алааннар уонна свебтар Рейн ?р??? туораан Галлия?а саба т?сп?ттэр.
• 1600 ? Британия Ост-Ииндийэтээ?и хампаанньата олохтоммут. Бу хампаанньа Ииндийэни сэриилээн ылбытынан биллэр.
• 1825 ? ?р? турбут Черниговскай полка саллааттарын иннигэр С. И. Муравьёв-Апостол уонна М. П. Бестужев-Рюмин ≪Православнай катехизис≫ диэн ааттаммыт ыраахтаа?ыны, крепостной быраабы уонна саллаакка к????нэн ылыыны утарар прокламациялара аа?ыллыбыт.
• 1877 ? Нуучча-Туурак сэриитин кэмигэр Арассыыйа сэбилэниилээх к??стэрэ Ташкессен аттынаа?ы кыргы?ыыга кыайбыттар.
• 1917 ( эргэ истиилинэн ахсынньы 18) ? Дьокуускайга Бастакы су?ал ы?ырыылаах Дьокуускайдаа?ы уезд гласнайдарын земскэй мунньа?а са?аламмыт, тохсунньу 9 к?н?гэр т?м?ктэммит (эргэ истиилинэн ахсынньы 24-гэр). Манна киин улуустартан бас-к?с дьон мустубуттар. Уезд быраабата талыллыбыт: бэрэстээтэл ? Алексей Широких , чилиэннэрэ ? Роман Оросин , Михаил Слепцов , Николай Афанасьев (бэрэссэдээтэл солбуйааччыта). Мунньах Сэбиэскэй былаа?ы билиммэтэх, Учредительнай собрание ы?ырылларын диэки эппит.
• 1924 ? Бастаанньа?ыттар Охуоскай та?ына?ы Аарка б????лэги ылбыттар
• 1992 ? Михаил Горбачев коммунизм диэн утопия диэбит.
• 1994 ? Бастакы чэчиэн сэриитин кэмигэр Арассыыйа аармыйата Чечня киин куоратын Грознайы штурмалаан са?алаабыт.
• 1999 ? Борис Ельцин Арассыыйа бэрэсидьиэнин солотуттан уурайбыт уонна бэрэсидьиэн эбээ?инэ?ин толорооччунан премьер-миниистири Владимир Путины хаалларбыт.
• 2000 ? Аан дойду ?рд?нэн XX ?йэ уонна Иккис ты?ыынча б?тэ?ик к?н?н бэлиэтээбиттэр.
• 2019 ? Доруобуйа аан дойдутаа?ы тэрилтэтигэр Кытай Ухань куоратыгар са?а биллибэт т?р??ттээх сэбиргэхтэтии (пневмония) т?бэлтэлэрин ту?унан информация киирбит. Бу кэлин COVID-19 диэн ыарыы бы?ыытынан биллибитэ.

Т?р??б?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 1491 ? Жак Картье ? били??и Канаада сирин Франция?а бас билиннэрбит француз чинчийээччитэ .
• 1869  ? Анри Матисс  ? Франция уруhуйдьута.
• 1916  ? Леонид Ким (02.01.1994 ?лб.) ? Саха АССР норуодунай худуо?унньуга , уопсастыбаннай диэйэтэл, педагог.
• 1928  ? Эллэй Сивцев (15.06.1994 ?лб.) ? саха норуодунай худуо?унньуга. Нам улуу?ун Хаты? Арыы нэ?илиэгиттэн т?р?ттээх. А?ата Гражданскай сэрии кыттыылаа?а, учуутал, ийэтэ уран тарбахтаах иистэнньэ? эбитэ ???.
• 1930  ? Михаил Спиридонов  ? 60-ча сыл ?р?с флотугар ?лэлээбит Социалистыы ?лэ Дьоруойа .

?лб?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 2001  ? Андрей Пахомов (07.10.1936 т?р.) ? Саха АССР культурнай тутулун чинчийбит учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
• 1977  ? Николай Колесов  ? кырсаны бултаа?ы??а б?т?н Сойуус рекордун олохтообут саха чулуу булчута, Социалистыы ?лэ Дьоруойа (1957), Ленин уордьанын кавалера (1957).