Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
31 декабрь
?
григориан стиле
буйынса йылды? 365-се к?н? (
к?бис? йылында
366-сы). Йылды? ?у??ы к?н?.
Байрамдар
??м и?т?лекле даталар
- Халы?-ара
- Ер
:
Я?ы йыл
алды.
- Д?й?м тыныслы? с???те к?н?.
- ?арар ?абул ите? к?н?.
- Милли
- ??н?ри
- Сюткин Пётр Иванович
(1915?14.08.1954),
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнаш?ан х?рби хе?м?тк?р,
танк
бригада?ыны? взвод командиры, гвардия
майоры
.
Советтар Союзы Геройы
(1946).
- Абрамов Алексей Фёдорович
(1925?12.06.2010), Б?й?к Ватан ?у?ышы яугиры, танк рота?ы десантсы?ы, кесе сержант.
Дан орденыны?
тулы ??м 3-с? д?р?ж?
Хе?м?т Даны
(1972) ордены кавалеры.
- Я?упов Радик ?изз?т улы
(1935?22.02.2011),
?алим
-
инженер-механик
. 1973 йылдан
?ф? авиация институты
??м
?ф? д??л?т авиация техник университеты
у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 1984?1989 йылдар?а машина деталд?ре ??м механизмдар теория?ы кафедра?ы м?дире; 2001 йылдан ? х??ерге
Р?с?й Ф?нд?р академия?ы ?ф? федераль тикшерене???р ???гене?
Механика институты хе?м?тк?ре, 2007 йылдан ? баш ?илми хе?м?тк?р. Техник ф?нд?р докторы (1986), профессор (1987).
Баш?ортостан Республика?ыны?
ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1997). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
К?г?рсен районы
Ибрай
ауылынан.
- Б?хтей?рова За?и?? Нурый ?ы?ы
(1916?1978),
балет
артисы, т??ге
баш?орт
балериналарыны? бере?е. 1938?1946 йылдар?а
Баш?орт д??л?т опера ??м балет театрыны?
балет артисы, 1950?1964 йылдар?а педагог-репетиторы, бер ?к ва?ытта театр?ы? балет студия?ы у?ытыусы?ы, 1965?1974 йылдар?а
Октябрьский
?ала?ында?ы Ю. А. Гагарин исеменд?ге Техника йорто балет студия?ыны? (1972 йылдан халы? хореография студия?ы) художество ет?ксе?е ??м балетмейстеры.
Баш?орт АССР-ыны?
ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре (1972).
- ??бдр?химов М??литй?н С??итй?н улы
(1941), ю?ары м?кт?п ветераны,
?алим
-
инженер-механик
. 1970 йылдан
?ф? нефть институтыны?
??м
?ф? д??л?т нефть техник университетыны?
Октябрьский филиалы у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 2002 йылдан нефть промысла?ы машиналары ??м ?орамалдары кафедра?ы м?дире. Техник ф?нд?р докторы (1992), профессор (1995).
Баш?ортостан Республика?ыны?
ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1998),
СССР
-?ы? нефть с?н???те отличнигы (1981) ??м уйлап табыусы?ы (1976), Р?с?й Федерация?ыны? почётлы ю?ары ??н?ри белем бире? хе?м?тк?ре (2006).
тулы исемлек
- Назарова Филз? М?с??т ?ы?ы
(1951), ?аулы? ?а?лау ?лк??е ветераны, табип-акушер-гинеколог. 1978 йылдан
?ф?л?ге
17-се, 1982 йылдан ? 21-се дауахана табибы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан табибы (2007). Сы?ышы мен?н ?ф? ?ала?ынан.
- С?мирханов Урал Эдгар улы
(1961), ?алим-табип, хирург. 1990 йылдан
Раевка
???к район дауахана?ы табибы. Медицина ф?нд?ре кандидаты (2002). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
?лш?й районы
?р??м?т
ауылынан.
Тыу?ан айы ??м к?н? тура?ында аны? м??л?м?т булма?андар
- Ямалетдинов Н??ф?т Н?биулла улы
(1901?1940), комсомол ??м д??л?т органдары эшм?к?ре. 1920?1921 йылдар?а
РКСМ-ды? Баш?ортостан ?лк? комитетыны?
беренсе секретары, бюро а?за?ы; 1928?1930 йылдар?а Баш?орт АССР-ыны? юстиция халы? комиссары.
- Ш?йехов Ф??им Мансур улы
(1931?24.03.1994), алдын?ы нефтсе. 1957?1986 йылдар?а ≪Са?ма?ошнефть≫ нефть ??м газ сы?арыу идаралы?ы операторы, мастеры, смена начальнигы, т???л?ш-монтаж идаралы?ы начальнигы.
Хе?м?т ?ы?ыл Байра?
(1981) ??м
≪Почёт Билд??е≫
(1971) ордендары кавалеры. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Са?ма?ош районы
Са?ма?ош
ауылынан.
- Имамов Баязит З?к?ри? улы
(1936),
ауыл хужалы?ы
ветераны. 1974 йылдан
Д?рт?йл? районы
≪?с?н≫ колхозы бригадиры, 1979?1986 йылдар?а ??м 1992 йылдан ? баш агроном. Хе?м?т ?ы?ыл Байра? ордены кавалеры (1976), СССР Халы? ?а?аныштары к?рг??м??енд? ?атнашыусы (1983), ВДНХ-ны? к?м?ш ми?алы эй??е (1977). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Илеш районы
С?йет?ол
ауылынан.
тулы исемлек
Тыу?ан ай ??м к?н? ха?ында аны? м??л?м?т булма?андар
- Солтанов М?х?м?тй?р М?х?м?тш?риф улы
(1837?12.06.1915),
дин
??еле. 1886?1915 йылдар?а
Ырымбур
мосолман дини? йыйылышы м?фт?й?. 1-се д?р?ж? Изге Анна ??м 1-се д?р?ж? Изге Станислав ордендары кавалеры.
- Биктимерова Ма?икамал М?х?м?т ?ы?ы
(1917?24.02.1992), механизатор. 1930?1974 йылдар?а (???кл?к мен?н)
Байма? районы
≪?а?мар≫ колхозы колхозсы?ы, 1936?1958 йылдар?а Байма? МТС-ы тракторсы?ы. ≪Почёт Билд??е≫ ордены кавалеры (1957). Сы?ышы мен?н ошо районды?
Исма?ай
ауылынан.
- М??с?тов Ми?х?т Ш?рифй?н улы
(1922?26.02.1983), комсомол, партия ??м
СССР-?ы? именлек органдары
хе?м?тк?ре, подполковник.
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы, у?сылар дивизия?ыны? сапёр?ар рота?ы командиры. 1947 йылдан ВКП (б)-ны?
Д?рт?йл? район
комитеты инструкторы, 1949 йылдан ВЛКСМ район комитетыны? беренсе секретары, 1950 йылдан ? именлек органдары хе?м?тк?ре.
?ы?ыл Байра?
(1944), 2-се д?р?ж?
Ватан ?у?ышы
(1943) ??м ике
?ы?ыл Йондо?
(1943, 1944) ордендары кавалеры. Сы?ышы мен?н ошо районды?
К?к?уян
ауылынан.
- Ш?йм?р??нов Й????т Сабирй?н улы
(1927?11.09.1987),
нефтсе
. 1957?1986 йылдар?а ≪Са?ма?ошнефть≫ нефть ??м газ сы?арыу идаралы?ыны? слесарь-ремонтсы?ы, мастеры, торла?-коммуналь хужалы? слесары. 3-с? д?р?ж?
Хе?м?т Даны ордены
кавалеры (1975). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Туймазы районы
Б?тке
ауылынан.
- Низамов З?лф?р ??ни улы
(1942), тракторсы. 1963 йылдан Д?рт?йл? районы ≪?с?н≫ колхозы механизаторы. Хе?м?т ?ы?ыл Байра? ордены кавалеры (1973). Сы?ышы мен?н ошо районды?
Т?б?нге ?ар?ауыл
ауылынан.
тулы исемлек
- Харисов Ф?рр?х Харис улы
(1918?13.01.1945), Б?й?к Ватан ?у?ышында ??л?к бул?ан яугир, артиллерия полкыны? разведка отделение?ы командиры,
?лк?н сержант
.
Дан орденыны?
тулы кавалеры. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Салауат районы
М?хм?т
ауылынан.
- Петров Алексей Айметович
(1918?25.03.2003), Халхин-Гол йыл?а?ында?ы совет-япон конфликтында ??м Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнаш?ан х?рби хе?м?тк?р, танк командиры,
капитан
. ?с
?ы?ыл Йондо? ордены
кавалеры (1942, 1944, 1956). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ы
Д?рт?йл? районыны?
Ми???к
ауылынан.
- В?хитов ???ел ??л??етдин улы
(1928?8.08.2014),
инженер
?
нефтсе
-?алим, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы.
Татарстан Республика?ы
Ф?нд?р академия?ыны? почётлы академигы (1999), техник ф?нд?р докторы (1965), профессор (1967).
Татар АССР?ыны?
7?се са?ырылыш (1967?1971) Ю?ары Советы депутаты, ат?а?ан?ан ф?н ??м техника эшм?к?ре (1965). Ленин (1971),
Хе?м?т ?ы?ыл Байра?
(1966) ордендары кавалеры. Сы?ышы мен?н
Ст?рлетама?
?ала?ынан.
- Благодарский ?сх?т Т?л??т улы
(1953), хирург-табип,
муниципаль орган
хе?м?тк?ре, й?м???тсе. 1982 йылдан
Салауат ?ала?ы
1-се дауахана?ыны? травматолог-ортопеды, 1997 йылдан ? травматология пункты м?дире. 2006?2008 йылдар?а ??м 2010 йылдан ?ала хакими?тене? ?аулы? ?а?лау б?леге м?дире, 2011 йылдан травматология пунктыны? травматолог-ортопеды. 2007?2011 йылдар?а ?ала советы депутаты. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан табибы (2014) ??м Почёт грамота?ы мен?н б?л?кл?не?се (2007). Сы?ышы мен?н ошо ?аланан.
- Иванова Ленара Х?ким ?ы?ы
(1968), инженер-
и?тисадсы
, юрист, профсоюз ??м
д??л?т
органдары хе?м?тк?ре. 2019 йылдан
Баш?ортостан Республика?ы Х?к?м?те
Премьер-министры урынба?ары ? Баш?ортостан Республика?ыны? ?аил?, хе?м?т ??м халы?ты социаль я?лау министры. Баш?ортостан Республика?ыны? м??ариф отличнигы. Сы?ышы мен?н
Нефтекама
?ала?ынан.
- 1869
:
Анри Матисс
,
Франция
р?ссамы.
- 1908
:
Симон Визенталь
,
Австрияла
тыу?ан
й???д
, архитектор ??м й?м???т эшм?к?ре.
- 1937
:
Энтони Хопкинс
,
Британия
актёры.
- 1941
:
Алекс Фергюсон
, 1986?2013 йылдар?а ≪Манчестер Юнайтед≫ футбол клубыны? баш тренеры.
- 1946
: Людмила Пахомова,
СССР
фигурисы, Олимпия чемпионы (1976).
- 1948
: Донна Саммер,
А?Ш
йырсы?ы
.
- 1948
: Регина Дубовицкая,
Р?с?й?е?
телетапшырыу?ар алып барыусы?ы.
- 1973
: Николай Цискаридзе, СССР ??м Р?с?й балет артисты,
Р?с?й Федерация?ыны?
халы? артисы.
- 1719
: Джон Флемстид,
Англия
астрономы.
- 1916
: Рене-Поль Шутценбергер,
Франция
р?ссамы.
- 1936
:
Мигель де Унамуно
,
Испания
философы, я?ыусы ??м й?м???т эшм?к?ре.
- 1944
: Анна Афанасьевна Морозова,
СССР
-?ы? партизан-разведчигы,
Советтар Союзы Геройы
(1945, ?лг?нд?н ?у?).
- 1951
: Максим Максимович Литвинов, СССР-?ы? д??л?т эшм?к?ре, дипломат. 1930?1936 йылдар?а СССР-?ы? сит ил эшт?ре халы? комиссары.
- 1970
: Николай Николаевич Андреев, СССР физигы, ф?нни акустика м?кт?бен? ниге? ?алыусы.
Социалистик Хе?м?т Геройы
(1970).
- 1972
: Андрей Николаевич Белозерский, СССР биохимигы,
молекуляр биология?а
ниге? ?алыусылар?ы? бере?е. Социалистик Хе?м?т Геройы (1969).
- 1980
:
Маршалл Маклюэн
,
Канада
социологы, филолог ??м ???би т?н?итсе.
- 1985
: ?абит М?хм?т улы Мусрепов, СССР я?ыусы?ы, й?м???т эшм?к?ре, ?а?а? ССР-ы Ф?нд?р академия?ы академигы, Социалистик Хе?м?т Геройы (1974), ?а?а?станды? халы? я?ыусы?ы (1984).
- 1990
: Иосиф Абрамович Рапопорт, СССР-?ы? ?алим-генетигы,
Ленин премия?ы
лауреаты (1984), Социалистик Хе?м?т Геройы (1990).
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы.
- 1993
: Михаил Александрович Дудин, СССР ша?иры, т?ржем?се, х?рби х?б?рсе, й?м???т эшм?к?ре. Социалистик Хе?м?т Геройы (1976).
- 1996
: Лев Иванович Ошанин, ша?ир, йыр?ар авторы, СССР-?ы? Д??л?т премия?ы лауреаты (1950)
- 2004
: Жерар Дебрё,
А?Ш
и?тсадсы?ы,
Нобель премия?ы
лауреаты (1983).