Wikipedia, Entziklopedia askea
Abenduaren 31
gregoriotar egutegiaren
urteko
hirurehun eta hirurogeita bostgarren
eguna
da, 366.a
bisurteetan
. Egun honetan amaitzen da urtea.
|
|
Gertaerak
|
Urte zahar eguna
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Seaska egutegia:
Zorione, Zorion eta Silbestre.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
- 1982
?
ETB 1
telebista katea lehenbizikoz aireratu zen.
- 2013
?
Katakrak
ireki zuten
Irunean
, Euskal Herriko liburu-denda sozialik handiena.
- 1677
?
Manuel Sada
,
Nafarroako erregeordea
(h.
1764
).
- 1826
?
Sabino Goikoetxea
,
Argos
, bizkaitar arkitektoa eta idazlea (h.
1901
).
- 1867
?
Vicente Berrueta
, gipuzkoar margolaria (h.
1909
).
- 1872
?
Joseph Garat
, Baionako alkatea (h.
1944
).
- 1876
?
Sabino Izeta
, gipuzkoar margolaria (h.
1918
).
- 1882
?
Maria Soledad Moral Santa Cruz
, bizkaitar arrain saltzaile, "sardinera", eta ekintzailea (h.
1944
).
- 1889
?
Jose Miguel Barandiaran
, gipuzkoar antropologoa, etnografoa eta apaiza (h.
1991
).
- 1896
?
Silvestre Penas
, nafar musikagilea eta zuzendaria (h.
1985
).
- 1907
?
Ramon Lafuente
, bizkaitar futbolaria (h.
1973
).
- 1910
?
Manuel Aguero
, bizkaitar toreatzailea (h.
1990
).
- 1913
?
Imanol Agirre
, bizkaitar idazlea (h.
1983
).
- 1927
-
Antonio Mateo
,
Irunen
bizi izandako asturiar margolaria,
Luancon
(h.
2012
).
- 1930
-
Jaime Erana
, bizkaitar futbolaria (h.
2013
).
- 1936
?
Jose Antonio Gasca
, gipuzkoar saskibaloi entrenatzailea eta
Askatuak Saski-Baloi Taldearen
sortzailea (h.
1982
).
- 1937
?
Francisco Gabika
, bizkaitar txirrindularia (h.
2014
).
- 1938
?
Luis Campoy
, nafar politikaria,
UPN
alderdikoa.
- 1955
?
Angel Maria Urdazi
, gipuzkoar futbolari ohia.
- 1956
?
Ana Isabel Ugalde
, gipuzkoar historialaria eta
EHUko
irakaslea.
- 1960
?
Dina Bilbao
, euskal triatleta aitzindaria (h.
1997
).
- 1965
?
Itziar de Blas
, arabar kazetaria eta itzultzailea.
- 1966
?
Reyes Carrere
, gipuzkoar eskubaloi jokalari eta entrenatzailea eta politikaria.
- 1968
?
Javier Perez
, bizkaitar artista plastikoa.
- 1972
?
Teresa Zabalza Diez
, nafar musikagilea, musikaria eta musika irakaslea.
- 1973
?
Jon Gonzalez Diez,
Peli
, bizkaitar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- 1975
?
Sendoa Agirre
, bizkaitar futbolaria.
- 1982
?
David Mouriz
, eusko-galiziar saskibaloi jokalari paralinpikoa,
Naronen
.
- 1985
?
Alberto Ongai
, nafar pilotari ohia.
- 1993
?
Izaro Andres
,
Izaro
, bizkaitar abeslaria.
- 1994
?
Asier Usarraga
, gipuzkoar errugbilaria.
- 1378
?
Kalisto III.a
,
Aita santua
(h.
1458
).
- 1491
?
Jacques Cartier
, frantziar esploratzailea (h.
1557
).
- 1514
?
Andres Vesalio
,
flandriar
anatomista (h.
1564
).
- 1569
?
Ana Medici
, italiar noblea (h.
1584
).
- 1617
?
Bartolome Esteban Murillo
, espainiar margolaria (h.
1682
).
- 1668
?
Herman Boerhaave
, herbehereetar sendagilea (h.
1738
).
- 1720
?
Charles Edward Stuart
, Erresuma Batuko eta Irlandako tronuen erregenahia (h.
1788
).
- 1738
?
Charles Cornwallis
, britainiar jenerala (h.
1805
).
- 1739
?
Etienne-Joseph de Pavee de Villevieille
, frantziar apaiz katolikoa,
Baionako apezpikua
izandakoa (h.
1793
).
- 1747
?
Gottfried August Burger
, alemaniar olerkaria (h.
1794
).
- 1751
?
Johann Baptist von Lampi Zaharra
, austriar-italiar erretratu egile margolaria (h.
1830
).
- 1763
?
Pierre-Charles Villeneuve
, frantziar militarra (h.
1806
).
- 1803
?
- 1805
?
Marie d'Agoult
, frantziar idazlea (h.
1876
).
- 1814
?
Jules Simon
,
Frantziako lehen ministroa
(h.
1896
).
- 1830
?
Ismail Paxa
,
Egiptoko
kedive
a (h.
1895
).
- 1838
–
Jules Dalou
, frantziar eskultorea (h.
1902
).
- 1842
?
- 1844
?
Ricardo Balaca
, espainiar margolaria (h.
1880
).
- 1849
?
Adela Breton
, ingeles arkeologo, artista eta esploratzailea (h.
1923
).
- 1855
?
Giovanni Pascoli
, italiar poeta lirikoa (h.
1912
).
- 1869
?
Henri Matisse
, frantziar margolari, inprimatzaile eta delineatzailea (h.
1954
).
- 1871
?
Maria Villen
, espainiar pedagogoa eta irakaslea, Bigarren Errepublikako maistra (h.
1961
).
- 1877
?
Viktor Dyk
, txekiar idazle eta politikari abertzalea (h.
1931
).
- 1878
?
Horacio Quiroga
, uruguaitar idazlea (h.
1937
).
- 1880
?
George Catlett Marshall
, estatubatuar jenerala, 1953ko
Bakearen Nobel Saria
(h.
1959
).
- 1881
?
Max Hermann Pechstein
, alemaniar margolari eta marrazkigilea (h.
1955
).
- 1898
?
Istvan Dobi
,
Hungariako
lehen ministro eta estatuburua (h.
1968
).
- 1899
?
Silvestre Revueltas
, mexikar biolinista eta musikagilea (h.
1940
).
- 1905
?
- 1908
?
Simon Wiesenthal
, austriar arkitektoa, gerra kriminal naziak identifikatu eta lokalizatzen aritzeagatik ezaguna (h.
2005
).
- 1911
?
John Mulgan
, zeelandaberritar idazle, kazetari eta argitaratzailea (h.
1945
).
- 1914
?
Jose Manuel Lara Hernandez
, espainiar argitaratzailea, Planeta argitaletxearen sortzailea (h.
2003
).
- 1917
?
Carlos Gurmendez
, uruguaiar jatorriko espainiar filosofoa (h.
1997
).
- 1918
?
Gunder Hagg
, suediar atleta (h.
2004
).
- 1921
?
- 1929
?
- 1935
?
Salman Saudi Arabiakoa
,
Saudi Arabiako
erregea.
- 1936
?
Siw Malmkvist
, suediar abeslaria.
- 1937
?
- 1938
?
Marien Ngouabi
,
Kongoko Errepublikako
presidentea (h.
1977
).
- 1941
?
- Alex Ferguson
, eskoziar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Sarah Miles
, ingeles zinema, antzerki eta telebistako aktorea.
- 1943
?
- 1945
?
Connie Willis
, estatubatuar zientzia-fikziozko idazlea.
- 1946
?
Diane von Furstenberg
, belgiar-estatubatuar moda diseinatzailea, bere soineko gurutzatuegatik ezaguna.
- 1947
?
Joaquin Araujo
, espainiar naturalista, izadiaren denfentsaren aldeko liburu egilea eta
Tximino Handia Proiektuaren
Espainiako presidentea.
- 1948
?
- 1949
?
Rainer Fetting
, alemaniar margolari neoespresionista.
- 1951
?
Kenny Roberts
, estatubatuar motoziklismoko pilotu ohia.
- 1952
?
- 1953
?
Jane Badler
, estatubatuar aktore eta abeslaria.
- 1954
?
Alex Salmond
,
Eskoziako lehen ministro
ohia.
- 1959
?
Val Kilmer
, estatubatuar aktorea.
- 1962
?
Nelson Luis Kerchner,
Nelsinho
, brasildar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- 1964
?
Valentina Vargas
, txiletar aktorea.
- 1965
?
Gong Li
, txinatar aktorea.
- 1966
?
Matthew W. Taylor
, estatubatuar ahots-aktorea.
- 1973
?
Amir Kari?
, esloveniar futbolari ohia.
- 1975
?
Diana Sacayan
,
transgeneroen
aldeko argentinar ekintzailea (h.
2015
).
- 1977
?
- 1978
?
Tomomi Miyamoto
, japoniar futbolari ohia.
- 1980
?
Richie McCaw
, zeelandaberritar errugbi jokalari ohia.
- 1981
?
Deniz Cakır
, turkiar aktorea.
- 1982
?
Katalin Barsony
, hungariar soziologo eta zinema zuzendaria.
- 1984
?
Lucho Fernandez Estebanez
, espainiar aktorea eta MCa.
- 1986
?
Raquel Corcoles
,
Moderna de Pueblo
, espainiar komiki egile eta ilustratzailea.
- 1987
?
- 1989
?
Mamadou Samb
, senegaldar-espainiar saskibaloi jokalaria.
- 1995
?
Gabrielle Douglas
, estatubatuar gimnasta artistikoa.
- 1996
?
- 1819
?
Jean Dalbarade
, Lapurdiko militarra,
kortsario
ospetsua (j.
1743
).
- 1893
?
Antonio Juan Bildosola
, bizkaitar abokatu eta kazetaria (j.
1826
).
- 1916
?
Leon Larribau
, euskal herritar errugbilaria,
Lehen Mundu Gerran
hila (j.
1889
).
- 1920
?
Antonio Arostegi
, nafar ongile eta enpresaburua,
Madrilen
(j.
1843
).
- 1927
?
Pedro Navascues
, nafar historialari eta idazlea (j.
1903
).
- 1936
?
- 1939
?
Raimundo Lanas
, nafar
jota
abeslaria,
Zaragozan
(j.
1908
).
- 1984
?
Jose Larranaga
, gipuzkoar politikaria,
ETAk
eraila (j.
1927
).
- 1997
?
Pablo Barcos
, bizkaitar futbolaria,
Mexiko Hirian
(j.
1913
).
- 2016
?
Jose Angel Sanchez Asiain
, bizkaitar enpresaburu eta ekonomialaria,
Madrilen
(j.
1929
).
- 192
?
Komodo
,
erromatar enperadorea
.
- 335
?
Silvestre I.a
,
Aita Santua
.
- 1384
?
John Wyclif
, ingeles teologoa eta
Eliza Katolikoaren
kritikaria,
Erreforma Protestantearen
aurrekarietakoa (j.
c.
1320
).
- 1588
?
Luis Granadakoa
, espainiar domingotarra, predikaria eta idazlea (j.
1504
).
- 1691
?
Robert Boyle
, irlandar filosofo eta zientzialaria (j.
1627
).
- 1705
?
Katalina Bragantzakoa
,
Ingalaterrako
,
Eskoziako
eta
Irlandako
erregina ezkontidea (j.
1638
).
- 1719
?
John Flamsteed
, ingeles astronomoa (j.
1646
).
- 1799
?
Jean-Francois Marmontel
, frantziar historialari, idazle eta
entziklopedista
(j.
1723
).
- 1830
?
Felicite de Genlis
, frantziar idazle, harpa-jole eta hezitzailea, Frantziako errege-familiaren irakaslea (j.
1746
).
- 1864
?
George M. Dallas
,
Ameriketako Estatu Batuetako
11. presidenteordea (j.
1792
).
- 1865
?
Fredrika Bremer
, suediar idazlea eta aktibista feminista (j.
1801
).
- 1872
?
Aleksis Kivi
, finlandiar idazlea,
finlandierazko
lehen eleberri esanguratsua idatzi zuena (j.
1834
).
- 1875
?
Agustin Luengo
,
extremadurar erraldoia
,
akromegaliaren
ondorioz 2,35 metro garai izatera heldu zen gizasemea (j.
1849
).
- 1876
?
Katalina Laboure
, framtziar moja (j.
1806
).
- 1877
?
Gustave Courbet
, frantziar margolaria (j.
1819
).
- 1882
?
Leon Gambetta
, frantziar politikaria (j.
1838
).
- 1891
?
Samuel A. Crowther
, nigeriar hizkuntzalari eta apaiza (j.
1807
?).
- 1907
?
Jules de Trooz
,
Belgikako
lehen ministroa (j.
1857
).
- 1916
?
Alice Ball
, estatubatuar zientzilari eta kimikaria,
lepraren
aurkako garaiko tratamendu eraginkorrenaren garatzailea (j.
1892
).
- 1923
?
Edouard Stephan
, frantziar astronomoa (j.
1837
).
- 1939
?
Sara Blomfield
, ingeles idazle eta filantropoa, haurren eta emakumeen eskubideen alde lan egin zuena (j.
1859
).
- 1945
-
Leonard Adleman
, estatubatuar informatikaria,
RSA
zifratze algoritmoaren sortzaileetako bat.
- 1950
?
- 1951
?
Maksim Litvinov
, sobietar iraultzaile, politikari eta diplomazialaria (j.
1876
).
- 1962
?
- 1963
?
Francisco Llano de la Encomienda
, espainiar jenerala (j.
1877
).
- 1966
?
Elena Stasova
, errusiar militante
boltxebikea
(j.
1873
).
- 1969
?
Theodor Reik
, austriar-estatubatuar psikoanalista (j.
1888
).
- 1977
?
Sabah Al-Salim Al-Sabah
,
Kuwaiteko
emirra (j.
1913
).
- 1980
?
- 1985
?
Ricky Nelson
, estatubatuar musikari, abeslari eta aktorea (j.
1940
).
- 1990
?
Giovanni Michelucci
, italiar arkitekto, urbanista eta diseinatzailea (j.
1891
).
- 1991
?
Georges Poulet
, belgikar idazlea (j.
1902
).
- 1993
?
Zviad Gamsakhurdia
,
Georgiako
presidentea (j.
1939
).
- 1995
?
Maria Malla
, kataluniar idazle, poeta eta militante anarkista eta anarkosindikalista (j.
1918
).
- 1999
?
Paul-Alain Leger
, frantziar armadako ofizial paraxutista (j.
1920
).
- 2002
?
Dennis Joseph Enright
, ingeles poeta, eleberrigile eta kritikaria (j.
1920
).
- 2004
?
Gerard Debreu
, frantziar ekonomialaria, 1983ko
Ekonomiako Nobel Saria
(j.
1921
).
- 2005
?
Joaquin Vallejo Arbelaez
, kolonbiar ingeniari, ekonomista, idazle eta politikaria (j.
1912
).
- 2006
?
Seymour Martin Lipset
, estatubatuar soziologo politikoa (j.
1922
).
- 2007
?
Ettore Sottsass
, italiar arkitekto eta diseinatzailea (j.
1997
).
- 2008
?
Donald E. Westlake
, estatubatuar idazlea (j.
1933
).
- 2010
?
Raymond Impanis
, belgiar txirrindularia (j.
1925
).
- 2012
?
Jovette Marchessault
, kanadar margolari, eskultore, eleberrigile eta antzerkigilea (j.
1938
).
- 2015
?
Natalie Cole
, estatubatuar abeslari eta aktorea (j.
1950
).
- 2019
?
Djimrangar Dadnadji
,
Txadeko
lehen ministroa (j.
1954
).
- 2020
?
- 2021
?
- Manuel Charlin
, espainiar kontrabandista eta droga-trafikatzailea,
Los Charlines
klanaren buruzagia (j.
1932
).
- Elihu Katz
, estatubatuar-israeldar soziologoa (j.
1926
).
- Vadim Khamuttskikh
, errusiar boleibol jokalaria eta entrenatzailea (h.
2021
).
- Betty White
, estatubatuar aktorea eta komediantea, telebistako aktoreen artean ibilbiderik luzeena egin duena, 1939az geroztik (j.
1922
).
- 2022
?
Benedikto XVI.a
,
Aita santua
(j.
1927
).
- 2023
?
Abenduaren 30
|
Urteko egutegi
|
Urtarrilaren 1