Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Тохсунньу 23
диэн
Григориан халандаарыгар
сыл 23-с к?нэ. Сыл б?т?? 342 к?н (
ордук хонуктаах сылга
343 к?н) баар.
- Илиинэн суруйуу аан дойдутаа?ы к?нэ (Буочар к?нэ)
- Кытай ?р?сп??б?л?кэтэ
Кытай ?р?сп??б?л?кэтэ
(Тайвань),
Со?уруу Кэриэйэ
Со?уруу Кэриэйэ
? К???л аан дойдутаа?ы к?нэ
- Питкэрн арыылара
Питкэрн арыылара
? Баунти к?нэ
- Орисса, Трипура уонна Ар?аа Бенгалия (
Ииндийэ
Ииндийэ
) ? Субхас Чандра Бос к?нэ. Бу ки?и Иккис аан дойду сэриитин кэмигэр Ииндийэ Британияттан тутулуга суох буолуутун к??скэ турууласпыта
- 1368
?
Кытайга
монгол
былаа?ын утары ?р? турууну салайбыт дьада?ы т?р?ттээх ки?и Чжу Юаньчжан император буолбут уонна Хунъу диэн аат ылбыт. Кини олохтообут Мин династията Кытайы ?с ?йэ тухары ба?ылаабыта.
- 1556
?
Кытайга
Шэньси
провинциятыгар аан дойду устуоруйатыгар саамай элбэх ки?и ?л??лээх
сир хамсаа?ына
буолбут. Уопсайа 830 000 ки?и ?лб?т.
- 1755
? Ыраахтаа?ы Елизавета Петровна
Москуба?а
Арассыыйа бастакы университетын олохтуур ту?унан ыйаахха илиитин баттаабыт. Университет Михаил Ломоносов уонна граф Иван Шувалов бырайыактарынан тэриллибитэ. Бу университет билигин ?
М. В. Ломоносов аатынан Москубатаа?ы судаарыстыбаннай университет
.
- 1793
?
Польша иккис тыырыллыыта
.
- 1795
?
Нидерланды
кытылын та?ыгар сэдэх т?бэлтэ буолбут ? кавалерия уонна флот кыргы?ыыта.
Франция
гусардара мууска хам то?он турар 14 Нидерланды хараабылыгар саба т?сп?ттэр уонна абордажтаан ылбыттар.
- 1906
? Б?л?? уокуругун Сунтаар улуу?ун сахаларын аатыттан Арассыыйа импэрээтэригэр саха бэйэтин бэйэтэ салайыныахтаа?ын ту?унан сурук суруллубут (урукку истиилиэн тохсунньу 10 к?н?гэр). Сурукка Саха сиригэр баар буола сылдьыбыт Истиэпэннээх Дуума туох да оло?о суох сабыллыбыта ахтыллыбыт уонна маннык ирдэбиллэр киирбиттэр: 1) биир дуу?аттан хомуллар нолуок кыччыахтаа?а, дьа?аах хомуура т?л?н?р? (ясачный сбор) тохтуохтаа?а 2) Нолуокка хаалбыт иэстэр сотуллуохтаахтара, 3) Саха уобала?ын дьа?алта-полиция ?тт?ттэн салайыы ууратыллан, сахалар бэйэлэрин бэйэлэрэ салайыныахтаахтара (ону к?б?р?нээтэр эрэ ?рд?ттэн к?р??хтээ?э), 4) к?м?с уонна туус хостуур сирдэр барыта сахаларга бэриллиэхтээхтэрэ, 5) Саха уобала?ыгар буруйдаахтары к?ск? ыытары тохтотуу.
- 1912
?
Гаага?а
Опиум ту?унан аан дойдутаа?ы конвенция?а илии баттаммыт.
- 1922
? Сэбиэттэр Саха сиринээ?и бастакы уйуостаа?ы сийиэстэрэ са?аламмыт. Сийиэс тохсунньу 27 к?н?гэр т?м?ктэммитэ. Сийиэскэ Саха сирин автономията, бандьыыттаа?ыны утары охсу?уу,
Волга
тардыытыгар олорор сутаабыт дьо??о к?м? уонна экэниэмикэ са?а бэлиитикэтэ (НЭП) ырытыллыбыттар.
- 1926
?
Ньылха??а
Бары то?устар иккис сийиэстэрэ арыллыбыт. Манна
Саха АССР
дьокутааттара кыттыыны ылбыттар. С?р?н ырытыллыбыт боппуруос: то?устар уонна сэбиэскэй былаас. Саха хомуньуустара бу иннинэ са?аламмыт то?ус бастаанньатын у?арыта сатаабыттар, то?устар буолла?ына сэбиэскэй былаас туох да ?ч?гэйи а?албата диэн санааларын уларыппатахтар.
- 1960
? Океанологтар Жак Пикар уонна Дон Уолш ≪Триест≫ диэн батискаф и?игэр олорон
Чуумпу далайга
баар
Мариана суола?ар
рекорд буолбут 10916 м дири??э т?сп?ттэр.
- 2020
?
ВОЗ
COVID-19
пандемиятын аан дойдут та?ымнаах кутталлаах ситуация бы?ыытынан биллэрбит.
