Муус устар 7

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Муус устар 7 диэн Григориан халандаарыгар сыл 97-с к?нэ ( ордук хонуктаах сылга 98-c к?нэ). Сыл б?т?? 268 к?н баар.

Бэлиэ к?ннэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Т?бэлтэлэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

  • 451 ? Аттила Мец куораты урусхаллаабыт уонна Галлия атын куораттарыгар саба т?сп?т.
  • 611 ? Майя омуктар хоруоллара Уне Чан били??и Миэксикэ со?уруу ?тт?гэр баар буола сылдьыбыт Паленке куорат-судаарыстыбыаны урусхаллаабыт.
  • 1141 ? Матильда диэн ыраахтаа?ы Англияны салайбыт устуоруйа?а бастакы дьахтар буолбут.
  • 1348 ? Прага?а Карлов университет олохтоммут, Европа кырдьа?ас университеттарыттан биирдэстэрэ, славяннарга бастакы университет.
  • 1789 ? Селим III Осмаан импиэрийэтин султаана буолбут.
  • 1900 сыллаахха Дьокуускайга кулун тутар 7 к?н?ттэн ыам ыйын 6 к?н?гэр (урукку аа?ыынан олунньу 23 ? муус устар 23) диэри ≪Саха уобала?ын туора урдустарын олохторун-дьа?ахтарын уонна салаллыыларын уларытыы ту?унан≫ (≪О преобразовании устройства и управления инородцев Якутской области≫) диэн ааттаах Саха уобала?ын бырабылыанньатын мунньа?а буолбут.
  • 1907 сыллаахха К?л?мн??р Саха сиригэр холуобунай буруйдаахтары к?ск? ыытары утаран, ≪Якутский край≫ ха?ыакка ыстатыйа та?ааттарбыт.
  • 1917 ? Дьокуускай уокуругун учууталларын сийиэ?э буолбут.
  • 1917 ? Арассыыйа Быстах кэмнээ?и бырабыыталыстыбата судаарыстыба мантан инньэ бурдугу бэйэтэ эрэ атыылырын ту?унан биллэрбит (хлебная монополия).
  • 1925 ? Саха АССР о?орон та?аарар к??стэрин ССРС Билимнэрин Академията чинчийэрин ту?унан РСФСР Совнаркома уураах ылыммыт. Саха ?р?сп??б?л?кэтин чинчийэргэ биллэр-к?ст?р учуонайдартан анал хамыы?ыйа (КЯР) тэриллибит уонна 5 сылга суоттаммыт бырагыраама о?о?уллубут. 1925 - 1930 сылларга ССРС Билимнэрин Академиятын Саха сиринээ?и эспэдииссийэтэ 10 хайысханан этэрээттэргэ арахсан Саха АССР бары уокуруктарыгар ?лэлээбит, элбэх матырыйаал хомуйан бэчээттээбит.
  • 1939 ? Фашистыы Италия Албания?а саба т?сп?т.
  • 1946 ? РСФСР и?инэн Кёнигсберг уобала?а тэриллибит, билигин Арассыыйа Федерациятын Калининград уобала?а .
  • 1946 ? ВОЗ устаабын 26 дойду ратификациялаабыт.
  • 1948 ? ВОЗ устааба олоххо киирбит. Бу к?н билигин Ч?л турук к?н?н бы?ыытынан бэлиэтэнэр.
  • 1956 ? Марокко Испанияттан тутулуга суох буолбут.
  • 1963 ? Югославия социалистыы дойду буолбут.
  • 1989 ? Норвегия бай?алыгар ≪Комсомолец≫ диэн сэбиэскэй атомнай подлодка тимирбит.
  • 1994 ? Руанда?а геноцид са?аламмыт (премьер-миниистири уонна харабыл бельгиецтэри ?л?рб?ттэр, 100 хонук и?игэр 937 ты?. ки?и ?л?р?лл?б?т).
  • 1994 ? .RU домен баар буолбут. Рунет т?р??б?т к?н?нэн аа?ыллар.
  • 2003 ? АХШ сэриилэрэ Багдад куораты ылбыттар.
  • 2003 ? Б?л?? Сыдыбылыгар оскуола умайыытыгар 22 о?о уокка былдьаммыт. Ол о?олортон сэттэтэ ? алта кыыс, биир уол ? улахан кылаас о?олоро, кыра о?олору быы?ыы сылдьан ?лб?ттэр.
  • 2006 ? Буотама ?рэх та?ынаа?ы Национальнай паарка?а 30 бизону ыыппыттар.
  • 2010 ? Кыргыстаа??а иккис ?р?б??л?сс?йэ буолбут.
  • 2014 ? Донецкай ?р?сп??б?л?кэ (ДНР) ??скээбитин ту?унан биллэриллибит.
  • 2020 ? COVID-19 хамсыга: Кытай бырабыыталыстыбата Ухань куоракка харантыыны тохтоппут.
  • 2021 ? COVID-19 хамсыга: СиДиСи биллэрбитинэн SARS-CoV-2 Alpha вирус АХШ-ка COVID-19 саамай тар?аммыт к?р???нэн буолбут.

Т?р??б?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

  • 1906 ? Иван Симаков , сэрии иннинэ Дьокуускайга Гражданскай авиация пилотунан ?лэлээбит Сэбиэскэй Сойуус дьоруойа, байыаннай л??чч?к. Сэриигэ 1941 сыллаахха Дьокуускай куорат военкоматынан ы?ырыллыбыт.
  • 1909  ? Леонид Киренскэй  ? чинчийээччи, академик, Саха Сириттэн т?р?ттээх дьонтон бастакынан академик аатын ылбыт ки?и.
  • 1922 ? Николай Кудряшов (23.03.1973) ? лейтенант, А?а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа?а, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1944). Буруйдаа?ы??а т?бэ?эн, Дьоруой аата уонна бары на?араадалара бы?ыллан (1953), биир сыл хаайыыга олоорон тахсан баран 1956 сыллаахха Саха сиригэр к???н кэлбит, Амакинка?а ?лэлэлээбит, Ньурба?а ?лб?т. ?лб?т?н кэннэ, 2013 сыллаахха бары бырааптара ч?л?гэр т?сп?т.
  • 1939 ? Фрэнсис Форд Коппола , кинорежиссёр, сценарист уонна продюсер, ≪Оскар≫ 6 т?г?ллээх, ≪К?м?с глобус≫ 4 т?г?ллээх лауреата.
  • 1941  ? Афанасий Федоров , РФ культуратын ?т??лээх ?лэ?итэ, Саха АССР ?т??лээх артыы?а.
  • 1954 ? Джеки Чан (дьи?. аата Чан Кон Сан), актер, режиссёр, продюсер, каскадёр, трюк туруорааччы.

?лб?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

  • 1960 ? Дмитрий Гулиа (1874 т?р.), Абхазия народнай бэйиэтэ, абхаз литэрэтиирэтин т?р?ттээччи.
  • 1974 ? Тыа?ыт - Николай Павлов (11.06.1904 т?р.) ? репрессия?а т?бэ?эн ?р сылларга умнууга хаалбыт сэбиэскэй кэм?ээ?и саха суруйааччыта, кэпсээнньит. Былатыан Ойуунускай кэргэнин ойох ылан, уустук кэм?э кини о?олорун ата?ар туруортаабыта.
  1. Отмечается в годовщину гибели ? 7 апреля 1989 года АПЛ Комсомолец
  2. День рождения Рунета ? 7 апреля.
  3. В память об открытии в апреле 1524 года итальянским мореплавателем Верраццано Джованни Нью-Йоркской бухты