Бала?ан ыйын 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 249-с к?нэ ( ордук хонуктаах сылга 250-c к?нэ). Сыл б?т?? 116 к?н баар.

Бэлиэ к?ннэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• Болгария  ? Холбо?уу к?нэ
• Бонайре   Бонайре  ? Былаах к?нэ
• Пакистан  ? К?м?скэнии уонна аармыйа к?нэ
• Сан-Томе уонна Принсипи   Сан-Томе уонна Принсипи  ? Сэбилэниилээх к??стэр к?ннэрэ
• Эсватини   Эсватини  ? Тутулуга суох буолуу к?нэ (1968, Британияттан)
• Чили  ? Дойду сомо?оло?уутун к?нэ

Т?бэлтэлэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 1522 ? Бастакы Сири эргийэр эспэдииссийэ т?м?ктэммит. Фернан Магеллаан илдьэ барбыт биэс хараабылыттан биир эрэ этэ??э эргийэн кэлбит ? Элькано диэн бааск омук хапытаан салалталаах ≪Виктория≫, 265 айа??а аттаммыт дьонтон дойдуларыгар 18 эрэ ки?и т?нн?б?т.
• 1689 ? Арассыыйа уонна Кытай икки ардыларыгар бастакы дуогабар ? Нерчинскэй дуогабара ? т??эрсиллибит. Дуогабарга кыраныысса ханан аа?ара бы?аарсыллыбыт, м?кк??рдээх Амур ?р???н тардыыта Кытай киэнэ буолбут. Инньэ гынан Чуумпу далай кытылыгар нууччалар Саха сиринэн эрэ тиийэр кыахтаммыттара.
• 1803 ? Британия чинчийээччитэ Джон Дальтон аан бастаан химия элэмиэннэрин буукубалыран бэлиэтээбит.
• 1885 ? Или??и Румелия Болгариялыын сойууста?арын ту?унан биллэрбит, били??и Болгария холбо?уута т?м?ктэммит.
• 1914 ? Аан дойду бастакы сэриитэ : Марнатаа?ы бастакы кыргы?ыы са?аламмыт, бу кыргы?ыы т?м?гэр ньиэмэстэр Франция?а кимэн киириилэрэ тохтообута.
• 1922 ? ?р?? генерал Анатолий Пепеляев 650 ки?илээх десана Айаа??а т?сп?т. Кинилэргэ корнет Михаил Коробейников 250 ки?илээх ?р? турааччылар тобохторун кытары холбоспут.
• 1936 ? ≪ ССРС народнай артыы?а≫ бочуоттаах аат олохтоммут. Сахалартан бу ааты с?кп?ттэрэ: тыйаатыр режиссера уонна актера Василий Местников (1958), тыйаатыр актера уонна режиссера Дмитрий Ходулов (1958), опера ырыа?ыта Анегина Ильина-Дмитриева (1988).
• 1939 ? Аан дойду иккис сэриитэ: ЮАР Германия?а сэриини биллэрбит.
• 1944 ? Аан дойду иккис сэриитэ: сэбиэскэй аармыйа Тарту куораты (Эстония) ылбыт.
• 1955 ? Стамбуулга (Туурсуйа) гириэктэри, дьэбириэйдэри уонна эрмээннэри утары погромнар буолбуттар, дьалхаан кэмигэр уонунан ки?и ?лб?т.
• 1966 ? Со?уруу Африка премьер-министрин Хендрик Фервурду т?мэн мунньа?ын кэмигэр бы?а?ынан анньан ?л?рб?ттэр. Бу ки?ини апартеид архитектора диэн ааттыыллар.
• 1970 ? Аллараа Халыма?а Черскэй аттыгар б?д?? нефтебаза а?ыллыбыт, соруга ? хотугу оройуоннары уонна Чукотканы уматыгынан хааччыйыы. Нефтебаза тула Черскэй урукку аатын ылбыт Алын Кириэс б????лэк тутуллубут ( нууч. Нижние Кресты ).
• 1972 ? Мюнхе??э арааб террористарын илиититтэн 9 Израиль олимпие?а уонна ньиэмэс полицейскайа ?лб?ттэр. ?сс? икки ки?и бастакы саба т???? кэмигэр бу иннинэ ?л?р?лл?б?ттэр.
• 1976 ? Сэбиэскэй л??чч?к Виктор Беленко МиГ-25 с?м?л??т?нэн Япония?а к?рээбит уонна АХШ-тан са?арарыгар к?рд?сп?т.
• 1983 ? Сэбиэскэй Сойуус салалата ССРС кыраныыссатын ал?ас кэспит Кэриэйэ гражданскай с?м?л??т?н суулларбытын билиммит. ПВО сэриилэрэ гражданскай с?м??л??т буоларын билбэтэхтэрэ диэбит.
• 1991 ? Чечня тутулуга суо?ун биллэрбит.
• 1991 ? Сэбиэскэй Сойуус Эстония, Латвия уонна Литва тутулуга суохтарын билиммит.
• 1997 ? Лондо??а саахалга т?бэ?эн ?лб?т Диана принцессаны к?мп?ттэр. М?л?й??нтэн тахса ки?и уулуссалары кыйа турбут, аан дойду ?рд?нэн икки а?аар миллиард ки?и тэлэбиисэринэн к?рб?т.
• 2007 ? Израиль ≪Орчард≫ диэн ааттаах салгынтан байыаннай эпэрээ?ийэни ыытан Сиирийэ?э ядернай реакторы суох гыммыт.

Т?р??б?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 1901  ? Вера Давыдова  ? саха дьахталларыттан бастакы суруйааччы, учуутал, эрин Петр Оросины Бодойбо?о к?ск? ыыппыттарыгар барсыбыт, онно олохсуйан Бодойбо куоратын ытык ки?итэ буолбут.
• 1909  ? Михаил Лорин  ? Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа, сэрии иннинэ Саха сиригэр аэросъемка?а инженеринэн ?лэлии сылдьыбыта.
• 1914  ? Дмитрий Федоров - Миитэрэй Таас  ? бэйиэт, прозаик, ССРС суруйааччыларын холбо?уктарын чилиэнэ.
• 1915  ? Александр Чусовской  ? А?а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа?а, Саха АССР ??рэ?ириитин миниистирин солбуйааччыта (1954?1962), Саха АССР ?т??лээх учуутала, Саха АССР култууратын ?т??лээх ?лэ?итэ. Кини аата Ньурбатаа?ы техническэй лицейгэ и?эриллибитэ.
• 1930 ? Семен Попов ? РАН Сибиирдээ?и салаатын ?т??лээх бэтэрээнэ, биология билимин хандьыдаата.
• 1934  ? Сардана Ойунская  ? фольклорист, литературовед, тыл ??рэ?ин хандьыдаата.
• 1950 ? Борис Кершенгольц ? С? НА акадьыамыга, РФ билимин уонна техникатын ытык ?лэ?итэ, РАН Сибиирдээ?и салаатын ??т??лээх бэтэрээнэ, билогия билимин дуоктара.
• 1952  ? Александр Бондарь  ? Социалистыы ?лэ Дьоруойа, Саха ?р?сп??б?л?кэтин ытык ки?итэ. 1984 сыл бала?ан ыйын 29 к?н?гэр уон икки сыл тутуллубут БАМ тимир суолун б?тэ?ик кы?ыл к?м?с звенотун уурууга кыттыбыта. Ону кытары 2011 сыл сэтинньи 15 к?н?гэр Бондарь салайыытынан Аллараа Бэстээххэ АЯМ тимир суолун кы?ыл к?м?с звенота ууруллубута.
• 1979 ? Анатолий Бурнашев , саха ырыа?ыта, урбаанньыта, сахалыы иитэр-??рэтэр оскуоланы т?р?ттээччи.

?лб?ттэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 1566  ? ?т??кэн Сулейман  ? Осмаан Импиэрийэтин онус султаана (1520?1566), кини салайар кэмигэр Осмаан Импиэрийэтэ сайдыы му?утуур чыпчаалыгар тахсыбыта.
• 1995  ? Мария Жорницкая (1921 т?р.) ? Саха сиригэр олорор омуктар ??к??лэрин чинчийбит устуоруйа билимин хандьыдаата, Саха АССР ?т??лээх артыы?а.
• 1998  ? Акира Куросава  ? Дьоппуон киинэ режиссера.
• 2010  ? Михаил Еремисов  ? с??р??к-спортсмен, супермарафонец. Биир сууккалаах с??р??гэ уонна 100 км дистанция?а Арассыыйа элбэх т?г?ллээх призера. Биир сууккалаах с??р??гэ 264 км 400 м к?рд?р?н С? рекордун олохтообута. С? ??рэ?ириитин туйгуна, ???ээ Б?л?? улуу?ун , Далыр нэ?илиэгин Бочуоттаах гражданина.