Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De jaren
1980-1989
(van de
christelijke jaartelling
) zijn een
decennium
in de
20e eeuw
.
- Economische crisis en conservatieve wending
- De
oliecrisis van 1979
veroorzaakt een economische terugval in de wereld. Samen met de
Islamitische Revolutie
in Iran, de langdurige gijzeling van Amerikaans ambassadepersoneel in Teheran en de Russische inval in Afghanistan leidt dit tot grote spanningen in de wereld van 1980.
- In het
Verenigd Koninkrijk
(1979), de
Verenigde Staten van Amerika
(1981) en de
Bondsrepubliek
(1982) komen conservatieve regeringen aan de macht. De jaren 80 zijn het decennium van respectievelijk
Margaret Thatcher
,
Ronald Reagan
en
Helmut Kohl
.
- Toonaangevend op wetenschappelijk economisch gebied wordt de
Chicago School
onder leiding van
Milton Friedman
. Deze stroming wil de aanbodkant van de economie bepalend maken, en de staatsinvloed terugdringen. Ook de dictaturen in
Zuid-Amerika
, zoals die van
Augusto Pinochet
in Chili, hangen deze school aan.
- Premier Thatcher voert wetgeving door die de macht van de Britse vakbonden flink beperkt. Als ze een aantal verliesgevende kolenmijnen wil sluiten, komt ze in conflict met de machtige mijnwerkersbond van
Arthur Scargill
. Na een maandenlange staking moet ook deze het hoofd buigen.
- Hervorming in Oost-Europa
- In
Polen
breken grootschalige
stakingen
uit, en de regering ziet zich gedwongen de onafhankelijke vakbond
Solidarno??
(Solidariteit) toe te staan. In december 1981 verandert de koers van de Poolse communistische partij echter, vooral omdat de
Sovjet-Unie
dreigt met militair ingrijpen als de Poolse communisten geen orde op zaken gaan stellen. De
noodtoestand
wordt uitgeroepen, Solidarno?? wordt weer verboden, en de politieke repressie wordt harder. De economie heeft zo geleden onder het conflict dat het westen met voedseltransporten de Polen de winter door moet helpen.
- Na de dood van
Konstantin Tsjernenko
in 1985 wordt
Michail Gorbatsjov
de nieuwe partijleider in de
Sovjet-Unie
. Hij ziet dat de Sovjet-Unie op een bankroet afstevent door de geweldige kosten die de wapenwedloop met de VS met zich meebrengt. Ook is het morele gezag van de communistische partij tot een dieptepunt gedaald.
- Gorbatsjov brengt vanaf 1985 radicale hervormingen in de Sovjetpolitiek, onder de namen
glasnost
(openheid) en
perestrojka
(herstructurering). Hij hoopt dat door de mensen meer politieke vrijheid te geven de problemen zich vanzelf zullen oplossen.
- Een van de besluiten van Gorbatsjov is dat de Sovjet-Unie en het
Warschaupact
niet zullen ingrijpen indien in de andere communistische landen in Europa politieke hervormingen zullen worden doorgevoerd. In Polen wordt bij een nieuwe crisis Solidarno?? weer toegestaan, en in 1989 worden er open
verkiezingen
gehouden voor een senaat. Na veel politieke perikelen komt er in augustus 1989 een regering geleid door Solidarno??-lid
Tadeusz Mazowiecki
. In een kettingreactie vallen hierna de andere Oostblokregeringen, en aan het eind van het jaar zijn ook in
Hongarije
,
Tsjecho-Slowakije
, de
DDR
,
Bulgarije
en
Roemenie
de communistische regeringen gevallen, of hebben ze vrije verkiezingen toegestaan. Alleen in Roemenie gaat de val van
dictator
Nicolae Ceau?escu
met geweld gepaard; in de andere landen is de machtsovername vrijwillig, of slechts onder druk van (vreedzame) protesten.
- Europa
- Uit de conservatieve pas lopen
Frankrijk
en
Spanje
, die voor het eerst sinds decennia een socialistische regering krijgen onder leiding van respectievelijk
Francois Mitterrand
en
Felipe Gonzalez
.
- De Noord-Ierse burgeroorlog, met gevoel voor understatement de
Troubles
genoemd, leidt tot een
segregatie
van de bevolking. Tussen katholieke en protestantse buurten verrijzen hoge muren. De oorlog bereikt ook het Britse eiland, met een bomaanslag op het Londense warenhuis
Harrods
tijdens de kerstinkopen van 1983, en een op het hotel in
Brighton
waar de Conservatieve Partij van
Margaret Thatcher
in oktober
1984
een congres houdt.
- Azie
- China slaat onder
Deng Xiaoping
een nieuwe koers in, samengevat met de leus "een land, twee systemen". Aan de oostkust worden enkele
Speciale Economische zones
opengesteld voor buitenlandse investeringen en handel. De zones kennen al snel een enorme economische groei. Door het succes besluit de regering in 1984 om nog 14 nieuwe zones op te richten,
open steden
.
- Dengs 'opendeurpolitiek' brengt ook culturele vrijheid. Voor het eerst mag de jeugd luisteren naar westerse popmuziek, en direct wordt
Michael Jackson
razend populair. Politiek gezien houdt de communistische partij echter de teugels strak in handen. Als in
1987
studentenonrust te lang duurt, moet partijleider
Hu Yaobang
, populair omdat hij de namen had gezuiverd van hen die waren vervolgd tijdens de culturele revolutie, plaatsmaken voor premier
Zhao Ziyang
.
- Als op 15 april 1989 Hu Yaobang sterft, ontstaat er druk vanuit het volk op de Communistische Partij om hem een staatsbegrafenis te geven. Volgens velen reageert de communistische partij niet snel genoeg. Deze onvrede mondt uit in het
Tiananmenprotest
, waarbij naar schatting een miljoen studenten en andere burgers naar het Plein van de Hemelse Vrede (ook bekend als Tiananmen-plein) trekken en zij de communistische partij oproepen voor vrijheid van meningsuiting en een einde aan het nepotisme in China. Op
4 juni
bezet het
Volksbevrijdingsleger
het plein, en smoort het verzet in bloed.
- Midden-Oosten
- Koude Oorlog
- Amerika
- De Verenigde Staten beginnen onder het presidentschap van
Ronald Reagan
met het herwinnen van hun zelfvertrouwen, dat was geknakt door vernederingen in Vietnam en Iran. Een belangrijke rol speelt de
Moral Majority
, een fundamentalistische christelijke beweging. Deze strijdt voor familiewaarden, beschouwt de ziekte
aids
als een straf voor homoseksueel gedrag en voert campagne voor Bijbelse scholen.
- De Colombiaanse drugsbaron
Pablo Escobar
bouwt een reusachtig drugsimperium op: het
Medellinkartel
. Op het hoogtepunt van zijn macht heeft hij 80 procent van de wereldwijde drugstoevoer naar de
Verenigde Staten
in handen.
Fortune
en
Forbes
plaatsen hem op de lijst van tien rijkste mensen ter wereld.
- De
Falklandoorlog
tussen het
Verenigd Koninkrijk
en
Argentinie
. Nadat de inval in "los Malvinas Argentinas", zoals de Argentijnen de
Falklandeilanden
noemen, in 1982 door de Britten is afgeslagen, wordt de positie van de militaire dictatuur onhoudbaar. De vrije verkiezingen in 1983 worden gewonnen door de Radicale Partij, en
Raul Alfonsin
wordt president. In 1985 wordt een monsterproces gevoerd tegen de junta en haar handlangers, maar dit leidt tot onrust in de legerplaatsen en enkele mislukte coups. Regering en parlement zien zich gedwongen om met een "punto final" (eufemisme voor een algemene amnestie) van verdere vervolgingen af te zien. Het land verandert in een financiele chaos doordat de
peronisten
iedere samenwerking weigeren en de economie kapotstaken.
- In
El Salvador
woedt van 1980 tot 1992 een burgeroorlog tussen de uiterst rechtse regering en een uiterst linkse guerillabeweging, waarbij 75.000 doden vallen.
- De
Latijns-Amerikaanse schuldencrisis
begint in 1982 in Mexico, en breidt zich als een olievlek uit over het continent.
- Belgie
- In
1980
worden drie
taalgemeenschappen
in het leven geroepen: de Nederlandse in het noorden, de Franse in het zuiden en de Duitse in het oosten.
- Bij roofovervallen door de
Bende van Nijvel
op
Delhaize
-winkels vallen zeventien doden. De daders werden nooit gepakt.
- De linkse actiegroep CCC (
Cellules Communistes Combattantes
) zaait terreur met tientallen bomaanslagen.
- Vlaams en Luiksgezinden vechten regelmatig veldslagen uit rond de gemeente Voeren. De problemen escaleren nog na de aanstelling van
Jose Happart
als burgemeester.
- Belgie heeft gedurende de jaren 80 maar liefst 10 regeringen, 9 daarvan onder leiding van
Wilfried Martens
en een met
Mark Eyskens
als premier.
- Vlaanderen krijgt eind jaren 80 met
VTM
zijn eigen commerciele tv-omroep.
- Nederland
- Onder 2 kabinetten van
Ruud Lubbers
(CDA-VVD) wordt vanaf begin november 1982 voor de rest van het decennium een strikte bezuinigingspolitiek gevoerd.
- Nederland gaat over op
kabeltelevisie
, eerst lokaal en vervolgens landelijk. De "
harken
" verdwijnen van de daken en buitenlandse zenders komen in de huiskamers. Op Nederland gerichte reclame is aanvankelijk verboden. Maar in 1989 doet met
RTL-Veronique
de commerciele televisie haar intrede.
- De massale werkloosheid, en met name de jeugdwerkloosheid, wordt bestreden door
arbeidstijdverkorting
en
vervroegde uittreding
, in ruil voor inlevering van loon door de werknemers. Zo herstelt het Nederlandse bedrijfsleven zijn internationale concurrentiepositie en komen banen vrij voor jonge werklozen.
- Het illegale
roulettespel
Golden Ten
wordt razend populair. De regering bestrijdt de illegale gokhuizen onder meer door de opening tussen
1985
en
1989
van vijf nieuwe
Holland Casino's
.
- Binnen enkele jaren worden
Toos van der Valk
,
Freddy Heineken
,
Gerrit Jan Heijn
en het tienjarig dochtertje van
Eric Albada Jelgersma
ontvoerd, allen uit de top van het Nederlandse bedrijfsleven.
- Suriname en de Nederlandse Antillen
- De jonge republiek gaat dit decennium door een diep dal. Een arbeidsconflict tussen een aantal onderofficieren en legerbevelhebber
Elstak
ontaardt op
25 februari
1980
in de
sergeantencoup
. In feite ging het over de incompetentie en corruptie van het burgerlijke bewind sinds de onafhankelijkheid in 1975. Een militaire commandoraad waarin onder andere
Desi Bouterse
,
Roy Horb
,
Chas Mijnals
,
Ivan Graanoogst
en
Henry Neijhorst
, laat aanvankelijk het regeren over aan de arts
Henk Chin A Sen
. Maar in
1982
ontpopt Desi Bouterse zich als een
dictator
, die op
8 december
vijftien tegenstanders laat executeren. Nederland schort na deze
Decembermoorden
de
ontwikkelingshulp
op.
- Vanaf
1986
bestrijdt het
Junglecommando
onder leiding van de ex-lijfwacht van Bouterse
Ronnie Brunswijk
het Surinaamse leger. Ondertussen gaat ook de
economie van Suriname
nog steeds bergafwaarts. "Bouta", aan alle kanten in het nauw, zoekt steun bij de "oude politieke partijen". In
1988
komt een nieuwe grondwet tot stand, maar de burgerregering van
Ramsewak Shankar
wordt nog volledig gedomineerd door Bouterse. In 1990 blijkt de sterke positie die de militairen nog steeds hebben uit de
Telefooncoup
die eind dat jaar gepleegd wordt.
- Aruba
verwerft in 1986 een
status aparte
binnen het koninkrijk, los van de
Nederlandse Antillen
. Het eiland moet instemmen met een totale onafhankelijkheid per 1996 (deze bepaling komt later te vervallen).
- Door een massale sterfte wordt de populatie van
zee-egels
in het Caribisch gebied gedecimeerd.
- Afrika
- Somalie
wordt na de val van de dictator Siad Barre een
failed state
, waar centraal gezag ontbreekt en
krijgsheren
de dienst uitmaken. Het noorden scheidt zich af onder de naam
Somaliland
, en wordt gedoogd maar nergens erkend.
- Grote
droogte
leidt in Oost-Afrika tot misoogsten in 1982 en 1983, en tot
hongersnood
in 1984. De beelden op televisie inspireren de muzikant
Bob Geldof
tot de vorming van
Band Aid
en tot de organisatie van
Live Aid
.
- De voedseltekorten leiden in de
Soedan
tot de val van de dictator Nimeiry.
- Ook in de
Sahel
in West-Afrika leiden droogte en
ontbossing
tot hongersnood en sterfte van volk en vee.
- In
Zuidelijk Afrika
nadert de confrontatie tussen de "frontlijnstaten" en het
apartheidsbewind
in Zuid-Afrika verder toe.
Zimbabwe
, dat officieel onafhankelijk is geworden, voert onder
Robert Mugabe
binnenlands een gematigde politiek tegenover de blanke boeren, maar het steunt de linkse regeringen en revolutionaire bewegingen in de regio. De
Mozambikaanse Burgeroorlog
en de
Angolese Burgeroorlog
hebben een zeer bloedig verloop, en zijn de lokale slagvelden van de
Koude Oorlog
.
- Techniek
- in september 1981 gaat de eerste
TGV-hogesnelheidstrein
rijden tussen Parijs en Lyon. Frankrijk wil een netwerk van dergelijke lijnen aanleggen. Samen met het Verenigd Koninkrijk begint het in 1986 met het graven van de
kanaaltunnel
.
- Diensten als
Teletekst
(omroep),
Viditel
(PTT) en
Minitel
(Frankrijk) bieden informatiediensten aan op het televisiescherm, die per telefoon kunnen worden opgevraagd.
- Door de verbeterde
IC
-techniek kunnen steeds goedkopere
computers
worden gemaakt voor de consumentenmarkt. Dit vormt het begin van de
homecomputer
. Populair worden de
Amiga
,
Atari ST
en
Commodore 64
. Voor serieuzer doelen komen op de markt de
Apple Macintosh
en vooral de
IBM Personal Computer
, die draait onder
MS-DOS
. Grotere bedrijven en overheidsinstellingen gaan gebruikmaken van
intranet
: intern verbonden netwerken, meestal bestaande uit een centrale
server
met verspreid staande terminals.
- De eerste onderlinge verbindingen van verschillende intranetten in de VS met behulp van het al langer bestaande
ARPANET
- Introductie van de
autotelefoon
. Hiervoor stelt de
PTT
06 beschikbaar. Het telefoonnet wordt ook opengesteld voor
betaaldiensten
, zoals informatienummers en
sekslijnen
, ook met startnummer 06.
- De
faxmachine
is algemeen in gebruik als nieuwe mogelijkheid om informatie te versturen per telefoon.
- Nefit
introduceert in 1980 de
hoogrendementsketel
Nefit-turbo, die aanzienlijk zuiniger is in het brandstofgebruik.
- Cultuur
- Keith Haring
ontwikkelt een nieuwe kunstvorm (muurschildering) die voortkomt uit de
graffiti
. Hij neemt in de zomer van 1980 deel aan de Times Square Show, waar ook
Jean-Michel Basquiat
, een zwarte jongen uit Haiti exposeert. Beiden sterven aan het eind van het decennium, de een aan een
overdosis
en de ander aan
aids
. Door zijn motivaties en door zijn vernieuwende stencilmethode is
Blek le Rat
een inspiratiebron voor veel graffiti-artiesten in Frankrijk.
- Grote populariteit verwerft de strip
Garfield
.
- Wetenschap
- Monsanto
is een van de eerste bedrijven die een
cel
van een
plant
genetisch modificeren, in samenwerking met drie academische teams (in 1983) en het is een van de eerste die veldproeven met genetisch gemodificeerde gewassen uitvoeren (in 1987).
- Van 1984 tot 1992 doet de Franse historicus
Pierre Nora
onderzoek naar
plaatsen van herinnering
in Frankrijk. Met het concept lieux de memoire introduceert hij herinneringsplaatsen, waar de mens in verbinding staat met het verleden.
- Scheepvaart
Veel meer dan voorheen vervoeren de westerse reders fossiele grondstoffen naar het Verre Oosten, zoals China en Japan. Ze ontdekken hierbij de grote scheepswerven in Korea en Singapore. Als de reders daar offertes aanvragen, blijken de werven daar soms wel 10 procent goedkoper dan de Europese. Zo ontstaat een crisis in de
scheepsbouw
in Europa.
- Film/series
- Medisch
- In 1982 verschijnen berichten over een onbekende dodelijke ziekte in de Verenigde Staten die door de uitschakeling van het
immuunsysteem
in het menselijk lichaam slachtoffers maakt onder vooral homoseksuele mannen en
hemofiliepatienten
maar ook onder heteroseksuelen met veel wisselende partners. De ziekte wordt bekend als
aids
. Al snel volgt in 1983 de ontdekking van de veroorzaker, het
Hiv
, en een aidstest in 1984. In 1987 komt de aidsremmer
ATZ
op de markt. De overheid gaat in campagnes het
veilig vrijen
aanmoedigen.
- Het gebruik van
heroine
door jongeren neemt epidemische vormen aan. In Nederland wordt met de verstrekking van het vervangende middel
Methadon
geprobeerd zowel de verslaafden als de samenleving te beschermen. Tegelijk worden
samenscholingsverboden
afgekondigd voor gebieden waar overlast en criminaliteit de leefbaarheid te veel aantasten.
- De maagbacterie
Helicobacter pylori
wordt in 1982 herontdekt door de Australiers
Barry J. Marshall
en
J. Robin Warren
die ook aantonen dat ze de oorzaak is van maagklachten als
gastritis
,
maagzweren
en uiteindelijk
maagkanker
. Patienten die al jarenlang lijden aan
maagbloedingen
blijken te genezen met
antibiotica
en
maagzuurremmers
.
- Jeugdcultuur
- In de grote steden van Nederland, met name in Nijmegen en Amsterdam, ontaardt de in de
jaren 70
ontstane
kraakbeweging
. De steun onder de bevolking voor het kraken tegen de leegstand verloopt, als een steeds militantere groepering van
autonomen
de overheid gaat ontkennen en parallelle structuren in het leven roept voor woningtoewijzing en ordehandhaving. Uiterlijke kenmerken: zwarte kleding en
hanenkam
.
- Ten gevolge van de economische wereldcrisis heeft een generatie schoolverlaters nauwelijks kans op de
arbeidsmarkt
. Zij worden de
lost generation
genoemd.
- Ook maakt een herleven van de
Koude Oorlog
de jongeren bang voor een
kernoorlog
. Het algemene pessimisme wordt door
Wim de Bie
en
Kees van Kooten
vertaald in de term 'doemdenken'.
- Deze stemming wordt in de loop van het decennium verdrongen door het
escapisme
. De jeugd trekt zich terug in een hypercommerciele popcultuur. Er heerst een gevoel van "alles kan en alles mag zolang ik het maar kan betalen". Het
snobisme
viert hoogtij. Voorbeelden hiervan zijn de in Vlaanderen beruchte
Millet-reportage
van
Paul Jambers
, de serie
Miami Vice
en de film
Wall Street
. Een andere exponent hiervan is het fenomeen van de
yup
(
young urban professional
), jonge succesvolle zakenlieden, vaak werkzaam in de opkomende
IT
, die hun pasverworven rijkdom maar al te graag aan de wereld willen tonen door
statussymbolen
als snelle
sportwagens
en dure
modekleding
. Ze wonen vaak in een
studio
en stellen de vorming van een gezin zo lang mogelijk uit.
- De film
Fame
(1980) en de gelijknamige
televisieserie
(1982-1987) nemen wereldwijd de jongeren mee in de bruisende wereld van een highschool met veel creatieve vakken.
- Muziekzender
MTV
wordt in 1981 opgericht en wordt populair bij de jeugd door non-stop videoclips uit te zenden.
- Opkomst van het
skateboarden
, met de jonge Amerikaan
Rodney Mullen
als freestylefenomeen.
- De
walkman
gaat het straatbeeld beheersen.
- In de Nederlandse steden komen
coffeeshops
als gedoogde verkooppunten van
softdrugs
.
- Stad en land
- In Londen worden de
Docklands
, het vervallen havengebied, omgebouwd tot een hip stadscentrum. Zij worden een voorbeeld voor de revitalisering elders in steden van oude havens.
- De
suburbanisatie
zet door in de postindustriele maatschappij, ook in Belgie en Nederland. Zo wordt
Almere
het toevluchtsoord voor arbeiders uit Amsterdam.
- De isolerende
Trespaplaten
aan de gevels bepalen het uiterlijk van de goedkopere nieuwbouwhuizen in dit tijdvak, die de bijnaam "punaisebouw" krijgt.
- De volkswijken in de grote steden worden bevolkt door grote gezinnen uit de islamitische wereld, die steeds minder gastarbeider en steeds meer werkloze immigranten zijn. Als reactie ontstaan het
Vlaams Blok
van
Filip Dewinter
en de
Centrumdemocraten
van
Hans Janmaat
.
- Op vele lijnen in het stads- en streekvervoer wordt de
Gelede bus
ingezet.
- Het
Friese rundvee
en het roodbonte IJsselrundvee worden op grote schaal vervangen door de
Holsteinkoe
. Deze geeft meer melk maar minder vlees.
- De groei van de veeteelt wordt enigszins ingedamd door Europese regelingen zoals de
melkquota
en het verbod om stalmest uit te rijden over het weiland. Ze moet voortaan in de bodem worden geinjecteerd.
- Natuur en milieu
- Het
Brundtland-rapport
pleit in 1987 voor een
duurzame ontwikkeling
, waarbij een eerlijker verdeling van de welvaart over de wereld zal bijdragen aan een schonere leefomgeving.
- In de bij
Harrisburg
gelegen
Kerncentrale Three Mile Island
vindt in 1979 een storing plaats die bijna leidt tot een melt-down. De
Kernramp van Tsjernobyl
zorgt in 1986 voor verspreiding van een enorme hoeveelheid radioactief materiaal in de lucht. In veel Europese landen gaan plannen voor nieuwe kerncentrales in de ijskast. In Nederland leidt een
brede maatschappelijke discussie
tot dezelfde uitkomst.
- In
Lekkerkerk
wordt de bodem van een nieuwbouwwijk
gesaneerd
nadat honderden vaten met chemisch afval zijn opgegraven. Daarna blijken ook veel andere plaatsen ernstig verontreinigd door de industrie, zoals de
Volgermeerpolder
bij Amsterdam en het
Griftpark
te Utrecht.
- De delta van
Rijn
en
Maas
heeft zwaar te lijden van lozingen door de kalimijnen in
Elzas-Lotharingen
en de zware industrie in
Wallonie
. Een
brand bij Sandoz
in
Bazel
brengt tonnen giftige stoffen in de Rijn. Maar ook wordt gestart met het uitzetten van jonge
zalmen
in Duitsland.
- Greenpeace
voert actie op de wereldzeeen tegen vervuiling,
jacht op walvissen
en jonge
zeehonden
, en onderzeese atoomproeven. Hun schip de
Rainbow Warrior
wordt door twee commando's van de Franse geheime dienst tot zinken gebracht.
- In Nederland wordt begonnen met de herintroductie van de
bever
, de
otter
en de
raaf
.
- De
zure regen
veroorzaakt sterfte van bossen. De uitstoot van
ammoniak
en
stikstof
moet worden teruggebracht. Veehouders worden beperkt in het uitrijden van mest op hun land en nieuwe auto's worden voorzien van een
katalysator
.
- De sanering van de Europese visserij wordt voortgezet. Er komt een sloopregeling voor vissersschepen en er komen beschermde visgebieden, zoals de
scholbox
, een reservaat in de Noordzee dat in 1989 wordt ingesteld ter bescherming van jonge
schol
.
- Sport
- Religie en spiritualiteit
- Popmuziek
- megasterren
Michael Jackson
,
Prince
,
Tina Turner
en
Madonna
.
[1]
- new wave
zoals
The Cure
en
Talking Heads
- rock
zoals
Queen
,
U2
,
Bruce Springsteen
,
Toto
, de
Simple Minds
en
Dire Straits
.
- ska
zoals
Madness
en
The Specials
.
- pop
zoals
Duran Duran
en
Wham!
.
- In Nederland komt de zogenaamde
nederpop
opzetten, met bands als de
Frank Boeijen Groep
,
Toontje Lager
,
Doe Maar
,
Gruppo Sportivo
,
Klein Orkest
,
Het Goede Doel
en
VOF de Kunst
.
- Belgie zet zich muzikaal op de wereldkaart met het
New Beat
-genre. Dit genre ontstaat doordat enkele dj's bepaalde platen (zoals van
Nitzer Ebb
en
A Split Second
) op 33 toeren in plaats van 45 toeren gaan draaien, met een
pitch
van +8. Uit dit genre komen acts zoals
Confetti's
en
Erotic Dissidents
voort. Later werden vergeten artiesten en platen van onder het stof gehaald en abusievelijk onder een New Beat-stempel opnieuw gelanceerd. New Beat heeft een belangrijke basis gelegd voor de house- en trancescene van de jaren 90.
- Amusement
- In een voormalige bloemenveiling te
Aalsmeer
ontstaat een amusementsindustrie.
Joop van den Ende
en
John de Mol jr.
zijn de drijvende krachten, terwijl
Guus Verstraete jr.
tekent voor vele producties met weinig pretenties en veel plezier.
- De Hilversumse omroepen gaan steeds minder programma's in eigen huis maken, en kopen steeds meer in van
Endemol
. Maar behalve tv-programma's produceert Aalsmeer ook musicals aan de lopende band.
- Populaire Amerikaanse tv-reeksen zijn
Knight Rider
en
The A-Team
. In Vlaanderen kijkt de jeugd massaal naar
Merlina
. In 1986 wint
Sandra Kim
het
Eurovisiesongfestival
voor Belgie.
VTM
, de eerste Vlaamse commerciele tv-zender, start in februari 1989, wat vrij laat is naar Europese normen.
- Innovatie
- De
cd
verovert snel de muziekmarkt
- Introductie van de
magnetron
- De
home computer
wint terrein.
- De
geldautomaat
krijgt al gauw de bijnaam "flappentap" en wordt snel populair bij het publiek.
- Trends
- Mode
- Onder invloed van de
New Romantics
-rage ontwikkelt
Vivienne Westwood
de succesvolle collectie Pirates die het onberekenbare van de punk combineert met de pronkzucht van kostuums uit voorbije eeuwen. Ze verdiept zich uitgebreid in door haar collega's allang vergeten patronen en technieken. De straatelementen zijn afkomstig van haar man
Malcolm McLaren
.
- Vrouwen dragen jasjes met schoudervullingen, en beenwarmers.
- Mannen gaan weer vaker naar de
kapper
. Van voren wordt het haar korter en sommigen dragen een "matje" in de nek.
- Opkomst van de supermodellen, onder wie
Naomi Campbell
,
Linda Evangelista
,
Christy Turlington
,
Tatjana Patitz
en
Cindy Crawford
- Sportkleding en sportschoenen van merken als
Nike
,
Adidas
,
Puma
en
Reebok
veroveren het straatbeeld.
- Recreatie
- In
Europa
openen veel attractieparken (meerdere)
darkrides
in hun park. Dit in navolging van de Amerikaanse Disney-parken waar dit attractietype populair bleek te zijn. Veel Europese parken baseren hun darkrides ook op bestaande Disney-attracties. Ongeveer halverwege de jaren 90 eindigt deze trend.
- The Walt Disney Company
opent drie nieuwe attractieparken en maakt in 1985 het plan voor
Disneyland Paris
bekend.
Belangrijke personen in Suriname en de Nederlandse Antillen
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]