La
yari 1980a
komencis ye la
1ma di januaro
1980
e finis ye la
31ma di decembro
1989
. Importanta karakterizivi de ca yardeko esis l'aparo ed expanso dil
epidemio
di
AIDS
, la dekado di
socialista
ekonomii, grava ekonomiala krizi en multa landi, la fino di diktatoresi en
Arjentinia
,
Brazilia
,
Uruguay
,
Paraguay
,
Filipini
e
Haiti
, e granda expanso en l'uzo di portebla
komputatori
*.
Unionita Rejio
ed
Usa
administresis da du konservema politikisti, rispektive
Margaret Thatcher
e
Ronald Reagan
, ed adoptis neoliberala modeli por lia ekonomii. Thatcher vendis publika entraprezi e konfrontis lora forta
sindikati
Britaniana, ma fine impozis l'ekonomiala modelo neoliberala. Ronald Reagan anke adoptis neoliberala politiki por l'ekonomio e stimulis financala ed armala suporto a grupi qui kombatis sinistrana rejimi, exemple le
contras
de
Nikaragua
, qui luktis kontre
Daniel Ortega
.
Dum la yari 1980a de la
20ma yarcento
eventis inter altri:
- 22ma di septembro
1980
til la
20ma di agosto
1988
- Eventas la
milito Iran-Irak
, qua finis per paco-pakto e rezultis 627 miliard-dolari en perdaji por
Iran
e de 200 mil til 600 mil soldati mortinta, kontre 561 miliard-dolari en perdaji por
Irak
e 105 mil til 500 mil morti, kun nula modifiko en la frontiero inter la du landi.