Cogadh na Murascaille
|
|
Data:
|
2 Lunasa 1990 ? 28 Feabhra 1991
|
Ait:
|
An Iaraic
, Cuait,
an Araib Shadach
agus
Murascaill na Peirse
|
Toradh:
|
Bua ag na gcomhghuaillithe
|
Ceili comhraic
|
|
Ceannasaithe
|
|
Slua
|
|
Taismigh
|
Basanna: 292
Gortaithe: 776
|
Basanna: 25,000?50,000
Gortaithe: 75,000+
Faoi ghlas: 80,000
|
|
Coimhlint sa
20u haois
idir
an Iaraic
, agus comhghuailliocht de 35 tir, ab ea
Cogadh na Murascaille
(
2 Lunasa
1990
?
28 Feabhra
1991
), mar fhreagra ar fhorghabhail
Chuait
ag Arm
na hIaraice
.
I ndiaidh do cogadh a throid sna
1980idi
i gcoinne na hIaraine, rinne Uachtaran na hIaraice
Saddam Hussein
, ionradh ar Chuait in 1990. Spreag se seo Cogadh na Murascaille in 1990-1991, cogadh a chaill an Iaraic.
[1]
Sna
1990idi
chuir imeachtai sa Mheanoirthear agus i lar na h
Aise
imni ar chuid mhor daoine i dtiortha san Iarthar. Chriochnaigh an cogadh idir na Soiveaigh agus na hAfganastanaigh san Afganastain in 1989, rud a d’fhag folus contuirteach polaitiuil ann. Thit an t
Aontas Soiveadac
h as a cheile agus ar leagadh
Balla Bheirlin
. Tugadh an
Cogadh Fuar
chun criche. Rinneadh athaontu ar an nGearmain.
[2]
Thosaigh an cogadh ar an
2 Lunasa
1990
nuair a rinne forsai Iaracacha de chuid an deachtora
Saddam Hussein
ruathar ar a chomharsa Cuait. Bhuail an beart siud le gearchaineadh idirnaisiunta agus dhaor Comhairle Slandala na
Naisiun Aontaithe
smachtbhannai eacnamaiocha as ar an toirt.
Meigleamaineach agus ag dul thar foir, rinne Saddam mileamh ar an fhreagairt san
Iarthar
, agus mi-aireamh ar na costais.
Ba e
George HW Bush
a d’fhogair "Operation Desert Storm". Rinne se eacht 35 tir a mhealladh le bheith pairteach sna hionsaithe sa
Mheanoirthear
.
[3]
Dearfadh daoine airithe ag an am "gur mo baint a bhi ag an gCogadh le solathar ola a chosaint na leis na gCuait a chosaint."
[2]
Bhi forsai na gcomhghuaillithe faoi stuir na
Stat Aontaithe Mhericea
agus bhi an
Riocht Aontaithe
go mor chun cinn chomh maith.
[4]
Bhi cuid mhaith den troid a chraoladh ag staisiun teilifise nua,
CNN
, rud a chur iontas ar dhaoine ag an am, "faoi gheasa ag an trodaiocht aeir a bhi ar an teilifis o oiche go maidin ag an am."
[2]
Bhi an bua ag na gComhguallithe sa deireadh ar an
28 Feabhra
1991
, ach nior cuireadh an ruaig ar Saddam Hussein. Nior lean siad orthu isteach san Iaraic chun Hussein a ghabhail.
Tharla tubaiste eiceolaioch agus Arm
na hIaraice
ag teitheadh o Chuait; scriosadh na
tobair
ola
a bhi go fluirseach sa tir.
Tar eis Cogadh na Murascaille, bhi cuid mhor daoine buartha go raibh Saddam Hussein go foill ag leanuint leis ag togail airm ollscriosta.
D’fhag an cogadh an reigiun ina phraiseach. Thug Bush ugach do leitheidi phobal na g
Coirdineach
feinriail a lorg. Ach spreag se sin Saddam Hussein le
cinedhiothu
a dheanamh ar an bpobal.
[2]