13. september er 256. dagur arsins (257. a hlaupari ) samkvæmt gregoriska timatalinu . 109 dagar eru eftir af arinu.

Atburðir [ breyta | breyta frumkoða ]

• 604 - Sabinianus varð pafi .
• 1502 - Orrustan við Smolinavatn i Liflandi : Þyska riddarareglan sigraði her Russa undir stjorn Ivans 3. og stoðvaði utþenslu Russlands við Eystrasalt .
• 1598 - Filippus 3. varð konungur Spanar og Portugals.
• 1645 - Skoskir sattmalamenn unnu sigur a her James Graham af Montrose i orrustunni við Philiphaugh .
• 1731 - Mesti mannfjoldi i 200 ar var samankominn a Þingvollum þegar æðstu embættismenn landsins soru Kristjani konungi 6. hollustueiða. Voru það um 600 manns.
• 1791 - Loðvik 16. samþykkti lokagerð stjornarskrar Frakklands .
• 1891 - Guðfinna Jonsdottir var myrt við Svartarvatn a Norðaustur-Islandi.
• 1894 - Fridagur verslunarmanna var haldinn hatiðlegur i fyrsta sinn i Reykjavik, en var siðar færður fram i agustbyrjun.
• 1923 - Spænski herinn framdi valdaran. Miguel Primo de Rivera varð einræðisherra.
• 1934 - Rotaryklubbur Reykjavikur , sa fyrsti her a landi, var stofnaður.
• 1938 - Sudetaþjoðverjar hofu uppreisn gegn stjorn Tekka . Uppreisnin var kæfð niður en Neville Chamberlain , forsætisraðherra Bretlands, sendi Adolf Hitler simskeyti og for fram a fund um Sudetaland.
• 1971 - Attica-oeirðirnar i New York: Logregla og fangaverðir hofu skothrið a Attica-fangelsið með þeim afleiðingum að 9 gislar og 29 fangar letu lifið.
• 1974 - Japanski rauði herinn hertok franska sendiraðið i Haag , Hollandi .
• 1980 - Norðvesturhlið Skessuhorns var klifin en hafði fram til þessa verið talin okleif. Tveir ungir menn unnu afrekið.
• 1980 - Rokk gegn her , tonleikar Samtaka herstoðvaandstæðinga , voru haldnir i Laugardalsholl .
• 1981 - Borgarfjarðarbruin var vigð, næstlengsta bru a Islandi , 520 metra long.
• 1981 - Fjolbrautaskoli Suðurlands var settur i fyrsta sinn.
• 1982 - Grace Kelly fekk heilabloðfall meðan hun ok bifreið sinni. Billinn hrapaði niður fjallshlið. Hun lest a sjukrahusi daginn eftir.
• 1985 - Bandariska kvikmyndin Eftir miðnætti var frumsynd.
• 1985 - Japanski tolvuleikurinn Super Mario Bros. var gefinn ut.
• 1985 - Steve Jobs sagði af ser stjornarsetu hja Apple og stofnaði NeXT .
• 1986 - Jarðskjalfti lagði fimmtung grisku borgarinnar Kalamata i rust. 20 letust.
• 1987 - Skransafnarar fundu geislavirk efni i yfirgefnum spitala i Goiania i Brasiliu. I kjolfarið letust fjorir vegna geislaeitrunar og hundruð reyndust hafa orðið fyrir geislun.
• 1992 - Guðrun Helgadottir hlaut Norrænu barnabokaverðlaunin fyrir bok sina, Undan illgresinu .
• 1993 - Osloarsamkomulagið var formlega undirritað i Washington D.C. af Yasser Arafat og Yitzhak Rabin .
• 1994 - Bokmenntaverðlaun Tomasar Guðmundssonar voru veitt i fyrsta sinn og hlaut þau Helgi Ingolfsson .
• 1996 - Alija Izetbegovi? var kjorinn forseti Bosniu og Hersegovinu .
• 1996 - Bandariska kvikmyndin Feeling Minnesota var frumsynd.
• 1999 - Ibuðasprengjurnar i Russlandi : 119 letust þegar sprengja sprakk i fjolbylishusi við Kasjirskoje-hraðbrautina i Moskvu.

• 2000 - Steve Jobs kynnti betautgafu Mac OS X .
• 2001 - Borgaralegt flug hofst aftur i Bandarikjunum eftir arasirnar 11. september.
• 2006 - Stærsta dvergreikistjarna solkerfisins, 2003 UB ₃₁₃ , fekk formlega nafnið Eris .
• 2007 - Yfirlysing um rettindi frumbyggja var samþykkt af allsherjarþingi Sameinuðu þjoðanna.
• 2013 - Samninganefnd um inngongu Islands i Evropusambandið var formlega leyst upp.
• 2013 - Bein nyrrar manntegundar, Homo naledi , fundust i helli i Suður-Afriku.
• 2014 - Bandarikin lystu Islamska rikinu strið a hendur.
• 2017 - Alþjoðaolympiunefndin tilkynnti að Sumarolympiuleikarnir 2024 yrðu haldnir i Paris og Sumarolympiuleikarnir 2028 i Los Angeles .
• 2021 ? Þingkosningar foru fram i Noregi . Vinstriblokkin með Verkamannaflokk Jonasar Gahr Støre i fararbroddi vann sigur a hægristjorn Ernu Solberg .

Fædd [ breyta | breyta frumkoða ]

• 1087 - Johannes 2. Komnenos , Bysanskeisari (d. 1143 ).
• 1630 - Olof Rudbeck , sænskur visindamaður (d. 1702 ).
• 1689 - Johan Fredrik Peringskiold , sænskur fornfræðingur (d. 1725 ).
• 1819 - Clara Schumann , pianisti og tonskald (d. 1896 ).
• 1853 - Hans Christian Gram , danskur orverufræðingur (d. 1938 ).
• 1860 - John J. Pershing , bandariskur hershofðingi (d. 1948 ).
• 1863 - Arthur Henderson , breskur stjornmalamaður og Nobelsverðlaunahafi (d. 1935 ).
• 1874 - Arnold Schoenberg , austurriskt tonskald (d. 1951 ).
• 1908 - Carlos Peucelle , argentinskur knattspyrnumaður (d. 1990 ).
• 1913 - Tadao Horie , japanskur knattspyrnumaður (d. 2003 ).
• 1916 - Roald Dahl , breskur rithofundur (d. 1990 ).
• 1917 - Jon Þorarinsson , islenskt tonskald (d. 2012 ).
• 1928 - Robert Indiana , bandariskur myndlistarmaður.
• 1935 - Vilborg Harðardottir , islensk blaðakona (d. 2002 ).
• 1940 - Oscar Arias Sanchez , forseti Kosta Rika og Nobelsverðlaunahafi.
• 1941 - Ahmet Necdet Sezer , fyrrverandi forseti Tyrklands.
• 1944 - Jacqueline Bisset , bresk leikkona.
• 1945 - Andres Kung , sænskur blaðamaður (d. 2002 ).
• 1952 - Edda Bjorgvinsdottir , islensk leikkona .
• 1954 - Shigeharu Ueki , japanskur knattspyrnumaður.
• 1959 - Solveig Palsdottir , islensk leikkona.
• 1959 - Chris Hansen , bandariskur blaðamaður.
• 1964 - Mladen Mladenovi? , kroatiskur knattspyrnumaður.
• 1970 - Louise Lombard , bresk leikkona.
• 1971 - Goran Ivanisevic , kroatiskur tennisleikari.
• 1971 - Helgi Kolviðsson , islenskur knattspyrnumaður.
• 1980 - Gilberto Ribeiro Goncalves , brasiliskur knattspyrnumaður.
• 1989 - Thomas Muller , þyskur knattspyrnumaður.
• 1989 - Vera Illugadottir , islensk dagskrargerðarkona.
• 1994 - Yngvi Asgeirsson , islenskur knattspyrnumaður.
• 1956 - Guðmundur Asgeir Geirsson framreiðslumaður

Dain [ breyta | breyta frumkoða ]

• 81 - Titus , romverskur keisari (f. 39 ).
• 1260 - Skarðs-Snorri Narfason , islenskur hofðingi (f. um 1175).
• 1321 - Dante Alighieri , italskt skald (f. 1265 ).
• 1409 - Isabella af Valois , Englandsdrottning (f. 1389 ).
• 1488 - Karl 2., hertogi af Bourbon (f. 1434 ).
• 1506 - Andrea Mantegna , italskur listmalari (f. 1431 ).
• 1592 - Michel de Montaigne , franskur heimspekingur (f. 1533 ).
• 1598 - Filippus 2. Spanarkonungur (f. 1526 ).
• 1741 - Charles Rollin , franskur sagnfræðingur (f. 1661 ).
• 1870 - Orla Lehmann , danskur stjornmalamaður (f. 1810 ).
• 1872 - Ludwig Andreas Feuerbach , þyskur heimspekingur (f. 1804 ).
• 1928 - Italo Svevo , italskur rithofundur (f. 1861 ).
• 1931 - Lili Elbe , donsk myndlistarkona (f. 1882 ).
• 1996 - Tupac Amaru Shakur , bandariskur rappari, leikari og skald.
• 1998 - George Wallace , bandariskur stjornmalamaður (f. 1919 ).
• 1999 - Benjamin S. Bloom , bandariskur uppeldisfræðingur (f. 1913 ).
• 2012 - Steindor Hjorleifsson , islenskur leikari (f. 1926 ).