Ur Wikipediu, frjalsa alfræðiritinu
Arið
1992
(
MCMXCII
i
romverskum tolum
) var 92. ar 20. aldar og
hlaupar
sem hofst a miðvikudegi samkvæmt gregoriska timatalinu.
- 1. april
-
Bloðbaðið i Bijeljina
hofst þegar vopnaðir serbneskir hopar hofu að myrða obreytta borgara i
Bijeljina
i Bosniu.
- 2. april
-
John Gotti
var dæmdur i ævilangt fangelsi i New York-borg, fyrir morð og skipulagða glæpastarfsemi.
- 5. april
-
Bosnia-Hersegovina
lysti yfir
sjalfstæði
eftir þjoðaratkvæðagreiðslu.
- 5. april
-
Bosniustriðið
: Serbneskar hersveitir settust um
Sarajevo
.
- 5. april
-
Alberto Fujimori
, forseti Peru, leysti upp
þing Peru
með tilskipun, kom a ritskoðun og let handtaka stjornarandstoðuþingmenn.
- 6. april
- Strið hofst i
Bosniu og Hersegovinu
.
- 6. april
- Barnaþatturinn
Barney and Friends
hof gongu sina a
PBS
.
- 9. april
-
Manuel Noriega
fyrrum einræðisherra i
Panama
var dæmdur fyrir margvislega glæpi, s.s. fikniefnasmygl og peningaþvætti.
- 10. april
-
Irski lyðveldisherinn
stoð fyrir sprengjutilræði i
Baltic Exchange
i London. 3 letust og 91 særðust.
- 12. april
- Eurodisney-skemmtigarðurinn var opnaður. Siðar var nafni hans breytt i
Disneyland Paris
.
- 14. april
-
Raðhus Reykjavikur
var tekið i notkun. Bygging þess kostaði a fjorða milljarð krona.
- 16. april
- Oliuflutningaskipið
Katina P
sigldi i strand skammt fra
Maputo
i
Mosambik
með þeim afleiðingum að sextiu þusund litrar af oliu foru i sjoinn.
- 16. april
- Uppreisnarmenn steyptu forseta Afganistan,
Mohammad Najibullah
, af stoli og toku hann hondum sem leiddi til
borgarastyrjaldar
.
- 20. april
-
Heimssyningin i Sevilla
var opnuð.
- 21. april
- I
Danmorku
komst ræningi undan með 7,5 milljonir
danskra krona
eftir að hafa latið til skarar skriða gegn peningaflutningabil
Danske Bank
við
Bilka
i
Arosum
.
- 22. april
- Sprenging varð i
Guadalajara
i Mexiko eftir að eldsneyti lak ofan i niðurfall. 215 letust og 1.500 særðust.
- 23. april
-
Halldor Laxness
varð niræður og af þvi tilefni var farin
blysfor
að
Gljufrasteini
og efnt til
leiksyninga
.
- 27. april
-
Stuttmyndadagar i Reykjavik
voru haldnir i fyrsta skipti a
Hotel Borg
.
- 28. april
- Einu tvo Jugoslaviulyðveldin sem eftir voru,
Svartfjallaland
og
Serbia
, mynduðu
Sambandslyðveldið Jugoslaviu
sem siðar var kallað
Serbia og Svartfjallaland
.
- 29. april
-
Uppþotin i Los Angeles 1992
hofust eftir að tveir logreglumenn sem gengu i skrokk a
Rodney King
voru syknaðir fyrir retti.
- 2. mai
-
Jon Baldvin Hannibalsson
, utanrikisraðherra, undirritaði samninginn um
Evropska efnahagssvæðið
. Samningurinn er um tuttugu þusund blaðsiður.
- 3. mai
-
Miðflokkurinn
var stofnaður i Færeyjum.
- 5. mai
- Russneskir leiðtogar a
Krimskaga
lystu yfir aðskilnaði fra
Ukrainu
en drogu yfirlysinguna til baka fimm dogum siðar.
- 5. mai
- Þrividdartolvuleikurinn
Wolfenstein 3D
kom ut fyrir
MS-DOS
.
- 5. mai
-
Borgarastyrjoldin i Tadsikistan
hofst.
- 7. mai
- Geimskutlan
Endavour
for i jomfruarflug sitt.
- 9. mai
- Aætlunarflugi með
Fokker F27-flugvelum
lauk a Islandi, en það hafði staðið i nærfellt 3 aratugi. Við toku
Fokker 50-flugvelar
.
- 9. mai
-
Linda Martin
sigraði
Songvakeppni evropskra sjonvarpsstoðva 1992
fyrir Irland.
- 9. mai
-
Rammasamningur Sameinuðu þjoðanna um loftslagsbreytingar
var tekinn upp a fundi Sameinuðu þjoðanna i New York-borg.
- 13. mai
-
Li Hongzhi
kynnti hreyfinguna
Falun Gong
i Kina.
- 15. mai
-
Heimssyningin i Genua
var opnuð.
- 16. mai
- Skutan
America³
sigraði askorandann,
Il Moro di Venezia
, i keppninni um
Amerikubikarinn
.
- 16. mai
-
Bosniustriðið
: Friðargæsluliðar Sameinuðu þjoðanna horfuðu fra Sarajevo.
- 17. mai
-
Tailandsher
barði niður motmæli gegn herforingjastjorn
Suchinda Kraprayoon
af mikilli horku
- 22. mai
-
Bosnia-Hersegovina
,
Kroatia
og
Slovenia
urðu aðilar að Sameinuðu þjoðunum.
- 23. mai
-
Giovanni Falcone
, domari, var myrtur asamt eiginkonu sinni og þremur oryggisvorðum með sprengju i
Palermo
.
- 26. mai
-
Charles Geschke
, forstjora
Adobe Systems
, var rænt. Ræningjarnir naðust fjorum dogum siðar.
- 30. mai
-
Oryggisrað Sameinuðu þjoðanna
samþykkti efnahagsþvinganir gegn
Jugoslaviu
vegna Bosniustriðsins.
- 3.-
4. agust
- Milljonir Suður-Afrikubua foru i
verkfall
að undirlagi
Afriska þjoðarflokksins
til að motmæla stjorn
F. W. de Klerk
.
- 5. agust
-
Eirikur Kristofersson
, fyrrverandi skipherra a skipum Landhelgisgæslunnar, varð 100 ara. Hann varð þjoðhetja i fyrsta
þorskastriðinu
vegna framgongu sinnar.
- 8. agust
- A
Olympiuleikunum
i Barcelona a Spani naði
Island
fjorða sæti i
handknattleik
. Einnig varð
Sigurður Einarsson
i fimmta sæti i
spjotkasti
a þessum somu leikum.
- 10. agust
- Rikisstjorn Italiu hof harðar aðgerðir gegn
sikileysku mafiunni
með þvi að senda 7000 hermenn til Sikileyjar og flytja 100 mafiuforingja i oryggisfangelsi a sardinisku eyjunni
Asinara
.
- 10. agust
- Rikisstjorn Bretlands bannaði vopnaða sambandssinnahopinn
Ulster Defence Association
sem hafði starfað loglega i 10 ar.
- 12. agust
- Kanada, Bandarikin og Mexiko tilkynntu að samkomulag hefði naðst um
Friverslunarsamning Norður-Ameriku
.
- 13. agust
- Fyrsta
utibio
a Islandi var i
Borgarnesi
, þar sem synd var kvikmyndin
Grease
. Ahorfendur voru um 600 talsins.
- 16. agust
- Islendingar unnu
Norðurlandameistaratitil
i
golfi
.
- 18. agust
- Maður grunaður um
fikniefnasolu
var handtekinn i
Mosfellsbæ
og fundust 1,2 kilogromm af
kokaini
i bil hans. I aðgerð logreglunnar varð logreglumaður fyrir mjog alvarlegu slysi.
- 18. agust
- Forsætisraðherra Bretlands,
John Major
, tilkynnti um
flugbannsvæðin yfir Irak
til verndar Kurdum.
- 20. agust
-
Krifast-vegtengingin
milli
Kristansund
og meginlandsins i Noregi var opnuð.
- 21. agust
- Umsatrið um
Ruby Ridge
hofst i Idaho i Bandarikjunum.
- 22. agust
- A
Egilsstoðum
lauk vestnorrænu kvennaþingi með þvi að hlaðin var
varða
ur
grjoti
fra
Grænlandi
,
Færeyjum
og
Islandi
.
- 29. agust
- Kvikmyndin
Svo a jorðu sem a himni
eftir
Kristinu Johannesdottur
var frumsynd.
- 29. agust
- Tugþusundir motmæltu arasum
nynasista
a flottamenn og innflytjendur i
Rostock
i Þyskalandi.
- 30. agust
- Umsatrinu um Ruby Ridge lauk þegar
Randy Weaver
gafst upp. Þa voru eiginkona hans, 14 ara sonur og einn logreglufulltrui latin.
- 31. agust
- Stærsta og iburðarmesta
skemmtiferðaskip
, sem lagst hafði við bryggju i
Reykjavik
var bundið i
Sundahofn
. Þetta var
Crystal Harmony
, 240 metra langt skip.
- 23. mars
-
Friedrich A. von Hayek
, austurrisk-breskur hagfræðingur, stjornmalaheimspekingur og nobelsverðlaunahafi (f.
1899
).
- 6. april
-
Isaac Asimov
, rithofundur (f.
1920
).
- 19. april
?
Benny Hill
, enskur gamanleikari (f.
1924
).
- 23. april
-
Satyajit Ray
, bengalskur kvikmyndagerðarmaður (f.
1921
).
- 28. april
-
Francis Bacon
, irskur myndlistarmaður (f.
1909
).
- 6. mai
-
Marlene Dietrich
, þysk songkona (f.
1901
).
- 21. juni
-
Joan Fuster
, katalonskur rithofundur (f.
1922
).
- 28. juni
?
Mikhail Tal
, lithaiskur skakmaður (f.
1936
).
- 9. juli
-
Oli Kr. Sigurðsson
, forstjori
Olis
.
- 15. juli
-
Hammer DeRoburt
, fyrsti forseti
Naru
(f.
1922
).
- 1. september
-
Arni Boðvarsson
, islenskur malfræðingur (f.
1924
).
- 16. september
-
Larbi Benbarek
, marokkoskur knattspyrnumaður (f.
1917
).
- 8. oktober
-
Willy Brandt
, kanslari Þyskalands (f.
1913
).
- 13. oktober
-
Haukur Morthens
, islenskur songvari (f.
1924
).
- 28. november
-
Sidney Nolan
, astralskur listamaður (f.
1917
).
- 13. desember
-
Aleksandar Tirnani?
, jugoslavneskur knattspyrnumaður og -þjalfari (f.
1910
).
- 24. desember
-
Peyo
, belgiskur myndasoguhofundur (f.
1928
).
- 26. desember -
Sigriður Hagalin
, islensk leikkona (f.
1926
)