9. november er 313. dagur arsins (314. a hlaupari ) samkvæmt gregoriska timatalinu . 52 dagar eru eftir af arinu.

Atburðir [ breyta | breyta frumkoða ]

• 1313 - Luðvik 4. keisari vann sigur a frænda sinum, Friðrik 1. hertoga Austurrikis, i orrustunni við Gamelsdorf.
• 1389 - Pietro Tomacelli varð Bonifasius 9. pafi.
• 1539 - Haskolakennarar i Kaupmannahofn gafu ut leyfi til að prenta mætti Nyjatestamentisþyðingu Odds Gottskalkssonar .
• 1572 - Umsatrið um Sancerre hofst. Kaþolikkar settust um Sancerre, virkisborg i Mið-Frakklandi sem hugenottar reðu. Umsatrið stoð i nærri atta manuði.
• 1607 - Spænska rikið varð gjaldþrota i þriðja sinn sem olli gjaldþroti Fugger-bankans i Englandi.
• 1799 - Napoleon naði voldum i Frakklandi og utnefndi sjalfan sig fyrsta konsul.
• 1888 - Mary Jane Kelly , af ymsum talin siðasta fornarlamb Kobba kviðristu , fannst myrt i Whitechapel-hverfinu i London.
• 1918 - Philipp Scheidemann lysti yfir stofnun lyðveldis i Þyskalandi.
• 1921 - Italski fasistaflokkurinn var formlega stofnaður i Rom.
• 1923 - Bjorkjallarauppreisnin : 16 nasistar og 4 logreglumenn letust i skotbardaga fyrir framan Feldherrnhalle i Munchen.
• 1932 - Guttoslagurinn atti ser stað i Reykjavik . Aheyrendur hleyptu upp bæjarstjornarfundi i Goðtemplarahusinu vegna akvorðunar bæjarstjornar um að lækka laun i atvinnubotavinnu .
• 1938 - Kristalsnott : Fyrstu skipulogðu gyðingaofsoknir nasista hofust.
• 1942 - Erik Scavenius varð forsætisraðherra Danmerkur.
• 1970 - Sovetmenn skutu geimfarinu Luna 17 a loft með tunglbilinn Lunokod 1 innanborðs.
• 1981 - Þrælahald var afnumið i Maritaniu.
• 1985 - Minnisvarði var afhjupaður a Skogum i Þorskafirði um Matthias Jochumsson skald , sem fæddist þar 150 arum aður.
• 1985 - Garri Kasparov sigraði Anatoli Karpov , 22 ara gamall, og varð við það yngsti oumdeildi heimsmeistarinn i skak.
• 1986 - Tveimur hvalbatum var sokkt i Reykjavikurhofn og samtokin Sea Shepherd lystu abyrgð af þvi a hendur ser.
• 1989 - Fall Berlinarmursins : Gunter Schabowski lysti þvi i sjonvarpi af misganingi að for til Vestur-Berlinar yrði heimil strax.
• 1990 - Ny stjornarskra tok gildi i Nepal sem batt enda a einveldi konungs.
• 1993 - Bosniukroatar eyðilogðu gomlu bruna i Mostar , Stari Most , með skothrið ur skriðdrekum.
• 1997 - Fjarmalakreppan i Asiu : Chuan Leekpai varð forsætisraðherra Tailands eftir afsogn Chavalit Yongchaiyudh .

• 2004 - Utgafa 1.0 af Mozilla Firefox kom ut.
• 2005 - Rumlega 50 manns letu lifið og um 120 særðust i sjalfsmorðssprengjusarasum i Amman i Jordaniu .
• 2009 - I Berlin var haldið upp a 20 ar fra falli Berlinarmursins .
• 2010 - 5,6 milljon eintok af tolvuleiknum Call of Duty: Black Ops seldust a einum solarhring, sem var met.
• 2014 - Þjoðaratkvæðagreiðsla um sjalfstæði Kataloniu var haldin. Yfir 80% samþykktu að lysa yfir sjalfstæði. Hæstirettur Spanar hafði aður dæmt þjoðaratkvæðagreiðsluna ologlega.
• 2015 - Katalonska þingið samþykkti að stefna að sjalfstæði heraðsins. Rikisstjorn Spanar kærði samþykktina til hæstarettar.

Fædd [ breyta | breyta frumkoða ]

• 1261 - Dinis Portugalskonungur (d. 1325 ).
• 1389 - Isabella af Valois , Englandsdrottning (d. 1409 ).
• 1522 - Martin Chemnitz , lutherskur guðfræðingur (d. 1586 ).
• 1818 - Ivan Turgenjev , russneskur rithofundur (d. 1883 ).
• 1841 - Jatvarður 7. Bretlandskonungur (d. 1910 ).
• 1888 - Jean Monnet , franskur hagfræðingur og einn af stofnendum Evropusambandsins (d. 1979 ).
• 1901 - Dori Jonsson , islenskur rithofundur (d. 1962 ).
• 1907 - Ko Takamoro , japanskur knattspyrnumaður (d. 1995 ).
• 1914 - Hedy Lamarr , austurrisk leikkona (d. 2000 ).
• 1918 - Spiro Agnew , varaforseti Bandarikjanna (d. 1996 ).
• 1929 - Imre Kertesz , ungverskur rithofundur.
• 1934 - Carl Sagan , bandariskur stjornufræðingur, rithofundur og sjonvarpsmaður (d. 1996 ).
• 1934 - Ingvar Carlsson , sænskur stjornmalamaður.
• 1935 - Maria Guðmundsdottir , islensk leikkona (d. 2021 ).
• 1936 - Mikhail Tal , lettneskur skakmaður (d. 1992 ).
• 1947 - Robert David Hall , bandariskur leikari.
• 1948 - Luiz Felipe Scolari , brasiliskur knattspyrnustjori.
• 1952 - Jack W. Szostak , bandariskur sameindaliffræðingur og nobelsverðlaunahafi.
• 1953 - Pjetur Stefansson , islenskur tonlistarmaður.
• 1960 - Andreas Brehme , þyskur knattspyrnumaður.
• 1964 - Horður J. Oddfriðarson , islenskur stjornmalamaður.
• 1965 - Bryn Terfel , velskur operasongvari.
• 1967 - Yoshiro Moriyama , japanskur knattspyrnumaður.
• 1973 - Alessandro del Piero , italskur knattspyrnumaður.
• 1981 - Scottie Thompson , bandarisk leikkona.

Dain [ breyta | breyta frumkoða ]

• 1148 - Ari Þorgilsson froði , islenskur sagnaritari (f. 1067 ).
• 1261 - Sanchia af Provence , drottning Þyskalands.
• 1623 - William Camden , enskur sagnaritari (fæddur 1551 ).
• 1641 - Ferdinand af Austurriki , kardinali og herforingi (f. 1609 ).
• 1794 - Skuli Magnusson , landfogeti (f. 1711 ).
• 1838 - Hannes Bjarnason , islenskur prestur og skald (f. 1777 ).
• 1918 - Guillaume Apollinaire , franskt skald (f. 1880 ).
• 1937 - Ramsay MacDonald , breskur stjornmalamaður (f. 1866 ).
• 1940 - Neville Chamberlain , forsætisraðherra Bretlands (f. 1869 ).
• 1953 - Ibn Sad , konungur Sadi-Arabiu (f. 1876 ).
• 1970 - Charles de Gaulle , forseti Frakklands (f. 1890 ).
• 1980 - A. Paul Weber , þyskur grafiklistamaður (f. 1893 ).
• 1994 - Jim Brown , skosk/bandariskur knattspyrnumaður (f. 1908 ).
• 1997 - Carl Gustav Hempel , þyskur heimspekingur (f. 1905 ).
• 2001 - Giovanni Leone , forsætisraðherra Italiu (f. 1908 ).
• 2008 - Ulfur Hjorvar , islenskur rithofundur og þyðandi (f. 1935 ).
• 2011 - Matthias A. Mathiesen , islenskur stjornmalamaður (f. 1931 ).