1. prosinca/decembra ( 1. 12. ) je 335. dan godine po gregorijanskom kalendaru (336. u prestupnoj godini ). Do kraja godine ima jo? 30 dana .

Događaji [ uredi | uredi kod ]

• 1640 . ? Portugalija posle ustanka kojim je zba?ena ?panska vlast ponovo stekla nezavisnost. Dve sedmice kasnije vojvoda od Braganse krunisan za portugalskog kralja pod imenom ?oao IV . ?panija nezavisnost Portugalije priznala tek 1668 .
• 1803 . ? Stupile su u Francuskoj na snagu nove odredba o pravu na rad po kojima su radnici morali imati radnu knji?icu potvrđenu od policije ili gradskih ?inovnika. S takvim dokumentom, bez koje vi?e nitko nije mogao dobiti posao, omogu?ena je dr?avna kontrola radni?tva.
• 1821 . ? Dominikanska Republika , koja obuhvata dve tre?ine isto?nog dela karipskog ostrva Haiti , tada poznatog kao Hispanjola, proglasila nezavisnost od ?panije.
• 1822 . ? osniva? brazilskog carstva Dom Pedro krunisan za prvog cara Brazila pod imenom Pedro I .
• 1906 . ? u Parizu otvoren bioskop ?Omnija Pate“, prva dvorana u svetu namenski izgrađena za prikazivanje filmova .
• 1918 . ? odlukom danskog parlamenta Island stekao nezavisnost.
• 1918 . ? Progla?ena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca .
• 1918 . ? provincija Transilvanija , ranije u sastavu Mađarske , odnosno Austro-Ugarske , ujedinila se s Rumunijom . U sastav Rumunije u?ao i rumunski deo Banata i jo? neke pokrajine. Taj datum Rumuni slave kao nacionalni praznik, Dan ujedinjenja.
• 1925 . ? u Lokarnu u ?vajcarskoj potpisani sporazumi evropskih dr?ava o garanciji mira i nepovredivosti granica. Najva?nijim smatra se Rajnski pakt kojim su se Nema?ka , Francuska i Belgija obavezale na po?tovanje granica, a Nema?ka prihvatila demilitarizaciju Rajnske oblasti . Te sporazume prekr?io Hitler 1936 , kada je okupirao Rajnsku oblast, a potom napao ?ehoslova?ku i Poljsku .
• 1971 . ? u Karađorđevu , na sednici Predsedni?tva Saveza komunista Jugoslavije , smenjen deo rukovodstva Saveza komunista Hrvatske , nosilaca politike tzv. masovnog pokreta. Usledile ?istke u politi?kim i privrednim vrhovima u Srbiji , Sloveniji i Makedoniji , ?ime je spre?en poku?aj politi?kih i privrednih reformi u SFRJ .
• 1976 . ? Angola postala ?lanica Ujedinjenih nacija .
• 1981 . ? u najve?oj nesre?i u istoriji jugoslovenskog vazduhoplovstva, avion ? DC-9 super 80“ ljubljanskog ?Inex-adria avio-prometa“ udario u planinu u blizini Aja?ija na Korzici . Poginulo svih 178 putnika i ?lanova posade.
• 1988 . ? Benazir Buto postala premijer Pakistana , kao prva ?ena na ?elu jedne islamske zemlje.
• 1989 . ? Mihail Gorba?ov kao prvi sovjetski lider posetio Vatikan i dogovorio se s papom Jovanom Pavlom II o uspostavljanju diplomatskih odnosa SSSR i Vatikana .
• 1991 . ? na referendumu u sovjetskoj republici Ukrajini nadmo?na ve?ina bira?a izjasnila se za nezavisnost od SSSR .
• 2000 . ? lider Partije nacionalne akcije Vinsent Foks inaugurisan za predsednika Meksika , ?ime je okon?an 71 godinu dug period vladavine Institucionalne revolucionarne partije. To je bio prvi poraz te partije od 1929 .
• 2001 . ? u dva napada palestinskih bomba?a-samoubica u Jerusalimu poginulo 10 Izraelaca , a u eksploziji autobusa u Haifi ubijeno njih 30. U napadima povređeno preko 200 osoba.
• 2002 . ? za predsednika Slovenije izabran dotada?nji premijer u vi?e mandata Janez Drnov?ek .

.

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

• 1081 . ? Luj VI , francuski kralj. († 1137 ).
• 1761 . ? Mari Tiso , poznata vajarka. († 1850 ).
• 1793 . ? Nikolaj Ivanovi? Loba?evski , ruski matemati?ar. († 1856 ).
• 1891 . ? Slavko Kolar , hrvatski knji?evnik i filmski scenarist († 1963 .).
• 1924 (1925.?) - Dara Janekovi? , novinarka i publicistkinja.
• 1932 . ? Antun ?oljan , hrvatski knji?evnik.
• 1935 . ? Vudi Alen , ameri?ki komi?ar, re?iser, autor i glumac.
• 1936 . ? Franjo Jur?ec , hrvatski kazali?ni, televizijski i filmski glumac.
• 1935 . ? Ivica ?erfezi , hrvatski kantautor i pjeva? zabavne glazbe († 2004 .).
• 1945 . ? Bette Midler , ameri?ka glumica.
• 1946 . ? Mladen Naletili? , hrvatski vojni zapovjednik HVO-a.
• 1958 . ? Javier Aguirre , meksi?ki nogometa? i trener.
• 1964 . ? Salvatore Schillaci (Toto), talijanski nogometni reprezentativac.
• 1966 . ? Edouard Baer , francuski glumac.
• 1969 . ? Mateo Garralda , ?panjolski rukometa? i trener.
• 1974 . ? Roberto Chiacig , talijanski ko?arka?.
• 1978 . ? Stefan Kapi?i? , srpski glumac.
• 1979 . ? Norbert Madaras , mađarski vaterpolista.
• 1980 . ? Ivana Jovanovi? , srpska glumica.
• 1981 . ? Nikola Manojlovi? , srpski rukometa?.
• 1988 . ? Manuel ?trlek , poznati hrvatski rukometa?.

.

Smrti [ uredi | uredi kod ]

• 1455 . ? Lorenco Giberti , italijanski vajar, zlatar i slikar. (* 1378 .).
• 1563 . ? Andrija Meduli? , talijanski maniristi?ki slikar.
• 1654 . ? Jakov Mikalja , hrvatski jezikoslovac.
• 1825 . ? Aleksandar I Romanov , ruski car. (* 1777 .).
• 1866 . ? George Everest , vel?ki geograf (* 1790 .).
• 1934 . ? Sergej Kirov , blizak Staljinov saradnik.
• 1936 . ? Luiđi Pirandelo , italijanski pisac. (* 1867 .).
• 1973 . ? David Ben Gurion , vođa borbe za stvaranje dr?ave Izrael . (* 1886 .).
• 1998 . ? Freddie Young , britanski direktor filmske fotografije.

.

Praznici i dani se?anja [ uredi | uredi kod ]

• Svetski dan borbe protiv side .

.

Vidi takođe : Godi?nji kalendar - Dnevni kalendar