1821

**1821 . po kalendarima**
Gregorijanski	1821. (MDCCCXXI)
Ab urbe condita	2574.
Islamski	1236?1237.
Iranski	1199?1200.
Hebrejski	5581?5582.
Bizantski	7329?7330.
Koptski	1537?1538.
	Hindu kalendari
? Vikram Samvat	1876?1877.
? Shaka Samvat	1743?1744.
? Kali Yuga	4922?4923.
	Kineski
? Kontinualno	4457?4458.
? 60 godina	Yin Metal Zmija ; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11821.
	p ? r ? u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum :	2. milenijum
Vjekovi :	18. vijek ? 19. vijek ? 20. vijek
Decenija :	1790-e 1800-e 1810-e ? 1820-e ? 1830-e 1840-e 1850-e
Godine :	1818 1819 1820 ? 1821 ? 1822 1823 1824

Ovo je ?lanak o godini 1821.

Godina 1821 ( MDCCCXXI ) bila je redovna godina koja po?inje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja po?inje u subotu po 12 dana zaostaju?em julijanskom kalendaru .

Događaji [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj – Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

januar - Fabijan Gotlib fon Belingshauzen opazio ostrva Petra I i Aleksandrovo pored Antarktika .
19. 1. - Nakon smrti kneza i fanariotskog Grka Aleksandrosa Sucosa , vlast u Vla?koj uzima komitet doma?ih bojara.
26. 1. - 12. 5. - Ljubljanski kongres velikih sila - odlu?eno da se interveni?e protiv karbonarske revolucije u Kraljevini dviju Sicilija .
23. 2. - Mladi pesnik John Keats umro u Rimu.
24. 2. - Izdata naredba kneza Milo?a o obaveznom sejanju krompira u Srbiji.
24. 2. - Meksi?ki rat za nezavisnost : Agustin de Iturbide i Vicente Guerrero dogovorili Plan iz Iguale za nezavisan Meksiko u vidu ustavne monarhije sa socijalnom jednako??u.
6. 3. (22. 2. po j.k.) - Aleksandros Ipsilantis u?ao u Kne?evinu Moldaviju kako bi tu i u Vla?koj digao ustanak u korist Heterije - ali Rusija se ograđuje.
7. 3. - Austrijska armija Johanna Frimonta porazila napuljsku vojsku Guglielma Pepea kod Rietija - Frimont ulazi u grad Napulj 24. marta.
12. 3. - Carlo Felice je novi kralj Sardinije (do 1831 .) nakon abdikacije brata Vittoria Emanuela I .
28. 3. - Ustanak u Vla?koj : vojska Tudora Vladimirescua dolazi pred Bukure?t - za razliku od Heterije, ne ?eli rat sa Turcima.

April/Travanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

4. 4. (23. 3. po j.k.) - Gr?ki rat za nezavisnost : Kalamata na Peloponezu je prvi grad oslobođen u Gr?koj.
6. 4. (25. 3. po j.k.) - Patraski mitropolit Germanos III blagoslovio revolucionarnu zastavu - ovo ?e kasnije postati Dan nezavisnosti Gr?ke (25. mart).
6. 4. (25. 3.) - Knezovi Po?areva?ke nahija Stevan Dobrnjac i Marko Todorovi? Abdula poku?ali di?i pobunu protiv kneza Milo?a (na podsticaj Mara?lije ^[1] ili zbog ekonomskih problema ^[2]).
8. 4. - Bitka kod Novare je austrijska pobeda nad pijemontskim liberalima.
22. 4. (10. 4. po j.k.) - Vaseljenski patrijarh Grigorije V izveden sa uskr?nje liturgije i obe?en na kapiji Patrijar?ije u Stambolu, iako je osudio gr?ki ustanak.
- Pripadnici srpske deputacije zatvoreni ^[3] do 1825 ( Vujica Vuli?evi? , Avram Petronijevi? i dr. ^[1]).
- U Ni?u ove godine obe?eni vladika Melentije i jo? nekoliko sve?tenika i zanatlija, predstavnika narodne Crkvene op?tine. U grad poslat Husein-pa?a Gavazanoglu da pazi na Srbiju ^[4].
1. 5. - Zlatni standard : Banka Engleske nakon 24 godine ponovo razmenjuje nov?anice za zlato.
5. 5. - Biv?i car Napoleon umro u progonstvu na Svetoj Heleni .
26. 5. - Ustanovljen Peloponeski senat .

10. 6. (Duhovi) - U ?ibeniku (?) ubijen rektor unijatskog semeni?ta kanonik Stupnicki i komandant grada pukovnik Grimer ^[5]^[6].
14. 6. - Pad Sultanata Sennar u Sudanu: Badi VII se predao egipatsko-osmanskom zapovedniku Ismail-pa?i. Ove godine je osnovan Kartum .
18. 6. - Premijera Weberove romanti?arske opere " ?arobni strelac " u Berlinu.
19. 6. - Bitka kod Draga?anija u Vla?koj: Osmanlije potukle heteriste, uni?tena Sveta dru?ina .
24. 6. - Bitka kod Caraboboa je odlu?uju?a Bolivarova pobeda kojom je osigurana nezavisnost Venecuele .

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

3. 7. - Liberalna revolucija u Portugalu: kralj Joao VI se posle 13 godina vra?a u Lisabon; princ Pedro je ostao u Brazilu.
10. 7. - SAD u?le u posed Floride ( kupljena od ?panije 1819.).
19. 7. - George IV krunisan za kralja UK Velike Britanije i Irske .
28. 7. - Peruanski rat za nezavisnost : Jose de San Martin i zvani?no progla?ava nezavisnost Perua , ?iji Protektor postaje.
10. 8. - Misuri postaje 24. dr?ava SAD (robovlasni?ka dr?ava).
19. 8. - Navarinski masakr : gr?ki ustanici ubili 3000 turskih civila u dana?njem Pylosu .
21. 8. - Britanski brod otkrio Otok Jarvis u Tihom oceanu.
24. 8. - Ugovor iz Cordobe između Iturbidea i politi?kog ?elnika Nove ?panije Juana O'Donojua - Meksiko ?e biti nezavisno carstvo pod ?panskim vladarem ili njegovim rođakom - ?panski kortes je odbacio ovaj ugovor.
30. 8. - Velika Kolumbija dobila Ustav iz Cucute .

2. 9. (21. 8. po j.k.) - Umro beogradski vezir Mara?li Ali-pa?a , zameni?e ga zapovednik Ada-kale Abdurahman-pa?a ^[3].
15. 9. - Generalna Kapetanija Gvatemala nezavisna od ?panije (dana?nje zemlje Gvatemala , El Salvador , Honduras , Nikaragva i Kostarika i meksi?ka provincija Chiapas ) - pridru?uje se Meksiku (do 1823).
16. 9. - Rusija progla?ava suverenitet nad severozapadom Severne Amerike do 51. paralele.
27. 9. - Meksiko postigao nezavisnost od ?panije u obliku Prvog meksi?kog carstva .

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

5. 10. (23. 9. po j.k.) - Opsada Tripolice na Peloponezu okon?ana gr?kim zauze?em grada, muslimani i jevreji ubijeni iz osvete za ranije masakre.
jesen - Napadom iranskog krunskog princa Abbas Mirze po?inje Tursko-persijski rat (1821-1823) - pobeđuje Davud-pa?u kod Shahrizora, ali Bagdad spa?en epidemijom kolere u persijskoj vojsci ^[7].
16. 11. - William Becknell je prvi koji je pro?ao Santafeanskom stazom ( Santa Fe Trail ) između Misurija i Novog Meksika.
28. 11. - Panama proglasila nezavisnost od ?panije i pridru?ila se Velikoj Kolumbiji .
30. 11. - Generalna Kapetanija Santo Domingo progla?ava nezavisnost od ?panije pod nazivom Republika ?panski Haiti (dan. Dominikanska Republika ); sutradan predlo?eno priklju?enje Velikoj Kolumbiji.
6. 12. - Kitolovci otkrili Ju?na orknijska ostrva .
7. 12. (25. 11. po j.k.) - Okr?aj Ali-bega i Had?i-bega kod Kravice u kojem prvi pobeđuje i zapali mesto - zatim paljevina sela, Had?i-beg ubijen sutradan ^[8].

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Husein Grada??evi? postaje grada?a?ki kapetan nakon ?to je D?elaludin-pa?a otrovao njegovog brata Murata.
1821-22? - U Petrinji osnovana manufaktura, prethodnica Mesne industrije Gavrilovi? .
Skadarski Turci napadali Pipere ^[9].
Vukove "Narodne srpske pripovijetke" u Be?u (prva od tri zbirke).
Monsinjor Matej Krasni? premestio sedi?te Skopske nadbiskupije iz Janjeva u Prizren (do 1880-tih) ^[10].
Pamuk visokog kvaliteta uveden u Mehmed Alijev Egipat .
Dana?nji Urugvaj pripojen portugalskom Brazilu kao provincija Cisplatina (do 1828 ).
Ustanovljena britanska kolonija Zlatna Obala (od 1957 . nezavisna Gana ).
Thomas Johann Seebeck otkrio termoelektri?ni efekt .
Joseph von Fraunhofer napravio difrakcionu re?etku .
Pierre Berthier otkrio boksit u mestu Les Baux-de-Provence .
Sequoyah izmislio ?iroki silabarijum .

1821. u temama [ uredi | uredi kod ]

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

Glavni ?lanak: :Kategorija:Rođeni 1821.

8. 1. - James Longstreet , ameri?ki konfederalni general († 1904 )
11. 2. - Auguste Mariette , egiptolog († 1881 )
16. 2. - Heinrich Barth , istra?iva? Afrike († 1865 )
17. 2. - Lola Montez , kraljevska ljubavnica († 1861 )
19. 2. - August Schleicher , lingvista († 1868 )
5. 3. - Stefan Verkovi? , folklorist († 1893 )
12. 3. - Medo Puci? , knji?evnik, vaspita? mladog kneza Milana († 1882 )
19. 3. - Richard Francis Burton , orijentalista, istra?iva? itd. († 1890 )
1. 4. - Anka Obrenovi? , Jevremova k?erka († 1868 )
4. 4. - Linus Yale, Jr. , pronalaza? cilindar-brave († 1868 )
9. 4. - Charles Baudelaire , francuski knji?evnik († 1867 )
30. 4. - Alberto Ognjan ?triga , operski pjeva? († 1897 )
8. 5. - William Henry Vanderbilt , preduzetnik († 1885 )
16. 5. - Pafnutij ?ebi?ov , matemati?ar († 1894 )
19. 5. - Vjekoslav Karas , slikar († 1858 )
12. 6. - Livije Radivojevi? , advokat i dru?tveni radnik († 1903 )
24. 6. - Jovan Stefanovi? Vilovski , istori?ar, hidrolog († 1902 )
srpanj - Ivan Rupert Gusi? , pisac, prevoditelj, sve?enik (* ?)
31. 7. - đorđe Nato?evi? , lekar, pedagog, knji?evnik († 1887 )
4. 8. - Louis Vuitton (kreator) († 1892 )
18. 8. - Dimitrije Mati? , filozof, politi?ar († 1884 )
31. 8. - Hermann von Helmholtz , fiziolog i fizi?ar († 1894 )
26. 10. - Konstantin Nikolajevi? , politi?ar i istori?ar († 1877 )
11. 11. - Fjodor Dostojevski , knji?evnik († 1881 )
1. 12. - Nikola Begovi? , sve?tenik i istori?ar († 1895 )
8. 12. - Josip Runjanin , ?asnik i skladatelj († 1878 )
10. 12. - Nikolaj Njekrasov , knji?evnik († 1878 )
12. 12. - Gustave Flaubert , knji?evnik († 1880 )
? - Ilija Plamenac , vojvoda († 1916 )
? - Stojan Kova?evi? , ustanik i haramba?a († 1911 )
? - Jovan Marinovi? , srpski politi?ar († 1893 )
? - Georgi Rakovski , bugarski revolucionar († 1867 )

Smrti [ uredi | uredi kod ]

Glavni ?lanak: :Kategorija:Umrli 1821.

18. 1. ^[11] - Pavle Solari? , lingvista, geograf, pesnik... (* 1779)
19. 1. - Aleksandros Sucos , knez Vla?ke (* 1758)
23. 2. - John Keats , pesnik (* 1795 )
22. 4. - Grigorije V (vaseljenski patrijarh) (* 1746)
5. 5. - Napoleon Bonaparte , francuski car Napoleon I. (* 1769 )
7. 6. - Tudor Vladimirescu , vla?ki revolucionar (* ca. 1780)
jul? - Kapetan Jorga? (Jorgakis Olimpios), heterista (* 1772)
24. 8. - John William Polidori , lekar i pisac (* 1795 )
2. 9. - Mara?li Ali-pa?a , beogradski vezir
4. 9. - Jose Miguel Carrera , ?ileanski general (* 1785 )
7. 12. - P?mare II , kralj Tahitija (* ca. 1774)
? - Jevta Savi?-?otri? , rođak Vuka Karad?i?a (* ca. 1767)
? - đorđe Vasiljevi? Vojinovi? , ruski grof (* 1760)
? - Abdulvehab Ilhamija (Sejid Vehab Ilhamija), pjesnik iz ?ep?a (* 1773)

Reference [ uredi | uredi kod ]

↑ ^1,0 ^1,1 Vuk Karad?i? , Милош Обренови?, к?аз Серби?и, или гра?а за српску истори?у нашега времена , rastko.rs
↑ Istorija s. n. 5-1, 112
↑ ^3,0 ^3,1 Vladimir ?orovi? , Srbija kao samoupravna dr?ava , rastko.rs
↑ Istorija s. n. 5-1, 233
↑ Istorija s. n. 5-2, 285
↑ Ivan Pederin, odnos be?koga dvora prema crkvenoj uniji u dalmaciji dvadesetih godina 19. stolje?a , hrcak.srce.hr
↑ Gabor Agoston; Bruce Alan Masters. Encyclopedia of the Ottoman Empire . Infobase Publishing; 1 January 2009. ISBN 978-1-4381-1025-7 . p. 177.
↑ Milivoje Vasiljevi?, 7. Шанчеви Сокола и околине , rastko.rs
↑ Istorija s. n. 5-1, 185
↑ Uzgoj mr?nje na Kosmetu , arhiva.glas-javnosti.rs
↑ Miroslav Panti? , Solari?, Kreljanovi?, Apendini , rastko.rs

Literatura

Istorija srpskog naroda , Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981
- Peta knjiga prvi tom (5-1)
- Peta knjiga drugi tom (5-2)

[VukGrad-1] 1,0 ^1,1 Vuk Karad?i? , Милош Обренови?, к?аз Серби?и, или гра?а за српску истори?у нашега времена , rastko.rs

[2] Istorija s. n. 5-1, 112

[vcsksd-3] 3,0 ^3,1 Vladimir ?orovi? , Srbija kao samoupravna dr?ava , rastko.rs

[4] Istorija s. n. 5-1, 233

[5] Istorija s. n. 5-2, 285

[6] Ivan Pederin, odnos be?koga dvora prema crkvenoj uniji u dalmaciji dvadesetih godina 19. stolje?a , hrcak.srce.hr

[ÁgostonMasters2009-7] Gabor Agoston; Bruce Alan Masters. Encyclopedia of the Ottoman Empire . Infobase Publishing; 1 January 2009. ISBN 978-1-4381-1025-7 . p. 177.

[8] Milivoje Vasiljevi?, 7. Шанчеви Сокола и околине , rastko.rs

[9] Istorija s. n. 5-1, 185

[10] Uzgoj mr?nje na Kosmetu , arhiva.glas-javnosti.rs

[11] Miroslav Panti? , Solari?, Kreljanovi?, Apendini , rastko.rs

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Milenijum :	2. milenijum
Vjekovi :	18. vijek ? 19. vijek ? 20. vijek
Decenija :	1790-e 1800-e 1810-e ? 1820-e ? 1830-e 1840-e 1850-e
Godine :	1818 1819 1820 ? 1821 ? 1822 1823 1824

Gregorijanski	1821. (MDCCCXXI)
Ab urbe condita	2574.
Islamski	1236?1237.
Iranski	1199?1200.
Hebrejski	5581?5582.
Bizantski	7329?7330.
Koptski	1537?1538.
Hindu kalendari
? Vikram Samvat	1876?1877.
? Shaka Samvat	1743?1744.
? Kali Yuga	4922?4923.
Kineski
? Kontinualno	4457?4458.
? 60 godina	Yin Metal Zmija (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11821.
p ? r ? u
Podrobnije: Kalendarska era

1821

Događaji [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj – Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

April/Travanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

1821. u temama [ uredi | uredi kod ]

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

Smrti [ uredi | uredi kod ]

Reference [ uredi | uredi kod ]

Navigacija

Pretraga