Wikipedia, Entziklopedia askea
Abenduaren 1
a
gregoriotar egutegiaren
urteko
hirurehun eta hogeita hamabostgarren
eguna
da, 336.a
bisurteetan
. 30 egun falta dira urtea amaitzeko.
|
|
Gertaerak
|
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Santutegia:
Daturik ez
(
gehitu
)
Seaska egutegia:
Etor, Etorne, Guren, Gurena eta Urti.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
- 1443
?
Maddalen Frantziakoa
,
Vianako printzesa
eta
Nafarroako
erregeordea (h.
1495
).
- 1664
?
Andre Dreuillet
, frantziar apaiz katolikoa,
Baionako apezpikua
izandakoa,
Tolosa Okzitanian
(h.
1727
).
- 1795
?
Xavier de Ravignan
, lapurtar aita jesuita,
Parisko Notre-Dame katedraleko
sermolaria (h.
1858
).
- 1863
?
Jose Salis
, gipuzkoar pintorea,
Santonan
(h.
1927
).
- 1884
?
Ignazio Maria Etxaide
, euskarazko eta gaztelaniazko idazlea, ingeniaria eta euskaltzalea (h.
1962
).
- 1886
?
Jan Piarre Larralde
, lapurtar bertsolaria (h.
1945
).
- 1899
?
- 1902
?
Manuel Iribarren
, nafar idazle eta kritikaria (h.
1973
).
- 1904
-
Telesforo Monzon
,
bergarar
idazle, euskaltzain eta politikaria, buruzagi
jelkidea
eta ondoren
Herri Batasunaren
sortzaileetako bat (h.
1981
).
- 1917
?
Felisa Libano
, bizkaitar nekazaria, pandero jotzailea eta dantzaria (h.
2000
).
- 1918
?
Jose Joaquin Arazuri
, nafar medikua eta historialaria (h.
2000
).
- 1924
?
Paula Lamarain
, gipuzkoar erraketista (h.
2018
).
- 1941
?
Jose Antonio Latorre
, bizkaitar futbolari ohia.
- 1943
?
Gregorio Larranaga,
Manukorta
, bizkaitar bertsolaria (h.
2022
).
- 1955
?
Pancho
Egozkue
, nafar auto pilotu ohia,
Kalifornia Beherean
.
- 1958
?
Silvia Iranzo
, gipuzkoar ekonomialaria eta Espainiako enbaxadore ohia.
- 1961
?
Txema Portillo
, euskal historialaria,
Ermuko Foroaren
sortzaileetako bat,
Castro Urdialesen
.
- 1964
?
Maria Iraburu
, nafar biologialari, ikerlari eta unibertsitate irakaslea.
- 1969
?
Mateo Garralda
, nafar eskubaloi jokalari ohi eta entrenatzailea.
- 1970
?
Antonio Casado da Rocha
, gipuzkoar filosofoa eta
EHUko
irakaslea,
Henry David Thoreauren
bizitza eta filosofian eta
bioetikan
aditua.
- 1975
?
Ruben Zamora
, nafar aktorea.
- 1980
?
Anuska Esnal Oliden
, gipuzkoar gizarte langilea eta politikaria
- 1988
?
Alberto Agirrezabalaga
, gipuzkoar eskubaloi jokalaria.
- 1993
?
Gotzon Udondo
, bizkaitar txirrindularia.
- 2003
?
Hugo Aznar
, nafar txirrindularia.
- 1081
?
Luis VI.a Frantziakoa
,
Frankoen erregea
(h.
1137
).
- 1083
?
Ana Komnena
,
bizantziar
printzesa eta historialaria,
Alexiada
lanaren egilea (h.
1153
).
- 1241
?
Margarita Siziliakoa
,
Sizilia
eta
Alemaniako
printzesa (h.
1270
).
- 1561
?
Sofia Edviga Brunswick-Wolfenbuttelekoa
,
Brunswick-Wolfenbutteleko
printzesa eta
Pomerania-Wolgasteko
dukesa ezkontidea (h.
1631
).
- 1716
?
Etienne Maurice Falconet
, frantziar eskultorea (h.
1791
).
- 1761
?
Marie Tussaud
, frantziar artista (h.
1850
).
- 1792
?
Nikolai Lobatxevski
, errusiar matematikari eta geometra (h.
1856
).
- 1800
?
Mihaly Vorosmarty
, hungariar idazlea (h.
1855
).
- 1806
?
Lungtok Gyatso
, bederatzigarren
Dalai Lama
(h.
1815
).
- 1823
?
Karl Schenk
,
Suitzako Konfederazioko presidentea
(h.
1895
).
- 1844
?
Alexandra Danimarkakoa
,
Erresuma Batuko
erregina ezkontidea (h.
1925
).
- 1851
?
Eugenie Schumann
, alemaniar piano-jotzailea, piano-irakaslea eta idazlea (h.
1938
).
- 1863
?
Orein Beltz
, oglala leinuko
siux
tribu indiarreko buruzagia (h.
1950
).
- 1867
?
Ignacy Mo?cicki
,
Poloniako
presidentea (h.
1946
).
- 1872
?
Maria Walanda Maramis
, Indonesiako Heroi Nazionala (h.
1924
)
- 1873
?
Charles Ruijs de Beerenbrouck
,
Herbehereetako
lehen ministroa (h.
1936
).
- 1874
?
Michael Mallin
, irlandar errepublikar eta sozialista,
1916ko Pazko Matxinadako
buruzagietako bat (h.
1916
).
- 1880
?
Thomas Griffith Taylor
, ingeles geografoa, antropologoa eta esploratzailea (h.
1963
).
- 1883
?
Luigi Ganna
, italiar txirrindularia,
Italiako Giroaren
lehen garailea (h.
1957
).
- 1884
?
Karl Schmidt-Rottluff
, alemaniar margolari espresionista eta marrazkilaria,
Die Brucke
artista taldearen lau sortzaileetako bat (h.
1976
).
- 1886
?
- 1889
?
Vasily Blyukher
, sobietar mariskala (h.
1938
).
- 1893
?
Ernst Toller
, alemaniar idazlea eta politikaria (h.
1939
).
- 1896
?
Georgi Zhukov
,
sobietar
militarra,
Armada Gorriko
burua (h.
1974
).
- 1910
?
Alicia Markova
, britainiar dantzaria (h.
2004
).
- 1911
?
Franz Binder
, austriar futbolari eta entrenatzailea (h.
1989
).
- 1913
-
Mary Martin
, estatubatuar antzerki- eta zinema-aktorea (h.
1990
).
- 1920
?
Le Duc Anh
,
Vietnamgo
presidentea (h.
2019
).
- 1923
?
Maurice de Bevere,
Morris
, belgikar komikigilea,
Lucky Luke
pertsonaiaren sortzailea (h.
2001
).
- 1925
?
Martin Rodbell
, estatubatuar biokimikaria, 1994ko
Medikuntzako Nobel Saria
(h.
1998
).
- 1928
?
Eloina Miyares
, kubatar hizkuntzalaria (h.
2015
).
- 1930
?
Aina Moll Marques
, Herrialde Katalanetako filologo eta politikaria (h.
2019
).
- 1931
?
George Maxwell Richards
,
Trinidad eta Tobagoko
laugarren presidentea (h.
2018
).
- 1933
?
- 1934
?
Pedro Tamen
, portugaldar idazle eta literatura itzultzailea (h.
2021
).
- 1935
?
Woody Allen
, estastubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta aktorea.
- 1937
?
- 1939
?
Nestor Garcia Canclini
, argentinar saiakeragile eta antropologoa.
- 1940
?
- 1941
?
Jesus Moncada
, katalan hizkuntzako espainiar idazlea (h.
2005
).
- 1942
?
- 1943
?
Finn E. Kydland
, norvegiar ekonomialari eta unibertsitate irakaslea, 2004ko
Ekonomiako Nobel Saria
.
- 1944
?
- 1945
?
Bette Midler
, estatubatuar aktorea eta abeslaria.
- 1947
?
Alain Bashung
, frantziar abeslari, egile abeslari eta aktorea (h.
2009
).
- 1948
?
Isabel Borondo
, espainiar telebista-aurkezlea.
- 1949
?
- 1950
?
- 1951
?
- 1953
?
Antoine de Caunes
, frantziar aktore, zuzendari eta telebista-aurkezlea.
- 1955
?
Veronica Forque
, espainiar aktorea (h.
2021
).
- 1956
?
Julee Cruise
, estatubatuar abeslaria (h.
2022
).
- 1958
?
Javier Aguirre Onaindia,
El Vasco Aguirre
, euskal jatorriko mexikar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- 1961
?
Lito Vitale
, argentinar musikagile eta piano-jotzailea.
- 1963
?
Soraya Rodriguez
, espainiar abokatua, irakaslea eta politikaria.
- 1964
?
Salvatore Schillaci
, italiar futbolari ohia.
- 1966
?
Edouard Baer
, frantziar aktorea.
- 1968
?
Iris Cochon
, galiziar irakaslea, idazlea, itzultzailea eta literatura kritikaria.
- 1970
?
Jonathan Coulton
, estatubatuar abeslaria.
- 1971
?
Emily Mortimer
, zinema eta telebistako ingeles aktorea.
- 1976
?
Pablo Chiapella
, espainiar aktorea
- 1977
?
Perle Bouge
, frantziar arraunlari paralinpikoa.
- 1979
?
- 1981
?
- 1982
?
Riz Ahmed
, ingeles aktorea, musikaria eta aktibista.
- 1985
?
Janelle Monae
, estatubatuar abeslari, aktore eta musika-ekoizlea.
- 1988
?
Zoe Kravitz
, estatubatuar aktore, abeslari eta modeloa.
- 1991
?
Sun Yang
, txinatar igerilaria.
- 1996
?
Zoe Straub
, austriar abeslaria eta aktorea.
- 1876
?
Jose Maria Murga
,
el moro vizcaino
, euskal militar, esploratzaile, politiko eta idazlea,
Cadizen
(j.
1827
).
- 1919
?
Pedro Soraluze
, euskal historialari, kazetari eta iragarkigilea.
- 1947
?
Jose Lazaro
, nafar bankari eta mezenasa,
Madrilen
(j.
1862
).
- 1989
?
Patxi Etxeberria
, euskal idazlea, itzultzailea eta jesuita (j.
1900
).
- 1994
?
Maite Luisa Goikoetxea
, nafar kazetaria,
Bartzelonan
(j.
1946
).
- 2002
?
Kepa Areso
, euskal herritar futbolaria,
Buenos Airesen
(j.
1911
).
- 2008
?
Mikel Laboa
, euskal abeslaria eta musikagilea (j.
1934
).
- 2015
?
Josu Zubiaur
, bizkaitar ingeniaria, arkitektoa eta unibertsitateko irakaslea,
EiTBko
lehenbiziko zuzendaria (j.
1935
).
- 2016
?
Segundo Azpiazu
, gipuzkoar saskibaloi jokalari eta entrenatzailea (j.
1944
).
- 2019
?
Basilio Sarobe Aldabe
, nafar apaiza, euskaltzalea eta itzultzailea (j.
1929
).
- 2020
?
- 2022
?
Carmelo Angulo
, bizkaitar diplomazialaria,
Madrilen
(j.
1947
).
- 1049
?
Ermesenda Foixkoa
,
Aragoiko erregina ezkontidea
.
- 1135
?
Henrike I.a Ingalaterrakoa
,
Ingalaterrako erregea
.
- 1374
?
Magnus IV.a Suediakoa
, Norvegiako eta Suediako erregea (j.
1316
).
- 1455
?
Lorenzo Ghiberti
, italiar idazle, eskultore, arkitekto eta urregina (j.
1378
).
- 1530
?
Margarita Austriakoa
, Austriako artxidukesa, Austria eta Geronako printzesa eta Saboyako dukesa ezkontidea (j.
1480
).
- 1581
?
Edmund Campion
, ingeles jesulagun, martiri eta santu katolikoa (j.
1540
).
- 1633
?
Elisabet Klara Eugenia Austriakoa
,
Espainiako
infanta (j.
1566
).
- 1640
?
Jurgi Gilen I.a Brandeburgokoa
,
Brandeburgoko
margrave
printze hautesle eta
Prusiako
dukea
(j.
1595
).
- 1804
?
Philippe Lebon
, frantziar zientzialaria, zur-gasa lortzeko eta erabilera industrializatzeko ikerketa egin zuena (j.
1767
).
- 1825
?
Alexandro I.a Errusiakoa
,
Errusiako enperadorea
(j.
1777
).
- 1847
?
Ana Perichon
, frantziar-argentinar aristokrata (j.
1775
).
- 1866
?
George Everest
, galestar lur-neurtzaile eta geografoa (j.
1790
).
- 1880
?
Daniel Bashiel Warner
,
Liberiako
presidentea (j.
1815
).
- 1916
?
Charles de Foucauld
, frantses esploratzaile eta misiolaria (j.
1858
).
- 1928
?
Jose Eustasio Rivera
, kolonbiar poeta eta eleberrigilea (j.
1888
).
- 1934
?
Sergei Kirov
, sobietar poltikaria (j.
1886
).
- 1935
?
Bernhard Schmidt
, estoniar jatorriko alemaniar astronomo eta optikaria (j.
1879
).
- 1943
?
- 1947
?
- 1952
?
Vittorio Emanuele Orlando
,
Italiako lehen ministroa
(j.
1860
).
- 1964
?
Jarilaos Vasilakos
, greziar atleta (j.
1877
).
- 1972
?
Antonio Segni
,
Italiako
presidentea (j.
1891
).
- 1973
?
David Ben-Gurion
,
Israelgo aurreneko lehen ministroa
(j.
1886
).
- 1974
?
Lajos Zilahy
, hungariar idazlea (j.
1891
).
- 1979
?
Eduardo Blanco Amor
, galiziar idazlea (j.
1905
).
- 1980
?
John Herman Randall, Jr.
, estatubatuar historialaria eta filosofoa (j.
1899
).
- 1987
?
James Baldwin
, estatubatuar eleberrigilea eta afro-amerikarren eskubideen aldeko ekintzailea (j.
1924
).
- 1989
?
Alvin Ailey
, estatubatuar dantzaria (j.
1931
).
- 1990
?
- 1991
?
George Stigler
, estatubatuar ekonomialaria, 1982ko
Ekonomiako Nobel Saria
(j.
1911
).
- 1997
?
Stephane Grappelli
, jazzeko biolin-jotzaile frantziarra (j.
1908
).
- 1998
?
Aisha Abdelrahman
,
Bint al-Shati
, arabierazko egiptoar idazlea eta literatura irakaslea (j.
1913
).
- 2004
?
- 2006
?
Claude Jade
, frantziar aktorea (j.
1948
).
- 2007
?
- 2011
?
Christa Wolf
,
Ekialdeko Alemaniako
eleberrigile, entsegulari eta zinema gidoilaria (j.
1929
).
- 2013
?
- 2018
?
Ken Berry
, estatubatuar aktorea (j.
1933
).
- 2020
?
- 2022
?
- 2023
?
Sandra Day O'Connor
, estatubatuar epaile eta legelaria (j.
1930
).
Azaroaren 30
|
Urteko egutegi
|
Abenduaren 2