Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
2 март
?
григориан стиле
буйынса йылды? 61-се (
к?бис? йылында
62-се) к?н?. Йыл а?а?ына тиклем 304 к?н ?ала.
Байрамдар
??м и?т?лекле даталар
- Халы?-ара
Ер
: Шырпы к?н?.
- Милли
- ??н?ри
тулы исемлек
- 1711
:
Р?с?й империя?ыны?
ю?ары д??л?т органы ? Сенат ойошторола (1917 йыл?а тиклем эшл?й).
- 1791
: Францияла я?ы б?йл?неш система?ы ? семафор ?улланылыу?а индерел?.
- 1797
: Павел I ?арары мен?н Пермь наместниклы?ы Пермь губерна?ы итеп ??г?ртел?.
- 1831
:
Александр Пушкин
Наталья Гончарова мен?н никахлаша.
- 1855
: Р?с?й империя?ы т?хетен? Александр II ултыра.
- 1911
: М. Е. Пятницкий ойоштор?ан уры? халы? хорыны? т??ге сы?ышы була.
- 1917
: Николай II т?хетт?н баш тарта. Беренсе Ва?ытлы Р?с?й х?к?м?те ойошторола.
- 1917
:
?ф?л?
?ала дума?ы ултырышында ?ф? й?м???т ойошмалары комитеты булдырыла.
- 1917
: РСДРП (б)-ны? ва?ытлы ?ф? комитеты ойошторола.
- 1919
: М?ск?? финанс институты ойошторола, ?у?ынан ул Р?с?й Федерация?ы Х?к?м?те ?арама?ында?ы финанс академия?ы тип ??г?ртел?.
- 1921
: Лабин Республика?ы и?лан ител?.
- 1925
:
Японияла
ир??р ?с?н д?й?м ?айлау хо?у?ы тура?ында закон ?абул ител?.
- 1930
:
≪Правда≫ г?зитенд?
Сталинды?
≪У?ыштар?ан баш ?йл?не?≫ исемле м???л??е сы?а.
- 1933
:
Нью-Йоркта
≪Кинг Конг≫ фильмыны? премьера?ы була.
- 1935
: М?ск???? реактив осоу аппараттарын стратосфера?а сы?ыу ?с?н ?улланыу буйынса беренсе Б?т? Союз конференция?ы асыла.
- 1939
: 260-сы Рим Папа?ы итеп Эудженио Пассели ?айлана, ул Пий XII исемен ?абул ит?.
- 1949
:
Самолётты?
Ер шары
тир?л?й т??ге ту?талыш?ы? осошо тамамлана. Ул 94 с???т дауам ит?, самолет Lucky Lady II (B-50 Superfortress) тип атала. Экипаж 13 ир-егетт?н тора, я?ыулы? ?ойоусы ос?ос улар?ы? самолетына осош дауамында д?рт тап?ыр я?ыулы? ??т?й.
- 1951
: НБА-ны? б?т? йондо??арыны? беренсе матчы ойошторола.
- 1956
: Марокко
Франциянан
бойондоро??о?ло? ала.
- 1958
: В. Фуксты? экспедиция?ы (Англия) т??ге тап?ыр
Антарктиданы
?т?.
- 1959
:
СССР
-?а ирекле халы? дружиналары булдырыла.
- 1962
: Т??к?релеш ????мт??енд?
Бирмала
влас?а
социалистик ??еш юлы
я?лылылар кил?.
- 1963
:
Пекинда
?ХР
??м
Пакистан
ара?ында?ы сик тура?ында ва?ытлы килеше?г? ?ул ?уйыла.
- 1964
: ≪
Битлз≫
т?рк?м? т??ге ≪A Hard Day’s Night≫ фильмын т?ш?р? башлай.
- 1965
: А?Ш х?рби-?ауа к?ст?ре
Вьетнамды
даими р??ешт? ут?а тота башлай.
- 1967
: ≪
Грэмми≫
премия?ын тапшырыу?ы? 9-сы тантана?ы ?т?. Йыл я?ма?ы: Фрэнк Синатраны? ≪Strangers in the Night≫ йыры. Номинанттар ара?ында Джон Леннон ??м Пол Маккартни ?а була.
- 1968
: Сид Баррет ≪Pink Floyd≫ т?рк?м?н?н кит?.
- 1969
: Тауыштан ш?бер?к осоусы француз самолеты ≪Конкорд≫ты? т??ге ?ынау осошо.
- Даманск утрауында сик буйы низа?ы: 30 ?ытай х?рбийе, совет-?ытай сиген ?теп, совет сик ?а?сыларын атып ?лтер?, шулай у? утрау?а ??ерл?г?н бо??ондан да ут аса.
- 1970
: Александр Твардовский ≪Новый мир≫ журналынан ?ыуыла.
- К?нья? Родезияла
р?сми р??ешт?
республика
и?лан ител?.
- 1973
:
Валюта
к?рс?г? ?отол?о?о?ло?о ар?а?ында Европала б?т? валюта ба?ар?ары ябыла.
- 1974
:
Грэмми
премия?ын тапшырыу?а Стиви Уандер биш б?л?к ала.
- 1975
?
Иран
бер фир??ле д??л?тк? ?йл?н?.
- 1983
?
Израиль
табиптары, ?аты ауырыу?ар?а операция я?ау?ан ??м дауалау?ан баш тартып, д?й?м забастовка башлай.
- 1986
?
Б?й?к Британия
королева?ы
Елизавета II
Канберрала ≪Австралия тура?ында билль≫ документына ?ул ?уя, ул
Австралияны
Британия мен?н б?йл?г?н ?у??ы хо?у?и м?н?с?б?тт?р?е ю??а сы?ара.
- 1988
? Грэмми?ы? 30-сы тантана?ында Пол Саймон и? я?шы йыр я?ма?ы, U2 и? я?шы альбом, Jody Watley и? я?шы вокал ?с?н б?л?к ала.
- 1992
?
Баш?ортостан д??л?т телерадиокомпания?ыны?
≪Тамыр≫ балалар студия?ы
эш башлай.
- ?зербайжан
,
?рм?нстан
,
?а?а?стан
,
?ыр?ы?стан
,
Молдова
,
Тажикстан
,
Т?ркм?нстан
,
?зб?кстан
?? аллы д??л?тт?р статусында
Берл?шк?н Милл?тт?р Ойошма?ына
а?за итеп алына.
- Днестр буйы Молдова Республика?ында
?ораллы низа? башлана.
- 1993
?
Сор?отта
БДБ
-ны?
нефть
??м газ буйынса х?к?м?т-ара советы булдырыла.
- Украинаны?
Медицина ф?нд?ре академия?ы ойошторола.
- 2001
? Аф?анстанда талибтар Будда ??йк?лен шартлата.
- 2007
?
М?сетле районы
Оло Ы?тама?
ауылында
?убы??а
уйнау ??м
?зл??
буйынса 1-се Асы? республика конкурсы асыла.
- 2008
? Р?с?й?? 3-с? тап?ыр президент ?айлауы ?т?.
тулы исемлек
- ??зизов Й??г?р Х?й??р улы
(1947),
ауыл хужалы?ы
, совет органдары ??м
муниципаль хе?м?т
ветераны. 1981 йылдан
Ми?к? район
Советы баш?арма комитеты р?йесе, район Советы р?йесе урынба?ары, 1992 йылдан район хакими?те башлы?ыны? беренсе урынба?ары. Баш?орт АССР-ыны? ун икенсе са?ырылыш (1990?1993)
Ю?ары Советы
депутаты. Баш?ортостанды? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре,
≪Почёт Билд??е≫ ордены
кавалеры.
- Ишембаева Галина Григорьевна
(1957),
?алим
-
???би?т белгесе
. 1982 йылдан (???кл?кт?р мен?н)
Баш?орт д??л?т университеты
у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 2017 йылдан ?
уры?
, сит ил ???би?те ??м н?шри?т эше кафедра?ы м?дире. Филология ф?нд?ре докторы (1999), профессор (2001). Сы?ышы мен?н
Сил?бе ?лк??ене?
Коркин
?ала?ынан.
- Сафуанов Фир??т Ф?схетдин улы
(1962),
музыкант
,
педагог
. Баш?ортостан Республика?ы Эстрада-тынлы оркестрыны? художество ет?ксе?е ??м баш дирижёры, ?ф?л?ге
Урта махсус музыка колледжы
у?ытыусы?ы.
Баш?ортостан Республика?ыны? халы? артисы
.
тулы исемлек
- Потеряхин Владимир Александрович
(1928?16.11.2013), ?алим-инженер-
технолог
,
журналист
??м
энциклопедист
. 1951 йылдан
Салауат нефть химия?ы комбинатыны?
яуаплы хе?м?тк?ре, шул и??пт?н Т?жриб? заводы директорыны? ф?н буйынса урынба?ары; 1971 йылдан
?ф? нефть институтыны? Салауат филиалы
у?ытыусы?ы. 1984?1988 йылдар?а
Б?т? Союз
органик синтез ?илми-тикшерене? институтыны?
Салауат
?ала?ында?ы лаборатория?ы м?дире. Техник ф?нд?р кандидаты (1971), доцент. 1999 йылдан
Р?с?й
??м
Баш?ортостанды?
Журналистар союздары а?за?ы. ≪К?п милл?тле Санкт-Петербург≫ Я?ыусылар союзыны? почётлы а?за?ы (2002). ≪
Баш?орт энциклопедия?ы≫ны?
м???л?л?р авторы.
Баш?орт АССР-ы Ю?ары Советы Президиумыны?
Почёт грамота?ы мен?н б?л?кл?не?се (1981). СССР-?ы? уйлап табыусы?ы (1973).
- Юлдашбаев Билал Х?мит улы
(1928?13.04.2001), ?алим-
тарихсы
. 1966?1986 йылдар?а
Баш?орт д??л?т университеты
у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 1977?1981 йылдар?а совет осоронда?ы СССР тарихы кафедра?ы м?дире. 1994?2001 йылдар?а х??ерге
Р?с?й Ф?нд?р академия?ы ?ф? ф?нни ???ге
Этнологик тикшерене???р инстиутыны? т?п ?илми хе?м?тк?ре. Тарих ф?нд?ре докторы (1974), профессор (1974).
- К?римов Наил Ш?йб?к улы
(1933?2.06.2006), эшсе. 1962?1988 йылдар?а ≪Башкиргеология≫ берекм??ене?
Байма?
геология-разведка экспедиция?ы эшсе?е. Хе?м?т ?ы?ыл Байра? ордены кавалеры (1974). Сы?ышы мен?н х??ерге
Баш?ортостан Республика?ы
Ауыр?азы районыны?
И?ке К???к
ауылынан.
- Шамратов Ефим Шамратович
(1933), инженер-
т????се
. 1986?1997 йылдар?а
Мишк?
юл т???? механизациялан?ан к?см? колонна?ы ет?ксе?е. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан т????се?е (1995),
Мишк? районыны?
почётлы гражданы. Сы?ышы мен?н ошо районды?
Сурай
ауылынан.
- ?айсина Р?йд? Мир??ле ?ы?ы
(1938), ?алим-
рус теле
белгесе, й?м???тсе. 1965 йылдан Баш?орт д??л?т университеты у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 1996?2011 йылдар?а х??ерге рус теле ?илеме кафедра?ы м?дире. 1987?1996 йылдар?а Баш?ортостанды? ?атын-?ы??ар союзы р?йесе. Филология ф?нд?ре докторы (1984), профессор (1984).
Р?с?й Федерация?ы
ю?ары м?кт?бене? ат?а?ан?ан хе?м?тк?ре (2010), Баш?орт АССР-ыны? ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1987), Р?с?й?е? почётлы ю?ары ??н?ри белем бире? хе?м?тк?ре (2001).
- Сафронов Григорий Аверьянович
(1938?2011), механизатор.
?бй?лил районы
≪Красная Башкирия≫ совхозыны? элекке тракторсы?ы ??м водителе. Хе?м?т ?ы?ыл Байра? ордены кавалеры. Сы?ышы мен?н ошо райондан.
- Зюзин Александр Иванович
(1948?4.07.2017),
музыкант
-баянсы,
педагог
. 1970?2014 йылдар?а
Д?рт?йл?
Балалар музыка м?кт?бене? баян буйынса у?ытыусы?ы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре (2010). Сы?ышы мен?н
?ф? ?ала?ынан
.
- Ф?йзуллин Х?й??р Х?йрулла улы
(1948), слесарь.
К?мертау авиация етештере? предприятие?ыны?
элекке слесарь-инструменталсы?ы.
Баш?орт АССР-ыны?
ат?а?ан?ан машина эшл??се?е (1981).
- Мусин Эмиль Марат улы
(1968), журналист, 2001 йылдан ≪Туймазинский вестник≫ ижтима?и-с?й?си г?зите хе?м?тк?ре.
Баш?ортостан Х?к?м?тене? Ш??ит Хо?айбир?ин исеменд?ге премия?ы
лауреаты (2011).
тулы исемлек
- Новосёлов Виктор Фёдорович
(1929?14.03.1997,
инженер?механик
-?алим. 1963?1993 йылдар?а
?ф? нефть институтыны?
, 1990 йылдан
?ф? д??л?т нефть техник университетыны?
нефть
??м
газ
ташыу ??м ?а?лау кафедра?ы м?дире. Техник ф?нд?р докторы (1972), профессор (1973).
РСФСР
??ы? (1979) ??м
Баш?орт АССР?ыны?
(1973) ат?а?ан?ан
ф?н
??м
техника
эшм?к?ре,
СССР
??ы? нефть с?н???те отличнигы (1979).
- Беляков Вячеслав Филиппович
(1939?20.11.2021),
музыкант
-
баянсы
,
педагог
. 1968?1983 йылдар?а х??ерге
За?ир Исм??илев исеменд?ге ?ф? д??л?т с?н??т институтыны?
кафедра м?дире, 1974?1978 йылдар?а ? у?ыу-у?ытыу ??м ф?нни эшт?р буйынса проректор. Профессор (1980).
РСФСР
??ы? (1974) ??м Баш?орт АССР?ыны? (1968) ат?а?ан?ан
с?н??т
эшм?к?ре. ≪Донъя кубогы≫ Халы?-ара баянсы-аккордеонсылар конкурсы лауреаты (Прага, 1962).
- Н?жиб? Сафина
(1949),
у?ытыусы
,
журналист
,
ша?ир
. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Я?ауыл районы
Ки??к?айын
ауылынан.
- Булатов Ришат Т?х??етдин улы
(1954), табип-офтальмолог-?алим. ≪Аллоплант≫ Б?т? Р?с?й пластик к?? хирургия?ы ???гене? ?илми хе?м?тк?ре. Медицина ф?нд?ре кандидаты. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан табибы. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Ауыр?азы районы
?т?ймулла
ауылынан.
- ?лфи? ?с??уллина
(1959), ша?ир.
З?йн?б Биишева исеменд?ге ≪Китап≫ н?шри?тене?
сектор м?дире.
Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан матбу?ат ??м ки? м??л?м?т хе?м?тк?ре
(2010). Ауыр?азы районыны?
??лимй?н Ибра?имов
исеменд?ге премия лауреаты (2013).
- Й?нилина Ф?йр?з? ?орбан ?ы?ы
(1964), ш?ф??т туташы.
М?л??ез район
???к
дауахана?ы
балалар поликлиника?ыны? ?лк?н ш?ф??т туташы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ?аулы? ?а?лау хе?м?тк?ре.