Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
16 июнь
?
григориан стиле
буйынса йылды? 167-се (
к?бис? йылында
168-се) к?н?. Йыл а?а?ына тиклем 198 к?н ?ала.
- БМО
:
Африка
балалары
к?н?
- К?нья? Африканы? азатлы? ?с?н к?р?ше?се халы?тары мен?н тел?кт?шлек к?н?.
- Ер
: Йорт хе?м?тсе?е к?н?.
-
Ирландия
: ≪Блумсдэй≫ байрамы (ша?ир ??м я?ыусы Джеймс Джойс х?рм?тен?).
-
Сейшель Утрау?ары
: Атай?ар к?н?.
-
КАР
: Й?шт?р к?н?.
-
А?Ш
: Тел?кт?р?е? ?т?ле? к?н?.
- Й?ш (я?ы) й?шелс? к?н?.
- ?ерк? к?н?.
-
СССР
: Б?т? Союза Халы? Хужалы?ы ?а?аныштары К?рг??м??е ? ВДНХ-ны? тыу?ан к?н?.
-
Р?с?й Федерация?ы
: ≪Артек≫ пионер лагерыны? тыу?ан к?н?.
- ??н?ри байрамдар
- 1903
: ≪Pepsi-Cola≫ сау?а марка?ы терк?ле? ?т?.
- 1903
:
А?Ш
-ты? ≪Ford Motor Company≫ автомобиль компания?ы ойошторола.
тулы исемлек
- Ергин Юрий Викторович
(1940), ?алим-
физик
,
журналист
. 1965 йылдан
Баш?орт д??л?т университеты
у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 1976?1988 йылдар?а д?й?м физика кафедра?ы м?дире. 2009 йылдан Журналистар союзы а?за?ы. Физика-математика ф?нд?ре кандидаты (1966).
Баш?ортостан Республика?ыны?
ат?а?ан?ан м??ариф хе?м?тк?ре (2017),
Р?с?й Федерация?ыны?
почётлы ю?ары ??н?ри белем бире? хе?м?тк?ре (2002).
Ш??ит Хо?айбир?ин исеменд?ге премия
лауреаты (2009). Сы?ышы мен?н
М?ск??
?ала?ынан.
- Климова Нина Ивановна
(1950), ?алим-
и?тисадсы
, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы. 1977 йылдан х??ерге
Р?с?й Ф?нд?р академия?ы ?ф? федераль тикшерене???р ???гене?
Социаль-и?тисади тикшерене???р институтыны?
?илми хе?м?тк?ре, 1984 йылдан ?лк?н ?илми хе?м?тк?р, 1991?1997 йылдар?а сектор м?дире, 2000 йылдан директор?ы? ф?нни эшт?р буйынса урынба?ары, 2004?2006 йылдар?а директор вазифа?ын баш?арыусы, 2007 йылдан ? сектор м?дире; бер ?к ва?ытта 2006 йылдан
?ф? д??л?т авиация техник университетыны?
т?б?к и?тисады кафедра?ы м?дире. И?тисад ф?нд?ре докторы (1999), профессор (2004). Сы?ышы мен?н ?ф? ?ала?ынан.
тулы исемлек
- Шашин Валентин Дмитриевич
(1916?22.03.1977),
нефтсе
, хужалы? ??м
д??л?т
эшм?к?ре. 1932 йылдан ≪
Ишембайнефть≫
тресыны? быраулау мастеры, отряд начальнигы; 1942 йылдан Туймазанефть тресыны? быраулау т?рк?м? начальнигы, быраулау контора?ыны? т???л?ш монтаж б?леге начальнигы; 1944 йылдан
Ст?рлетама?та?ы
геологик э?л?не???р контора?ыны? баш инженеры, 1946 йылдан ? директоры; 1947 йылдан ≪Башзападнефтеразведка≫ тресы (
Октябрьский
?ала?ы) идарасы?ы, 1953 йылдан ≪
Татнефть≫
берекм??ене? начальник урынба?ары ??м начальнигы; 1960 йылдан
РСФСР
Халы? Хужалы?ы Советыны? Нефть ??м газ с?н???те баш идаралы?ы начальнигы; 1965?1977 йылдар?а
СССР
нефть с?н???те министры. СССР-?ы? 7-се ??м 8-се,
Татар АССР-ыны?
5-се?9-сы са?ырылыш Ю?ары Советтары депутаты.
Ленин премия?ы
лауреаты (1976). Д?рт
Ленин
(1959, 1966, 1971, 1976) ??м
Хе?м?т ?ы?ыл Байра?
(1948) ордендары кавалеры.
- Абрамычева Нина Ивановна
(1926?22.02.1948),
ауыл хужалы?ы
алдын?ы?ы. 1941?1948 йылдар?а
Ба?алы районы
≪Красный пахарь≫ колхозы ба?ыусы?ы ??м звено башлы?ы.
Социалистик Хе?м?т Геройы
(1948, ?лг?нд?н ?у?).
- В?литов Ф?р??з К?ли улы
(1936),
м??ариф
ветераны, край?ы ?йр?не?се, ауыл х?б?рсе?е. 1970 йылдан
К?г?рсен районы
К?г?рсен
урта м?кт?бе у?ытыусы?ы, у?ыу-у?ытыу б?леге м?дире; 1973?1978 ??м 1981?1984 йылдар?а ? директоры. Баш?ортостан эшсе ??м ауыл х?б?рсел?рене? IX (1973) ??м XIII (1991) съездары делегаты.
Баш?ортостан Республика?ыны?
ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре (1999), СССР-?ы? м??ариф отличнигы (1991),
Ш??ит Хо?айбир?ин исеменд?ге премия
лауреаты (2011), районды? почётлы гражданы. Сы?ышы мен?н ошо районды? К?г?рсен ауылынан.
?алим
, ю?ары м?кт?п эшм?к?ре
Октябрь В?литовты?
?усты?ы.
- Курбатов Владимир Александрович
(1946),
педагогик
хе?м?т ветераны. 1967 йылдан Ст?рлетама?та?ы 1-се балалар с?н??т м?кт?бе директоры, бер ?к ва?ытта 2000 йылдан ?
Ижевск
с?н??т колледжыны? Ст?рлетама? филиалы директоры.
Р?с?й Федерация?ыны?
??м
Баш?орт АССР-ыны?
ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре.
Италияны?
Пиза
?ала?ында?ы С?н??т академия?ыны? почётлы а?за?ы. Сы?ышы мен?н Ст?рлетама? ?ала?ынан.
- Ф?тхлисламова Фи?а?и? Н??им ?ы?ы
(1961), табип-терапевт. 1990 йылдан
Т?тешле
???к район дауахана?ы табибы, 1998 йылдан поликлиника м?дире, артабан участка терпевы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан табибы (2003). Сы?ышы мен?н ошо районды?
Б??р?ш
ауылынан.
тулы исемлек
- Килдин Салауат ?мирхан улы
(1952), д??л?т хе?м?те ветераны. 1981 йылдан
Баш?орт АССР-ы Министр?ар Советы
Эшт?р идаралы?ыны? яуаплы хе?м?тк?ре; 1988 йылдан ? Баш?орт АССР-ыны? Телевидение ??м радио тапшырыу?ары буйынса д??л?т комитеты р?йесе ??м Баш?ортостан телерадиокомпания?ыны? генераль директоры; 1997 йылдан х??ерге Элемт? ?лк??ен к???те? буйынса федераль хе?м?тте? Баш?ортостан Республика?ы буйынса идаралы? ет?ксе?е. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре. Салауат Юлаев ордены кавалеры. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Ауыр?азы районы
Мора?ым
ауылынан.
- Ильясова Р?мзи? Х?рм?т ?ы?ы
(1957), м??ариф, комсомол органдары ??м муниципаль хе?м?т ветераны. 1978 йылдан
Первомайский
м?кт?бе у?ытыусы?ы; 1979 йылдан ВЛКСМ-ды?
Х?йбулла район
комитетыны? сектор м?дире, 1980 йылдан ? секретары; 1983?1986 йылдар?а ВЛКСМ-ды?
Йылайыр район
комитетыны? беренсе секретары; 1991 йылдан Х?йбулла район Советы баш?арма комитеты секретары; 1995?2002 йылдар?а ??м 2013 йылдан район м??ариф б?легене? методик кабинет м?дире, 2002?2003 йылдар?а ?м??ариф б?леге начальнигы урынба?ары, бер ?к ва?ытта 2002?2003 йылдар?а район хакими?те башлы?ыны? социаль м?сь?л?л?р буйынса урынба?ары. Р?с?й?е? почётлы д?й?м белем бире? хе?м?тк?ре (2012), Баш?ортостан Республика?ыны? ма?ариф отличнигы (1999). Сы?ышы мен?н ошо районды?
А?ъяр
ауылынан.
- Юлгилдина Венера Самат ?ы?ы
(1977),
йырсы
. 2007 йылдан
?ф? ?ала?ыны?
≪Мира?≫ йыр ??м бейе? фольклор ансамбле солисы.
Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан артисы
(2018). Халы?-ара, т?б?к ??м республика йыр конкурстары лауреаты. Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Б?рй?н районы
Я?ы М?с?т
ауылынан.
- Камалов Х?рм?тулла Насретдин улы
(1918?6.07.2000),
малсы
.
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы.
?ырмы??алы районы
≪Победа≫ колхозыны? элекке мал ?араусы?ы.
Ленин ордены
кавалеры. Сы?ышы мен?н ошо районды?
Сахай
ауылынан.
- Кулаков Пётр Афанасьевич
(1923?24.01.1994), Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнаш?ан яугир-артиллерист, у?сылар дивизия?ы артиллерия полкыны? орудие командиры,
сержант
.
Советтар Союзы Геройы
(1945). Сы?ышы мен?н х??ерге
Баш?ортостан Республика?ыны?
?ф? районы
Покровка
ауылынан.
- ?илемдар Рамазанов
(1923?25.08.1993), Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнаш?ан
ша?ир
,
???би?т белгесе
??м й?м???тсе. 1958?1989 йылдар?а х??ерге
Р?с?й Ф?нд?р Академия?ы ?ф? ф?нни ???гене? Тарих, тел ??м ???би?т институты
хе?м?тк?ре. 1950 йылдан
СССР Я?ыусылар союзы
а?за?ы. Филология ф?нд?ре докторы (1966).
СССР
-?ы? 6-сы са?ырылыш (1962?1966)
Ю?ары Советы
депутаты. 2?се д?р?ж?
Ватан ?у?ышы
(1985),
Хе?м?т ?ы?ыл Байра?
(1973), ике
?ы?ыл Йондо?
(1944; 1945) ??м
≪Почёт Билд??е≫
(1957) ордендары кавалеры.
Баш?орт АССР?ыны?
Салауат Юлаев исеменд?ге д??л?т премия?ы
лауреаты (1982) ??м ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1983).
- Сади?ов Ф??им Бинй?мин улы
(1928?23.06.1998),
философ
-
?алим
. 1969?1990 йылдар?а
Баш?орт д??л?т университетыны?
философия
кафедра?ы м?дире.
Баш?ортостан Республика?ы Ф?нд?р академия?ы
академигы (1998), философия ф?нд?ре докторы (1973), профессор (1974). Баш?орт АССР?ыны? ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1977).
- Шабарин Валерий Фёдорович
(1943?2016),
инженер
, уйлап табыусы.
Б?т? Союз
геофизик тикшерене???р ?илми-тикшерене? ??м проект-конструкторлы? институтыны? элекке лаборатория м?дире ??м б?лек инженеры.
Баш?орт АССР?ы Ю?ары Советы Президиумыны?
Почёт грамота?ы мен?н б?л?кл?не?се (1981), ≪Почёт Билд??е≫ ордены кавалеры.
- Мостафина Х?ли?? М??литбай ?ы?ы
(1953), зоотехник. 1973 йылдан
Байма? районы
Октябр?е? 50 йыллы?ы исеменд?ге колхоз лаборанты, 1992?2000 йылдар?а ? баш зоотехник. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре (1999). Сы?ышы мен?н ошо районды?
Мулла?ай
ауылынан.
- Мансурова Лили? М?х?рл?м ?ы?ы
(1958),
т????се
.
?ф?л?ге
≪Фирма СУ-10≫ й?м?и?те директорыны? д?й?м м?сь?л?л?р буйынса элекке урынба?ары, 2022 йылдан ? генераль директоры. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ??м Р?с?й?е? почётлы т????се?е.
- Салауат Юлаев
(1754),
баш?орт
хал?ыны? милли батыры, ша?ир.
- Истомина Энесса Георгиевна
(1934), ?алим-тарихсы, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы. Р?с?й Т?би?и ф?нд?р академия?ыны? тулы хо?у?лы а?за?ы (1998), тарих ф?нд?ре докторы (1984), профессор (2003). Р?с?й Журналистар союзы а?за?ы.
тулы исемлек
- 1880
: Алиса Бейли,
А?Ш
я?ыусы?ы, эзотерик.
- 1900
: ??м?р ??ли,
Татарстан
я?ыусы?ы, т?н?итсе, с?й?си золом ?орбаны.
- 1950
: Митхун Чакраборти,
?индостан
актёры.
- 1955
: Артемий Троицкий,
СССР
??м
Р?с?й?е?
рок
-
журналисы
,
музыка
т?н?итсе?е.
- 1955
: Анатолий Чубайс, Р?с?й?е? хужалы? эшм?к?ре,
с?й?см?н
.
- 1965
: Юрий Ханон, СССР ??м Р?с?й композиторы, Европа киноакадемия?ы премия?ы лауреаты (1988).
- 1990
: Джон Ньюмен,
Британия
йырсы?ы
.