Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Atik sa a se yon
eboch
.
ou kapab pataje konesans ou pandan w ap amelyore l (
Kijan ?
).
Ede nou soutni yon pwoje diksyone kreyol, yon kreyasyon lib :
|
Wiksyone kreyol
|
Lanati
se yon ansanm sistem ak fenomen ki pa ka modifye pa moun.
Mo "Nati" a se yon mo ki
polisemik
(sa vle di yo ki gen plizye sans):li kapab dezinye ansanm de matye ki konpoze yon bagay (ki sa li ye vreman), orijin ki fe li vin yon choz ak yon ansanm bagay reye li ki endepandan de kilti imen, ou yon ansanm bann sistem ak yon vale fenomen natirel.
Nan bon sans, lanati ka gwoupe ansanm :
- anviwonman biyofizik
, abita ak anviwonman natirel (teres), akwatik oswa maren ; prezeve (avek fo
natirelite
) ak degrade ;
- peyizaj
sovaj, peyizaj amenaje ak chanje ;
- "Fos yo" ak prensip yo
fizik
,
jewolojik
,
tektonik
,
meteyolojik
,
biyolojik
,
evolisyon
ki konstitye
linive
a ak moun ki anime
ekosistem
yo ak
biyosfe
sou Late ;
- anviwonman yo (
dlo
,
le
, t?e,
lanme
, monn
mineral
) ;
- gwoup espes yo, moun yo ak monn ki abrite yo:
vejetal
(
foret
),
bet
, ki gen ladan espes imen ak
anviwonman
imen ak lot nivo twofik yo enkli
chanpiyon
,
bakteri
ak
mikwob
;
- seten fenomen epizoduk nan lanati (kriz, sik
glasyasyon
/
rechofman klimatik
,
sik jewolojik
,
sik silvijenetik
,
dife
ki gen orijin ki pa imen).
Etimoloji mo sa