3 сарын 2
(Гуравдугаар сарын 2-н) ?
аргын тооллын
Григорийн тоолол буюу аргын тооллоор жилийн 61 дэх ?д?р. Хэрэв ?нд?р жил тохиовол энэ тоо 62 байна.
- 537 - Ромын б?слэлт: Остроготын хаан Витижесээр удирдуулсан арми Ромын нийслэлийг б?слэв.
- 986 - Франкуудын хаан ширээнд V Луй хаан суужээ.
- 1127 - Фландерсын г?н I Чарльзын амь насанд халдав.
- 1444 - Албанийн язгуур угсаатнууд нийлж, Скандербергын б?лэг гэгчийг байгуулжээ.
- 1484 - Английн хаан III Ричард "Цэргийн сургууль"-ийг байгуулах шийдвэр гаргав.
- 1498 - Алдарт аялагч Васко де Гама Мозамбикийн аралд х?рсэн анхны х?н болжээ.
- 1561 - Испанийн эзлэн т?рэмгийлэгч Педро дел Кастийо Аргентины Мендоза хотын ?ндэс суурийг тавив.
- 1657 - Мейрекын их гал: Японы Эдо (одоогийн Токио) хотод гурван ?дрийн турш гал гарсаны улмаас 100,000 х?н амиа алджээ.
- 1797 - Английн т?в банк нэг болон хоёртын фунтын м?нг?н тэмдэгтийг г?йлгээнд нэвтр??лэв.
- 1807 - АНУ-ын Конгресс боолуудыг худалдаалах, худалдах зорилгоор шинэ боол улсдаа нэвтр??лэхийг хуулиар хоригложээ.
- 1811 - Аргентины тусгаар тогтнолын дайн: Хаант засгийг дэмжсэн усан флот хувьсгалчдын багахан хэмжээний флотыг бут ниргэв.
- 1825 - Карибын тэнгисийн дээрэмчин Роберто Кофреси эрх баригчдын эсрэг тулаанд ялалт байгуулсан с??лийн далайн дээрэмчин болжээ.
- 1836 - Техасын хувьсгал: Б?гд найрамдах Техас улс Мексикээс тусгаар тогтносноо зарлав.
- 1855 - Оросын хаан ширээнд II Александер суужээ.
- 1867 - АНУ-ын Конгресс "Б?тээн байгуулалтын тухай хууль"-г батлав.
- 1877 - АНУ-ын ер?нхийл?гчийн сонгууль: Тангараг ?рг?х ёслолоос ерд?? хоёр хоногийн ?мн? сонгогчдын коллеги АНУ-ын ер?нхийл?гчийн сонгуульд Рудерфорд Б.Хейс ялалт байгуулсан гэж шийдэв. Гэвч олон нийтийн саналаар Самуэль Ж.Тильден ялалт байгуулаад байсан билээ.
- 1882 - Уиндсорын шилтгээнд Их Британийн хатан хаан Викториагийн амь насанд халдахыг завдав. Уг халдлагыг Родерик МакЛийн гэгч ?йлджээ.
- 1901
- Америкийн Карнегийн т?мрийн компани болон Холбооны т?мрийн компаниуд нэгдэж 1 тэрбумын х?р?нг?тэй анхны компани болов.
- 1903
- Монголын Засагт хан аймагт Манжийн эсрэг
Ард Аюушийн
х?д?лг??н эхэлжээ.
- З?вх?н эмэгтэйч??дэд ?йлчлэх зорилготой "Марта Вашингтон" зочид буудал ??дээ нээжээ.
- 1919 - Коминтерний анхны хуралдаан ЗХУ-ын нийслэл Москва хотноо болов.
- 1939 - Ромын кардинал Юженио Пачелли папын суудалд сонгогдож, XII Пиус гэх сахилын нэр х?ртжээ.
- 1941 -
Дэлхийн хоёрдугаар дайн
: Болгарчууд с?рг?лд?гчдийн талд орох болсонтой холбогдуулан Нацистын Германы цэрг??д тус улсад нэвтрэв.
- 1946 - Умард Вьетнамын Ер?нхийл?гч??р
Хо Ши Мин
сонгогджээ.
- 1949 - Америкийн нисэх х?чний ахмад Жеймс Галлагер B-50 ?нд?р хурдны онгоцоор 94 цаг 1 минутын туршид тасралтг?й нислэг ?йлдсэн анхны х?н болжээ.
- 1955 - Кампучийн хаан
Нородом Сианук
болон т??ний эцэг Нородом Сурамарит нарын эрх ямбыг татан буулгаж, Кампуч улс Б?гд найрамдах засаглалтай болов.
- 1956 -
Марокко
улс Францаас тусгаар тогтножээ.
- 1962 - Хойд Америкийн ?ндэсний сагсан б?мб?гийн холбоонд нэг тоглолтонд 100 оноо авсан рекорд амжилтыг Уильт Чембэрлин ?з??лжээ.
- 1965 - АНУ болон ?мн?д Вьетнамын агаарын х?чин хамтарч Умард Вьетнамын эсрэг цэргийн ажиллагааг эхл??лэв.
- 1969 - Францын
Т?луз
хотод Англи-Францын хамтран зохион б?тээсэн "Конкорд" онгоцыг анх удаа туршжээ.
- 1972 - АНУ-ын Флорида мужийн Канаверал хошуунаас алсын гараг эрхэсийг судлах зорилготой "Пионер 10" х?лгийг х??рг?в.
- 1978 - Чехийн иргэн
Владимир Ремек
"Союз 28" х?лг??р сансарт ниссэнээр Америк, Оросоос ??р улсын иргэн сансарт ниссэн анхны тохиолдол болжээ.
- 1983 - АНУ-ын зах зээлд "компакт диск" буюу CD-г анх удаа худалдаалж эхлэв. ?мн? нь з?вх?н Японы зах зээлд худалдагдаж байжээ.
- 1989 - Европын холбооны 12 улс н??рст?р?гчийн давхар исэл ялгаруулалтыг бууруулахын тулд ийм бодис илр??лдэг ?йлдвэрлэлийг зогсоохоор тохиролцов.
- 1990 -
Африкын ?ндэсний конгрессын
дэд даргаар
Нелсон Мандела
сонгогдов.
- 1992 - Армени, Азербайжан, Казахстан, Киргизстан, Молдав, Сан Марино, Тажикистан, Туркмен, Узбек улсууд
Н?Б
-д гиш??нээр элсчээ.
- 1998 - Бархасбадь гарагийн дагуул Европаг судлах зорилготой Галилео х?л?г тус дагуулд усархаг ?тг?н бодис, м?сний ул м?рийг илр??лжээ.
- 2002 - Афганистаныг ч?л??л?х дайн: Анаконда ажиллагаа албан ёсоор эхэлжээ. 17 хоногийн дараа уг ажиллагааны ?еэр Талибан, Аль-Кайда х?д?лг??ний 500, Барууны 11 цэрэг амиа алдсан байдаг.
- 2004 - Иракын дайн: Иракын Ашура тосгонд Аль-Кайда б?лэглэл халдлага ?йлдэж 170 х?н амиа алдан, 500 гаруй х?н шархаджээ.
- 2017 - ОХУ-ын нийслэл Москва хотод болсон хуралдаанаар Московиум, Теннесин, Оганессон гэх бодисыг химийн ?елэх системд нэмэх шийдвэр гаргав.
- 1316 - Шотландын хаан II Роберт (1390 онд нас барсан)
- 1459 - Ромын пап VI Адриан (1523 онд нас барсан)
- 1793 - Б?гд найрамдах Техас улсын анхны Ер?нхийл?гч Сем Хьюстон (1863 онд нас барсан)
- 1810 - Ромын пап XIII Лео (1903 онд нас барсан)
- 1876 - Ромын пап XII Пиус (1958 онд нас барсан)
- 1886 - Оскарын шагналт, х??хэлдэйн киноны найруулагч Уиллис Х.О'Брайн (1962 онд нас барсан)
- 1904
- Америкийн х??хдийн зохиолч Др.Сьюсс (1991 онд нас барсан)
- 1919 - Холливудын алтан ?еийн нэрт т?л??л?гч, Оскарын шагналт ж?жигчин Женнифер Жонес (2009 онд нас барсан)
- 1926 - Америкийн эдийн засагч, т??хч Марри Ротбард (1995 онд нас барсан)
- 1937 - Алжирийн тав дахь Ер?нхийл?гч Абделазиз Бутефлика
- 1938 - Чилийн 33 дахь Ер?нхийл?гч Рикардо Лагос
- 1940 - Пакистан улсын 12 дахь Ер?нхийл?гч Мамн??н Хуссейн
- 1942 - Ираны Ер?нхий сайд Мир-Хоссейн Мусави
- 1947 - Английн х?лб?мб?гийн дасгалжуулагч Харри Реднап
- 1950 - Америкийн дуучин Карен Карпентер (1983 онд нас барсан)
- 1956 - Алдарт AC/DC болон "Парти Бойс" хамтлагийн басс гитарч Марк Иванс
- 1962 - Америкийн нэрт дуучин Жон Бон Жови
- 1968 - "Жеймс Бонд"-ын д?рээр олонд танигдсан Английн ж?жигчин Даниел Крейг
- 1972 - Аргентины х?лб?мб?гийн дасгалжуулагч Морисио Почеттино
- 1974 - Олимпийн м?нг?, х?рэл медальт, Дэлхийн аварга Австралийн усанд сэлэгч Хейли Льюс
- 1977 - Олимпийн х?рэл медальт, Европын аварга Их Британийн усанд сэлэгч Стив Перри
- 1977 - Британы х?гжмийн зохиолч, дуучин, пилантропист, гитарчин, т?г?лд?р хуурч, Coldplay хамтлагийн ??сгэн байгуулагч
Крис Мартин
- 1979 - Ирландын х?лб?мб?гч Дамиен Дафф
- 1982 - Германы х?лб?мб?гч Кевин Курани
- Шведийн хоккейч Хенрик Линдквист
- 1987 - Шведийн сагсан б?мб?гч Жонас Жеребко
- 1988 - 2012 оны Америкийн мисс Лора Кеппелер
- 1989 - Бельгийн х?лб?мб?гч Томи Алдервайрельд
- Олимпийн м?нг?н медальт, Дэлхийн зургаан удаагийн аварга Австрийн цаначин Марсель Хиршер
- 2016 - Шведийн хунтайж Оскар
- 1333 - Польшийн хаан I Владислав (1261 онд т?рс?н)
- 1619 - Данийн хатан хаан Анна (1574 онд т?рс?н)
- 1793 - Данийн уран зураач Карл Густаф Пило (1711 онд т?рс?н)
- 1835 - Ариун Ромын эзэнт г?рний хаан II Францис (1768 онд т?рс?н)
- 1855 - Оросын хаан I Николай (1796 онд т?рс?н)
- 2009 - Гвиней-Биссау улсын Ер?нхийл?гч Хуан Бернардо Вьейра (1939 онд т?рс?н)