El Vikipedio, la libera enciklopedio
La
21-a de januaro
estas la 21-a tago de la jaro la? la
gregoria kalendaro
. 344 tagoj restas (345 en superjaroj).
Je la 21-a de januaro okazis, interalie:
- Roma Imperio
:
- 1261
: En batalo de Pokarviai
praprusoj
, gvidataj de
Herkus Mantas
, venkis
krucistan armeon
- 1276
:
Inocento la 5-a
i?is papo
- 1326
:
Universitato de Oksfordo
: re?o
Eduardo la 2-a
eldonis re?an
privilegion
konfirmante fondon de
Oriel College
en
Oksfordo
- 1482
:
Okcidentafriko
:
portugaloj
fondis unuan e?ropan setlejon (nun en
Ganao
)
- 1506
: La? rekomendo de papo
Julio la 2-a
formi?is
Svisa Gvardio
- 1521
:
Pollando
: soldataro de alta majstro
Albre?to
konkeris, pro
perfido
de urba konsilantaro,
Nowe Miasto Lubawskie
- 1525
:
Svislando
: apud
Zuriko
establi?is unua
anabaptisma
komunumo
- 1605
: Malvenko de
Falsa Demetrio la 1-a
en batalo kun
moskvaj
trupoj kaj lia retiri?o al Putivl
- 1643
:
Abel Tasman
malkovris la plej grandan insulon de la arkipelago
Tongo
- 1720
:
Granda Nordia Milito
: en
Stokholmo
oni subskribis svedan-prusan pactraktaton;
Re?lando Prusio
ricevis parton de
Pomerio
kun
Szczecin
- 1775
:
Moskvo
: sur
Bolotnaja placo
okazis lasta publika
ekzekuto
, de
Emeljan Puga?ov
, gvidanto de kontra?
fe?da
kozaka
ribelo
- Franca revolucio
:
- 1799
: Angla kuracisto
Edward Jenner
enkondukis
vakcinon
kontra?
variolo
- 1833
:
Parizo
: pola princo
Adam Jerzy Czartoryski
ekgvidis sekretan Asocion de Nacia Unueco, fonditan por reakiri sendependon de
Pollando
- 1862
: Germana firmao
Opel
fondi?is, komence produktante
kudroma?inojn
kaj
biciklojn
- 1897
: Sur
Kreton
alteri?is grekaj ta?mentoj por apogi kontra?turkan ribelon kaj unuigi la insulon kun
Grekio
- 1913
:
Aristide Briand
la duan fojon i?is ?efministro de Francio
- 1915
: Unua
servoklubo
Kiwanis fondi?is en
Detrojto
- 1919
:
Irlanda Milito de Sendependeco
: en
Dublino
Dail Eireann
de
Irlanda Parlamento
akceptis konstitucion kaj proklamis sendependecon de la
Respubliko de Irlando
- 1919
:
Karpata Rutenio
: en
?ust
krei?is Centra Ukraina Konsilio
- 1919
: Pola ?tatestro
Jozef Piłsudski
donis al veteranoj de la
januara ribelo
la soldatrajton de Pola
Militistaro
- 1920
:
Pac-Konferenco de Parizo
fini?is - intertempe oni subskribis la
Traktaton de Versajlo
- 1921
:
Itala Komunista Partio
fondi?is en
Livorno
- 1923
:
Dua Pola Respubliko
: unua organiza kunsido de la Societo de Laborista Universitato, socialisma klerig-kultura
organiza?o
, ligita kun
Pola Partio Socialista
? prezidantoj estis Bolesław Limanowski kaj parlamentano
Ignacy Daszy?ski
- 1925
: Proklamo de la
Albana Respubliko
- 1930
: Domingos de Costa Oliveira i?is
?efministro de Portugalio
- 1932
: En
Helsinko
oni subskribis finnan-sovetan pakton pri neagreso
- Dua mondmilito
:
- 1940
: Germana teroro en okupata Pollando: guberniestro
Hans Frank
ordonis al
germana polico
en
?enerala Gubernio
severajn
punojn
pro nerespektado de germanaj decidoj; instrukcio de
Hermann Goring
difinis bezonon por
trudlaboristoj
; en
Parizo
aperis semajnrevuo "Słowo" (Vorto), redaktata de pola verkisto Stanisław Mackiewicz;
Finna-bol?evika milito
: sovetia aerarmeo
bombadis
Oulun
; unua
soveta okupado de Pollando
: en Czortkow (nun en
Ternopila provinco
) eksplodis unua pola kontra?soveta
ribelo
, kiu celis konkeri la urbon kaj evakuajn vojojn al
Rumanio
? ?is la 25-an de aprilo oni arestis 540 suspektitojn pri partopreno en
la subtera agado
, kiuj estis detale enketataj kun
torturoj
, 24 travivintoj estis kondamnitaj al
mortpuno
kaj 55 senditaj al
gulagoj
, inter ili preska? 80
liceanoj
mortigitaj a?
deportitaj
al
Siberio
- 1941
:
Provinco Vartlando
: en germana areo de
Pozna?
oni malpermesis al
poloj
porti ?tatajn distingojn de Germanio kaj A?strio; en
Bukare?to
post murdo de germana oficiro la anta?an tagon, komenci?is malsukcesa
ribelo
preparata de
fa?ista
Fera Gvardio
- dum tritaga
pogromo
pereis 125
judoj
;
Libio
:
britoj
sturmis
Tobruk
kaj sekvan tagon ?in konkeris kune kun a?stralia 6-a infanteria divizio - oni prenis ?. 27 mil
militkaptitojn
- 1942
: En
geto
de
Vilno
fondi?is subtera Unuigita
Partizana
Organiza?o;
Nord-Afrika kampanjo
: german-itala kontra?atako en
Cyrenaica
komenci?is, de la
havenurbo
Brega
kaj
oazo
Marada;
Orienta Fronto
: soveta 4-a Sturma Armeo konkeris
Toropec
- 1943
:
Operaco Reinhardt
: de ?e?oslovaka
Terezin
,
koncentrejo
en
Protektorato Bohemio kaj Moravio
, alvenis transporto de 2 000 judoj al koncentrejo
A??vico
; germanaj ?endarmoj pafmortigis en pola Krolewice 8 personojn; la dua 4-taga
deportado
de
judoj
el
Varsovia geto
fini?is -
germanoj
forveturigis kaj murdis en
ekstermejo
Treblinka
?irka? 5 000 personojn; ta?mento de
Pola Enlanda Armeo
eksplodigis
pulvon
en germana fabriko de
Pionki
;
Norda Ka?kazio
: liberigo de
Stavropolo
;
Kazablanko
: direktivo de la
Kolegio
de Ligitaj Stabestroj por
strategia
aviado - difino de graveco de la celoj: 1. ?ipfarejoj konstruantaj
submar?ipojn
, 2.
aviada
industrio, 3. komunika sistemo, 4.
pelantoj
, 5. aliaj celoj pri industria armilaro de la malamiko;
Londono
: subskribo de armea
konvencio
pri helpo kun
?e?oslovakio
- 1944
: Germana polico murdis en
Varsovio
pli ol 30 personojn; soldatoj de
Wehrmacht
pafmortigis en Lesznowola 7 polojn; kuracisto de
SS
Thilo direktis al
gasejo
en koncentrejo
A??vico
96 malsanajn malliberulojn; germanaj ta?mentoj detruis domojn en du vila?oj forveturigante iliajn lo?antojn al nekonata loko; ta?mento de
Kamparanaj Batalionoj
eksplodigis ferian
trajnon
de
Wehrmacht
inter
Chełm
kaj Kovel (
Volina provinco
) - multaj germanoj pereis kaj vundi?is;
Ru?a Armeo
liberigis Mga (
Leningrada provinco
) komencante postkuron de malamiko, kaj reatakis apud
Sokolniki
; komandanto de la 8-a Japana Fronto ordonis al la 7-a Armeo ataki insulon
Bougainville
;
Canberra
: subskribo de politika-armea konvencio inter
A?stralio
kaj
Nov-Zelando
- 1945
: Inter malliberuloj de
A??vico
sur evakuaj vojoj en
distrikto Strzelecki
kaj
distrikto Kłodzki
pereis en 6 lokoj 214 personoj; SS-anoj murdis en
K?dzierzyn
25 malliberulojn de evakua transporto de
Blachownia
,
Jaworzno
kaj
Gliwice
, kaj kelkdekon de personoj post evakuo de ?abikow, pluraj dekoj mortis pro
malsato
kaj malforti?o; en Polska Cerekiew (Groß Neukirch),
Opole
-regiono,
SS
-gardistoj murdis dum la
mar?o de morto
19 nekapablajn iri malliberulojn, evakuitajn el
koncentrejo
A??vico
;
Gestapo
kunlabore kun
SS
pafekzekutis
apud
Ostroda
120 personojn, pliparte membrojn de
Pola Enlanda Armeo
de
militprizono
en
Działdowo
;
Pola Rezistomovado
: soldatoj de
Pola Subtera ?tato
pafmortigis en
Pozna?
du polajn agentojn de
Gestapo
kaj
SS
;
Ru?a Armeo
konkeris urbojn
Gniezno
,
Inowrocław
,
K?pno
,
Milicz
,
Namysłow
,
Nowe Miasto Lubawskie
,
Olecko
,
Ostrzeszow
,
Płock
,
Rypin
,
Słupca
,
Strzelce Opolskie
,
Szubin
,
Wieliczka
,
Zdu?ska Wola
kaj
?nin
kaj vila?on Piechcin; ta?mentoj de la 1-a Ukraina Fronto atingis
Vroclavon
kaj komencis transpa?i
Odron
;
Militkrimo
: post
Slovaka nacia ribelo
germanoj bruligis vila?on
K?ak
-
Waffen-SS
murdis 84 lo?antojn, en tio 36 infanojn
- 1947
:
Zono de postmilita Germanio okupita de Usono
: oni deklaris starigon de
Libera hansa urbo Bremeno
- 1947
: Post rezigno de James Byrnes, generalo
George Catlett Marshall
i?is nova
usona ministro pri eksteraj aferoj
- 1948
:
Flago de Kebekio
oficiali?is
- 1949
:
?iang Kai-?ek
rezignis el prezidenteco de la
Respubliko ?inio
- 1953
:
Stalinismo
: en
Krakovo
komenci?is
montra proceso
kontra? 7
personoj
akuzitaj pri
spionado
? oni verdiktis 3
mortpunojn
, anstata?igitajn per
?ismorta malliberigo
- 1954
:
Usono
: unua
atomenergia
submar?ipo
"
Nautilus
" surakvi?is
- 1959
:
Pollando
: supozita katastrofo de
Nifo
en
Gdynia
- 1969
: Nuklea akcidento okazis en svisa subtera
atomelektrejo
en
Lucens
- 1972
: Federaciaj
?tatoj de Barato
Manipuro
kaj
Tripuro
krei?is
- 1976
:
Supersona
pasa?eraviadilo
Concorde
oficiale ekflugis - du unuaj komercaj flugoj okazis de
Parizo
kaj
Londono
- 1978
: Estinta politika malliberulo
Oleksa Hirnyk
sin bruligis proteste al rusigo de
ukrainoj
,
komunisma
sistemo kaj aparteno de
Ukrainio
al
Sovetunio
- 1981
:
Milita stato en Pollando
: en
Lodzo
komenci?is
striko
de
studentoj
, finita la 17-an de februaro post registro de la
Sendependa Asocio de Studentoj
- 1985
: Poloj Andrzej Czok kaj
Jerzy Kukuczka
kiel unuaj
grimpis
vintre al
Dhaulagiri
- 1989
:
Pollando
: en
Varsovio
oni trovis la korpon de murdita militpastro, membro de
Pola Enlanda Armeo
kaj
Libero kaj Sendependo
, kunkreinto de la
Federacio de Katinaj Familioj
Stefan Niedzielak
- 1998
: En
Bosnio kaj Hercegovino
estis enkondukita nova nacia valuto -
konvertebla marko
- 2000
:
Pollando
:
Nacia Parko Kampinos
i?is monda
biosfera rezervejo
de
Unesko
- 1998
: Komencita de papo
Johano Pa?lo la 2-a
pilgrimo
al
Kubo
rezultis per liberigo de 120 politikaj malliberuloj kaj refestigo de
Kristnasko
- 2008
: Lasta denaska parolantino de la
ejaka lingvo
Marie Smith Jones
mortis en
Alasko
- 2009
: Papo
Benedikto la 16-a
nuligis
ekskomunikon
kontra? kvar episkopoj
ordinigitaj
de franca espiskopo
Marcel Lefebvre
- 2010
: Nova
konstitucio
de
Angolo
ekvalidis forigante postenon de
?efministro
-
prezidento
i?is registarestro, helpata de vicprezidento
- 2011
:
Albanio
: kontra?registaraj manifestacioj okazis en
Tirano
- 5 homoj pereis, supozeble pafitaj de armitaj policanoj
- 2017
: En pli ol 400 urboj de Usono kaj 160 landoj tutmonde oni partoprenis en
virin
-mar?oj, la unuan tagon post kiam
Donald Trump
i?is
Prezidanto de Usono
- 2019
:
Lublin
: promocio de
Enciklopedio de la 100-jari?o de KUL
-
enciklopedio
pri la historio kaj strukturo de
Katolika Universitato de Lublin "Johano Pa?lo la 2-a"
- 2023
:
Invado de Rusio en Ukrainion
:
- 332-a tago de rusa
agreso
: pasinttage
Rusia Armeo
pripafis 8 provincojn de Ukrainio (5 civiluloj pereis), 36 foje
?ersonan provincon
(4 personoj estis vunditaj), kaj 166 foje atakis civilan
infrastrukturon
en 21 urboj kaj vila?oj de
Zapori?a provinco
(18
domoj
estis detrruitaj); la? ukraina
stabo
pli ol 300 rusaj vunditaj soldatoj estas kuracataj en okupata
Starobilsk
; en
Kievo
komeni?is funebrado post la katastrofo de
helikoptero
en apuda Brovari, kie pereis 14 personoj kune kun ?efo de ministerio pri internaj aferoj; en rusa
Angarsko
bruli?as fervojaj
cisternoj
destinitaj al armeo, la fajro ampleksis areon de 400 m²
- Mondreago: pli ol 60 severe vunditaj ukrainaj soldatoj estas kuracataj en
Nederlando
;
helikopteroj
Sea King
, transdonitaj de
Britio
, atingis Ukrainion; en
Ramstein
okazis renkonti?o de defend-ministroj de preska? 50
?tatoj
militiste apogantaj Ukrainion: interalie oni decidis, ke ukrainaj soldatoj estos instruataj utiligi tankojn
Leopard
;
Portugalio
transdonos 14 usonajn kirasitajn transportilojn M113, anka? 8
generatorojn
de kurento "kun granda potencialo" ? portugalaj
amaskomunikiloj
:
Pollando
estas ?losila forto apoganta Ukrainion kaj protektanta
Okcidentan E?ropon
;
- 1277
:
Galeazzo la 1-a Visconti
,
senjoro
de
Milano
(m.
1328
)
- 1338
:
Karlo la 5-a
, re?o de Francio (m.
1380
)
- 1532
:
Ludwig Helmbold
, germana teologo kaj poeto (m.
1598
)
- 1561
:
Francis Bacon
, angla sciencisto, politikisto, juristo kaj filozofo (m.
1626
)
- 1572
:
John Donne
, angla pastro, poeto kaj predikisto (m.
1631
)
- 1673
:
Andreas Borner
, germana
orgenisto
(m.
1728
)
- 1730
:
Joseph Jakob Furstaller
, a?stra
kartografo
(m.
1775
)
- 1743
:
John Fitch
, usona teknikisto kaj inventisto pri
vapor?ipoj
(m.
1798
)
- 1763
:
Augustin Robespierre
, franca politikisto kaj advokato (m.
1794
)
- 1765
:
Valerius Wilhelm Neubeck
, germana kuracisto kaj verkisto (n.
1850
)
- 1804
:
Moritz von Schwind
, a?stra pentristo kaj desegnisto (m.
1871
)
- 1808
:
Bronisław Trentowski
, pola filozofo, pedagogo,
mesianisto
, enkondukinto de la
nocio
kibernetiko
, partoprenanto de la
Novembra ribelo
kontra? la Rusia Imperio (m.
1869
)
- 1823
:
Imre Madach
, hungara verkisto (m.
1864
)
- 1829
:
Oskaro la 2-a
, re?o de
Svedio-Norvegio
(m.
1907
)
- 1838
:
Konstanty Kalinowski
, belorusa ?urnalisto kaj juristo, partoprenanto de la
Januara ribelo
,
nacia heroo
de Belorusio, Litovio kaj Pollando, ekzekutita (m.
1864
)
- 1841
:
Amalie Manesova
, ?e?a pentristino-pejza?istino kaj artpedagogino (m.
1883
)
- 1843
:
Jen? Szentklaray
, hungara pastro, historiisto, akademiano (m.
1925
)
- 1854
:
Eusapia Palladino
, itala
mediumo
kunlaboranta kun pola
parapsikologo
Julian Ochorowicz
(m.
1918
)
- 1857
:
Firmin Durieux
, franca instruisto,
esperantisto
, kunfondinto de la
Internacia Asocio de Instruistoj
(m. nekonata)
- 1858
:
Robert Poseck
, germana ?efarkitekto kaj entreprenisto (m.
1939
)
- 1863
:
Julia Hrabovszky
, hungara verkistino kaj tradukistino (m.
1945
)
- 1867
:
Ludwig Thoma
, germana verkisto (m.
1921
)
- 1867
:
Maxime Weygand
, franca generalo, konsilisto de polaj militistoj dum la
pola-bol?evika milito
(m.
1965
)
- 1874
:
Wincenty Witos
, ?efministro de Pollando (m.
1945
)
- 1885
:
Umberto Nobile
, itala aviadisto transfluginta la
Nordan poluson
(m.
1978
)
- 1897
:
E?geno Mi?alski
, ukraina soveta aktivulo de
Laborista Esperanto-movado
, kunlaboranto de "
Sennacieca Revuo
", "
La Nova Epoko
", "
Internaciisto
",
Esperanto-poeto
,
viktimo
de
stalinismo
(m.
1937
)
- 1899
:
Luigi Minnaja
, itala ?tatoficisto, sekretario de la
Esperanto-grupo
en
Romo
(m.
1947
)
- 1902
:
Hans Andre
, a?stra skulptisto kaj pentristo (m.
1991
)
- 1905
:
Christian Dior
, franca kudristo kaj modumisto, fondinto de
Christian Dior S.A
(m.
1957
)
- 1905
:
Zoltan Gombos
, hungara-usona eldonisto, redaktoro (m.
1984
)
- 1905
:
Laszlo Juhasz
, hungara
lingvisto
, profesoro (m.
1970
)
- 1906
:
Andrzej Kołaczkowski
, pola instruisto, lingvisto, lektoro ?e
Katolika Universitato de Lublin
, tradukisto de
skandinava literaturo
, partoprenanto de
UK 1977
, kunlaboranto de
Studenta Orientalisma Esperanto-Rondo
(m.
1997
)
- 1906
:
Igor Mojsejev
, sovetia, rusia baleta dancisto kaj koreografo (m.
2007
)
- 1907
:
Ferenc Dregely
, rumania hungara ?urnalisto, verkisto (m.
1957
)
- 1911
:
Imre Mathe
, hungara botanikisto, profesoro (m.
1993
)
- 1913
:
Janos Biro
, rumania hungara ?urnalisto, novelisto (m.
1948
)
- 1917
:
Pal S?ni
, rumania hungara kritikisto, lieraturhistoriisto (m.
1981
)
- 1918
:
Samu Szadeczky-Kardoss
, hungara klasik-filologo (m.
2004
)
- 1920
:
Ervin Bela Schnedarek
, rumania hungara filmfakulo (m.
2008
)
- 1921
:
Leopoldo Knoedt
, brazila esperantisto kaj
tradukisto
, membro de la
Akademio de Esperanto
,
honora membro de UEA
, adaptinta
Zagreban metodon
al la
portugala lingvo
(m.
2000
)
- 1923
:
Andras Benk?
, rumania hungara muzikhistoriisto (m.
2001
)
- 1924
:
Telly Savalas
, usona aktoro kaj kantisto (m.
1994
)
- 1928
:
Janos Kornai
, hungara ekonomikisto (m.
2021
)
- 1931
:
Julia Gschnitzer
, a?stra aktorino (m.
2023
)
- 1936
:
Jerzy Vetulani
, pola
biokemiisto
, psiko
farmakologo
, adepto de kuraccela uzo de
mari?uano
(m.
2017
)
- 1940
:
Albrecht Kronenberger
, germana katolika pastro,
esperantisto
, kunredaktoro de
ADORU - Ekumena Diserva Libro
- 1941
:
Placido Domingo
, hispana kantisto (
tenoro
)
- 1949
:
Janos Szava
, rumania hungara in?eniero, universitata profesoro
- 1949
:
Truong Tan Sang
, prezidento de
Vjetnamio
- 1953
:
Paul Allen
, usona entreprenisto, kunfondinto de
Microsoft
- 1955
:
Laszlo Ujvarossy
, rumania hungara grafikisto
- 1962
:
Marie Trintignant
, franca aktorino (m.
2003
)
- 1968
:
Tivadar Magyari
, rumania hungara sociologo
- 1976
:
Emma Bunton
, angla vo?istino, kanta?toro, aktorino
- 1977
:
Zoltan Sarpatki
, rumania hungara skulptisto, restarigisto
- 1981
:
Michel Telo
, brazila kantisto,
kanta?toro
kaj dancisto
- 1988
:
Ben Turner
, brita futbalisto
- 1992
:
Sandor Beier
, hungara
esperantlingva verkisto
, enestanta en
Esperanta antologio
(n.
1913
)
- 2005
:
IShowSpeed
, usona personeco de
retkulturo
- 259
:
Fructuosus
, episkopo de
Tarraco
, martiro
- 381
:
Atanariko
, re?o de la tervingiaj gotoj (n.
366
)
- 1059
:
Mikaelo la 1-a Kerulario
,
patriarko de Konstantinopolo
(n. ?irka?
1000
)
- 1118
:
Paskalo la 2-a
, papo apoganta
krucmilitojn
- 1354
:
Baldueno de Luksemburgo
, germana kleriko, ?efepiskopo de
Treviro
(n. ?irka?
1285
)
- 1527
:
Juan de Grijalva
, hispana esploristo kaj
konkistadoro
(n. ?irka?
1489
)
- 1609
:
Joseph Justus Scaliger
, nederlanda eldonisto, tradukisto,
humanisto
, historiisto, hebreisto, helenisto, filologo, erudiciulo, religia movadulo kaj
kalendara
reformisto (n.
1540
)
- 1773
:
Alexis Piron
, franca verkisto (n.
1689
)
- 1774
:
Mustafa la 3-a
,
sultano
de la
Otomana Imperio
, granda reformisto (n.
1717
)
- 1775
:
Emeljan Puga?ov
, rusa
kozako
, gvidanto de popola ribelo, ekzekutita (n.
1742
)
- 1789
:
Paul Henri Thiry d'Holbach
, germana-franca verkisto kaj
enciklopediisto
(n.
1723
)
- 1793
:
Ludoviko la 16-a
, re?o de Francio, ekzekutita (n.
1754
)
- 1804
:
Ernst Gottfried Baldinger
, germana kuracisto, botanikisto kaj eldonisto (n.
1738
)
- 1814
:
Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre
, franca verkisto, voja?isto kaj naturisto (n.
1737
)
- 1815
:
Matthias Claudius
, germana verkisto, ?urnalisto kaj tradukisto (n.
1740
)
- 1831
:
Achim von Arnim
, germana verkisto kaj poeto (n.
1781
)
- 1849
:
Kelemen Mikes
, hungara grafo kaj politikisto, heroo de la
hungara revolucio
(n.
1820
)
- 1851
:
Albert Lortzing
, germana komponisto, kantisto, aktoro (n.
1801
)
- 1856
:
Benedictus Gotthelf Teubner
, germana eldonisto kaj libropresisto (n.
1784
)
- 1862
:
Bo?ena N?mcova
, ?e?a verkistino (n.
1820
)
- 1868
:
Sandor Asboth
, hungara soldato en la usona interna milito (n.
1810
)
- 1870
:
Aleksander Herzen
, rusa filozofo, verkisto, eldonisto kaj
disidento
(n.
1812
)
- 1871
:
Jozef Hauke-Bosak
, pola generalo, partoprenanto de la
Januara ribelo
kaj de la
Francia-Prusia Milito
(n.
1834
)
- 1872
:
Franz Grillparzer
, a?stra dramverkisto, enestanta en
A?stra antologio
(n.
1791
)
- 1882
:
Antonin Emil Titl
, ?e?a kapelestro kaj komponisto (n.
1809
)
- 1883
:
Janos Mircse
, hungara liberecbatalisto, historiisto kaj kolektisto (m.
1834
)
- 1896
:
Agoston Karvasy
, hungara juristo, ekonomikisto, profesoro (n.
1809
)
- 1901
:
Elisha Gray
, usona elektroin?eniero, entreprenisto kaj inventisto, patro de la nuntempa
sintezilo
(n.
1835
)
- 1907
:
Graziadio Isaia Ascoli
, itala filologo,
orientalisto
(n.
1829
)
- 1914
:
Niels Lund Chrestensen
, dana ?ardenisto kaj entreprenisto (n.
1840
)
- 1918
:
Emil Jellinek
, germana pioniro de la a?tomobilindustrio (n.
1853
)
- 1919
:
Go?ong de Koreio
, lasta re?o kaj unua imperiestro de Koreio (n.
1852
)
- 1924
:
Lenin
, revoluciulo, gvidanto de la
Oktobra Revolucio
, marksista teoriisto, unu el la plej grandaj krimuloj de la
dudeka jarcento
(n.
1870
)
- 1925
:
Fritz Grubert
, germana verkisto (n.
1870
)
- 1926
:
Charles Lemaire
, belga oficiro kaj esplor-voja?isto en
Meza Afriko
, esperantisto kaj idisto (n.
1863
)
- 1930
:
Jaroslav Vl?ek
, ?e?a literatura historiisto (n.
1860
)
- 1938
:
Georges Melies
, franca filmisto, iluziisto,
karikaturisto
(n.
1861
)
- 1939
:
Ern? Desbordes
, hungara, rumania hungara politikisto, publicisto (n.
1874
)
- 1940
:
Einar Benediktsson
, islanda poeto kaj tradukisto, kies verkoj kontribuis al sendependeco de
Islando
(n.
1864
)
- 1941
:
Ioannis Metaxas
, ?efministro de Grekio (n.
1871
)
- 1945
:
Ilma Draskoczy
, rumania hungara ?urnalistino, poetino (n.
1884
)
- 1950
:
George Orwell
, angla verkisto, a?toro de la libroj pri
stalinismo
1984
kaj
La Besto-Farmo
(n.
1903
)
- 1959
:
Cecil B. DeMille
, usona filmisto (n.
1881
)
- 1961
:
Blaise Cendrars
, svisa franclingva poeto kaj voja?isto (n.
1887
)
- 1972
:
Elek Bakk
, hungara kuracisto (n.
1899
)
- 1978
:
Denes Szabo
, rumania hungara kirurgo, a?toro de fakverkoj (n.
1901
)
- 1999
:
Eva Seemannova
, ?e?a aktorino kaj esperantistino, la?reatino de la
Belartaj Konkursoj de UEA
, enestanta en
Esperanta antologio
, aktivulino de
Esperanto-teatro
, kunfondintino de la
Verda ?aro de Julio Baghy
, honora membrino de
UEA
kaj de
?EA
(n.
1920
)
- 2001
:
Ludwig Engelhardt
, germana skulptisto (n.
1924
)
- 2002
:
Peggy Lee
, usona kantistino kaj aktorino (n.
1920
)
- 2003
:
Paul Kuusberg
, estona verkisto (n.
1916
)
- 2005
:
Ole Due
, dana juristo, prezidanto de la
Kortumo de la E?ropaj Komunumoj
(n.
1931
)
- 2006
:
Ibrahim Rugova
, prezidento de
Kosovo
(n.
1944
)
- 2007
:
Zdzisław Rurarz
, pola diplomato, verkisto, fu?into al
Usono
kiel politika
azilanto
post enkonduko de la
milita stato en Pollando
(n.
1930
)
- 2008
:
Marie Smith Jones
, lasta konata parolantino de la
ejaka lingvo
(n.
1918
)
- 2010
:
Sandor Fazoli
, rumania hungara historiisto (n.
1925
)
- 2015
:
Hans Bakker
, nederlanda organiza konsilisto kaj esperantisto, kunorganizinto de
IJK 1964
, internacia sekretario de politika partio
Verdo-Maldekstro
, estrarano de
Institucio Hodler
kaj de
UEA
,
Honora membro de UEA
kaj de
TEJO
, gvidanto de la afrika agado de UEA (n.
1937
)
- 2015
:
Leon Brittan
, brita politikisto, membro de
E?ropa Komisiono
(n.
1939
)
- 2019
:
Svami ?ivakumara
, barata adepto de
?ivismo
,
spirita
gvidanto de eduka
a?ramo
en
Karnatako
, fondinto de 132 diverstipaj edukejoj favore al
humanitara helpo
,
pleja?ulo
(n.
1907
)
- 2020
:
Maria Iliescu
, rumana-a?stra filologino, leksikografo (n.
1927
)
- 2020
:
Terry Jones
, kimra aktoro, komikisto, kinore?isoro kaj verkisto, membro de
Monty Python
(n.
1942
)
- 2021
:
Jean Graton
, franca desegnisto de komiksoj (n.
1923
)
- 2023
:
Ritt Bjerregaard
, dana politikistino, membro de
E?ropa Komisiono
(n.
1941
)
La
21-a de januaro
estas (la?
gregoria kalendaro
):