Uluslararası Birimler Sistemi

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Yeni SI birimlerini sembolize eden bir tablo.

Milletlerarası Birimler Sistemi veya Uluslararası Birimler Sistemi (Fransızca: Systeme international d'unites, kısaca SI ), metrik sistemin gunumuz dunyasına entegre edilmi? ca?da? bicimidir. [1] Dunyanın hemen her ulkesinde kabul gormu? tek resmi olcu sistemi konumundadır. [2] Yedi temel birim ve ozel adlar ve sembollerle turetilmi? 22 birim, di?er turetilmi? birimleri ifade etmek icin kombinasyon halinde kullanılmaktadır. [3]

SI birimlerinin tanımı, yedi tanımlayıcı sabitten olu?an bir set olarak belirlenir. [4] Tum birimler sistemi, SI birimleri cinsinden ifade edilen bu tanımlayıcı sabitlerin sabit de?erlerinden turetilebilir. [4] Bu yedi tanımlayıcı sabit, tum birimler sisteminin tanımının en temel ozelli?idir. [4]

Temel buyuklukler & birimler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Temel buyuklukler! [5] colspan="2" |Temel birimler [5]
?sim Sembol ?sim Sembol
Zaman t Saniye s
Kutle m Kilogram kg
Uzunluk x, r Metre m
Elektrik akımı I, i Amper A
Termodinamik sıcaklık T Kelvin K
Madde miktarı n Mol mol
I?ık ?iddeti I v Kandela cd

Tarihce [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Fransız Devrimi sırasında ondalık metrik sistemin olu?turulması, ardından metre ve kilogramı temsil eden iki platin standardının 22 Haziran 1799'da, Paris 'teki Archives de la Republique 'te ilk olarak gorulebilecek ?ekilde tanımlanması, mevcut Uluslararası Birimler Sisteminin kullanılmasındaki ilk adım olarak bilinmektedir. [6] 1832'de Carl Friedrich Gauss , fizik bilimleri icin tutarlı bir birimler sistemi olarak astronomide tanımlanan ikincisi ile birlikte bu metrik sistemin uygulanmasını guclu bir ?ekilde destekledi?ini acıklamı?tı. [6] Gauss, uzunluk, kutle ve zaman birimleri icin sırasıyla milimetre , gram ve saniye olmak uzere uc mekanik birime dayanan ondalık sistem cinsinden dunyanın manyetik alanının mutlak olcumlerini yapan ilk ki?iydi. [6] Daha sonraki yıllarda Carl Friedrich Gauss ve Wilhelm Weber , bu olcumleri elektrik fenomenlerini de icerecek ?ekilde geni?letti. [6] Elektrik ve manyetizma alanındaki bu uygulamalar, 1860'larda James Clerk Maxwell ve J. J. Thomson 'ın aktif liderli?i altında ?ngiliz Bilim Derne?i (BAAS, ?imdiki adı ile BSA) aracılı?ıyla geni?letildi. [6] Temel birimler ve turetilmi? birimlerle uyumlu bir birimler sistemi gereksinimini formule ettiler. [6] 1874'te BAAS, ondalık alt katları ve katları ifade etmek icin mikrodan makroya de?i?en on ekler kullanan, santimetre , gram ve saniye olmak uzere uc mekanik birime dayanan uc boyutlu tutarlı bir birim sistemi olan CGS birim sistemini tanıttı. [6] Fizi?in deneysel bir bilim olarak sonraki geli?imi buyuk olcude bu sisteme dayanmaktadır. [6] Elektrik ve manyetizma alanlarındaki tutarlı CGS birimlerinin sistemati?i uygunsuzdu, bu nedenle 1880'lerde, Uluslararası Elektroteknik Komisyonunun (IEC) onculu olan BAAS ve Uluslararası Elektrik Kongresi, kar?ılıklı olarak tutarlı bir uygulama birimleri setini onayladılar. [6] Bunlar arasında elektrik direnci icin ohm , elektromotor kuvveti icin volt ve elektrik akımı icin amper vardı. BIPM'yi olu?turan ve A?ırlıklar ve Olculer Genel Konferansı (CGPM) ile CIPM'yi kuran Metre Sozle?mesi'nin 20 Mayıs 1875'te imzalanmasından sonra, metre ve kilogram icin yeni uluslararası prototipler olu?turma calı?maları ba?ladı. [6] 1889'da 1. CGPM, metre ve kilogram icin uluslararası prototipleri onayladı. Zaman birimi olarak astronomik saniye ile birlikte, bu birimler CGS sistemine benzer, ancak temel birimler metre , kilogram ve saniye ile MKS sistemi olarak bilinen uc boyutlu bir mekanik birim sistemi olu?turuldu. [6] 1901'de Giorgi , bu MKS sisteminin mekanik unitelerini pratik elektrik uniteleriyle birle?tirerek uyumlu bir dort boyutlu sistem olu?turmak icin uc temel uniteye amper veya elektriksel yapıya sahip dorduncu bir unite ekleyerek mumkun oldu?unu gosterdi. [6] Ohm ve ayrıca elektromanyetizmada meydana gelen denklemleri sozde rasyonelle?tirilmi? bicimde yeniden yazmak, Giorgi'nin onerisi bir dizi yeni geli?menin yolunu actı. [6] Metre Sozle?mesi'nin BIPM'nin kapsamını ve sorumluluklarını fizikteki di?er alanlara geni?leten 6. CGPM (1921) tarafından revize edilmesinden ve ardından 7. CGPM tarafından Elektrik icin Danı?ma Komitesinin (CCE, ?imdiki adı ile CCEM) olu?turulmasından sonra (1927), Giorgi onerisi IEC, Uluslararası Temel ve Uygulamalı Fizik Birli?i ( IUPAP ) ve di?er uluslararası kurulu?lar tarafından kapsamlı bir ?ekilde tartı?ıldı. Bu, CCE'nin 1939'da metre , kilogram , saniye ve amper temelli dort boyutlu bir sistemin benimsenmesini, MKSA sistemini, 1946'da ClPM tarafından onaylanan bir oneri onermesine yol actı. [6] BIPM tarafından 1948'de ba?layan uluslararası bir ara?tırmanın ardından 10. CGPM (1954), kelvin ve kandelanın sırasıyla termodinamik sıcaklık ve ı?ık ?iddeti icin temel birimler olarak kullanılmasını onayladı. SI kısaltması ile Uluslararası Birimler Sistemi adı, sisteme 11. CGPM (1960) tarafından verildi. On ekler, turetilmi? birimler, eski tamamlayıcı birimler ve di?er konular icin kurallar olu?turuldu, boylece tum olcum birimleri icin kapsamlı bir ?artname sa?landı. [6] 14. CGPM'de (1971), madde miktarı icin yeni bir temel birim olan mol (sembol mol) kabul edildi. Bu, Uluslararası Saf ve Uygulamalı Kimya Birli?i ( IUPAC ) tarafından desteklenen IUPAP Semboller, Birimler ve ?simlendirme Komisyonunun (SUN Komisyonu) bir onerisinden kaynaklanan Uluslararası Standardizasyon Orgutunun bir onerisini takip etti. Bu, SI'nın temel birimlerinin sayısını yediye cıkardı. [6]

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ "SI birimleri nedir ?" . SI birim sistemi . TUB?TAK . 15 Aralık 2020. 28 Mart 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi .  
  2. ^ "International System of Units (SI) | Units, Facts, & Definition" . Encyclopedia Britannica (?ngilizce). 13 Temmuz 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 Aralık 2020 .  
  3. ^ "Uluslararası Birimler Sistemi (SI) nedir?" . bilgioloji.com . 10 ?ubat 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 Aralık 2020 .  
  4. ^ a b c "BIPM - measurement units" . www.bipm.org . 7 Ekim 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 Aralık 2020 .  
  5. ^ a b "Temel Birimler" . Temel birimler . TUB?TAK . 15 Aralık 2020. 1 Ocak 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi .  
  6. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "BIPM - history of the SI" . www.bipm.org . 7 Ekim 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 Aralık 2020 .