Wikipedia, Entziklopedia askea
Abuztuaren 5
a
gregoriotar egutegiaren
urteko
berrehun eta hamazazpigarren
eguna
da, 218.a
bisurteetan
. 148 egun falta dira urtea amaitzeko.
|
|
Gertaerak
|
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Seaska egutegia:
Edur/Edurne, Zuria/Zurine/Zurine eta Gasteiz/Gasteiza.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
- 1859
?
Piarres Broussain
, lapurtar medikua,
Euskaltzaindiaren
sortzaileetakoa eta politikaria (h.
1920
).
- 1864
?
Resurreccion Maria Azkue
, euskal idazle, abade, hizkuntzalari eta folklore ikertzailea (h.
1951
).
- 1900
?
Justo Garate
, gipuzkoar sendagilea, euskal gaietan aditua eta gaztelaniazko idazlea (h.
1994
).
- 1907
?
Fernando Munagorri
, euskal atleta (h.
1959
).
- 1912
?
Salbador Zapirain
,
Atano
, gipuzkoar idazlea eta eleberrigilea (h.
2000
).
- 1918
?
Olivier Lefevre d'Ormesson
, frantziar politikaria,
Biarritzen
(h.
2012
).
- 1927
?
Vicente Luis Lapatza
, bizkaitar futbolaria, atezaina (h.
2008
).
- 1932
?
Andoni Elizondo
, gipuzkoar futbol jokalari eta entrenatzailea (h.
1986
).
- 1945
?
Ariane Lopez-Huici
, lapurtar argazkilaria.
- 1947
?
Inaki Pikabea,
Piti
, gipuzkoar
ETAkide
ohia.
- 1952
?
Paco Obregon
, bizkaitar antzezlea eta antzerki-zuzendaria.
- 1961
?
Inaki Altzelai
, gipuzkoar futbolari ohia.
- 1966
?
Luis Martin Nunez
, bizkaitar futbolari ohia.
- 1967
?
Joxe Mendizabal
, gipuzkoar musikari, konpositore eta musika-ekoizlea.
- 1968
?
Inaki Laskurain
, gipuzkoar errugbilari ohi eta entrenatzailea eta Euskadiko Errugbi Federazioko presidentea.
- 1970
?
Jose Antonio Sasiain
, gipuzkoar bertsolaria.
- 1974
?
Javier Dominguez-Ledo
, arabar atleta, mendi lasterketetan aditua.
- 1981
?
Xabier Landabidea
,
Deustuko Unibertsitateko
irakasle eta ikertzaile bizkaitarra,
ikus-entzunezko komunikazioan
aditua.
- 1987
?
Diana Urrea
, bizkaitar militante feminista eta internazionalista eta politikaria,
Kolonbian
.
- 1988
?
Iraitz Arrospide
, gipuzkoar atleta, distantzia luzetan aditua.
- 1994
?
Yasin Iribarren
, nafar futbolaria.
- 1995
?
Ziortza Isasi
, bizkaitar txirrindularia.
- 1103
?
Gilen Adelin
,
Normandiako dukea
(h.
1120
).
- 1199
?
Fernando III.a Gaztelakoa
,
Gaztela
,
Galizia
eta
Leongo erregea
(h.
1252
).
- 1461
?
Alexandro Jagiellon
,
Poloniako erregea
eta
Lituaniako
duke handia (h.
1506
).
- 1595
?
Fernando Alvarez de Toledo Mendoza
, espainiar aristokrata,
Leringo VII. kondea
eta
Nafarroako kondestablea
izandakoa (h.
1667
).
- 1681
?
Vitus Bering
, daniar itsasgizon eta esploratzailea (h.
1741
).
- 1694
?
Leonardo Leo
, italiar musikagile eta biolontxelo-jotzailea (h.
1744
).
- 1789
?
Robert Batty
, Britainiar Armadako teniente-koronela, baita marrazkilaria (h.
1848
).
- 1800
?
Ramon Narvaez
,
Valentziako
duke, politikari eta espainiar militarra (h.
1868
).
- 1802
?
Niels Henrik Abel
, norvegiar matematikaria (h.
1829
).
- 1811
?
Ambroise Thomas
, frantziar musikagilea (h.
1896
).
- 1815
?
Edward John Eyre
, ingeles esploratzailea eta
Britainia Handiaren
kolonietako administratzailea (h.
1901
).
- 1827
?
Deodoro da Fonseca
,
Brasilgo
lehenbiziko presidentea (h.
1892
).
- 1844
?
Ilia Repin
, errusiar pintorea (h.
1930
).
- 1850
?
Guy de Maupassant
, frantziar idazlea (h.
1893
).
- 1860
?
Henri-Jean Guillaume Martin
, frantziar margolaria (h.
1943
).
- 1861
?
Mary Richmond
,
Gizarte-langintzaren
aintzindaria eta soziologo estatubatuarra (h.
1928
).
- 1862
?
Joseph Merrick
,
Elefante gizona
, ingeles hiritarra, jasan zuen gorputz desitxuraketatik famatua (h.
1890
).
- 1868
?
Marie Adelaide Belloc Lowndes
, ingeles nobelagilea (h.
1947
).
- 1886
?
Oscar Espla
, espainiar musikagilea (h.
1976
).
- 1889
?
Conrad Aiken
, estatubatuar idazlea (h.
1973
).
- 1890
?
Naum Gabo
, errusiar eskultorea (h.
1977
).
- 1898
?
Piero Sraffa
, italiar ekonomialaria (h.
1983
).
- 1901
?
Claude Autant-Lara
, frantziar zinemagilea (h.
2000
).
- 1903
?
Rensis Likert
, estatubatuar psikologo eta
kudeaketa
-aditua,
Likert eskalaren
sortzailea (h.
1981
).
- 1905
?
Wassily Leontief
, errusiar-estatubatuar ekonomialaria, 1973ko
Ekonomiako Nobel Saria
(h.
1999
).
- 1906
?
John Huston
, estatubatuar zinema gidoilaria eta zuzendaria (h.
1987
).
- 1907
?
Eugene Guillevic
, bretainiar poeta (h.
1997
).
- 1908
?
Harold Holt
,
Australiako
lehen ministroa (
1967an
desagertua).
- 1911
?
Robert Taylor
, estatubatuar aktorea (h.
1969
).
- 1912
?
- 1923
?
Devan Nair
,
Singapurreko
3. presidentea (h.
2005
).
- 1924
?
Ben Jones
,
Grenadako
lehen ministroa (h.
2005
).
- 1926
?
Per Wahloo
, suediar eleberrigile eta kazetaria (h.
1975
).
- 1928
?
Chung Won-shik
,
Hego Koreako
lehen ministroa (h.
2020
).
- 1930
?
- 1931
?
Alec Reid
, irlandar apaiza,
Ipar Irlandako
eta Euskal Herriko bake prozesuen bultzatzailea (h.
2013
).
- 1932
?
- 1936
?
- 1937
?
- 1940
?
Suzana de Moraes
, brasildar aktore, zinemagile eta zuzendaria (h.
2015
).
- 1942
?
Sergio Ramirez Mercado
, nikaraguar politikaria eta idazlea.
- 1946
?
- 1947
?
Sef Vergoossen
, herbeheretar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- 1948
?
- 1950
?
Rosi Mittermaier
, alemaniar alpetar eskiatzailea (h.
2023
).
- 1952
?
Hun Sen
,
Kanbodiako
lehen ministroa.
- 1957
?
Shigeru Ban
, japoniar arkitektoa.
- 1962
?
- Patrick Ewing
,
NBAko
jamaikar jatorriko estatubatuar saskibaloi jokalari ohi eta entrenatzailea.
- Ana Romani
, galiziar poeta, kazetari kulturala, irrati esataria, ahots aktorea eta Real Academia Gallegako akademiko osoa.
- 1963
?
Mark Strong
, ingeles aktorea.
- 1964
?
Adam "MCA" Yauch
, estatubatuar rap abeslaria eta baxu-jotzailea,
Beastie Boys
taldearen sortzailea (h.
2012
).
- 1968
?
- 1970
?
Xeni Jardin
, estatubatuar blogari eta kazetaria,
IKT
gaietan aditua.
- 1972
?
Christian Olde Wolbers
, belgikar musikaria,
Fear Factory
taldeko kide ohia.
- 1974
?
- 1977
?
Raul Roa
, espainiar doma klasikoko zaldizkoa eta ekitazio irakaslea.
- 1980
?
Salvador Cabanas
, paraguaitar futbolari ohia.
- 1981
-
Laura Baena
, espainiar publizitate-sortzailea, ekintzailea eta influencerra.
- 1982
?
Lolo Jones
, estatubatuar
hesi lasterkari
eta
bobsleigh-laria
.
- 1984
?
Jordan Loties
, frantziar futbolaria.
- 1989
?
- 1998
?
Joao Almeida
, portugaldar txirrindularia.
- 2001
?
Josie Totah
, estatubatuar aktorea.
- 1914
?
Pedro Hilarion Sarrionandia
, bizkaitar abade
frantziskotarra
,
amazigera
hizkuntzaren lehen gramatika idatzi zuen (j.
1865
).
- 1936
?
Gabino Olaso
, bizkaitar
agustindar
apaiza,
La Font de la Figueran
eraila (j.
1869
).
- 1937
?
Juanita Mir
, nafar kazetaria eta idazlea, fusilatua (j.
1893
).
- 1940
?
Manuel Antonio Leunda
, gipuzkoar bertsolaria (j.
1846
).
- 1949
?
Ernest Fourneau
, Euskal Herri nahiz frantses estatu mailan
kimioterapiaren
sortzailea (j.
1872
).
- 1955
?
Jesus Olasagasti
, gipuzkoar margolaria (j.
1907
).
- 1971
?
Angel Martinez Baigorri
, nafar apaiza, idazlea eta poeta,
Managuan
(j.
1899
).
- 1978
?
Ramon de la Sota Aburto
, euskal finantzagizon eta politikari abertzale eta jeltzalea (j.
1887
).
- 1992
?
Juan David Garcia Bacca
, euskal venezuelar filosofo eta irakaslea,
Quiton
(j.
1901
).
- 2023
?
Jose Maria Zuluaga
, bizkaitar futbolaria (j.
1951
).
- 824
?
Heizei Enperadorea
, Japoniako Enperadorea.
- 890
?
Ranulfo II.a Poitierskoa
,
Poitiersko konde
eta
Akitaniako dukea
.
- 1630
?
Antonio Tempesta
, italiar margolari eta grabatzailea (j.
1555
).
- 1638
?
Peter Minuit
, Herbeherea Berriak kolonia nederlandarren zuzendari nagusia.
- 1661ean
lurperatua ?
Cornelis Janssens van Ceulen
, ingeles margolari erretratugilea (j.
1593
).
- 1675
?
Brynjolfur Sveinsson
, islandiar gotzain luteranoa (j.
1605
).
- 1729
?
Thomas Newcomen
, ingeles mekanikari eta asmatzailea (j.
1663
).
- 1754
?
James Gibbs
, eskoziar arkitektoa (j.
1682
).
- 1757
?
Antoine Pesne
, frantziar margolaria (j.
1683
).
- 1792
?
Frederick North
,
Britainia Handiko
lehen ministroa (j.
1732
).
- 1807
?
Jeanne Baret
, frantziar botanikaria eta esploratzailea (j.
1740
).
- 1862
?
Felix de Muelenaere
,
Belgikako
lehen ministroa (j.
1793
).
- 1888
?
- 1895
?
- 1905
?
Anton A?be
, esloveniar margolari errealista (j.
1862
).
- 1924
?
Teodor Teodorov
,
Bulgariako
lehen ministroa (j.
1859
).
- 1929
?
Millicent Garrett Fawcett
, ingeles politikaria, idazlea eta ekonomialaria, emakumeen aldeko eskubideak bultatzailea (j.
1847
).
- 1939an
,
Espainiako Gerra Zibila
amaitu ostean,
13 arrosak
deitutako taldea, erregimen frankistak
Madrilen
fusilatuak:
- 1946
?
Wilhelm Marx
,
Alemaniako kantzilerra
(j.
1863
).
- 1947
?
Vladimir Golenistxov
, errusiar egiptologoa,
egiptologiaren
aitzindarietako bat (j.
1856
).
- 1952
?
Sameera Moussa
, egiptoar fisikari nuklearra,
erradiazio ionizatzailean
aditua (j.
1917
).
- 1955
?
Carmen Miranda
, luso-brasildar sanba-abeslaria eta aktorea (j.
1909
).
- 1957
?
Heinrich Otto Wieland
, alemaniar kimikaria, 1927ko
Kimikako Nobel Saria
(j.
1877
).
- 1960
?
Arthur Meighen
,
Kanadako
lehen ministroa (j.
1874
).
- 1961
?
Sidney Holland
,
Zeelanda Berriko
25. lehen ministroa (j.
1893
).
- 1962
?
- 1981
?
Jerzy Neyman
, poloniar-estatubatuar matematikari eta estatistikaria (j.
1894
).
- 1983
?
Joan Violet Robinson
, ingeles ekonomialaria (j.
1903
).
- 1984
?
Richard Burton
, galestar aktorea (j.
1925
).
- 1991
?
Soichiro Honda
, japoniar enpresaburua,
Honda
motor-enpresaren sortzailea (j.
1906
).
- 1992
?
Robert Muldoon
,
Zeelanda Berriko
lehen ministroa (j.
1921
).
- 1998
?
Todor Zhivkov
,
Bulgariako
lehen ministroa (j.
1911
).
- 2000
?
Alec Guinness
, ingeles aktorea (j.
1914
).
- 2003
?
Manuel Mur
, galiziar zinema-zuzendaria eta idazlea (j.
1908
).
- 2005
?
Polina Astakhova
,
sobietar
gimnasta (j.
1936
).
- 2010
?
Godfrey Binaisa
,
Ugandako
presidentea (j.
1920
).
- 2012
?
Chavela Vargas
, kostarikar-mexikar abeslaria,
rantxera
musikaren interprete nabarmenenetakoa (j.
1919
).
- 2014
?
- 2016
?
Alphons Egli
,
Suitzako Konfederazioko presidentea
(h.
2016
).
- 2019
?
- 2020
?
Dick Tooth
, australiar errugbilaria (j.
1929
).
- 2021
?
- 2022
?
- 2023
?
Abuztuaren 4
|
Urteko egutegi
|
Abuztuaren 6