Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
20 август
?
григориан стиле
буйынса йылды? 232-се (
к?бис? йылында
233-с?) к?н?. Йыл а?а?ына тиклем 133 к?н ?ала.
Байрамдар
??м и?т?лекле даталар
- Халы?-ара
- Ер
: Медицина транспорты к?н?.
- Бал ?орто
к?н?.
- Музыкаль шкатулкалар к?н?.
- Ял?аулы? к?н?.
- Сер?к?й к?н?.
- Бер???к хайуандар к?н?.
- Милли
-
А?Ш
: Радио к?н?.
-
Венгрия
: д??л?тк? ниге? ?алыусы Изге Иштван к?н?.
-
Марокко
: Революция к?н?.
-
Сенегал
: Бойондоро??о?ло? к?н?.
-
Эстония
: Бойондоро??о?ло?то кире ?айтарыу к?н?.
- ??н?ри
- Светлана ??ф?рова
(1955),
журналист
,
ша?ир
??м
я?ыусы
. ≪Народная газета Башкортостана≫ ба?ма?ын ойоштороусы ??м уны? м?х?ррире. Журналистар ??м Я?ыусылар союздары а?за?ы. Сы?ышы мен?н
?ф? ?ала?ынан
.
- Ильясов В?кил Иск?нд?р улы
(1960),
спортсы
. 2008 йылдан
Баш?ортостан Республика?ыны?
к?р?ш буйынса йыйылма команда?ыны? баш тренеры, бер ?к ва?ытта 2011 йылдан Баш?ортостанды? Милли к?р?ш ??м билбау к?р?ше федерация?ы р?йесе.
РСФСР
-?ы? спорт мастеры (1985). Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан физик культура хе?м?тк?ре (2009). РСФСР чемпионы (1987?1988),
б?т? Союз
турнир?ары е?е?се?е (1987?1988, 1992), Баш?ортостанды? к?п тап?ыр абсолют чемпионы (1980?2007). Сы?ышы мен?н х??ерге Баш?ортостан Республика?ыны?
Ауыр?азы районы
Т?р?мб?т
ауылынан.
- ?оломб?тов В?лиулла Ф?йзулла улы
(1881?1964), м??риф?тсе,
у?ытыусы
,
м??ариф
эшм?к?ре,
ша?ир
-импровизатор. 1920-се йылдар?а
Табын кантоныны?
халы? м??арифы б?леге ет?ксе?е.
- За?итов ?азый ?азыхан улы
(1921?23.08.1953),
Б?й?к Ватан ?у?ышы
яугиры, артиллерист, разведчик,
?лк?н сержант
. 1945 йылды? 30 апреленд?
Берлинда?ы
рейхстаг бина?ы ??т?н?
Е?е? Байра?ын
т??ге ?а?аусылар?ы? бере?е.
?ы?ыл Байра?
(1945),
?ы?ыл Йондо?
(1945), 2-се (1945) ??м 3-с? (1944) д?р?ж?
Дан
ордендары кавалеры.
- Казаков Николай Васильевич
(1941), хе?м?т ветераны. 1971?2001 йылдар?а
≪Салауатнефтеоргсинтез≫ берекм??ене?
баш инженер урынба?ары.
СССР
-?ы? уйлап табыусы?ы ??м почётлы нефтехимигы.
- К?лимуллин В??из Х?лим улы
(1946), хе?м?т ветераны, 1992 йылдан
Ми?к? районыны?
х??ерге торла?-коммуналь хужалы?ы муниципаль предприятие?ы директоры.
Баш?ортостан Республика?ы
хе?м?тл?ндере? ?лк??ене? ат?а?ан?ан хе?м?тк?ре (2003).
- М?с???тов Рим Х?ким улы
(1946),
?алим
-тау инженеры-
геолог
.
Баш?ортостан Республика?ы Ф?нд?р академия?ыны?
м?хбир а?за?ы (2012), геология-минералогия ф?нд?ре докторы (2006), профессор (2008).
Р?с?й Федерация?ыны?
(2017) ??м
Баш?ортостан Республика?ыны?
(2000) ат?а?ан?ан геологы,
Р?с?й?е?
почётлы таусы?ы (2011), ят?ылы?ты беренсе асыусы (2013). Урал тау премия?ы (1997) ??м Г. В. Вахрушев исеменд?ге премия (2001) лауреаты.
- З??р? ?отлогилдина
(1951),
журналист
, ша?ир,
йыр
текстары авторы. 1989?2015 йылдар?а
≪Баш?ортостан пионеры≫
??м х??ерге
≪Й?ншишм?≫
г?зите хе?м?тк?ре, шул и??пт?н 1978?1987 йылдар?а ??м 1989 йылда ? б?лек м?дире, 1987?1989 йылдар?а баш м?х?ррир урынба?ары. 1979 йылдан
СССР
Журналистар союзы, 1989 йылдан
СССР Я?ыусылар союзы
а?за?ы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре (1995) ??м
Ш??ит Хо?айбир?ин исеменд?ге
премия?ы (2020),
Баязит Бикбай
(2011),
Р?ми ?арипов
(2012) исеменд?ге ???би премиялар лауреаты.
- Сади?ов Р??еф ?айса улы
(1951), ?алим-
философ
. 2001 йылдан ? М?ск?? технологиялар ??м идара ите? университетыны?
М?л??ез
?ала?ында?ы филиалы у?ытыусы?ы, шул и??пт?н 2003?2006 йылдар?а гуманитар ??м социаль и?тисади дисциплиналар кафедра?ы м?дире. Философия ф?нд?ре докторы (2008). Сы?ышы мен?н
Прокопьевск
?ала?ынан.
- Заблуда Григорий Васильевич
(1902?23.01.1994),
?алим
-
ботаник
,
??емлект?р физиологы
. 1958 йылдан
Баш?орт д??л?т университетыны?
ф?нни эшт?р буйынса проректоры, бер ?к ва?ытта ??емлект?р физиология?ы кафедра?ы м?дире, 1973?1978 йылдар?а
Баш?ортостан ауыл хужалы?ы институты
у?ытыусы?ы, бер ?к ва?ытта
СССР Ф?нд?р академия?ы Баш?ортостан филиалы
Биология институтыны?
?лк?н ?илми хе?м?тк?ре.
Биология
ф?нд?ре докторы (1943), профессор (1944).
Баш?орт АССР-ыны?
ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1972).
≪Почёт Билд??е≫ ордены
кавалеры (1945).
- Ишм?х?м?тов Рауил ?хм?тг?р?й улы
(1912?15.05.1979), д??л?т хе?м?тк?ре.
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы. 1954?1963 йылдар?а хе?м?тс?нд?р депутаттарыны?
Салауат
?ала Советы баш?арма комитеты р?йесе. Баш?орт АССР-ыны? д?ртенсе?алтынсы са?ырылыш (1955?1967)
Ю?ары Советы
депутаты. 2-се д?р?ж?
Ватан ?у?ышы
(1944) ??м
?ы?ыл Йондо?
(1945) ордендары кавалеры. БАССР Ю?ары Советы Президиумыны? ике Почёт грамота?ы мен?н б?л?кл?не?се (ике?е л? ?1962).
- Ишем?олов Сиражетдин Нуретдин улы
(1917?20.11.2004),
педагог
. Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнашыусы. 1936?1937 йылдар?а
Х?йбулла районы
?беш
м?кт?бе у?ытыусы?ы, 1945?1953 ??м 1958?1977 йылдар?а ? директоры.
РСФСР
м?кт?бене? ат?а?ан?ан у?ытыусы?ы (1963),
Хе?м?т ?ы?ыл Байра? ордены
кавалеры (1965). Районды? почётлы гражданы (1990).
- Варламов Пётр Яковлевич
(1922??), механизатор. Б?й?к Ватан ?у?ышында ?атнашыусы. 1948?1976 йылдар?а
Благовар районы
≪Р?с?й≫ колхозы тракторсы?ы. 2-се д?р?ж? Ватан ?у?ышы (1985) ??м 3-с? д?р?ж?
Дан ордены
кавалеры. Сы?ышы мен?н ошо районды? Каменка ауылынан.
- Камалетдинов Венер Х?йернас улы
(1947),
инженер-механик
, ?алим-
и?тисадсы
,
ауыл хужалы?ы
,
партия
??м совет органдары хе?м?тк?ре. 1971 йылдан Благовар районы ≪Р?с?й≫ колхозыны? баш инженеры, 1975 йылдан БашЦИК исеменд?ге совхоз директоры, 1987 йылдан район агрос?н???т берекм??е р?йесе; 1988?1991 йылдар?а КПСС район комитетыны? беренсе секретары, бер ?к ва?ытта 1990 йылды? мартынан район Советы р?йесе; 1992 йылдан район хакими?те башлы?ы. 2003 йылдан
Р?с?й Федерация?ыны?
д?ртенсе са?ырылыш (2003?2007)
Д??л?т дума?ы
депутаты. Баш?орт АССР-ыны? ун икенсе са?ырылыш Ю?ары Советы депутаты. И?тисад ф?нд?ре кандидаты. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре.
Халы?тар ду?лы?ы ордены
кавалеры.
- Фазлетдинов Радмир Зиф улы
(1962), ?алим-табип. 2002 йылдан
Баш?орт д??л?т медицина университеты
у?ытыусы?ы. Медицина ф?нд?ре кандидаты (2002), доцент (2002).
- Есин Антон Николаевич
(1982),
спортсы
. Кикбоксинг буйынса Р?с?й?е? халы?-ара класлы спорт мастеры (2004).
Донъя
(2004),
Европа
(2003) ??м Р?с?й (2003?2006) чемпионы. Сы?ышы мен?н Салауат ?ала?ынан.
- Д??л?тов ?хм?т С?????тг?р?й улы
(1898?8.08.1974),
?алим
-хирург, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы, 1952?1970 йылдар?а
Баш?орт д??л?т медицина институтыны?
д?й?м хирургия кафедра?ы м?дире.
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы, 1942 йылдан 16?сы гвардия Чернигов кавалерия дивизия?ыны? медик-санитария эскадроныны? хирургия взводы командиры. Медицина ф?нд?ре докторы (1965), профессор (1965).
Баш?орт АССР?ыны?
ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1967),
РСФСР
??ы? (1958) ??м БАССР??ы? (1943) ат?а?ан?ан табибы. 1?се (1945) ??м 2?се (1944) д?р?ж?
Ватан ?у?ышы
,
Хе?м?т ?ы?ыл Байра?
(1970),
?ы?ыл Йондо?
(1943) ордендары кавалеры. Сы?ышы мен?н х??ерге
Баш?ортостан Республика?ы
Шишм? районыны?
Я?ауыл
ауылынан.
- М?житов Нияз Абдулха? улы
(1933?11.10.2015),
тарихсы
-?алим, археолог, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы, й?м???т эшм?к?ре.
Б?т? донъя баш?орттары ?оролтайы
баш?арма комитетыны? беренсе р?йесе (1995?2002), Баш?ортостан халы?тары ассамблея?ы советы р?йесе (2000?2009).
Баш?ортостан Республика?ы Ф?нд?р академия?ы
академигы (2006) ??м 2006?2012 йылдар?а уны? вице-президенты. Тарих ф?нд?ре докторы (1989), профессор (1990). Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ф?н эшм?к?ре (1993).
Салауат Юлаев ордены
кавалеры (2013).
- Хафизова Ситдиха ??зиз ?ы?ы
(1933), у?ытыусы. Баш?орт АССР-ыны? ат?а?ан?ан м?кт?п у?ытыусы?ы (1979), СССР-?ы? халы? м??арифы отличнигы (1977). Баш?орт АССР-ы у?ытыусыларыны? 8-се съезы (1978), Б?т? Р?с?й у?ытыусыларыны? 3-с? съезы (1978) делегаты. Сы?ышы мен?н х??ерге
Баш?ортостан Республика?ыны?
М?сетле районы
Тел?ш
ауылынан.
- Божеховский Пётр Максимович
(1938), хе?м?т ветераны, элекке партия ??м хужалы? эшм?к?ре. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре (1993).
≪Почёт Билд??е≫ ордены
кавалеры (1986).
Байма?
?ала?ы ??м
Байма? районыны?
почётлы гражданы (2011).
- Ишту?анов Р?йес М??ин улы
(1952), хе?м?т алдын?ы?ы, механизатор. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре (2003). Сы?ышы мен?н х??ерге
Баш?ортостан Республика?ыны?
М?сетле районы
бил?м??ен? тура килг?н б?тк?н
А??ын
ауылынан.
- Нафи?ова Ф?ри?? Низам ?ы?ы
(1958), хе?м?т ветераны, 1976?2015 йылдар?а
Бала?атай районы
Калинин исеменд?ге колхозды? машина мен?н ?ыйыр ?ауыу операторы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан ауыл хужалы?ы хе?м?тк?ре (2001). Сы?ышы мен?н ошо у? районды?
?бс?л?м
ауылынан.
- Писарев Алексей Афанасьевич
(1909?19.09.1960),
балет
артисы, педагог-методист.
Баш?орт АССР-ыны?
ат?а?ан?ан с?н??т эшм?к?ре (1947). Сы?ышы мен?н
Санкт-Петербург
?ала?ынан
- Й????ин ??й?м Хали? улы
(1914?1999),
педагогик
хе?м?т ветераны, журналист, й?м???тсе.
К?г?рсен районы
тарих-тыу?ан я?ты ?йр?не? музейын ойоштороусы ??м 1978-1999 йылдар?а уны? директоры. Совет-фин ??м
Б?й?к Ватан ?у?ышында
?атнашыусы. Баш?орт АССР-ыны? ат?а?ан?ан м???ни?т хе?м?тк?ре (1988).
?ы?ыл Йондо?
(1944), I ??м II д?р?ж?
Ватан ?у?ышы
ордендары кавалеры. Сы?ышы мен?н х??ерге
Ырымбур ?лк??е
?ары?таш районыны?
Я?ы Черкассы ауылынан.
- Н?зиров Абрик ?хм?т улы
(1939?2001),
урмансы
, 1966?1999 йылдар?а Байма? урман хужалы?ыны? урман культуралары инженеры. Баш?ортостанды? ат?а?ан?ан урмансы?ы.
- Рахман?олов Дил?с Лотфулла улы
(1939?9.08.2008), ?алим-химик, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы.
Баш?ортостан Республика?ы Ф?нд?р академия?ы
академигы (1991), химия ф?нд?ре докторы (1975), профессор (1976). Баш?орт АССР-ыны? ат?а?ан?ан ф?н ??м техника эшм?к?ре (1981).
- Скобелкин Валерий Михайлович
(1969), композитор, педагог, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы. 2000 йылдан Р?с?й Композитор?ар союзы а?за?ы.
Баш?ортостан Республика?ыны?
ат?а?ан?ан с?н??т эшм?к?ре (2016). Сы?ышы мен?н
?ф? ?ала?ынан
.
- Абушахманов Айрат ?хт?м улы
(1974), театр актёры, режиссёр, ю?ары м?кт?п у?ытыусы?ы. 2006 йылдан Р?с?й Театр эшм?к?р??ре союзы, 2010 йылдан ? Р?с?й?е? Театр режиссёр?ары гильдия?ы а?за?ы. Баш?ортостан Республика?ыны? ат?а?ан?ан с?н??т эшм?к?ре (2012). Т?рки телле театр?ар?ы? ≪
Ту?анлы?≫
халы?-ара фестивале лауреаты (?ф?, 2006, 2012); Т?рки халы?тар?ы? ≪Науруз≫ халы?-ара театр фестивале дипломанты (?азан, 2005). Д. Сиразиев исеменд?ге театр премия?ы лауреаты (2009). Сы?ышы мен?н ?ф? ?ала?ынан.
- 1710
: Томас Симпсон,
Англия
математигы
.
- 1860
: Раймон Пуанкаре,
д??л?т
эшм?к?ре, 1913?1920 йылдар?а
Франция
президенты.
- 1890
: Говард Филлипс Лавкрафт,
А?Ш
-ты? фантаст
я?ыусы?ы
.
- 1895
: Михаил Зюк,
СССР
-?ы? х?рби эшм?к?ре, революционер, комбриг, с?й?си золом ?орбаны.
- 1905
: Микио Нарусэ,
Япония
кинорежиссёры, сценарист ??м продюсер.
- 1954
:
Нуруллин Ринат ??ли улы
,
Татарстанды?
балалар ша?иры, уйлап табыусы, ?алим, техник ф?нд?р кандидаты.
- 1970
: Фред Дёрст,
А?Ш
-ты? ≪Limp Bizkit≫ т?рк?м? лидеры ??м вокалсы?ы.
- 1992
:
Деми Ловато
, А?Ш актёры,
йырсы
.