Januar

Vun Wikipedia

De Januar (vun’t lat. : ianua ?Door“, ?Togang“), ok as Sneemaand bekannt, is de eerste Maand in’n Gregoriaanschen Klenner .

Oorsprunglich weer de Maand op Hochduutsch Jenner oder Janner noomt, aver disse Beteken is vundaag blots noch in’n suudduutschen Spraakruum begang. Mit Grunnen vun’t Duutsche Kaiserriek 1871 weer disse Naam aver in Anlehnen an’t kloke Latiensch jummer mehr toruch drammt.

Januar , Leandro Bassano

In Oosterriek un de Swiez is Janner aver noch de offizielle Naam vun den Maand.

De Januar hett 31 Daag un is na den roomschen Gott Ianus noomt, de na de Saag twee Gesichter harr. Dat is en Anspelen op de Laag in’t Johr , vun de Tiet her: Mit een Gesicht keikt he in dat niege Johr, mit dat annere kiekt he toruch in dat ole.

Ole duutsche Beteken for den Maand sund Hartung , Iesmaand , Sneemaand oder Wintermaand . De letzt Beteken dorvun weer in’n 8. Johrhunnert dor Karl den Groten infohrt. In’n Oosten vun Europa weer froher ok de Begreep Wulfsmaand begang, as de Wulf denn jummer Ranztiet hebbt un lichter to jagen weern.

In’n roomschen Klenner weer de Januar oorsprunglich de olvte Maand. Aver mit Umstellen vun’n Johresanfang vun Marz op Januar in’t Johr 153 v.Chr. weer denn de Umbenennen na den roomschen Gott Ianus maakt.

De Januar fant jummer mit den lieken Wekendag an as de Mai vun’t Vorjohr. In Schaltjohren ok mit den lieken Dag as de April un de Juli in’t glieke Johr. In normal Johren aver mit den lieken as de Oktober

Welke Week in Januar as de erste Klennerweek vun’t niege Johr tellt, hangt vun den 1. Januar af: Fallt de op en Maandag bit Dunnersdag , is dat na ISO 8601 al de eerste Klennerweek vun’t niege Johr, wiel de Week denn tomindst veer Daag in’t niege Johr hett.