Википедия ? эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Январ
?
юлианияб
ва
григорианияб
календаразда лъаг?алил т?оцебесеб
моц?
. Жодор 31 къо бугел анкьабго моцIалъул цо моцI.
- 1262 соналъул
13 январалда Терек г?урул раг?алда Хулагидазул ва Меседил Ордаялъул ханзабазул аскаразда гьоркьоб рагъ ккана.
- 1742 соналъул
январалда Табасараналде ва
Ахтиялде
данде
Ираналъул
аскараз рагъ байбихьана.
- 1804 соналъул
январалда Ц?оралде ана генерал Василий Гуляковасул бет?ерлъиялда гъоркь рагъулаб экспедиция. Гьенив Закатала округалда 15 январалда генерал В.С. Гуляков ч?вана.
- 1811 соналъул
январалда
Табасараналда
байбихьана восстание.
- 1829 соналъул
январалда Дагъистаналъул ханзаби Сурхайие ва Абу-Султ?ан-Нуцалие ч?езабуна г?арцулаб харж. 1830 соналъул январалда имам ГъазиМух?амадица г?андисезда шариг?ат * [[босизабуна.
- 1833 соналъул
январалда Гьоц?алъ ах?араб г?алимазул данделъиялда Х?амзат-бег лъазавуна имамлъун.
- 1841 соналъул
1 январалда г?уц?ана Каспиялъулаб область.
- 1878 соналъул
январалда ≪Тушманасулгун гьарулел ишазулъ т?ок?лъиялъе г?оло≫ г?урус Императорасул армиялъул генерал-лейтенант Балакиши Араблинскиясе (Али-бек) (1828-1902) кьуна Г?азизай Аннал 2-абилеб даражаялъул орден.
- 1897 соналъул
1 январалда
Ереваналда
гьавуна Дагъистаналъул политикияв х?аракатчи, 1942-1948 соназда КПССалъул Дагъобкомалъул т?оцевесев секретарьлъун х?алт?арав Г?азиз Г?алиев.
- 1910 соналъул
17 январалда гьавуна Дагъистаналъул политикияв ва жамг?ияв х?аракатчи
Х?ажаг?али Даниялов
.
- 1914 соналъул
3 январалда гьаюна РСФСРалъул ва Дагъистаналъул халкъияй артистка
Барият Мурадова
.
- 1914 соналъул
6 январалда гьавуна Дагъистаналъул хъвадарухъан
Анвар Аджиев
.
- 1916 соналъул
14 январалда гьавуна Дагъистаналъул хъвадарухъан
Хизгил Авшалумов
.
- 1918 соналъул
январалда Темир-Хан-Шураб т?обит?араб муг?рузул халкъазул ??? съездалда
Х?оцоса Нажмудин
ц?идасан вищана т?олгодагъистаналъулго имамлъун.
- 1921 соналъул
20 январалда, 1920 соналъул ноябралда Темир-Хан-Шураб т?обит?араб съездалдаса хадуб, ВЦИКалъул Декреталда рекъон, г?уц?ана Дагъистаналъул Советияб Социалистияб Республика.
- 1926 соналъул
7 январалда гьавуна Дагъистаналъул росдал маг?ишаталъул институталъул ректорлъун г?емерал соназ х?алт?арав профессор Мух?амад Жамбулатов.
- 1931 соналъул
14 январалда
Москваялъул
Кремлялда ≪10 соналда жаниб Дагъистаналъул цебет?еялъул х?акъалъулъ≫ абураб докладгун цеве вахъана Дагъсовнаркомалъул председатель Жалалудин Къоркъмасов.
- 1934 соналъул
январалда хъвадарухъан, кавказовед А. Аршарунил бет?ерлъиялда гъоркь Дагъистаналде бач?ун бук?ана СССРалъул Хъвадарухъабазул союзалъул къокъа.
- 1935 соналъул
январалда ДагъЦИКалъул членаллъун рищана хъвадарухъаби С. Стальский, Х?. Ц?адаса, А. Мух?амадов, Р. Нуров ва Б. Астемиров.
- 1938 соналъул
30 январалда гьавуна 1987-1997 соназда Дагъистаналъул х?укуматалъул вук?арав председатель, политикияв х?аракатчи Г?абдуразакъ Мирзабегов.
- 1939 соналъул
январалда
СССРалъул
Верховный Советалъул Президиумалъул х?укмуялдалъун
Ц?адаса Х?амзатие
кьуна ≪Зах?маталъул Баг?араб Байрахъ≫ орден.
- 1943 соналъул
25 январалда ДАССРалъул СНК ва ВКП(б)ялъул обкомалъул бюроялъул х?укмуялдалъун республикаялъул МТСалдаса Ставрополь краялъе кумекалъе механизаторалгун цадахъ бит?ана 300 трактор.
- 1944 соналъул
январалда, Сталинград ц?унулаго, бах?арчиго рагъана ва нус-нус фашистал гъурана дагъистаниял ? Совет Союзалъул Бах?арзал, летчик
Амет-Хан Султаницаги
пулеметчи
Ханпаша Нурадиловасги
.
- 1947 соналъул
27 январалда гьавуна Дагъистаналъул Халкъияв Бах?арчи, сахлъиц?униялъул ва жамг?ияв х?аракатчи Ах?мад Саламов.
- 1951 соналъул
4 январалда Шамил районалъул Къах?иб росулъ гьавуна СССРалъул Художниказул союзалъул член,
Ленинилаб Комсомолалъул премиялъул
лауреат, Дагъистаналда рагъулаб искусствоялъул школалъе кьуч? лъурав Х?усейн Мух?амаев.
- 1951 соналъул
январалда СССРалъул Министрзабазул советалъ, гьоркьоб лъун, халгьабуна ≪ДАССРалъул росдал маг?ишат цебет?езабиялъул х?акъалъулъ≫ суалалъул.
- 1951 соналъул
январалда
Швейцариялда
хвана Тарковский шамхалазул ахирисев вакил ? Нух?бег Тарковский. 1951 соналъул 19 январалда Гъуниб районалъул Сугъралъ росулъ гьавуна Россиялъул Бах?арчи, Дагъистаналъул жамг?ияв х?аракатчи, космонавт
Мух?амад Т?олбоев
.
- 1954 соналъул
1 январалда гьавуна Дагъистаналъул халкъияв артист, Музыкантазул союзалъул председатель Хан Баширов.
- 1955 соналъул
26 январалда гьавуна Дагъистаналъул рохьил маг?ишаталъул Комитеталъул председатель Г?алибег Х?ажиев.
- 1962 соналъул
5 январалда гьавуна Дагъистаналъул Халкъияб Собраниялъул депутат
Мух?амад Асиятилов
.
- 1962 соналъул
14 январалда гьавуна г?елмияв х?аракатчи, Дагъистаналъул университеталъул ректор Муртазг?али Рабаданов.
- 1976 соналъул
10 январалда сардилъ Дагъистаналда 5 баллалде бахараб гучалда ракьбагъарана.
- 1976 соналъул
14 январалда гьавуна Хунзахъ районалъул бет?ер Саг?ид Юсупов.
- 1990 соналъул
январалда ах?ана Дагъистаналъул бусурбабазул т?оцебесеб съезд. Гьенибго г?уц?ана бусурбабазул динияб идара (ДУМД) ва вищана муфтий.
- 1991 соналъул
29 январалда СССРалъул г?елмияб Академиялъул Президиумалъ х?укму гьабуна СССРалъул г?елмияб Академиялъул Дагъистаналъул филиал СССРалъул г?елмияб Академиялъул Дагъистаналъул г?елмияб Централде сверизабизе ва гьелъул Президиумалъул председательлъун Х?ажи Х?амзатов тасдикъ гьавизе.
- 1992 соналъул
24 январалда Россиялъул х?укуматалъ къабул гьабуна ≪Репрессиялде ккарал Дагъистан АССРалъул халкъазул ихтиярал ц?униялда бан гьаризе кколел цебесеб к?варалъул тадбирал≫ абураб хасаб х?укму.
- 1996 соналъул
9 январалда радал саг?ат 6-ялде бащдаб х?алт?араб заманалда С. Радуевасул ва Х. Исрапиловасул бет?ерлъиялда гъоркь яргъид г?уц?араб хъачагъазул къокъа Гъизляр шагьаралде т?аде к?анц?ана.
- 2003 соналъул
22 январалда Москваялда Дагъистаналъул Пачалихъияб Советалъул председатель Мух?амадг?али Мух?амадовасе кьуна Халкъазда гьоркьосеб Академиялъул ≪Х?урматияв академик≫ абураб ц?ар ва диплом.
- 2007 соналъул
22 январалда Дагъистаналъул х?укуматалъ, мух?кан гьабун, къабул гьабуна ≪Ц?ияб Лак≫ районалдаса ц?иг?уц?улеб районалде гочине кколев 10662 чиясдасан г?уц?араб сиях? (2 982 хъизан).
- Х?уригат бахъун хадуб Советияб х?укумат щвана
Кавказалдеги
. 1920 соналъул ноябралда Темир-Хан-Шураб т?обит?араб съездалдаса хадуб, ай 1921 соналъул 20 январалда ВЦИКалъул Декреталда рекъон, г?уц?ана Дагъистаналъул Советияб Социалистияб Республика. СССРалъул заманалда гьеб кколаан РСФСРалъул цо бут?алъун
[1]
.