Tajpeo

?emelurboj
	Vilno ? Houston ? Lomeo ? Manilo ? Seulo ? Kotonuo ? Kesonurbo ? San-Francisko ? Sankta Domingo ? Gvamo ? Tegucigalpo ? Klevlando ? ?ido ? Indianapolo ? Marshall ? Fenikso ? Los-An?eleso ? Atlanta ? Oklahomurbo ? Johanesburgo ? Gold Coast ? Pretorio ? San-Joseo ? Lilongvo ? Versailles ? Asunciono ? Panamurbo ? Managvo ? San-Salvadoro ? Varsovio ? Ulan-Ude ? Bostono ? Dallas ? Dakaro ? Ban?ulo ? Bisa?o ? Mbabano ? Ulaanbaataro ? La-Pazo ? Gvatemalurbo ? Monrovio ? Majuro ? Rigo ? Vagaduguo ? Teguo ? San Nicolas de los Garza ? Prago ? City of Perth ? Limo ? Belmopano ? Castries ? Kito ? Kievo vd

Tajpeo
臺北市
Fotomonta?o
urbo ? ?efurbo ? speciala municipo de Respubliko ?inio ? urbego ? ?efurbo de Respubliko ?inio (Tajvano) ? enklavo
Flago	Blazono
Administrado
Distrikto	eksterdistrikta urbo
?emelurboj
	Vilno ? Houston ? Lomeo ? Manilo ? Seulo ? Kotonuo ? Kesonurbo ? San-Francisko ? Sankta Domingo ? Gvamo ? Tegucigalpo ? Klevlando ? ?ido ? Indianapolo ? Marshall ? Fenikso ? Los-An?eleso ? Atlanta ? Oklahomurbo ? Johanesburgo ? Gold Coast ? Pretorio ? San-Joseo ? Lilongvo ? Versailles ? Asunciono ? Panamurbo ? Managvo ? San-Salvadoro ? Varsovio ? Ulan-Ude ? Bostono ? Dallas ? Dakaro ? Ban?ulo ? Bisa?o ? Mbabano ? Ulaanbaataro ? La-Pazo ? Gvatemalurbo ? Monrovio ? Majuro ? Rigo ? Vagaduguo ? Teguo ? San Nicolas de los Garza ? Prago ? City of Perth ? Limo ? Belmopano ? Castries ? Kito ? Kievo vd
Po?tkodo	100-106
Telefonkodo	02
Retpa?aro	www.taipei.gov.tw
Politiko
Urbestro	Ko Wen-je ( senpartia )
Demografio
Lo?antaro	2 684 567 ( novembro 2013 )
Lo?denso	9 577 lo?./km²
Geografio
Geografia situo	25° 2′ N , 121° 32′ O (mapo) 25.033333333333 121.53333333333 Koordinatoj: 25° 2′ N , 121° 32′ O (mapo)
Alto	10 m
Areo	271,8 km² (27 180 ha)
Horzono	UTC+08:00 [+]
	Tajpeo (Tajvano) Tajpeo
	Situo de Tajpeo
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Taipei [+]
	v ? d ? r

Vo?legita versio de la artikolo

Tajpeo (en la tradicia ?ina : 臺北市 ; en la simpligita ?ina: 台北市 ; Pinjine Taib?i Shi; prononco: [?ta??pe?] ; signifo: "norda Tajvano"), oficiale nomita Tajpea Urbo , estas la ?efurbo , la plej granda urbo kaj speciala municipo de Tajvano . ?i estas proksimume 25 kilometrojn de Kilungo . ?in ?irka?as du riveroj, la Kilungo kaj la ?indjano, kreante la Tajpean valon. Tajpeo i?is ?efurbo de Respubliko ?inio post kiam la komunistoj prenis la kontinentan parton de la lando; ekde 1949 , ?i estas la ?efurbo de la nuna Tajvano, anka? konsiderata Respubliko ?inio ( R? , vidu anka? la artikolon Historio de Respubliko ?inio post 1949 ).

La urbo havis 2 684 567 lo?antojn en marto de 2013 . Ekde 2010 ?i estas ?irka?ata de la nova milionurbo Novtajpeo . Tajpeo kaj Kilungo formas la Tajpeo-Kilungo metropolan areon , kies la lo?antaro estis 7 045 700 en marto 2017 .

Tajpeo estas la politika, ekonomia, kultura centaro de Tajvano kaj unu el la plej grandaj naboj de la ?ina-parolanta mondo. Tajpeo anka? estas grava alt-teknikaj industria urbo.

Tajpeo havas du flughavenon, Tajpeo Song?an kaj Tajvano Taojuan. Tajpeo anka? estas hejmo al mondfama arkitekturo, inkluzive de Tajpeo 101 , ?iang Kai-?eka Memordomo, kaj plurajn noktajn merkatojn.

Kiel la ?efurbo, "Tajpeo" kelkfoje uzas sinonime kun Tajvana registaro, La Juan . Pro la fakto ke Tajvano pro forta premo de la socialisma Popola Respubliko ?inio ekde la jaro 1972 ne plu estas konsiderata nacio de la Unui?intaj Nacioj kaj multaj aliaj ?tatoj, sur la internacia scenejo, ?i estas nomata " ?ina Tajpeo ." La plej fama uzo de tiu nomo estas dum la Olimpiaj ludoj .

La areo de la urbo estas 271,7997 km².

La geografiaj koordinatoj estas 25° 2′ N , 121° 38′ O (mapo) 25.033333333333 121.63333333333 .

La horzono estas UTC +8.

Geografio [ redakti | redakti fonton ]

Tajpeo trovi?as en granda kaldrono en norda parto de la insulo. La urbo havas du riverojn rande, aliflanke estas anka? montoj .

Historio [ redakti | redakti fonton ]

Lokaj gentoj vivis en tiu loko ?is la 18-a jarcento , ekde 1709 anka? ?inaj gentoj. Tajpeo estis negrava departementa sidloko, sed ekde 1894 ?efurbo de la tuta insulo. Post 1 jaro Japanio akiris la insulon kaj lasis la ?efurbon tie, sed la japana nomo estis Taihoku . Balda?e proksimaj urboj ali?is al Taihoku. Post la 2-a mondmilito ?inio rericevis la insulon. Tajpeo i?is provizora ?efurbo.

Ekonomio [ redakti | redakti fonton ]

La plej gravaj industrioj estas elektraj kaj elektronikaj varoj , teksa?oj , ?ipokonstruo kaj motoroj. La urbo apartenas al la plej gravaj financaj centroj.

Trafiko [ redakti | redakti fonton ]

Tajpeo havas internacian kaj enlandan flughavenojn . La stacidomo estas grava nodo. En la urbo la plej gravaj estas la metroo kaj tramoj , kiuj parte trafikas sub la krusto. Anka? a?tobusoj liveras la pasa?erojn.

Vidinda?oj [ redakti | redakti fonton ]

Servoj [ redakti | redakti fonton ]

Tajvana Nacia Universitato (?ine 國立臺灣大學, Kok-li?p Tai-oan T?i-ha?k, angle National Taiwan University , akronime NTU) estas nacia publika esplora universitato en Tajpeo. ?i estis konsiderata kiel la plej presti?a universitato en Tajvano.

La Centra Akademio de Respubliko ?inio a? ofte nomta Academia Sinica (?ine 中央?究院, Pe?h-?e-j? Tiong-iang gian-kiu-?nn, pinjino : Zh?ngy?ng Yanjiuyuan, signifante "centra esplorinstituto") nun estas la Nacia Akademio de Sciencoj de Tajvano. ?i estas ?efe situanta en la Nangang Distrikto de Tajpeo.

Klimato [ redakti | redakti fonton ]

Tajpeo havas subtropikan klimaton kun influo de musono . ?tormoj oftas inter junio - oktobro . Somere la temperaturo estas 30', vintre iomete sub 20', sed tiu sezono estas mallonga. Jare pluvas po 2400 mm.