Satelite Europa
Europa
(
pronunciacion
(
axuda
·
info
)
) e unha das
luas de Galileo
do planeta
Xupiter
, que son catro luas masivas e exoticas co tamano de verdadeiros
planetas
.
Europa e unica por si propia, presentase cunha superficie
xeada
moi brillante con riscos coloridos. Pensase que sexa un mundo
oceanico
cuberto por unha capa de xeo que protexe o mar interior da adversidade do
espazo exterior
. Debido as condicions existentes no seu interior, alguns
cientificos
xulgan que poderia existir
vida
, tal como a que existe nas profundidades dos
mares
da
Terra
. E con
Marte
, o lugar mais probable onde se pensa que e posible atopar vida extraterrestre.
O nome Europa e derivado dun dos moitos amores de
Zeus
(Xupiter) na
mitoloxia grega
, nome do cal tamen deriva o
continente
terrestre
chamado
Europa
. Europa era unha princesa da
Fenicia
pola cal se apaixonou Zeus.
A pesar de que o nome "Europa" foi suxerido por
Simon Marius
despois da sua descuberta, este nome e os outros nomes das luas de Galileo, non foron usados durante un periodo de tempo considerable, e so foron reavivados no uso comun a mediados do
seculo XX
. Na maioria da literatura cientifica antiga era referida apenas pola sua designacion numeral romana, ou sexa, Xupiter II, que significa "o segundo satelite de Xupiter".
Historia de observacion e exploracion
[
editar
|
editar a fonte
]
Galileo Galilei
e considerado o descubridor de Europa, a partir das observacions feitas o
7 de xaneiro
de
1610
en
Padua
. Europa e mailas outras luas de Galileo tiveron un grande impacto na teoria de que a Terra non era o centro de todo, xa que foron as primeiras luas que visibelmente non orbitaban a Terra. Naqueles tempos, considerabase que todos os planetas, o
Sol
e a
Lua
orbitaban arredor da Terra. Poren, alguns historiadores afirman que foi
Simon Marius
, de
Ausbach
, o primeiro en observar os satelites
xovianos
o
29 de decembro
de
1609
.
Ainda nese seculo, astronomos observaron as
eclipses
dos satelites, mais repararon que ocorrian 16 minutos e 40 segundos despois cando Xupiter se atopa do outro lado do Sol en relacion a Terra; o que levou a outra gran descuberta da fisica polo
dinamarques
Ole Roemer
, que explicou que o atraso debese a velocidade finita da
luz
, conseguindo medir asi a
velocidade da luz
pola primeira vez.
Europa e mailas outras luas de Galileo son catro corpos celestes de dimension considerable; dous deles son maiores que o planeta
Mercurio
, e Io e Europa rivalizan en tamano coa
Lua
da Terra. Algunhas persoas conseguen ver estas luas a ollo en ocasions de ceo limpo e logo despois do solpor, xa que durante a noite Xupiter brilla demais, o que oculta as suas luas. Mais so cuns bons binoculos ou un pequeno telescopio e como unha persoa normal consegue observar claramente estas luas a orbitaren Xupiter que aparecen case en lina recta en diferentes lados do disco do planeta.
Mentres que os astronomos na Terra tinan apenas pequenas nocions mesmo cos mellores telescopios de mediados do
seculo XX
. Foi so cando a chegada das sondas
Pioneer 10
e
11
a Xupiter en 1973 e en 1974, respectivamente, cando se consegue determinar as masas cunha precision e captan as primeiras imaxes das grandes luas de Xupiter. As imaxes de Europa revelaron pouca variacion de cor e mostraban unha rexion escura con poucos detalles, mais as Pioneer encontrabanse lonxe demais para conseguir obter bos detalles da superficie. Debido a que e un dos satelites mais brillantes, xa se consideraba que a sua crusta estaba principalmente constituida por auga xeada.
En
1979
chegan a Xupiter as duas sondas Voyager. Nas imaxes de baixa-resolucion da Voyager 1, Europa mostraba un numero bastante grande de linas que se interceptaban. Estas linas facian lembrar as canles que os astronomos outrora xulgaban ver en Marte. Os cientificos coidaron que se trataba de terreo quebrado debido a procesos tectonicos. Mais as imaxes de alta-resolucion da Voyager 2, con todo, deixaron os cientificos sorprendidos, xa que parecian pintados na superficie, sen ningun relevo topografico visible. Os modelos do interior de Europa mostraron actividade e quecemento do interior coa formacion de oceanos con 50 quilometros ou mais de profundidade a 5 km da superficie.
A lua Europa asi tornouse nunha icona dos escritores de
ficcion cientifica
, existindo libros, filmes e xogos; de destacar o libro e o filme de
Arthur C. Clarke
2010: Odisea Dous
(ou
O Ano en Que Fixemos Contacto
) de
1982
, onde se fai a descuberta de vida primitiva vivindo por debaixo da capa de xeo de Europa, xa no terceiro libro da triloxia -
2061: Odisea Tres
(1987), Europa transformase nun mundo oceanico tropical. No libro
The Forge of God
(1987) de
Greg Bear
, Europa e destruida por extraterrestres que usan pedazos do seu xeo para formar planetas.
O
7 de decembro
de
1995
, chega a sonda
Galileo
a Xupiter, onde permanecera oito anos a estudar Xupiter e mailo seu sistema de satelites. O
2 de marzo
de
1998
, a NASA anuncia que a Galileo descubriu fortes probas dun oceano salgado por baixo da superficie. En 2003, a Galileo foi enviada a atmosfera de Xupiter e destruida pola enorme presion de Xupiter, un dos principais motivos era non contaminar as luas de Galileo con bacterias da Terra.
O nucleo de Europa debera ser metalico, rodeado por rocha e esta rocha rodeada por auga liquida baixo unha capa de xeo.
Europa e algo semellante en composicion aos
planetas teluricos
, sendo principalmente composto de rochas de
silicatos
. O raio de Europa e de 1.565 km, un pouco menor que o raio da nosa Lua. O nucleo e
metalico
composto por
ferro
e
niquel
, rodeado por unha concha de rocha, que pola sua vez e rodeado por unha capa externa de
auga
que se pensa ter 100 km de profundidade (algunha desa auga esta xeada na capa superficial da codia, e algunha como un oceano de auga liquida por debaixo do xeo)
Dados mostran que Europa xera un pequeno
campo magnetico
e a traves da interaccion co de Xupiter este varia periodicamente asi que atravesa o campo magnetico masivo de Xupiter. O campo magnetico de Europa ten cerca dun cuarto da forza do campo de Ganimedes e e semellante ao de Calisto.
O crater Pwyll. A area central escura do crater ten preto de 26 km.
A superficie europeana e extremadamente plana; existindo poucas caracteristicas con mais de 10 metros de altura. Estes
montinos
escintilantes que cobren a superficie son enormes icebergs encallados, probabelmente formados por
amonio
e
auga
.
As marcas preeminentes que se intercalan polo planeta parecen ser principalmente caracteristicas de albedo, con pouco relevo vertical. Existen moi poucas
crateres
, e o seu albedo e dos maiores entre todas as luas. Isto parece indicar que se trata dunha superficie nova e activa; en base a estimativas de bombardeamentos por cometas, Europa probablemente ten unha superficie de non mais de 30 millons de anos. O feito de ser plano e as marcas visibles lembran fortemente o xeo de mar na Terra, e pensase que por baixo da superficie existe unha capa de auga liquida mantida coa calor xerada polo efecto gravitacional de Xupiter.
O suposto choque dun
meteorito
de dimensions considerables debeu desfacer en pedazos parte da capa de xeo e espallou en redor a auga retida por baixo. Ao volver a conxelar, esta borraria calquera trazo dese encontro. Os maiores crateres parecen estar cubertos por xeo liso e fresco e son bastante poucos os que tenen mais de 30 km e aparencia de fendas na capa de xeo, e son Taliesin, Pwyll e Midir, con diametros de entre 37,4 e 50 quilometros.
As caracteristicas mais fascinantes de Europa son unha serie de linas que parecen rabiscos por todo o globo, algunhas delas chega aos 1.000 km de lonxitude e varias centenas de ancho.
Estas linas lembran as quebras nas formacions de xeo no mar na Terra, e observacions posteriores mostraron que as zonas onde a codia se quebra, ambos os lados moveranse un en relacion ao outro como acontece nos mares xeados da Terra, indicando auga liquida por debaixo. As bandas maiores tenen 20 km de diametro con cantos externos difusos, con estrias regulares e unha banda central de materiais mais leve que se pensa seren producidos por un numero de erupcions de auga ou geysers asi que a codia europea se abria e expuna as capas mais quentes por debaixo. O efecto e semellante ao que acontece nos cantis oceanicos da Terra. Estas fracturas pensase que soben e descenden 30 metros dependendo da marea chea ou baixa.
A estrana superficie de Europa coas suas linas que indican un oceano xeado por debaixo.
Xa que Europa esta sempre coa mesma face voltada para Xupiter, deberian formar patrons diferentes e previsibles. Con todo, so as fendas mais recentes tenen o padron esperado; as outras fendas parecen ter ocorrido a orientacions cada vez mais diferentes canto mais vellas son. Isto pode ser explicado caso a superficie de Europa roda un pouco mais rapido que o seu interior, un efecto que e posibelmente debido ao oceano sub-superficial. Comparacions entre as fotos da sonda Voyager e da Galileo suxiren que a codia roda non mais que unha vez cada 10.000 anos relativamente ao seu interior.
Un outro tipo de caracteristicas presentes en Europa e a
lenticula
circular ou eliptica que e un pequeno punto negro na superficie. Moitos son bovedas, outros son pozos e alguns son puntos negros lisos. Outros tenen texturas caoticas. O cumios das bovedas parecen anacos das chairas mais vellas circundantes, suxerindo que as bovedas se formaron cando as planicies foron puxadas para riba. Pensase que estas lenticulas foron formadas por xeo quente subindo polo xeo mais frio da codia externa, tal como as camaras de magma fan na codia da Terra. Os puntos negros lisos poden ter sido formados por auga derretida liberada cando o xeo quente quebra a superficie, e as lenticulae caoticas (chamadas rexions de "chans", como por exemplo Conamara Chaos) parecen ter sido formadas por moitos pequenos fragmentos da codia, como se fosen icebergs nun mar xeado.
Observacions recentes feitas polo
Telescopio Espacial Hubble
revelan que Europa ten unha atmosfera tenue (1 micropascal de presion atmosferica na superficie) composta de
osixeno
.
De entre todas as luas do sistema solar, so seis tenen atmosfera:
Io
,
Calisto
,
Encelado
, Ganimedes,
Titan
e
Tritan
. Ao contrario do osixeno da atmosfera terrestre, o osixeno en Europa non debe ter certamente orixe
bioloxica
. E probabelmente xerado pola luz do sol e particulas cargadas que atinxe a superficie xeada producindo vapor de auga que subsecuentemente se divide en
hidroxeno
e osixeno. O hidroxeno escapa a gravidade de Europa por causa da sua masa atomica moito pequena, deixando atras o osixeno.
Nalgunhas areas conseguiuse observar unha especie de
nube
, talvez neboa de gotas de
amonia
. A temperatura a superficie de Europa e de -163 °C no ecuador e de apenas -223 °C nos polos.
O terreo caotico de Conamara Chaos e visto como unha proba da existencia dun oceano oculto debaixo do xeo.
Conamara Chaos e unha rexion de terreo caotico que foi producida por derretemento de xeo. A rexion consiste en placas de xeo que se moven e rodan. A volta destas placas hai unha rexion caotica de bloques de xeo, que poden ter sido formados a partir de auga ou xeo quente que fluiu de baixo para a superficie. Esta rexion e vista como unha proba para a existencia do oceano por baixo da capa xeada que envolve todo o globo de Europa. Concluiuse asi que era probable a existencia de auga liquida no pasado, mais non se sabe ao certo se existe un oceano liquido na contemporaneidade.
O crater Pwyll e un crater xove e tomou o nome dun
deus
celta
do submundo. As areas brancas que irradian do crater son areas xoves que se quebraron co impacto e volveron a conxelar, tapando novamente o oceano debaixo da superficie.
O 2 de marzo de 1998, a NASA anunciou que a sonda Galileo descubriu fortes probas do que se xulgar ser un oceano salgado por debaixo da superficie, algo que xa se sospeitaba anteriormente. Probas espectrograficas mostran que as raias vermellas escuras e as caracteristicas na superficie son ricas en sales tales como sulfato de magnesio, depositados por auga que evapora que emerxe do interior. Con todo, estes sales son incoloros ou brancos cando puros, algun outro material deben estar presente para dar a cor avermellada. Sospeitase que sexan compostos sulfuricos ou ferrosos.
Debido as temperaturas extremadamente baixas, o xeo e tan duro como rocha e debe ter unha espesura de 10 a 30 km cubrindo toda a superficie, o que indica que o oceano liquido pode ter ata 90 km de profundidade.
Sospeitase que a vida poida existir no oceano por baixo do xeo, talvez subsistindo como os seres vivos que viven en condicions semellantes na Terra, xa que Europa ten dous elementos esenciais para a vida como a conecemos: auga e calor. Ou sexa, en
respiradoiros hidrotermais
no fondo dos oceanos ou como no
Lago Vostok
da
Antartida
.
Vermes-tubo xigantes vivindo nun respiradoiro hidrotermal no fundo dos mares da Terra.
No filme IMAX documental de 2005
Aliens of the Deep
de
James Cameron
,
exobiologos
da NASA e biologos marinos investigan os respiradoiros hidrotermais no
Atlantico
e
Pacifico
. Estas zonas tenen o seu propio
ecosistema
que soporta organismos como vermes-tubo xigantes, cangrexos brancos cegos, e moitos camarons. Estes animais viven destas fontes hidrotermais superquencidas e sulfurosas e non necesitan do Sol. A idea de algo asi en Europa ten sido discutido polos cientificos, e esta lua e capaz de ter un ecosistema semellante onde a vida extraterrestre poderia existir.
Non existe actualmente ningunha proba desta hipotese, mais ten sido feito o posible para evitar calquera contaminacion das
sondas
. A sonda Galileo foi enviada para Xupiter de forma a ser destruida, para evitar que despenase en Europa e contaminase a lua con microorganismos terrestres. A introducion de microorganismo poderia tornar imposible a determinacion de que Europa ten ou non vida nativa, ou ata poderia destruir esas formas de vida caso existan.