Бо?жае Нараджэ?нне
,
Нараджэ?нне Хрысто?ва
,
Нараджэ?нне Па?на
,
Раство?
,
Каля?ды
? адно з гало?ных
хрысц?янск?х
свят, кал? адзначаецца нараджэнне
?суса Хрыста
Дзевай Марыяй
.
У правасла?? адно з
дванадзясятых свят
, яму папярэдн?чае 40-дзённы
П?л?па?ск? пост
.
- Руская
(у тым л?ку ?
Беларуск? экзархат
),
?ерусал?мская
,
Сербская
,
Груз?нская
,
Польская
,
стараверы
?
старастыльныя цэрквы
святкуюць
25 снежня
(
7 студзеня
) па
Юл?янск?м календары
[1]
.
- Канстанц?нопальская
(акрамя
Афона
),
Антыях?йская
,
Александрыйская
,
К?прская
,
Балгарская
,
Румынская
,
Грэцкая
,
Албанская
,
Укра?нская
правасла?ныя цэрквы
,
Правасла?ная царква Чэх?? ? Славак??
, а таксама
Укра?нская грэка-катал?цкая царква
, святкуюць 25 снежня па
Новаюл?янск?м календары
.
- Катал?цкая царква
? 25 снежня па
Грыгарыянск?м календары
.
- Армянская Апостальская Царква
?
6 студзеня
па Грыгарыянск?м календары, а па Юл?янск?м календары ?
6
(19) снежня
У хрысц?янскай царкве з канца II ? да IV стагоддзя падзе? Нараджэння Хрыстова ?спам?нал?ся ? дзень
Багая?лення
, 6 студзеня. Каля 200 года
Кл?мент Александрыйск?
згадвае пра такую практыку. Першыя паведамленн? пра з’я?ленне асобнага свята Нараджэння Хрыстова ? святкавання яго
25 снежня
адносяцца да сярэдз?ны IV стагоддзя.
[2]
?маверна, было абумо?лена ?мкненнем хрысц?янскай царквы выцесн?ць шырокараспа?сюджаны ?
Рымскай ?мперы?
культ
Непераможнага Сонца
, чыё нараджэнне адзначал? 25 снежня
[3]
.
Рымска-катал?цкая царква
, большасць
усходнекатал?цк?х
?
пратэстанцк?х
цэрква? святкуюць
25 снежня
па сучасным
Грыгарыянск?м календары
.
Канстанц?нопальская
(акрамя
Афона
),
Антыях?йская
,
Александрыйская
,
К?прская
,
Балгарская
,
Румынская
,
Грэцкая
,
Албанская
,
Укра?нская
правасла?ныя цэрквы
?
Правасла?ная Царква Чэх?? ? Славак??
святкуюць
25 снежня
па
Новаюл?янск?м календары
, як? супадае з сучасным Грыгарыянск?м календаром (акрамя
Вял?кадня
), гэта значыць адначасова з ?ншым? хрысц?янск?м? канфес?ям?, як?я адзначаюць Нараджэнне Хрыстова па ≪новым стыл?≫.
Руская
,
?ерусал?мская
,
Сербская
,
Груз?нская
,
Польская
?
Македонская
правасла?ныя цэрквы, а таксама
старажытна?сходн?я
, святкуюць 25 снежня па Юл?янск?м календары (т. зв.
≪старым стыл?≫
), што адпавядае 7 студзеня сучаснага Грыгарыянскага календара ? XX ? XXI стагоддзях (у XXII ст. будзе адпавядаць ужо
8 студзеня
).
У
Армянскай царкве
Раство, як у старажытнай Царкве, святкуюць 6 студзеня ? адз?н дзень з
Хрышчэннем Гасподн?м
пад агульным ?мем
Багая?лення
па сучасным Грыгарыянск?м календары, ? яе
?ерусал?мск? патрыярхат
у
?зра?л?
?
6
(19) студзеня
па Юл?янск?м календары.
Падрабязнае апавяданне пра нараджэнне ?суса Хрыста прыводз?цца тольк? ? евангел?ста?
Лук?
?
Матфея
(Евангелле паводле Матфея, 1-я глава):
|
Пайшо? таксама ? ?ос?ф з
Гал?ле?
, з горада
Назарэта
, у
??дзею
, у горад Дав?да?, называны
В?флеемам
, бо ён бы? з дому ? роду
Дав?давага
, зап?сацца з Марыяю, заручанаю яму жонкай, якая была цяжарная. Кал? ж был? яны там, наста? час нарадз?ць Ёй; ? нарадз?ла Сына Свайго першынца, ? спав?ла Яго, ? паклала Яго ?
ясл?
, бо не было ?м месца ? гасц?н?цы.
|
|
Марыя
?
?ос?ф
пайшл? ?
В?флеем
з прычыны
перап?су насельн?цтва
?
Рымскай ?мперы?
, як? праходз?? пры ?мператары
А?гусце
[4]
. Тым часам
С?рыяй
к?рава?
Кв?рын?й
(
Лк.
2:1-2
)
[5]
[6]
. Паводле ?казу ?мператара, для палягчэння вядзення перап?су кожны жыхар ?мперы? пав?нен бы? прыйсц? ≪? свой горад≫. ?ос?ф з Марыяй был? нашчадкам? Дав?да, таму яны нак?равал?ся ? В?флеем.
Пасля нараджэння ?суса першым? з людзей яму прыйшл?
паклан?цца пастух?
, як?я даведал?ся пра гэту падзею ад
анёла
. Паводле евангел?ста
Матфею
, на небе была цудо?ная
зорка
, якая прывяла да нема?ля ?суса
вешчуно?
.
Яны паднесл? дары
?
золата
,
ладан
?
см?рну
; не як нема?лю, а як Цару (
Мф.
2:1-3
). Да таго часу
Святая сям’я
?жо знайшла прытулак ≪у доме≫ (
Мф.
2:1-11
).
Даведа?шыся пра нараджэнн?
Мес??
? жадаючы Яго зн?шчыць, цар ??дзе?
?рад
загада?
заб?ць ус?х нема?лят
ва ?зросце да 2 гадо?. Аднак Хрыстос бы? цудо?на выратаваны ад смерц?, таму што анёл загада? ?ос?фу
бегчы ? Ег?пет
разам з сям’ёй, дзе яны ? жыл? да смерц? ?рада (
Мф.
2:16
).
В?даць, спачатку, на 8-ы дзень пасля нараджэння ?суса, адбылося Яго
абразанне
(
Лк.
2:21
), а на 40-ы дзень
ахвярапрынашэнне
?
?ерусал?мск?м храме
(
Лк.
2:22?38
), а тольк? потым ужо
пакланенне вешчуно?
,
уцёк? ? Ег?пет
?
заб?ццё нема?лят
.
Апавяданне пра падрабязнасц? нараджэння ?суса Хрыста прысутн?чае ? дзвюх
апакрыф?чных
крын?цах: ≪
Протаевангелл? Якава
≫ ? ≪
Евангелл? Псе?да-Матфея
≫. Паводле гэтых крын?ц, не было месца ? гасц?н?цы ? ?ос?ф з Марыяй вымушаны был? начаваць у пячоры (гл.
Пячора Раства
), што звычайна служыла хлявом для скац?ны.
Саламея-пав?туха
, якая згадваецца ? апокрыфах, засведчыла цуд захавання цноты
Марыяй
, ? яе выява ?вайшла ? ?канаграф?ю Раства Хрыстова ? ? народныя звыча?, звязаныя з родам?.
Самыя ранн?я (IV ст.), з захаваных да цяперашняга часу, сцэны ≪Нараджэння≫ на
саркафагах
вельм? простыя -- у яслях пад навесам ляжыць спав?тае
Дз?ця
, над як?м сх?л?л?ся
вол
?
асёл
, тут жа ?
Марыя
?
?ос?ф
, зрэдку ?
пастух?
. Часам паказана
зорка
?
тры карал?
. З VI?VII стагоддзя? вядомыя выявы нараджэння Хрыста ?
пячоры
, пашыраныя ?
в?зантыйск?м мастацтве
[7]
.
У алтарным ? манументальным жывап?се
заходнехрысц?янскага свету
падзея Нараджэння Хрыста найчасцей адлюстро?ваецца як
пакланенне Каралё?
. У в?зантыйск?м жа мастацтве (як ? ?
старажытнаруск?м
), як прав?ла, паказваецца ≪Нараджэнне Хрыста≫. Таксама ? правасла?? ≪Нараджэнне Хрыста≫ абавязкова ?ваходз?ла ? склад святочнага
?канастасу
[7]
.
Дзяржавы, у як?х Раство Хрыстова ? выхадны дзень
[
прав?ць
|
прав?ць зыходн?к
]
- А?страл?я
?
25 снежня
,
26 снежня
- Беларусь
?
25 снежня
,
7 студзеня
- Вял?кабрытан?я
?
25 снежня
,
26 снежня
(як
Дзень падарунка?
)
- Венгрыя
?
25 снежня
,
26 снежня
- Герман?я
?
25 снежня
,
26 снежня
- Грэцыя
?
25 снежня
,
26 снежня
- ?рландыя
?
25 снежня
,
26 снежня
- ?спан?я
?
25 снежня
,
26 снежня
- ?тал?я
?
25 снежня
,
26 снежня
- Канада
?
25 снежня
,
26 снежня
- Балгарыя
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
[9]
- Дан?я
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
- Латв?я
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
[10]
- Л?тва
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
[11]
- Славак?я
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
- Чэх?я
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
- Эстон?я
?
24 снежня
,
25 снежня
,
26 снежня
Зноск?
- Ша?чэнка, М. М.
Рэл?г?йная лекс?ка ? беларускай мове. ? Мазыр, 2005.
- Рэл?г?я ? царква на Беларус? : энцыкл. давед. ? Мн., 2001. ? С. 141.
|
---|
Падзе?
| | |
---|
Персанал??
| |
---|
Звязаныя падзе?
| |
---|
Месцы
| |
---|
Традыцы? святкавання
| |
---|
|
---|
Падзе?
| | |
---|
Асобы
| |
---|
Месцы ? прадметы
| |
---|
?канаграф?я
| |
---|
Дагматы
? святы
| |
---|
Мал?твы
| |
---|