Kievo
[1]
[2]
[3]
a?
Kijivo
[2]
[4]
(
ukraine
Ки?в
) estas la ?efurbo kaj plej granda urbo de
Ukrainio
. ?i plej ver?ajne havas ?irka? 4 milionojn da lo?antoj, kvankam la popolnombrado en
2008
oficiale registris nur 2,8 milionojn da lo?antoj. La? la stato de 2022 en Kievo vivis
2 952 301 lo?antoj
sur areo de
848
kvadrataj kilometroj, kio rezultigas lo?denson de
3 481
lo?antoj/km². Kalkulante la neregistritajn lo?antojn, Kievo estas la sesa urbo kun plej multaj lo?antoj en E?ropo.
[5]
La urbo situas en la
nordo
de Ukrainio, sufi?e proksime al la landlimo kun
Belorusio
(en la direkton de
Homel
). La urbon trairas la rivero
Dnepro
.
Kievo estis fondita inter la
5-a
kaj la
6-a jarcento
por
Kieva Regno
.
Dum la
Dua Mondmilito
Kievo estis loko de
du gravaj bataloj
inter kiuj la urbo estis okupaciita de
Nazia Germanio
.
Kievo etendi?as ?e amba? flankoj de la rivero
Dnepro
, kiu fluas suden tra la urbo, en la direkton de la
Nigra Maro
. La plej malnova urboparto situas en la dekstra flanko (okcidente de la rivero); dum la
20-a jarcento
, la urbo plivasti?is kaj oni eklo?is anka? la maldekstran flankon (oriente de la rivero). Parto el tiu lando estas protektita de
digoj
.
La avera?a ?iujara pluvokvanto sumi?as je 621
mm
. La avera?a ?iujara
temperaturo
estas
8
°C
.
La urbo havas
kontinentan klimaton
. La plej varmaj monatoj estas
junio
,
julio
kaj
a?gusto
, kiam la maksimumaj temperaturoj varias inter 13,8 kaj
24,8
°C
; la plej malvarmaj monatoj estas
decembro
,
januaro
kaj
februaro
, kiam ili varias inter -4,6 kaj
?1,1
°C
. Kievo kaj la ?irka?aj regionoj estas kovritaj de ne?o ?enerale ekde la mezo de
novembro
?is la fino de
marto
.
?irka? 10% de ukraina ekonomio estas en Kievo.
La plej fama strato en la urbo nomi?as ?re??atik.
En Kievo estas multe da pre?ejoj, monumentoj kaj aliaj vidinda?oj. La urbo aldone havas 27 muzeojn kaj 25 teatrojn.
En Kievo oni uzas krom metroo anka? a?tobusojn,
tramojn
kaj
trolebusojn
. Oftaj estas anka?
mar?rutkoj
. Krome funkcias la
Funikularo de Kievo
kaj
Urba elektrotrajno de Kievo
.
La urbo posedas tri
metroajn
liniojn, karakterizitajn de la koloroj ru?a, verda kaj blua. Kvara linio estas konstruata kaj kvina estas jam planita. La metrosistemo entute longas 54,8 kilometrojn, kaj ?iaj stacioj estas rimarkinde profundaj. Vidu detalan artikolon pri
metroo en Kievo
.
?efa stacidomo
Kijiv-Pasa?irskij
(
Ки?в-Пасажирський
) estas la plej grava stacidomo en Kievo. De ?i veturas trajnoj interalie al
Moskvo
kaj
Krimeo
. Ne mankas anka? konekto al
Berlino
kaj
Varsovio
(unu direkta konekto) a? al
Bratislavo
. Vidu anka? artikolon pri
Urba elektrotrajno de Kievo
.
La
Internacia Flughaveno Borispilo
(
ukraine
М?жнародний аеропорт "Борисп?ль"
) estas la plej granda internacia flughaveno en Ukrainio.
La
Internacia flughaveno Kijiv-?uljani
(
ukraine
М?жнародний аеропорт ≪Ки?в≫ ?мен? ?горя С?корського
) estas la dua plej granda internacia flughaveno en Ukrainio.
La ?efaj futbalaj teamoj estas
Dinamo Kiev
, kiu ludas en la
stadiono
Dinamo Lobanovskij
, kaj
Arsenal Kiev
, origine konata kiel
CSKA Kiev
, kiu ludas en la stadiono Olimpijskij. Tiu ?i lasta stadiono gastigis la finan mat?on kadre de la
E?ropa Futbal-?ampionado 2012
, kiun kunorganizis
Ukrainio
kaj
Pollando
: la hispana teamo venkis tiun mat?on kontra? la itala.
Alia tre populara sporto en Kievo estas
skermo
.
La urbo havas amikajn rilatojn interalie kun
Krome la urboparto Pe?ersk aparte havas partnerajn rilatojn kun
Panorama vido je historia urboparto Podil je a?gusto 2012
En Kievo estas pluraj Esperantaj kluboj:
Ek!
,
Ora Pordego
, kaj la Klubo de Volodimir Soroka "Septima".
En Kievo lo?is, interalie, la esperantistoj
Mikaelo Gabrielo
kaj
Vasilij Devjatnin
.
Ekde la
14-a
?is la
21-a de julio
2011
okazis en Kievo la
67-a IJK
.
Kelkaj esperantistoj proponas la formon
Kijivo
[6]
pro la elparolo en la
ukraina
, Ки?в [?k?jiu?]. En 2018, la ukrainia ministerio pri eksteraj aferoj lan?is kampanjon por peti alinomi la urbon en la angla en
E?ropa Unio
de
Kiev
al
Kyiv
. La kampanjo nomi?as #CorrectUA kaj celas korekti la uzon de la oficiala ukrainia latinigosistemo por loknomoj,
[7]
[8]
la?le?e oficiala de Oktobro de 1995, post la sendependi?o de
Sovetio
en 1991.
[9]
Administra divido de
Ukrainio
|
---|
| Provincoj
|
| |
---|
Urboj kun speciala statuso
|
|
---|
A?tonoma respubliko
|
|
---|
|