Maj

Maj ? pi?ty miesi?c w roku , według kalendarza gregoria?skiego ma 31 dni .

Maj jest miesi?cem wiosennym na połkuli połnocnej , a jesiennym na południowej . W ci?gu trwania maja w Polsce dzie? wydłu?a si? do blisko 16,5 godziny ^[1].

Nazwa [ edytuj | edytuj kod ]

Nazwa miesi?ca pochodzi od łaci?skiej nazwy Maius (zobacz: kalendarz rzymski ). Miesi?c ten ma nazw? bogini Mai , matki boga Merkurego . Została ona zapo?yczona przez wi?kszo?? j?zykow europejskich . W j?zyku polskim okre?lenie "mai?" oznacza tyle samo, co stroi? ^[2]. Staropolska nazwa maja brzmiała trawie? . Maj i marzec to jedyne miesi?ce, ktorych polska nazwa wywodzi si? z łaci?skiej i nie ma słowia?skiego rodowodu.

Słowo maj stanowi rownie? okre?lenie młodej ziemi, ktora w całej swej krasie wyst?puje w tym miesi?cu. Według starej legendy Bog Ojciec w maju stworzył ?wiat ^[3].

Pogoda [ edytuj | edytuj kod ]

W Polsce miesi?c jest do?? ciepły, noce i poranki s? jeszcze chłodne. Czasem zdarzaj? si? przymrozki . Sło?ce ogrzewa coraz gł?bsze warstwy ziemi i budzi do ?ycia owady .

Trzej ogrodnicy i zimna Zo?ka [ edytuj | edytuj kod ]

Od 12 do 15 maja panuj? zwykle najchłodniejsze dni miesi?ca ^[4].

Zjawisko klimatyczne charakterystyczne dla ?rodkowej Europy , kiedy po okresie utrzymywania si? wy?u barycznego nad ?rodkow? i Wschodnia Europ? (w tym nad Polsk?) nast?puje zmiana cyrkulacji atmosferycznej i przy słabn?cym wy?u zaczyna wraz z ni?em barycznym ? napływa? zimne powietrze z obszarow polarnych.

Według ludowej tradycji, ?rodek miesi?ca maja powinien by? zimny, deszczowy i czasem mro?ny (tzw. trzej ogrodnicy i zimna Zo?ka ). Oznacza? ma to, ?e a? do jesieni nie powinno by? przymrozkow ^[5].

Nazwa pochodzi od imion przypisanych do dat od 12 do 15 maja kiedy to statystycznie najcz??ciej wyst?puje to zjawisko klimatyczne ^[6].

Przyroda [ edytuj | edytuj kod ]

W maju zakwitaj? konwalie , piwonie , czerwone maki , niezapominajki , czeremcha , odmiany lilakow , irga , złotokap , ja?min i tawuła . W ogrodkach domow kwitn? tulipany i narcyzy . Z drzew parkowych zaczynaj? kwitn?? klony i kasztanowce .

W maju ł?ki zmieniaj? swoje kolory. Gdy zaczyna kwitn?? mniszek lekarski , to na ł?kach dominuje kolor ?ołty. Po przekwitni?ciu mniszka, ł?ki s? ro?owe. Nast?pnie kwitn?ce jaskry , nadaj? ł?ce kolor ?ołty.

Na polach zieleni? si? oziminy , ?ołci si? rzepak i wschodz? buraki . W zbo?ach zaczyna kwitn?? rumianek i kwiaty powoju .

W lasach kwitnie borowka czarna i borowka brusznica . Na polankach le?nych kwitnie na biało krzew maliny .

Na le?nych polanach spotyka si? motyle m.in. pa? krolowej i rusałka admirał . Pod wieczor rozpoczynaj? swe loty chrab?szcze . Maj dla ptakow le?nych jest por? l?gow . Mo?na spotka? te? m.in. jaszczurki , padalce i zaskro?ce ^[7].

Religia [ edytuj | edytuj kod ]

W tradycji katolickiej maj jest miesi?cem dedykowanym czci Matki Bo?ej . Wierni bior? udział w nabo?e?stwach majowych, podczas ktorych ?piewa si? litani? loreta?sk? ^[8]^[9]. Na Gornym ?l?sku w ostatni? niedziel? maja odbywaj? si? pielgrzymki stanowe m??czyzn i młodzie?cow do Piekar ?l?skich ^[10].

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz kolekcj? cytatow o maju w Wikicytatach

Zobacz hasło maj w Wikisłowniku

Zobacz w Wiki?rodłach Maj

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Przysłowia na ka?dy dzie? . interia.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. ( pol. ) .
↑ Sekrety imion 12 braci . bibliotekawszkole.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. ( pol. ) .
↑ Maj . powiat.mielec.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-21)]. ( pol. ) .
↑ Nadchodz? "zimni ogrodnicy" . Gazeta Wyborcza Cz?stochowa. [dost?p 2004-05-11]. ( pol. ) .
↑ Gazeta Wyborcza Katowice: Obyczaje: zimna Zo?ka . gazeta.pl. [dost?p 2009-05-31]. ( pol. ) .
↑ Zimni ogrodnicy i zimna Zo?ka . [dost?p 2009-05-12]. ( pol. ) .
↑ Przysłowia na ka?dy dzie? . w.interia.pl. [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. ( pol. ) .
↑ Ryszard Gro?: Maj miesi?cem Maryjnym . opoka.org.pl, 2012-05-14. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .
↑ Małgorzata Zalewska: Maj ? miesi?cem Maryi . www.niedziela.pl, 2002-05-01. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .
↑ 28 maja pielgrzymka m??czyzn do Piekar ?l?skich . www.dziennikzachodni.pl, 2017-05-20. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .

[1] Przysłowia na ka?dy dzie? . interia.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. ( pol. ) .

[2] Sekrety imion 12 braci . bibliotekawszkole.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. ( pol. ) .

[3] Maj . powiat.mielec.pl, 31 maja 2009 . [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-21)]. ( pol. ) .

[4] Nadchodz? "zimni ogrodnicy" . Gazeta Wyborcza Cz?stochowa. [dost?p 2004-05-11]. ( pol. ) .

[5] Gazeta Wyborcza Katowice: Obyczaje: zimna Zo?ka . gazeta.pl. [dost?p 2009-05-31]. ( pol. ) .

[6] Zimni ogrodnicy i zimna Zo?ka . [dost?p 2009-05-12]. ( pol. ) .

[7] Przysłowia na ka?dy dzie? . w.interia.pl. [dost?p 2009-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-31)]. ( pol. ) .

[8] Ryszard Gro?: Maj miesi?cem Maryjnym . opoka.org.pl, 2012-05-14. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .

[9] Małgorzata Zalewska: Maj ? miesi?cem Maryi . www.niedziela.pl, 2002-05-01. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .

[10] 28 maja pielgrzymka m??czyzn do Piekar ?l?skich . www.dziennikzachodni.pl, 2017-05-20. [dost?p 2017-10-25]. ( pol. ) .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

<<	maj 2024					>>
Pn	Wt	?r	Cz	Pt	So	Nd
29	30	1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31	1	2