Wikipedia : Mehrdudig Begreep

Bi en Mehrdudig Begreep (kort MB) mutt en Siet anleggt warrn, de op de enkelten Artikels henwiest, wo disse Beduden verkloort warrt. Bispeel: Bank .

(Vorhannen Sieden to Mehrdudige Begrepen sund in de Kategorie:Mehrdudig Begreep to finnen.)

In wat for Fall bruukt wi so en Siet? [ Bornkood annern ]

Wenn en Woort in verscheden Kontext de sulve Menen hett, denn schall dat in een Artikel. Wenn en Woort aver heel verscheden Menen hett, denn bruukt wi mehr as een Artikel un en Siet to’n Utenannerholen (un keen richtigen Artikel).

Bispelen [ Bornkood annern ]

Disse Woor bruukt en Siet to’n Utenannerholen vun mehrdudige Begrepen

de Bank to’n Hensetten un de Bank, to de man sien Geld hentreckt,
Jupiter in de Mythologie un as Planet,
Columbus as Opdecker un as Stadt.

Disse bruukt keen

de Tiet in de Philosophie un in de Physik,
Lever in de Medizin un bi’n Slachter.

Wenn wi en mehrdudig Begreep hebbt, gifft dat twee Modellen:

Modell I [ Bornkood annern ]

Wenn keen vun de Menen vun’n Begreep wichtiger as de annern is, denn warrt unner den Hooftbegreep en Siet to’n Utenannerholen anleggt.

Modell II [ Bornkood annern ]

Wenn de annern Menen to en Begreep for de mehrsten Luud gor nich bekannt is, denn is unner den Begreep de wichtigste Menen to finnen.

Denn warrt an’n Anfang vun de Siet henwiest, woneem de annern Menen to finnen sund:

bi twee Beduden schriffst: {{Anner Beduden|NAAM_VUN_DEN_ANNERN_ARTIKEL}}
bi mehr as twee Beduden schriffst: {{Anner Beduden}}

Dorvun warrt denn:

Bispeel Montana, Bundsstaat in de USA un lutt Oort in de Swiez:

{{Anner Beduden|Montana (Swiez)}}

Dit Woort hett noch annere Beduden: kiek dorfor unner Montana (Swiez) .

Bispeel Europa, temlich vele Beduden:

{{Anner Beduden}}

Dit Woort hett noch annere Beduden: kiek dorfor unner Europa (Mehrdudig Begreep) .

Form [ Bornkood annern ]

En Sied to’n Utenannerholen vun mehrdudige Begrepen schall to’n Bispeel disse Form hebben (dat mutt nich jummers nipp un nau nahmen warrn, wenn disse Vorlaag nich good passt, denn kann se ok afannert warrn):

'''<Begreep>''' betekent

* [[<Begreep> (Neddersassen)|]], Stadt in’n Landkreis <Landkreis>, Neddersassen,
* [[<Begreep> (Sleswig-Holsteen)|]], Oort in de Gemeen <Gemeen> in’n Kreis <Kreis>, Sleswig-Holsteen,
* [[<Begreep> (Biologie)|<Begreep>]], en Fischoort.

'''<Begreep>''' is de Familiennaam von

* [[Hinnerk <Begreep>]] (1900?2000), nedderlandschen Maler,
* [[Kuddel <Begreep>]] (* 1950), duutschen Seefohrer,
* [[Willem <Begreep> (Footballspeler)|Willem <Begreep>]] (* 1975), Footballspeler ut Madagaskar,
* [[Willem <Begreep> (Politiker, 1875)|Willem <Begreep>]] (* 1875?1933), duutschen Politiker,
* [[Willem <Begreep> (Politiker, 1925)|Willem <Begreep>]] (* 1925), duutschen Politiker.

Kiek ok bi: [[<Begrep>]], [[<Begreep>]].

{{Mehrdudig Begreep}}

<Begreep> meent dorbi den Begreep, de nich kloor is. Wichtig is, dat {{Mehrdudig Begreep}} indragen warrt, dormit later in den Artikel en Text to sehn is, de seggt, dat dat en Sied to’n Utenannerholen vun en mehrdudig Begreep is.

De MB-Sied besteiht ut Block, de sik ut en Titelreeg un en List tohoopsett. Twuschen Titelregen un Listen sund jummer twee ne’e Regen.

Dat gifft dusse Formen von Block:

for Begrepen: for allens, wat in keen von de annern Gruppen hoort
for Naams: for Luud mit’n sulven vullen Naam (oder den sulven Vornaam bi Personen ut histoorsche Tieden, as Familiennaams noch nich begang weren)
for Familiennaams: for Luud mit’n sulven Familiennaam)
for Vadersnaams: dat sulve as Familiennaams, blots for Kulturen, bi de dat keen faste Familiennaams gifft (Iesland to’n Bispeel)
for Afkorten: for allens, wo de Begreep en Kortform for wat is, wat unner en langeren Artikeltitel steiht

Titelregen

for Begrepen:

'''<Begreep>''' betekent

'''<Begreep>''' betekent ok

(de twete Form wenn dat nich de eerste Block is un in dussen Block nix mehr kummt, wat wichtig is vergleken mit de Block vorher)

for Naams:

'''<Begreep>''' is de Naam von

for Familiennaams:

'''<Begreep>''' is de Familiennaam von

for Vadersnaams:

'''<Begreep>''' is de Vadersnaam von

for Afkorten:

'''<Begreep>''' is afkort for

De Listen hebbt dusse Form:

'''Cordoba''' betekent

* [[Cordoba (Spanien)|Cordoba]], Stadt in Spanien,
* [[Cordoba (Argentinien)|Cordoba]], Stadt in Argentinien,
* [[Cordoba Oro]] (''Cordoba de Oro''), Betahlmiddel von Nicaragua.

De Reeg fangt mit en Listenteken an (*), denn kummt en Leerteken un en Link op en Artikel. Na’n Link kann en Klammer kamen, in de to’n Bispeel en Alternativtitel kamen kann). Denn kummt en Komma un en korten Text, de den Artikel beschrifft. Afslaten warrt de Reeg mit en Komma oder en Punkt (wenn dat de letzte Reeg von en Block is).

Bi Personen sutt dat so ut:

'''Cordoba''' is de Familiennaam von

* [[Flavio Cordoba]] (* 1984), kolumbiaanschen Footballspeler,
* [[Gonzalo Fernandez de Cordoba]] (1585?1635), spaanschen Feldherr.

De Opbo is de sulve. Besunners is blots, dat in de Klammer de Levensdaten staht.

Wat for Infos? [ Bornkood annern ]

Wenn en Leser op en MB-Sied ropkamen is, denn hett he just na en Begreep socht, de nich eendudig is. De Leser will nu gau den Artikel rutfinnen, de to dat Thema passt, wat he in’n Sinn harr. En MB-Sied schall dorum kort un knapp en Overblick geven, wat dat for Artikels gifft, de to’n Sookbegreep passt.

De List schall de Artikelthemen nich verkloren, dor is de Artikel for dor. Aver de List mutt so veel Infos geven, dat de Leser den richtigen Artikel rutkriggt.

Wat kummt toeerst? [ Bornkood annern ]

Op de MB-Sied schoolt toeerst de wichtigsten Begrepen opdukern. Bispeel: Bi Niger kummt toeerst de Staat, de wichtiger is as dat Bundsland mit’n sulven Naam. De Luud, de mit Familiennaam ?Niger“ heten hebbt, sund for de MB-Sied noch weniger wichtig un kaamt toletzt.

Dat Sorteren na Wichtigkeit geiht blots bi MB-Sieden mit wenig Indraag good. Wenn dat temlich veel Indraag op de MB-Sied gifft, denn maakt dat mehr Sinn, na Alphabet to sorteren. Dat kummt aver jummer bi jeden enkelten Fall op an, wat dat for Indraag sund. Allgemeen lett sik seggen, dat dat Sinn maakt, Oord un verwandte geograafsche Saken so to sorteren: toeerst Indraag in Duutschland, de Nedderlannen un annere Lanner, de dicht an Plattduutschland liggen doot. Oord buten Middeleuropa alphabeetsch na dat Land (un in’n tweten Schridd alphabeetsch na dat Bundsland/Provinz etc.).

Unnernehmens, Produkte un Saken, bi de de Naam nich kumplett mit’n Titel von de MB-Sied overeenstimmt, kaamt an’t Enn von de List (Utnahmen sund mooglich, wenn dat Unnernehmen/dat Produkt/de Saak temlich wichtig is).

Artikelgruppen [ Bornkood annern ]

Geograafsche Begrepen [ Bornkood annern ]

Minschenmaakte Geografie [ Bornkood annern ]

Minschenmaakte Geografie meent to’n Bispeel Lanner, Provinzen, Oord, Straten etc.

Wat schall in de Klammer?

Bi geograafsche Begrepen mit’n sulven Naam kummt in de Klammer dat Land oder de Bundsstaat/Provinz etc.: Toledo (Spanien) , Toledo (Argentinien) ( Toledo ). Details to de relevanten Verwaltungs-Ebenen in de enkelten Lanner staht unner Wikipedia:Mehrdudig Begreep/Lanner .

Wenn dat in dat Land/den Bundsstaat/de Provinz mehr as een Objekt mit dussen Naam gifft, denn warrt in de Verwaltungsstruktur dalgahn:

Wenn dat Begrepen gifft, de to verscheden Objektklassen hoort, denn kann dat Sinn maken, de Objektklass in Klammern antogeven: Appelbeek (Beek) , Appelbeek (Oort) ( Appelbeek ).

Oord [ Bornkood annern ]

Wat for Infos?

[[<Begreep>]], [Typ] in [woneem]

[Typ]: Oort, Gemeen, Stadt

[woneem]: dat Rebeed, in dat de Oort liggt. Dorto hoort jummer de Staat (utbenahmen Duutschland, dor gaht wi dor von ut, dat de Luud de Bundslanner kennt). Tosatzlich koont Bundsland/Bundsstaat/Provinz, Kreis/Distrikt un Gemeen/Stadt angeven warrn. Bi grote Staten so as de USA, Kanada, Australien, Russland, China, Brasilien, Argentinien etc. warrt jummer Bundsland/Bundsstaat/Provinz angeven. Bi luttjere mutt dat nich daan warrn. Dat kummt stark op’n Staat an un woveel dubbeldudige Oortsnaams dat dor gifft.

Bispelen:

Olendorp , Oort in de Stadt Zeven in’n Landkreis Rodenborg, Neddersassen,
Bykowo , Oort in de Oblast Wolgograd, Russland,
Newport , Oort in Minnesota, USA,
Esperanza , Oort in’n Distrikt Cayo, Belize,

Dat gifft en Reeg Oord, bi de en Naam blots korte Tied gullen hett. To’n Bispeel bi Oord, de in’n Eersten oder Tweten Weltkrieg duutsch besett weren un in dusse Tied en duutschen Naam harrn. Hier is dusse Form begang:

Wiß , von 1915 bet 1918 un von 1940 bet 1944 duutschen Naam von de Gemeen Wuisse in dat Departement Moselle, Frankriek.

Naturliche Geografie [ Bornkood annern ]

Naturliche Geografie meent Bargen, Stroom etc.

Wat schall in de Klammer?

Hier kann ok dat System bruukt warrn, bi dat dat Land in Klammern sett warrt. Alternativ kann aver ok de naturgeograafsche Hierarchie nahmen warrn. Bi Stroom de Waterkorper, in den de Stroom munnt, bi Bargen de Bargkeed etc.

Bispeel: Blue Creek (Moho River) , Blue Creek (Chattahoochee River) (dat is hier besunners sinnvull, denn de Blue Creek (Moho River) , de in’n Distrikt Toledo von Belize liggt, kann nich ? Blue Creek (Belize)“ un ok nich ? Blue Creek (Toledo)“ heten, denn dat gifft ok twee Oord in Belize, de so heten doot: Blue Creek (Toledo) un Blue Creek (Orange Walk) ).

Personen [ Bornkood annern ]

Wat for Infos?

[[<Begreep>]] ( [Alternativnaams] ; [Geboortsjohr]?[Doodsjohr]), [Beroop/Land]

[Alternativnaams]: een oder mehr Alternativnaams von de Person (blots, wenn de for dat Finnen relevant sund! wenn unner Meyer ?Willem Meyer“ ok ?Willi Meyer“ noomt warrt, is dat wichtig, wenn he aver ok den Tweetnaam ?Willem Moller“ driggt, is dat nich wichtig, denn de Leser hett ja na ?Meyer“ socht, wenn he bi Meyer lannt is); dusse Alternativnaams moot kursiv sett ween; wenn dat mehr as een Alternativnaam gifft, denn warrt de Naams mit Komma trennt. En Speziaalfall sund Pseudonyms, bi de dat Geslecht anners is as bi de Person, de achter dat Pseudonym steiht: dor warrt de Naam as Alternativnaam sett, ok wenn he ganz anners is, so dat de Leser sik nich wunnern mutt. Bispeel: George Tabasco ( Magdalena Maihoefer ; * 1959), duutsche Kunstlerin.

[Geboortsjohr]: Johr von de Geboort; bi Luud, de noch leevt, warrt ?* [Geboortsjohr]“ schreven un dat Doodsjohr weglaten

[Doodsjohr]: Johr von’n Dood

[Beroop/Land]: Kumbinatschoon ut en List von de Beropen, for de de Person in Wikipedia opnahmen worrn is, un en List von Herkumstlanner (in de grottere Tall von Fall is dat blots een Land).

Bi de Lanner liggt de Fokus op Staatsborgerschop, aver in enkelte Fall kann ok de Herkumstregion, -spraak oder -kultur wichtiger ween (?plattduutschen Schriever“, ?baskischen Unafhangigkeitskampfer“, ?Suudtiroler Politiker“). Bi [Beroop/Land] sund twee Formen mooglich, Land as Adjektiv oder Land as Substantiv: ?duutschen Politiker“, ?Politiker ut Guinea-Bissau“, ?Politiker von de Elfenbeenkust“. Wat nahmen warrt, hangt dor von af, wo begang dat Adjektiv to dat Land is. ?duutsch“ is kumplett begang, ?guinea-bissausch“ oder ?ivorisch“ dorgegen weniger.

Wenn dat Geboortsjohr oder Doodsjohr nich ganz seker is, kann de Tall mit de Begrepen ?um“, ?vor“, ?na“ inschrankt warrn oder achter de Johrstall kann en Fraagteken stellt warrn, um to wiesen, dat dat unseker is (?* 1955?“, ?1812?1895?“). Wenn twee (oder in enkelte Fall dree) Johren in Fraag kaamt, kann dat as ?1954/1955?2009“ schreven warrn. Wenn dat Johr kumplett unbekannt is, kann ok blots en Fraagteken schreven warrn (???1955“, ?1812??“). Wenn temlich seker is, dat dat Johr kumplett unbekannt is un blifft (to’n Bispeel bi Personen ut Antike oder Middeloller), denn kann ok ?† 955“ schreven warrn. Op gor kenen Fall droff bi Luud, de noch leevt, sowat as ?1955??“ schreven warrn!

Bispelen:

Armando Mendoza (* 1948), Boxer ut Venezuela,
Ava Mendoza (* 1983), US-amerikaansche Gitarrspelerin,
Bernardino Fernandez de Velasco y Mendoza (1454?1512), spaanschen Eddelmann, Militarfohrer un Politiker,
Gonzalo de Mendoza (um 1512?1558), Guvernor von Nee-Andalusien,
Natalie Mendoza ( Natalie Jackson Mendoza ; * 1981), austraalsche Schauspelerin un Musikerin.

Wat kummt toeerst?

Bi Personennaams schall na Alphabet sorteert warrn. Wenn de Naam kumplett identisch is, denn warrt na de Tied sorteert, in de de Minschen leevt hebbt. Luud, de froher leevt hebbt toeerst. Toeerst geiht dat na Geboortsjohr. Wenn dat identisch oder unbekannt is, denn geiht dat na dat Johr von’n Dood. Wenn Geboort un Dood all beid unbekannt sund, denn warrt de Person achter all de annern Personen mit’n sulven Naam insorteert. Wenn Geboortsjohr un Doodsjohr all beid identisch sund, denn geiht dat na’n Hauptberoop, na Alphabet sorteert. Wenn de ok identisch is, denn geiht dat na dat Land (na Alphabet). (Henwies: Bi dat Sorteren warrt blots op de Infos acht geven, de op de MB-Sied ok opstaht. Infos, de dor nich mit opstaht [to’n Bispeel de genaue Dag von de Geboort], warrt for dat Sorteren nich hernahmen. Dat hett den Vordeel, dat dat Sorteren geiht, ahn dat een de Artikels all opropen un lesen mutt.)

Wat schall in de Klammer?

Bi Personen mit’n sulven Naam kummt in de Klammer de Beroop rin (oder de Begreep, de utdruckt, wat de Person bekannt maakt): Gerd Meyer (Maler) , Gerd Meyer (Politiker) , Gerd Meyer (Chemiker) ( Gerd Meyer ).

Wenn dat twee Personen mit’n sulven Naam un Beroop gifft, denn kummt dat Johr von de Geboort dor mit to: Eduard Meyer (Politiker, 1817) , Eduard Meyer (Politiker, 1874) ( Eduard Meyer ).

Wenn dat ok noch nich reckt, denn warrt dat vulle Geboortsdatum nahmen: Adama Traore (Footballspeler, 28. Juni 1995) , Adama Traore (Footballspeler, 5. Juni 1995) ( Adama Traore ).

Scheep [ Bornkood annern ]

De Naam von en Schipp schall kursiv sett warrn. Dorbi sund Prafix un ID nich Deel von’n Naam: ?USS Newark (C-1)“.

Wat for Infos?

[[<Begreep>]] , [plaant] [Typ] von de [Marien] ([Johr-in Deenst]?[Johr-ut Deenst])

[plaant]: bi Scheep, de noch nich in Deenst sund "plaant", anners fallt dusse Deel weg

[Typ]: wat for Oort Fohrtuug (Schipp, Zerstorer, Kruzer, U-Boot, ...)

[Marien]: wat for en Marien bedrifft dat Fohrtuug, tohoopsett ut dat Woord "Marien" un dat Land as Adjektiv oder Substantiv (US-amerikaansche Marien, Marien von Guinea-Bissau, ...)

[Johr-in Deenst]: dat Johr, wannehr dat Schipp in’n Deenst nahmen is (bi Scheep, de al fohrt)

[Johr-ut Deenst]: dat Johr, wannehr dat Schipp ut’n Deenst nahmen is (bi Scheep, de nich mehr fohrt)

Bispelen:

USS Newark (C-1) , Schipp von de US-amerikaansche Marien (1891?1912),

Wat schall in de Klammer?

Wenn dat eendudig noog is, de Begreep ?Schipp“, ?U-Boot“ etc.
anners tosatzlich dat Johr ?Schipp, 1905“

Films [ Bornkood annern ]

De Titel von’n Film schall kursiv sett warrn.

De Regeln for Films gellt analog ok for Opern, Musicals, Theaterstucken un verwandte Saken.

Wat for Infos?

[[<Begreep>]] , [Herkumst] [Typ] von [Speelbaas] mit [Star] ut dat Johr [Johr]

[Herkumst]: Land, ut dat de Film kummt (bi internatschonale Produkschonen, bi de dree oder mehr Lanner mitmaakt hebbt, beter kumplett rutlaten)

[Typ]: Typ oder Genre von’n Film (Dokumentarfilm, Kortfilm, Speelfilm, Thriller, ...)

[Speelbaas]: Naam von’n Speelbaas (kann ok weglaten warrn, wenn unbekannt oder wenn de Speelbaas nich in’n Vorgrund steiht)

[Star]: Hooftdorsteller (in de mehrsten Fall unnodig, aver kann Sinn maken, wenn de Hooftdorsteller in’n Vorgrund steiht)

[Johr]: Johr in dat de Film rutkamen is (schall beter nich weglaten warrn, Utnahmen sund, wenn dat Johr nich bekannt is oder de Fraag ?in wat for en Johr is de Film rutkamen?“ en kumplexe Antwoord hett)

Bispelen:

Monna Vanna , US-amerikaanschen Speelfilm von Mario Caserini ut dat Johr 1916,

Wat schall in de Klammer?

Wenn dat eendudig noog is, de Begreep ?Film“
dat Johr, in dat de Film rutkamen is
en Kumbinatschoon so as ?Film, 2005“
en Kumbinatschoon mit Land so as ?duutschen Film, 2005“

Boker [ Bornkood annern ]

De Titel von dat Book schall kursiv sett warrn.

Wat for Infos?

[[<Begreep>]] , [Typ] von [Schriever] ut dat Johr [Johr]

[Typ]: Typ oder Genre von dat Book (Book, Romaan, Kortgeschicht, Raadgever, ...)

[Schriever]: Naam von’n Schriever (kann blots weglaten warrn, wenn unbekannt oder wenn dat von verscheden Luud schreven worrn is)

[Johr]: Johr in dat dat Book rutkamen is (schall beter nich weglaten warrn, Utnahmen sund, wenn dat Johr nich bekannt is oder de Fraag ?in wat for en Johr is dat Book rutkamen?“ en kumplexe Antwoord hett)

Bispelen:

Candy , Romaan von Kevin Brooks ut dat Johr 2005,

Wat schall in de Klammer?

Wenn dat eendudig noog is, de Begreep ?Book“, ?Romaan“ etc.
de Schriever von dat Book (wenn dat reckt Familiennaam, anners kumpletten Naam)
dat Johr, in dat dat Book rutkamen is
en Kumbinatschoon so as ?Romaan, 2005“

Annere [ Bornkood annern ]

Wat schall in de Klammer?

Bi Begrepen, de in verscheden Wetenschoppen verscheden bruukt warrt, maakt dat Sinn, de Wetenschop in Klammern antogeven: Tektonik (Eerdwetenschoppen) , Tektonik (Architektur) , Tektonik (Archivwesen) ( Tektonik ).

Inklusion [ Bornkood annern ]

Dat gifft faken Fall, in de sik Saken wedderhaalt. To’n Bispeel schoolt de Luud, de Herbert Meyer heten doot, ok unner Meyer to finnen ween un de Scheep mit’n Naam USS New York ok unner New York (Mehrdudig Begreep) .

Hier gifft dat de Mooglichkeit, sik de dubbelte un dreedubbelte Arbeid to sporen un den Inholt von Sieden direkt intobinnen. Dorto warrt in Herbert Meyer de Afsnidd mit de Naams in <onlyinclude>-Tags inslaten. Wenn nu bi Meyer de Code {{:Herbert Meyer}}, rinschreven warrt, denn warrt de Afsnidd mit de Naams (un blots dusse Afsnidd) direkt inbunnen. So mutt blots een Sied pleegt warrn, wenn dor en ne’en ?Herbert Meyer“ tokummt oder sik anners wat annern schall.

?Kiek ok bi“-Afsnidd [ Bornkood annern ]

Ganz an’t Enn von en MB-Sied kann en Afsnidd ?Kiek ok bi“ kamen. Hier koont Links angeven warrn op Artikels, de nich densulven Titel hebbt, aver doch so ahnliche Titels, dat de Leser dat villicht socht hett.

Wat for Infos?

Woor, de justso utspraken warrt: op Reith schoolt also Raith un Reit verlinkt warrn.
Woor mit Sunnerteken, de de Leser nich ingeven kunn: op Bo schall also Bø verlinkt warrn.
Begrepen, de sik ut dat Woord un en Tosatzbegreep tohoopsett: op Platte , schoolt also Platte County , Platte River un Platte Township verlinkt warrn.
Dialektformen von dat Woord in annere plattduutsche Dialekten: op Budde schall also Budd un Budden verlinkt warrn.
Bi Naams dicht verwandte Formen, besunners twuschen Plattduutsch un Hoochduutsch: bi Heinsohn schall also Heinsohn verlinkt warrn.

Form

De ?Kiek ok bi“-Afsnidd schall ut een Reeg bestahn, de mit ?Kiek ok bi: “ anfangt. Denn kummt en List ut Links, de mit Kommas trennt sund. Na’n letzten Link kummt en Punkt. Vor un achter de Reeg kaamt twee leddige Regen.

Bispeel:

Kiek ok bi: [[Platte County]], [[Platte River]], [[Platte Township]].