Maritania
(
arabiska
??????????
M?r?t?ny?
;
berbiska
Muritanya
eða
Agawej
;
wolof
Gannaar
;
soninke
Murutaane
;
pulaar
Moritani
) er land i
Norður-Afriku
, en er stundum einnig talið til
Vestur-Afriku
þar sem það tilheyrir bæði
Magrebsvæðinu
og
Sahelsvæðinu
. Það a strandlengju að
Atlantshafi
i vestri og landamæri að
Vestur-Sahara
i norðri,
Alsir
i norðaustri,
Mali
i austri og
Senegal
i suðri. Rikið dregur nafn sitt af hinu forna konungsriki
Berba
,
Maretaniu
. Hofuðborg og stærsta borg Maritaniu er
Nuaksjott
.
Þann 6. agust 2008 var gerð herforingjabylting i landinu og hershofðinginn
Mohamed Ould Abdel Aziz
tok við voldum. Hann sagði af ser herforingjatign arið eftir til að taka þatt i forsetakosningum sem hann vann.
Forsetakosningar i Maritaniu 2019
voru fyrsta friðsamlega valdatilfærslan i landinu fra sjalfstæði.
Maritania er rik af natturuauðlindum en landið er þo enn fatækt. Flestir landsmenn vinna við landbunað, namugroft og i oliuvinnslu, auk fiskveiða.
Þrælahald
er utbreitt vandamal i Maritaniu, en aætlað er að 600.000 manns, tæplega 20% ibua, lifi við þrældom. Þrælahald hefur verið bannað með logum i landinu oftar en einu sinni, siðast arið 2007.
Maritania dregur nafn sitt af hinu forna
Berbariki
Maretaniu
sem var við lyði a 3. old f.Kr. og varð siðar
romverskt skattland
til 7. aldar e.Kr. Londin eru þo ekki alveg hin somu: hin sogulega Maretania var mun norðar en nuverandi Maritania, og naði yfir allan vesturhluta Miðjarðarhafsstrandar Afriku.
Nafnið er upphaflega dregið af grisku, og siðar romversku, heiti yfir þeldokka ibua svæðisins,
Mara
, sem einnig gafu
Marokko
nafn sitt.
Hæðakort af Maritaniu.
Maritania er i vestanverðri Afriku. Landið er rumir milljon ferkilometrar að stærð og er fremur flatlent með storar þurrar slettur með stoku hæðahryggi og kletta.
[1]
Maritania a strond að Norður-Atlantshafi, milli
Senegal
og
Vestur-Sahara
,
Mali
og
Alsir
.
[1]
Maritania telst bæði til
Sahelsvæðisins
og
Magrebsvæðisins
. Um þrir fjorðu hlutar landsins eru eyðimork eða halfeyðimork.
[2]
Vegna þralatra og alvarlegra þurrka hefur eyðimorkin farið stækkandi fra miðjum 7. aratugnum.
I miðju landinu er roð af misgengisstollum sem visa i suðvestur og skilja a milli nokkurra sandsteinssletta. Hæst þessara sletta er
Adrarslettan
sem nær 500 metra hæð.
[3]
Vinjar með vatnsuppsprettum liggja undir sumum af þessum stollum. Stok fjoll, sem oft eru auðug af jarðefnum, risa yfir sletturnar. Minnstu tindarnir nefnast
guelb
og þeir stærri
kediet
.
Guelb er Richat
er aberandi i norður-miðheraðinu og
Kediet ej Jill
við borgina
Zouirat
nær 915 metra hæð og er hæsti tindur landsins. Sletturnar lækka smam saman i norðaustur i att að
El Djouf
eða ?Auðninni“ þar sem storar sandoldur renna saman við
Saharaeyðimorkina
. I vestri, milli sjavar og haslettanna, skiptast a landsvæði með leirjarðvegi (
reg
) og sandoldum (
erg
) sem sumar hverjar færast til undan vindi. Sandoldurnar fara stækkandi eftir þvi sem norðar dregur.
Natturulegur groður fylgir urkomumynstri og nær fra leifum af hitabeltisregnskogi við
Senegalfljot
, að kjarri og gresju i suðaustri. Eina sandeyðimorkin er i miðju landinu og norðurhlutanum.
Richat-myndunin
, sem hefur verið kolluð ?auga Sahara“,
[4]
er klettamyndun sem minnir a sammiðja hringi a Adrarslettunni við
Ouadane
i vestur-miðhluta landsins.
Stjornsysla landsins er i hondum hefðbundinna raðuneyta, stofnana og opinberra felaga. Innanrikisraðherra er yfirmaður heraðsstjora og umdæmisstjora sem likjast franska sveitarstjornarkerfinu. Samkvæmt þessu kerfi skiptist Maritania i 15 heruð (
wilaya
eða
regions
).
Landið er mjog miðstyrt, en takmorkuð
valddreifing
hefur att ser stað i nokkrum þing- og sveitarstjornakosningum fra 1992. Heruðin skiptast i 44
syslur
(
moughataa
). Heruðin og hofuðborgarumdæmið asamt hofuðstoðum þeirra eru i stafrofsroð:
Heruð Maritaniu.
Marisk fjolskylda a Adrarslettunni.
Ibuar Maritaniu eru um 4,3 milljonir. Uppruni ibua landsins er þrenns konar:
Sahrawar
(Bidhan) eða ?hvitir Marar“,
Haratinar
eða ?svartir Marar“, og ymsir vesturafriskir þjoðflokkar. Um 52% ibua eru Bidhan, um 30% Haratin og 17% af oðrum þjoðum samkvæmt tolfræðiskrifstofu. Bidhanar tala
hassanya-arabisku
og eru
Berbar
að uppruna. Haratinar eru afkomendur upprunalegra ibua
Tassili n'Ajjer
og
Acacus-fjalla
.
[5]
[6]
Aðrir ibuar landsins eru aðallega af vesturafriskum uppruna. Þar a meðal eru
nigerkongomælandi
Fular
,
Soninkar
,
Bambarar
og
Wolofar
.
[7]