1927 (MCMXXVII) waor e gewoen jaor wat begos op 'ne zaoterdag .

Gebaortenisse [ bewirk | bron bewerke ]

• 7 jannewarie - De Harlem Globetrotters debutere.
• 14 jannewarie - Paul Doumer verkaoze es president van Frankriek.
• jannewarie - D'r wirt begoosj met de aanlegk van de Aafsjluutdiek .
• 11 miert - De kortegolf telefoniezender PCJJ, geboewd in 't Philips' Natlab in Eindhove, wirt in groate deile van de waereld kristalhelder geheuerd, o.a. in Bandung op Java, 12.000 km wiejer. De zender is ontworpe en geboewd door de doe 23-jaorige Delfse sjtudent Johan Jacques Numans onger mentorsjap van dr. Balthasar van der Pol .
• 24 miert - De Nederlandse Eesjte Kamer verwurp met 33 taenge 17 sjtomme 't verdraag met Belsj veur de aanlegk van ein Sjelde-Rienverbenjing . Dit nao ein fel campagne onger aanveuring van de watersjtaatingenieur Anton Mussert .
• 7 april - De Italiaanse regering van Benito Mussolini en 't Hongaarse bewendj van admiraal Horthy sjloete ein vrundjsjapsverdraag.
• 11 april - 't Ministerie van Financie van de Verenigde Sjtate maak bekend dat d'r saer de inveuring van de Dreueglegkingswet in jannewarie 1920 veur 62 miljoen dollar aan auto's en sjepe in besjlaag genomme is of vernetigd; dat d'r 300.000 luuj zint gearresteerd en dat hiebiej 49 pelitiemen ’t laeve hobbe gelaote.
• 1 mei - In Amsterdam versjleit 't Nederlands elftal Belsj met 3-2.
• 18 mei - Eesjtesjteinlegking van 't Olympisch Sjtadion in Amsterdam door Prins Hendrik .
• 18 mei - In 't dorp Bath in Michigan bleus eine man zien boerderiej, de plaatselike leegere sjoal en ziene auto op. 45 luuj, de meiste daovan sjoalkenjer, komme om 't laeve.
• 20 mei - Charles Lindbergh maak met zien einmansvleegtuug Spirit of St. Louis , eine verboewde Ryan hoagdekker, de eesjte solovluch non stop New York - Paries in 33 oer en 20 minute. Hae arriveert op Le Bourget op 21 mei . De aafsjtand dae hae aafgelag hej, bedroog 5676 kilomaeter.
• 1 juni ? Eine zjwaore tornado teistert Neede in Gelderlandj.
• 7 juni - Pjotr Vojkov , de Russische gezant in Warschau , kump om biej eine aansjlaag .
• 27 juni - Eesjte Riekswaegeplan in Nederlandj , de basis veur de nuuj waeg van de 20e eeuw.
• 10 juli - In Dublin wirt de Ierse minister van Justitie en Boetelandjse Zake Kevin O'Higgins vermaord. Veur zien euverlieje zuut hae nog kans zien testament te dictere.
• 21 juli - Alfredo Binda wirt op de Nurburgring de eesjte officiele waereldkampioen fitserenne .
• 7 augustus - Onger Lare haet ein frontaal botsjing plaatsj op de tramlien nao Amsterdam . Veer luuj komme om t laeve. De sjtoamtram wirt vanwaege eerder ongelokke op dit traject de Gooise maordenaer geneump.
• 11 augustus - Nao ein lang aanloupperiood wirt begoosj met de aanlegk van de Aafsjluutdiek , de zjwaor zeediek tosje Den Oever in Noord-Hollandj en Zurich in Frieslandj , ein van de belangriekste ongerdeile van de Zuderzeewerke .
• 17 augustus - Op 't Rembrandtsplein in Amsterdam geit de derde editie van Olympia's Tour van sjtart. De Nederlandse amateurs kriege concurrentie van kampioene oet versjeije anger lenj en ein semi-professionele Duutsje ploog.
• 3 oktober - De Mexicaanse politicus Francisco R. Serrano , oppositiekandidaat in de presidentsverkezinge van 1928, en dertieen van zien aanhengesj waere in 't bloodbad van Huitzilac door militaire doadgesjaote.
• 6 oktober The Jazz Singer , de eesjte film met geluid, wirt oetgebrach. In de hoofrol Al Jolson .
• 26 november - Op 't Amsterdamse Rembrandtplein wirt de populaire zenger/cabaretier Jean-Louis Pisuisse same met zien vrouw vermaord door haore minnaer.

zonger datum

• De Manchester Guardian deit melding van geheim militaire samewirking tosje Duutsjlandj en de Sovjet-Unie .
• Parlement en regering van Australie verhoeze van Melbourne nao de nuuj hoofsjtad Canberra .
• Erwin Schrodinger ontwurp de Schrodinger-vergelieking .
• De Finse ieshockeyclub HIFK wirt opgerich.
• De Nederlandse Roei en Zeilvereniging Jason wirt opgericht.
• Sjtart van de eesjte passagiersverbenjing door de loch van Amsterdam nao Batavia , woveur de moderne Fokker F12 woort geboewd.
• Oprichting Universiteit van Tilburg es Roamsch Katholieke Hanjelshoagesjoal.
• In China beginne gevechte tosje de rechtervleugel van de Kuomintang einerzieds en de lenkervleugel van dees bewaeging en de communiste angerzieds. De rechse groepe winne, en in april wirt ein sjlachting aangerich onger hun taengesjtenders. De euverblievende communiste waere in juni oet de politieke leijing verwiejerd.
• In regeringskringe in de Sovjet-Unie besjteit angs voor ein Britse poging de Sovjet-Unie, eventueel met boetelandjse hulp, aan te valle. Bennelandjs is d'r sjprake van eine machssjtried tosje Stalin met Boecharin einerzieds en de Verenigde Oppositie van Trotski , Zinoviev en Kamenev angerzieds, die door eesjgeneumde wirt gewonne.
• Trotski en Zinoviev waere oet de Communistische Partiej gezat.
• Trotski wirt oet Moskou verbanne, en laef in Alma Ata . Zinoviev en Kamenev gaeve hunne sjtried taenge Stalin op.

Nobelprieze [ bewirk | bron bewerke ]

• Natuurkunde :
  • Arthur Holly Compton "um zien oontdekking vaan 't nao haom geneump effek ."
  • Charles Thomson Rees Wilson "um zien methode um 't paad vaan elektrisch gelaoje deilkes door condensering ziechbaar te make."
• Sjemie : Heinrich Otto Wieland "veur zien oonderzeuk nao de samestelling vaan galzoere en verwante stoffe."
• Geneeskunde : Julius Wagner-Jauregg "veur zien oontdekking vaan de therapeutische weerde vaan malariavaccinatie in de behandeling vaan dementia paralytica ."
• Literatuur : Henri Bergson "es erkinning veur zien rieke, leveskrachtege ideee en de briljante hendegheid boemet ze zien geprizzenteerd."
• Vrei : Ferdinand Buisson en Ludwig Quidde "[um hun] bijdraoge aon de Frans-Duitse verzeuning."

Maan vaan 't Jaor [ bewirk | bron bewerke ]

Charles Lindberg

Gebore [ bewirk | bron bewerke ]

• 6 jannewarie - Herman Emmink , Nederlandse zenger en tv-presentator (gestorve 2013 )
• 7 jannewarie - Joop van der Reijden , Nederlandse politicus (gesjtorve 2006 )
• 10 jannewarie - Mies Bouhuys , Nederlandse dichteres, scenario-, toneel- en kenjerbeuksjriefster (gesjtorve 2008 )
• 17 jannewarie - Eartha Kitt , Amerikaanse zangeres, danseres en actrice (gesjtorve 2008 )
• 25 jannewarie - Annet van Battum , Nederlandse kenjerbeuksjriefster (gesjtorve 2009 )
• 30 jannewarie - Jef Nys , Belzje sjtripteikenaer (gesjtorve 2009 )
• 30 jannewarie - Olof Palme , Zjweedse politicus (gesjtorve 1986 )
• 2 fibberwarie - Stan Getz , Amerikaanse muzikant (gesjtorve 1991 )
• 5 fibberwarie - Ella Snoep , Nederlandse actrice (gesjtorve 2009 )
• 7 fibberwarie - Juliette Greco , Franse zangeres en comedienne
• 8 fibberwarie - Dan Van Severen , Belzje kunssjilder (gesjtorve 2009 )
• 10 fibberwarie - Jakov Lind , Joads-Oasterieks-Britse sjriever, kunssjilder, filmregisseur en acteur (gesjtorve 2007 )
• 20 fibberwarie - Sidney Poitier , Amerikaanse acteur, won in 1963 es eesjte zjwarte acteur eine Oscar
• 1 miert - Harry Belafonte , Amerikaanse acteur en zenger
• 2 miert - Roger Walkowiak , Franse fitserenner van Poolse aafkoms (gesjtorve 2017 )
• 4 miert - Gertie Evenhuis , Nederlandse sjriefster (gesjtorve 2005 )
• 6 miert - Leroy Cooper , Amerikaanse ruumdevaarder (gesjtorve 2004 )
• 9 miert - Will Ferdy , Belzje zenger
• 10 miert - Jupp Derwall , Duutsje voetballer en trainer (gesjtorve 2007 )
• 10 miert - Dora van der Groen , Belzje actrice (gesjtorve 2015 )
• 14 miert - Joop Wolff , Nederlandse verzetssjtriejer, journalist en communistisch politicus (gesjtorve 2007 )
• 16 miert - Vladimir Komarov , Russische ruumdevaarder (gesjtorve 1967 )
• 21 miert - Hans-Dietrich Genscher , Duutsje politicus (gesjtorve 2016 )
• 22 miert - Karl Hardman , Amerikaanse filmproducent en acteur (gesjtorve 2007 )
• 27 miert - Mstislav Rostropovitsj , Russische cellist en dirigent (gesjtorve 2007 )
• 30 miert - Leen Jongewaard , Nederlandse acteur en zenger (gesjtorve 1996 )
• 2 april - Ferenc Puskas , Hongaarse voetballer (gesjtorve 2006 )
• 14 april - Alan MacDiarmid , Nuuj-Zeelands-Amerikaanse sjeikundige en Nobelprieswinnaer (gesjtorve 2007 )
• 16 april - Joseph Alois Ratzinger, (paus Benedictus XVI ), Duutsj theoloog en dogmaticus
• 17 april - Margot Honecker , Oos-Duutsje politica en vrouw van DDR-leider Erich Honecker (gesjtorve 2016 )
• 18 april - Samuel Huntington , Amerikaanse politicoloog (gesjtorve 2008 )
• 20 april - Phil Hill , Amerikaanse autocoureur (gesjtorve 2008 )
• 26 april - Jack Douglas , Engelsje acteur (gesjtorve 2008 )
• 27 april - Coretta Scott King , Amerikaanse activiste, weduwe van dominee Martin Luther King (gesjtorve 2006 )
• 9 mei - Manfred Eigen , Duitse biosjemicus, Nobelpries in de Sjemie 1967 (gestorve 2019 )
• 27 mei - Jan Blokker , Nederlandse journalis en sjriever (gesjtorve 2010 )
• 28 mei - Eddie Sachs , Amerikaanse autocoureur (gesjtorve 1964 )
• 4 juni - Andre van den Heuvel , Nederlandse acteur (gesjtorve 2016 )
• 9 juni - Franco Donatoni , Italiaanse componist (gesjtorve 2000 )
• 10 juni - Ladislao Kubala , Hongaarse voetballer (gesjtorve 2002 )
• 2 juli - Kees Broekman , Nederlandse sjaatser (gesjtorve 1992 )
• 3 juli - Charles Vandenhove , Belzje architek
• 4 juli - Gina Lollobrigida , Italiaanse actrice
• 6 juli - Janet Leigh , Amerikaanse actrice (gesjtorve 2004 )
• 7 juli - Dik Bruynesteyn , Nederlandse stripteikeneer (gestorve 2012 )
• 10 juli - Marcel Azzola , Fransen accordeonis (gestorve 2019 )
• 20 juli - Michael Gielen , Duits-Oosterieksen dirizjent (gestorve 2019 )
• 29 juli - Harry Mulisch , Nederlandse sjriever (gesjtorve 2010 )
• 5 augustus - Klaas Boot , Nederlandse turner en sjportversjlajggaever (gesjtorve 2003 )
• 13 augustus - Pieter Lutz , Nederlandse acteur (gesjtorve 2009 )
• 23 augustus - Dick Bruna , Nederlandse sjriever, illustrator en grafisch vormgaever, geistelike vader van Nijntje (gesjtorve 2017 )
• 13 september - Laura Cardoso , Braziliaanse actries
• 16 september - Peter Falk , Amerikaanse acteur (o.a. Columbo ) (gesjtorve 2011
• 20 september - John Dankworth , Britse jazzcomponis, saxofonis en klarinettis (gesjtorve 2010 )
• 26 september - Romano Mussolini , Italiaanse jazzpianis (zoon van Benito Mussolini) (gesjtorve 2006 )
• 11 - Josephine-Charlotte van Belsj , vrouw van groathertog Jan van Luxemburg (gesjtorve 2005 )
• 14 oktober - Roger Moore , Britse acteur (gesjtorve 2017 )
• 16 oktober - Gunter Grass , Duutsj sjriever, Nobelprieswinnaer in 1999 (gesjtorve 2015 )
• 23 oktober - Michel van der Plas , Nederlandse journalist en tekssjriever (gesjtorve 2013 )
• 24 oktober - Gilbert Becaud , Franse zenger (gesjtorve 2001 )
• 26 oktober - Peter Hoefnagels , Nederlandse psycholoog (gesjtorve 2011 )
• 28 oktober - Cleo Laine , Britse jazzzangeres en actrice
• 14 december - Koos Rietkerk , Nederlandse politicus (gesjtorve 1986 )
• 24 december - Teresa Stich-Randall , Amerikaanse operazangeres (gesjtorve 2007 )

Gesjtorve [ bewirk | bron bewerke ]

• 20 jannewarie - Vladimir Vladimir Bechterew (70), Russische neuroloog
• 21 jannewarie - Floris Verster (65), Nederlandse kunssjilder
• 11 mei - Juan Gris (40), Sjpaanse kunssjilder
• 27 mei - Emiel-Jan Seghers (71), Belzje bisjop van Gent
• 1 juni - Lizzie Borden (66), Amerikaanse verdachte
• 1 juni - Annibale Maria di Francia (75), Italiaanse preester, ordesjtichter en heilige
• 14 juni - Jerome K. Jerome (68), Engelsje sjriever
• 23 juli - Arthur Hoffmann (70), Zjwitserse politicus
• 3 augustus - Edward B. Titchener (60), Amerikaanse psycholoog
• 6 september - Alfred von Montenuovo (72), Oasterieks-Hongaarse hoffunctionaris
• 2 oktober - Svante Arrhenius (68), Zjweedse weitesjapper
• 6 oktober - Paul Serusier (64), Franse kunssjilder
• 10 oktober - Gustav Whitehead (53), Duutsj-Amerikaanse lochvaartpionier
• 27 oktober - Albert Champion (49), Franse fitserenner en constructeur
• 26 november - Jean-Louis Pisuisse (47), Nederlandse zenger en cabaretier
• 5 december - Fjodor Sologoeb (64), Russische sjriever
• 10 december - Friedrich von Moltke (75), Duutsje sjtaatsman

Literatuur [ bewirk | bron bewerke ]

• Johan Fabricius : Het meisje met de blauwe hoed.

In de categorie 1927 van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit ongerwerp te venje