1895

1895. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a ? XIX.a ? XX.a
Hamarkadak	1870(e)koa ? 1880(e)koa ? 1890(e)koa ? 1900(e)koa ? 1910(e)koa
Urteak	1892 • 1893 • 1894 ? 1895 ? 1896 • 1897 • 1898
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1895 ; MDCCCXCV
Ab urbe condita	2648
Armeniar egutegia	1344 ; ?? ????
Baha'i egutegia	51 ? 52
Bengaliar egutegia	1302
Berber egutegia	2845
Egutegi budista	2439
Myanmarko egutegia	1257
Bizantziar egutegia	7403 ? 7404
Koptoen egutegia	1611 ? 1612
Etiopiar egutegia	1887 ? 1888
Hebrear egutegia	5655 ? 5656
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1951 ? 1952
Shaka Samvat	1817 ? 1818
Kali Yuga	4996 ? 4997
Iraniar egutegia	1273 ? 1274
Islamiar egutegia	1312 ? 1313
Japoniar egutegia	Meiji 28 ; (明治28年)
Korear egutegia	4228
Thailandiar eguzki egutegia	2438
Holozeniar egutegia	11895

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Arte eta kultura [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Zientzia eta teknologia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Kirolak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Otsailaren 9a – Boleibola William G. Morgan soinketa irakasleak Massachusettsen asmatu zuen.

Jaiotzak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Urtarrila [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Urtarrilaren 1a – John Edgar Hoover , AEBetako FBIko lehenengo zuzendaria (h. 1972 ).
Urtarrilaren 2a – Folke Bernadotte , suediar diplomazialaria (h. 1948 ).
Urtarrilaren 6a – Rita Montagnana , italiar politikaria, Italiako Alderdi Komunistaren buruzagia eta parlamentaria (h. 1979 ).
Urtarrilaren 15a – Artturi Ilmari Virtanen , finlandiar biokimikaria, 1945eko Kimikako Nobel Saria (h. 1973 ).
Urtarrilaren 21a – Kristobal Balentziaga , getariar jostun eta diseinatzailea, Balenciaga moda-etxearen sortzailea (h. 1972 ).
Urtarrilaren 21a – Daniel Chalonge , frantziar astronomo eta astrofisikaria (h. 1977 ).

Otsaila [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Otsailaren 2a – Felix Alfaro Fournier , arabar enpresaburu eta politikaria (h. 1989 ).
Otsailaren 2a – Wilhelm Giese , alemaniar etnologoa eta hizkuntzalaria (h. 1990 ).
Otsailaren 5a – Aida Pelaez de Villa Urrutia , kubatar idazle, kazetari, sufragista eta ekintzaile feminista.
Otsailaren 6a – Babe Ruth , estatubatuar beisbol jokalaria (h. 1948 ).
Otsailaren 6a – Maria Teresa Vera , kubatar kantari, konpositore eta gitarra-jotzailea (h. 1965 ).
Otsailaren 8a – Juan Otazua , bizkaitar apaiz trinitarioa (h. 1937 ).
Otsailaren 10a – Jazinto Karraskedo , gipuzkoar idazlea (h. 1988 ).
Otsailaren 10a – Emilio Novoa , galiziar irrati-telegrafista eta politikaria, Arabako gobernadore zibila (h. 1972 ).
Otsailaren 14a – Max Horkheimer , alemaniar filosofoa, teoria kritikoaren sortzailetako bat (h. 1973 ).
Otsailaren 18a – Semion Timoxenko , sobietar mariskala (h. 1970 ).
Otsailaren 20a – Diego Mazkiaran , Fortuna , bizkaitar toreatzailea (h. 1940 ).
Otsailaren 21a – Henrik Dam , daniar biokimikari eta fisiologoa, 1943ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1976 ).
Otsailaren 22a – Victor Raul Haya de la Torre , perutar politikaria, Herritarren Batasun Iraultzaile Amerikarraren (APRA) sortzailea (h. 1979 ).
Otsailaren 24a – Vsievolod Ivanov , errusiar antzerkigilea (h. 1963 ).
Otsailaren 24a – Julia Lajos , espainiar aktorea (h. 1963 ).
Otsailaren 27a – Mercedes Llopart , kataluniar abeslari liriko sopranoa (h. 1970 ).
Otsailaren 28a – Lorenzo Bereziartua , euskal apezpikua, Donostiako elizbarrutiko bigarren apezpikua (h. 1968 ).
Otsailaren 28a – Marcel Pagnol , frantziar idazlea (h. 1974 ).

Martxoa [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Martxoaren 3a – Matthew Ridgway , estatubatuar militarra (h. 1993 ).
Martxoaren 3a – Ragnar Frisch , norvegiar ekonomialari eta estatistikaria, 1969ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 1973 ).
Martxoaren 13a – Juan Larrea , bizkaitar poeta eta pentsalari abangoardista (h. 1980 ).
Martxoaren 16a – Ernest Labrousse , frantziar historialaria, historia ekonomiko eta sozialean espezializatua (h. 1988 ).
Martxoaren 16a – Jose Markiegi , euskal idazle eta itzultzailea (h. 1936 ).
Martxoaren 19a - Therese Le Prat , frantziar argazkilaria (h. 1966 ).
Martxoaren 23a – Alejandro Goikoetxea , euskal herritar ingeniaria (h. 1984 ).
Martxoaren 28a – Angela Ruiz Robles , leondar irakasle eta asmatzailea, liburu elektronikoaren lehen patentearen jabea (h. 1975 ).
Martxoaren 29a – Ernst Junger , alemaniar eleberrigilea (h. 1998 ).
Martxoaren 30a – Jean Giono , frantziar idazlea (h. 1970 ).
Martxoaren 31 – Otto Griebel , alemaniar margolaria (h. 1972 ).

Apirila [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Apirilaren 1a – Alexander Aitken , zeelandaberritar matematikaria (h. 1967 ).
Apirilaren 1a – Luis Morales Oliver , Espainiako Liburutegi Nazionaleko zuzendaria (h. 1982 ).
Apirilaren 3a – Mario Castelnuovo-Tedesco , italiar musikagile, piano-jotzaile eta idazlea (h. 1968 ).
Apirilaren 13a – Roxana Stinchfield Ferris , estatubatuar botanikaria, landare biltzailea, taxonomoa eta idazlea (h. 1978 ).
Apirilaren 15a – Corrado Alvaro , italiar idazle eta kazetaria (h. 1956 ).
Apirilaren 16a – Ove Nyguist Arup , britainiar ingeniaria (h. 1988 ).
Apirilaren 19a – Jose Maria Pena , euskal herritar futbolari eta atleta (h. 1988 ).
Apirilaren 20a – Henry de Montherlant , frantziar idazlea (h. 1972 ).
Apirilaren 23a – Ngaio Marsh , zeelandaberritar idazle eta antzerki zuzendaria (h. 1982 ).
Apirilaren 24a – Joseph Putz , frantziar militarra, Bilboko guduan Eusko Gudarosteko 1. dibisioa zuzendu zuena (h. 1945 ).
Apirilaren 27a – Toribio Garate , Kantabria II.a , huskako eta palazko bizkaitar pilotaria.
Apirilaren 29a – Pedro Ispizua , Bermeo eta Bilboko udal arkitektoa (h. 1975 ).
Apirilaren 29a – Vladimir Propp , errusiar ipuinen oinarrizko osagaiak analizatu zituen sobietar eruditua (h. 1970 ).

Maiatza [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Maiatzaren 1a – Nikolai Jezhov , errusiar polizia sekretu sobietarreko ofiziala (h. 1940 ).
Maiatzaren 3a – Jose Diaz Ramos , espainiar politikari komunista (h. 1942 ).
Maiatzaren 4a – Rene Mayer , Frantziako lehen ministroa (h. 1972 ).
Maiatzaren 6a – Rodolfo Valentino , italiar aktorea, zinemako lehenbiziko latindar sex symboltzat joa (h. 1926 ).
Maiatzaren 8a – Pilar Castillo Sanchez , galiziar pianista, piano-irakaslea eta konpositorea (h. 1942 ).
Maiatzaren 8a – Miguel Jimeno de Lahidalga , arabar margolaria (h. 1977 ).
Maiatzaren 9a – Lucian Blaga , errumaniar olerkaria (h. 1961 ).
Maiatzaren 11 – Jan Parandowski , poloniar idazlea eta itzultzailea (h. 1978 ).
Maiatzaren 11 – William Grant Still , estatubatuar musika konpositore eta zuzendaria (h. 1978 ).
Maiatzaren 12a – William Giauque , kanadar-estatubatuar kimikaria, 1949ko Kimikako Nobel Saria (h. 1982 ).
Maiatzaren 12a – Jiddu Krishnamurti , filosofo espirituala (h. 1986 ).
Maiatzaren 13a – Larisa Reisner , Polonian jaiotako errusiar boltxebikea (h. 1926 ).
Maiatzaren 18a – Augusto Cesar Sandino , nikaraguar iraultzailea (h. 1934 ).
Maiatzaren 20a – Marcel Bataillon , frantziar historialaria (h. 1977 ).
Maiatzaren 20a – Mairin Mitchell , britainiar kazetari eta idazlea (h. 1986 ).
Maiatzaren 21a – Lazaro Cardenas , Mexikoko presidentea (h. 1970 ).
Maiatzaren 25a – Dolores Baleztena Ascarate , nafar idazlea eta kazetaria (h. 1989 ).
Maiatzaren 26a – Dorothea Lange , estatubatuar argazkilari eta fotokazetaria (h. 1965 ).
Maiatzaren 27a – Gabriel Jauregi , arabar idazlea (h. 1945 ).
Maiatzaren 30a – Elisa Fernandez de la Vega , espainiar medikua eta irakaslea (h. 1933 ).

Ekaina [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Ekainaren 1a – Tadeusz Bor-Komorowski , poloniar militar eta politikaria (h. 1966 ).
Ekainaren 4a – Dino Grandi , italiar politikari faxista eta diplomazialaria (h. 1988 ).
Ekainaren 8a - Santiago Bernabeu , espainiar futbolaria, entrenatzailea eta 35 urtez Real Madrileko presidentea (h. 1978 ).
Ekainaren 10a – Hattie McDaniel , estatubatuar aktorea, Oscar saria irabazi zuen arraza beltzeko lehena (h. 1952 ).
Ekainaren 11 – Nikolai Bulganin , sobietar politikaria, SESBeko lehen ministroa (h. 1975 ).
Ekainaren 24a – Jack Dempsey , estatubatuar boxeolaria (h. 1983 ).
Ekainaren 24a – Angeles Ottein , espainiar sopranoa (h. 1981 ).

Uztaila [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Uztailaren 1a – Herminia Arrate , txiletar artista eta margolaria (h. 1941 ).
Uztailaren 4a – Massimo Campigli , italiar margolaria (h. 1971 ).
Uztailaren 8a – Igor Tamm , errusiar fisikaria, 1958ko Fisikako Nobel Saria (h. 1971 ).
Uztailaren 10a – Carl Orff , alemaniar musikagilea (h. 1982 ).
Uztailaren 10a – Francisco Saenz de Tejada , errioxar magistratu eta politikari kontserbadorea, Araba eta Gipuzkoako gobernadore zibila (h. 1966 ).
Uztailaren 12a – Buckminster Fuller , estatubatuar diseinatzaile, ingeniari eta asmatzailea (h. 1983 ).
Uztailaren 12a – Elena Sorolla , espainiar eskultore eta margolaria (h. 1975 ).
Uztailaren 12a – Juan Telleria , gipuzkoar musikagilea (h. 1949 ).
Uztailaren 16a – Katia Granoff , ukrainar-frantziar idazle eta arte-merkataria (h. 1989 ).
Uztailaren 20a – Laszlo Moholy-Nagy , hungariar margolaria eta eskultorea (h. 1946 ).
Uztailaren 24a – Robert Graves , ingeles idazlea (h. 1985 ).

Abuztua [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Abuztuaren 11 – Egon Pearson , ingeles estatistikaria (h. 1980 ).
Abuztuaren 15a – Joaquin Roa , euskal aktorea (h. 1981 ).
Abuztuaren 16a – Albert Cohen , suitzar eleberrigilea (h. 1981 ).
Abuztuaren 16a – Jacinto Guerrero , espainiar musikagilea (h. 1951 ).
Abuztuaren 17a – Caroline Haslett , britainiar ingeniari elektrikaria eta emakumearen eskubideen defendatzailea (h. 1957 ).
Abuztuaren 24a – Abdul Rahman Negeri Sembilangoa , Malaysiako lehenbiziko erregea eta Negeri Sembilango 2. monarka (h. 1960 ).

Iraila [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Irailaren 3a – Francois Elitxagarai , euskal arraunlaria.
Irailaren 14a – Ezequiel Martinez Estrada , argentinar irakasle, idazle, poeta, saiakeragile, literatura kritikoa eta biografoa (h. 1964 ).
Irailaren 16a – Karol Rathaus , Estatu Batuetara erbesteratutako aleman-austriar konposatzailea (h. 1954 ).
Irailaren 18a – John George Diefenbaker , Kanadako lehen ministroa (h. 1979 ).
Irailaren 21a – Juan de la Cierva , espainiar asmatzaile, zientzialari aeronautiko, ingeniari eta hegazkin pilotua (h. 1936 ).
Irailaren 22a – Maria Josefa Sansberro Echeverria , Bigarren mundu gerran nazien kontzentrazio eremuan hildako oiartzuar bakarra (h. 1944 ).
Irailaren 24a – Andre Frederic Cournand , frantziar-estatubatuar sendagile eta fisiologoa, 1956ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1988 ).
Irailaren 29a – Harold Hotelling , estatubatuar ekonomialari eta estatistikaria (h. 1973 ).
Irailaren 30a – Lewis Milestone , moldaviar-estatubatuar zinema zuzendaria (h. 1980 ).

Urria [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Urriaren 1a – Liaquat Ali Khan , Pakistango aurreneko lehen ministroa (h. 1951 ).
Urriaren 2a – Joseph Abeberri , lapurtar politikaria (h. 1944 ).
Urriaren 3a – Sergei Esenin , errusiar olerkaria (h. 1925 ).
Urriaren 4a – Giovanni Brunero , italiar txirrindularia (h. 1934 ).
Urriaren 4a – Buster Keaton , zinema mutu komikoaren zuzendari eta aktore estatubatuar garrantzitsuenetarikoa (h. 1966 ).
Urriaren 4a – Richard Sorge , alemaniar kazetari eta sobietar espioia (h. 1944 ).
Urriaren 8a – Juan Peron , Argentinako presidentea eta peronismoaren sortzailea (h. 1974 ).
Urriaren 8a – Zog I.a Albaniakoa , Albaniako erregea (h. 1961 ).
Urriaren 9a – Felix Lasserre , euskal errugbilaria (h. 1965 ).
Urriaren 10a - Wolfram von Richthofen , alemaniar mariskala, Gernikako bonbardaketaren arduradun nagusia (h. 1945 ).
Urriaren 13a – Cemal Gursel , Turkiako presidentea (h. 1966 ).
Urriaren 15a – Eduarda Lapa , portugaldar margolaria eta pintura-irakaslea (h. 1976 ).
Urriaren 19a – Lewis Mumford , estatubatuar historialari, soziologo, teknologiaren filosofo eta literatura kritikaria (h. 1990 ).
Urriaren 22a – Rolf Nevanlinna , finlandiar matematikaria (h. 1980 ).
Urriaren 23a – Rafael Gisasola, Begones III.a , bizkaitar pilotaria.
Urriaren 25a – Levi Eshkol , Israelgo lehen ministroa (h. 1969 ).
Urriaren 30a – Gerhard Domagk , alemaniar patologo eta bakteriologoa, 1939ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1964 ).
Urriaren 30a – Francisco Pagazaurtundua , Pagaza , euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1958 ).
Urriaren 30a – Dickinson W. Richards , estatubatuar sendagile eta fisiologoa, 1956ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1973 ).
Urriaren 30a – Klaudio Sagartzazu , gipuzkoar olerkigilea (h. 1971 ).
Urriaren 31 – Basil Liddell Hart , britainiar militar , historialari militarra eta teoriko militarra (h. 1970 ).

Azaroa [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Azaroaren 3a – Pierre Richard-Willm , euskal antzezlea (h. 1983 ).
Azaroaren 4a – Filomena Baldezate , Bilbon aritutako erizaina eta emagina (h. 1980 ).
Azaroaren 12a – Manuel Alonso , euskal tenislaria, 1977an Hall of Fame n sartua (h. 1984 ).
Azaroaren 15a – Olga Nikolaevna Errusiakoa , Errusiako Dukesa Handia (h. 1918 ).
Azaroaren 16a – Paul Hindemith , alemaniar musikagile eta teorikoa (h. 1963 ).
Azaroaren 17a – Mikhail Mikhailovitx Bajtin , errusiar literatura-kritikaria (h. 1975 ).
Azaroaren 20a – Sallie Martin , Gospelaren Ama , estatubatuar gospel abeslaria (h. 1988 ).
Azaroaren 25a – Adrienne Bolland , frantziar hegazkinlaria, Andeetako mendikatea hegazkin bat pilotatzen zeharkatu zuen lehen emakumea (h. 1975 ).
Azaroaren 25a – Wilhelm Kempff , alemaniar piano-jotzailea (h. 1991 ).
Azaroaren 25a – Anastas Mikoian , sobietar politikari boltxebikea (h. 1978 ).
Azaroaren 25a – Ludvik Svoboda , Txekoslovakiako presidentea (h. 1979 ).
Azaroaren 28a – Juan Artola , euskal herritar futbolaria (h. 1937 ).
Azaroaren 29a – William Tubman , Liberiako 19. presidentea (h. 1971 ).

Azaroa [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Abenduaren 3a – Anna Freud , austriar-ingeles psikoanalista, haur psikologiaren arloan egindako lanagatik ezaguna (h. 1982 ).
Abenduaren 4a – Fung Yu-Lan , Txinako XX. mendeko filosofo garrantzitsuena (h. 1990 ).
Abenduaren 5a – Mamerto Urriolagoitia , Boliviako 43. presidentea (h. 1974 ).
Abenduaren 7a – Elvira Inurrieta , bizkaitar emagina, Elorrion 2400 ume baino gehiagori lagundu ziena jaiotzen (h. 1980 ).
Abenduaren 7a – Milton Margai , Sierra Leonako aurreneko lehen ministroa (h. 1964 ).
Abenduaren 9a – Whina Cooper , zeelandaberritar irakasle, historialari eta ekintzailea (h. 1994 ).
Abenduaren 9a – Dolores Ibarruri , La Pasionaria , bizkaitar politikari komunista (h. 1989 ).
Abenduaren 9a – Clement Jauregiberri , zuberoar Jauregiberritarra , Bigarren Mundu Gerran alemaniarren kontrako erresistentzian aritua (h. 1965 ).
Abenduaren 9a – Conchita Supervia , kataluniar mezzosoprano lirikoa (h. 1936 ).
Abenduaren 10a – Julian Olivares , III. Murrietako markesa, gipuzkoar militar eta eskrimalaria, sablean aditua (h. 1977 ).
Abenduaren 13a – Lucia Sanchez Saornil , espainiar olerkari ultraista, militante anarkista eta humanista integrala (h. 1970 ).
Abenduaren 14a – Eugene Grindel Eluard (Paul Eluard), frantziar olerkaria (h. 1952 ).
Abenduaren 14a – Jurgi VI.a Erresuma Batukoa , Erresuma Batua eta Britainiar Jabegoen erregea (h. 1952 ).
Abenduaren 18a – Karmele Saint-Martin , euskal herritar idazlea (h. 1989 ).
Abenduaren 20a – Susanne Langer , estatubatuar filosofo, idazle eta hezitzailea (h. 1985 ).
Abenduaren 24a – Marguerite Williams , estatubatuar geologoa, AEBn geologian doktoretza bat lortu zuen lehen afroestatubatuarra (h. 1991 ).
Abenduaren 25a – Eugenia Idoiaga , La Partera , bizkaitar emagina (h. 1989 ).
Abenduaren 30a – Jose Bergamin , espainiar idazle, saiogile, poeta eta dramaturgoa (h. 1983 ).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Eduardo Aizpun , nafar epaile eta futbolaria (h. 1974 ).
Felix Valdes , bizkaintar enpresaburua, bankaria eta arte-bildumagilea (h. 1976 ).
Jean Fourcade , lapurtar militarra eta historialaria (h. 1973 ).
Jose Luis Goioaga , euskal herritar politikaria, Bizkaiko Foru Aldundiaren presidentea (h. 1968 ).
Manuel Suarez de Begona , bizkaitar futbolaria (h. 1936 ).
Teofilo Mingueza , arabar asmatzaile, argazkilari eta zinema zuzendaria (h. 1980 ).
Jimena Fernandez de la Vega , galiziar mediku, genetista eta irakaslea (h. 1984 ).
Paul Arrighi , korsikar idazle eta historialaria (h. 1975 ).
Abdullah Al-Salim Al-Sabah , Kuwaiteko emirra (h. 1965 ).