Charles Andre Joseph Marie de Gaulle
([
?a?l d? gol
]) (naski?is la
22-an de novembro
1890
en
Lille
,
[1]
. mortis la
9-an de novembro
1970
en
Colombey-les-Deux-Eglises
,
?ampanjo
), plej kutime konata kiel "Generalo de Gaulle", a? simple "de Gaulle", a? familiare "le grand Charles" (la granda Karlo) pro sia rimarkinda altstatureco, estis
franca
militisto
kaj ?tata personeco.
Li estris sektorojn de la franca rezistado kontra?
Nazia Germanio
dum la
Dua Mondmilito
kaj prezidis la
Provizoran Registaron
de la
Franca Respubliko
de 1944 ?is 1946 por resta?ri la demokration en Francio. Li estis hegemonia figuro en Francio dum la
Malvarma Milito
, kaj estis defendanto de la
franc-germana reamiki?o
kaj unu de la figuroj influaj en la historio de la procezo de konstruado de la
E?ropa Unio
, kio faras, ke lia pensaro plue influas en la politiko de lia lando. En 1958, li rompis sian retiron for de la politiko post esti nomumita
?efministro
fare de la prezidento
Rene Coty
. Lia ?efa verko kiel prezidanto de la registaro estis la proklamo de
nova konstitucio
, kiu komencis la funkciadon de la
Kvina Respubliko
kiam tiu estis aprobita pere de
referendumo
. Samjare li estis elektita prezidanto kaj reelektita por tiu sama posteno 1965 pri kiu li demisiis en 1969.
Naski?inta en
Lille
, li gradi?is en la
Ecole speciale militaire de Saint-Cyr
en
1912
. Li estis nomumita oficiro dum la Unua Mondmilito, kaj dum tiu li estis foje vundita kaj finfine enprizonigita en
Verdun
. En 1921 li edzi?is al
Yvonne Vendroux
, kun kiu li havis tri gefilojn:
Philippe
(1921?nune), Elisabeth (1924?2013) kaj Anne (1928?1948). Dum la
Intermilita periodo
, li plenumis diversajn militistajn postenojn, partikulare tiun de
Subministro
de la Konsilantaro de Nacia Defendo (1937?1940), sub estreco de la mar?alo
Philippe Petain
. Dum la
invado
de Francio fare de
Nazia Germanio
en majo 1940, li estris kirasdivizion kiu kontra?atakis la germanajn invadantojn; poste li estis nomumita subministro pri milito. Post la falo de la registaro de
Paul Reynaud
kaj la establado de la re?imo de Petain, lia iama estro, kun la apogo de la naziisma kunlaborulo
Pierre Laval
, li konstatis, ke la novaj a?toritatoj ne pluigos la militon kontra? la
Tria Regno
kaj male ili planigos la francan kapitulacon anstata? militi el
Al?erio
. Malakceptante la milithalton de la registaro kun Germanio, de Gaulle alvokis la francan lo?antaron rezisti la okupacion kaj pluigi sian luktadon per la
alvoko de la 18a de junio
el Londono, post eliri el Francio la 16an de junio 1940. Tie li ekprenis estrecon de la movado
Libera Francio
a? Militanta Francio.
Dum tiuj jaroj li verkis la libron
L'Appel
(La alvoko, inter 1940 kaj 1942), en kiu li eksponis sian koncepton de la milito: la enorma tragedio de la okupacio, la spirito de la malvenkistoj, la sindonemo al la malamiko, la alvoko al malakcepto de kapitulaco el Londono, la organizado de la Libera Francio, la luktado por ties digneco en la defendo de la tuta Francio kaj la kontribuo kiun tiuj francoj havigis al la Aliancanoj, pere de la organizado de armitaj fortoj kiuj partoprenis en gravaj bataloj kontra? la
Wehrmacht
.
Li estris registaron en la
ekzilo
(fondita kaj kun sidejo en Londono) same kiel ?iajn armitajn fortojn, kiuj luktis kontra? la potencoj de la
Akso Berlino-Romo-Tokio
. Spite malfacilajn rilatojn kun la
Unui?inta Re?lando
kaj partikulare kun
Usono
, li fari?is la ?efa estro de la plej granda parto de la franca rezistado. Li i?is anka? estro de la
Provizora Registaro
de la
Franca Respubliko
en junio 1944, kaj tiu estis la provizora registaro de Francia post ?ia
liberigo
el la okupacio fare de la Nazia Germanio. En tiu sama jaro 1944, de Gaulle enkondukis direktisman ekonomian politikon, kiu postulis esencan kontrolon kondukita de la ?tato super la kapitalisma ekonomio. La konsekvenco estis 30 jaroj de ekonomia kresko sen anta?a?oj en la franca historio, pro kio tiu periodo (1944?1974) estis nomita la "gloraj tri dek".
Frustrita pro la reveno de la malamikema partiismo en la nova
Kvara Respubliko
, demisiis komence de
1946
sen tute abandoni la agadon en
politiko
?ar fondis la partion
Kuni?o de la Franca Popolo
(
Rassemblement du Peuple Francais
, RPF). Tamen li retiri?is el la politiko komence de la
1950-aj jaroj
kaj verkis libron pri sia sperto en la milito titolita "Memoroj de Milito", kiu rapide i?is baza elemento de la franca moderna literaturo. Kiam la
Al?eria Milito de Sendependeco
estis erozianta la nestabilan Kvaran Respublikon, la Nacia Asembleo alportis lin denove al la povo dum la krizo de majo 1958. Li fondis la
Kvinan Respublikon
kun forta prezidenteco, kaj li mem estis elektita al tiu posteno. Li sukcesis reteni Francion unuigita dum li preparis aran?ojn por finigi la Al?erian Militon, spite la opozicion de la
Pieds-Noirs
(nigrapieduloj, t.e. francoj naski?intaj a? setli?intaj en Al?erio) kaj de fortaj sektoroj de militistoj; amba? partioj anta?e estis apogintaj lian revenon al la povo por reteni la kolonian hegemonion. Tamen li havigis la sendependecon al Al?erio kaj iom post iom anka? al aliaj
francaj kolonioj
. Tio de la opoziciantoj estis konsiderita perfido.
En la kunteksto de la Malvarma Milito, De Gaulle iniciatis sian "politikon de grandeco" asertante ke Francio, kiel hegemonia potenco, ne devus dependi de aliaj landoj, kiel Usono, pro sia nacia sekureco kaj prospereco. Tiucele, li sekvis politikon de "nacia sendependeco" kiu portis lin al la retiri?o de la militista integrita komando de la
NATO
kaj al la lan?o de sendependa programo de disvolvigo de
atomarmiloj
kiu faris Francion la kvara atomarmila potenco. Poste, li resta?ris la franc-germanajn rilatojn por krei e?ropan kontra?pezon inter la
influsferoj
kaj angl-usona kaj soveta pere de la subskribo de la Traktato de la
Elizeo
la 22an de januaro 1963. Tamen, li opoziciis kontra? la disvolvigo de supernacia E?ropo, favore al
suverenema
E?ropo. De Gaulle kritikis malferme la intervenon de Usono en Vjetnamio kaj la "supermezuran privilegion" de la
usona dolaro
. En siaj lastaj jaroj, lia apogo al la moto
Vive le Quebec libre
(Vivu liberan Kebekion), kaj liaj du vetooj al la eniro de
Granda Britio
en la
E?ropan Ekonomian Komunumon
okazigis konsiderindajn polemikojn.
Spite la fakton ke li estis reelektita prezidento en 1965, lia restado en la posteno estis minacita de la ?eneralaj protestoj fare de
studentoj kaj laboristoj en majo 1968
. Tamen, li sukcesis liberi?i de tiu krizo kaj en la sama jaro li sukcesis venki en la parlamenta balotado per konsiderinda majoritato en la Nacia Asembleo. Surprize, de Gaulle rezignis en 1969 post malvenko en
referendumo
per kiu li proponis pli ampleksan sencentralizadon. Li mortis unu jaron poste en sia rezidejo
La Boisserie
en
Colombey-les-Deux-Eglises
, lasinte siajn memorojn de prezidenteco nefinitaj. Multaj
francaj politikaj partioj
kaj figuroj postulas por si ideologian heredon nome
gaull-ismo
a?
golismo
, kaj multaj stratoj kaj monumentoj en Francio estas dedi?itaj al lia memoro.
Naskodomo de de Gaulle en
Lille
, nune nacia muzeo.
De Gaulle naski?is en la industria regiono de
Lille
en la departemento
Nord
, la tria el kvin gefiloj. Li estis edukita en katolika kaj tradicia familio. Lia patro,
Henri de Gaulle
, estis profesoro de historio kaj literaturo en lernejo de
Jezuitoj
kaj finfine fondis sian propran lernejon.
[2]
pp. 42-47.
Henri de Gaulle venis el longa linio de parlamentanoj el
Normandio
kaj
Burgonjo
.
[3]
pp. 13-16.
[4]
La nomo ?ajne estas
nederlanddevena
, kaj eble derivis el
van der Walle
("el la remparo, el la defenda murego").
[2]
p. 42. La patrino de de Gaulle, nome Jeanne (denaske Maillot), descendis el familio de ri?aj entreprenistoj el Lille. ?i havis francajn, irlandajn, skotajn, nederlandajn kaj germanajn praulojn.
[3]
pp. 13-16.
[4]
La patro de de Gaulle kura?igis la historian kaj filozofian debaton inter siaj filoj dum man?ohoroj, kaj pere de tiu kura?igo, de Gaulle kreski?is familiare kun la historio de Francio jam tre juna. Kortu?ita per la rakonto de sia patrino pri kiel ?i ploris kiel infanino kiam ?i a?dis pri la Francia kapitulaco anta? la Germanoj en
Sedan en 1870
, li disvolvigis intereson en milita strategio. Li estis influita anka? de sia onklo, same nomita
Charles de Gaulle
, kiu estis historiisma kaj pasia
keltisto
kiu verkis librojn kaj pamfletojn defendantajn la unuigon de kimroj, skotoj, irlandanoj kaj
bretonoj
en unu popolo. Anka? lia avo Julien-Philippe estis historiisto, kaj lia avino Josephine-Marie verkis poemojn kiuj enhavis pasio de sia kristana fido.
[5]
[2]
pp. 42-47.
Pro sia katolika, tradiciema,
monar?isma
kaj klera familio, kaj pro la politikaj problemoj rilate al la religia instruado en Francio, la estonta generalo studis ?e francaj
jezuitoj
en
Belgio
nome ?e lernejo Sacre-Cœur (sankta koro) instalita en la kastelo de
Antoing
[6]
, vivante tiele sian unuan esperton pri
ekzilo
.
De Gaulle estis dejune nutrata de la verkoj de
Maurice Barres
,
Henri Bergson
kaj
Charles Peguy
(li ?iam estis samtempe "militista" kaj "intelektula": kiam li estis oficiro en
Treves
li postulis, ke ?iuj oficiroj de lia kompanio plenumus regule prelegojn, kaj li mem sur beletraj temoj). Ekde sia dekkvina jaro li revis i?i generalon, kaj iam savi
Francion
, kaj tiele en 1905, li redaktis rakonton kie li aperas kiel ≪generalo de Gaulle≫ savante Francion, atesto de fruega ambicio naciisma
[7]
. Poste li klarigos al sia helpanto Claude Guy esti havinta ekdejune la konvinkon ke li estos iam ?tatestro.
[8]
Li eniris la militistan altlernejon
Saint-Cyr
en 1908 post unujara preparo ?e la lernejo Stanislas,
[9]
diplomi?is en 1912. Sian oficiran karieron li komencis postene en infanterio en
Arras
, kie li estis sub la ordonoj de
Philippe Petain
(nesciante, kiaj eventoj oponigos ilin poste).
Li partoprenis kiel
kapitano
je la
Unua mondmilito
. Kaptite, li provis dufoje fu?i, sed lia alta staturo lin perfidis. Li restis kaptita ?is la fino de la milito. Pri sia kaptiteco de du kaj duono da jaroj, li havis malagrablan memoron, ju?ante esti nur "revenanto", ia neutila soldato.
En 1920, kiam
Sovetio
minacis la ekzistadon de la ?us revivigita
Pollando
, Francio sendis armeon sub la komando
de mar?alo
Petain
, kaj de Gaulle partoprenis en tiu afero. Oni rakontas, ke en tia okazo, li
duele
batalis rilate al enami?o al pola grafino.
Anta? la
Dua Mondmilito
, li verkis libron pri milita teorio nome
Le fil de l'epee
(La glavoklingo), kiu proponis modernan strategion per uzado de
aviadiloj
kaj de
tankoj
.
La unuaj aliancanoj
Winston Churchill
,
Władysław Sikorski
kaj Charles de Gaulle.
De Gaulle diskursas post la Liberigo de
Parizo
.
Charles de Gaulle kun ?efministro de la
Unui?inta Re?lando
,
Winston Churchill
?e
Marake?o
en
1944
, dum la
Dua Mondmilito
.
Kiam komenci?is la
Dua Mondmilito
li estis kolonelo komandanta tankregimenton. Pro liaj sukcesoj sur la batalkampo li i?is generalo kaj poste ?tatsekretario pri milito en la registaro de
Paul Reynaud
. Kiam le mar?alo
Petain
petis militpauzon, li ne konsentis kaj rifu?is en
Anglio
, el kie li lan?is la famkonatan
Alvoko de la 18a de Junio
. Li havis kun
Winston Churchill
ofte stre?itan (ili havis amba? "malfacilajn" kaj ferkapajn personecojn), sed finfine tamen simpatian kaj kunlaboreman rilaton. Iom post iom li sukcesis akceptigi la grupon de siaj partianoj kiel reprezentanton de Francio, tiel ke en 1945 anka? Francio sin trovis ?e la flanko de la venkintoj, malgra? tio ke la unua intenco de
Roosevelt
estis trakti ?in kiel okupaciitan landon. Jam la usona estraro preparis monbiletojn en frankoj kun la mencio AMGOT, alidire:
Allied Military Government of Occupied Territories
, kaj
Anthony Eden
poste rakontis, ke Roosevelt intencis krei novan landon, nomatan
Valonio
, kiu entenus la
belgan
Valonion
,
Lorenon
kaj
Alzacon
; li mienis, ke li fari?is surda kaj oni parolis pri alia?o.
Tio klarigas, ke de Gaulle klopodis, por ke la franca armeo eniru en
Parizon
anta? la usona por tuj proklami tie la restarigon de la Respubliko, kaj meti Roosevelton anta? faritan fakton. Feli?e por li,
Eisenhower
komprenis la dan?eron de la politiko farita de lia prezidanto kaj ne hezitis malagnoski kelkajn liajn ordonojn. Same, de Gaulle insistis, por ke la franca armeo mem liberigu
Strasburgon
por malhelpi, ke oni kreu sendependan Alzacon. Komence de 1945, kiam
germana
kontra?ofensivo minacis Alzacon, Eisenhower ordonis, ke la armeoj retroiru malanta? la vogezan linion; tio abandonus Alzacon al kruelaj reprezalioj fare de la Germanoj, sed de Gaulle rifuzis kaj la franca armeo defendis sola, malfacile sed sukcese, la provincon. Pro tio li ricevis la ?iaman dankemon de la Alzacanoj, kiuj ?iam vo?donos por li amase.
Sub lia regado Francio elpa?is el la milita organizo
NATO
. Tio ka?zis portempan Franca-Usonan stre?i?on. Simile li intencege strebis ?is kiam Francio provizis sin per propra forto de
atombombo
. Poste li anstata?igis la strategiajn anta?studojn tiam direktitajn kontra? malamiko venonta el oriento (
Sovetunio
) per strategio "
?iuazimuta
" preta kontra? malamikoj venontaj el ?ia direkto. Li aktive partoprenis en la
E?rop-unia
konstruado, sed nepre konceptis ?in kiel kunlaboro de memstaraj landoj, ne kiel unui?anta fenomeno; kaj li volis ?in ne kiel surogatan aliancinton de
Usono
sed kun propra internacia politiko kaj propra socia modelo interne. Li anka? ekigis ?tormojn kiam dum ?tatvizito en
Kebekio
, franclingva provinco de
Kanado
, li proklamis: "vivu la libera Kebekio!"
[10]
Li neniam dubis pri siaj superaj talentoj; li e? el?erpis el tiu orgojla certo memfidon kaj tran?an ordonemon. Armea kolego lia post unue vidinte lin priskribis lin tiel en 1922 (ege ?uste, ?ar la tutan vivon li aspektis tia):
| “
|
Li pa?is ege rektstare, kun seriozego, pave, tiel, kiel li anta?enigus sian propran statuon.
|
”
|
Li estis edukita en medio, kie oni viumas siajn gepatrojn, infanojn, a? edzinon. Kaj li konstante montris sin, e? kun la familianoj a? proksimaj kunlaborantoj, ege distancema, malvarma, impona, enigmema, neniam ia ajn manifesti?o el tenereco (nur paroloj, foje, en siaj leteroj al la edzino). Tamen kelkaj detaloj montras, ke sub tiu kiraso li estis fakte tiom emociema, kiom iu ajn homo. Kaj kelkaj faktoj i?as ege impresaj ?e tia viro: ekzemple unu el inter liaj filinoj, Anne, estis mense malhelpa, kaj fine mortis en 1948. ?ian foton li tenis en kadreto, kiun li surportis la tutan vivon je ?eneto sub ?emizo ?e la ha?to; kaj kiam li estis Prezidanto de la Respubliko, estis dorse de tiu kadreto, kie li notis la sekretan kodon por uzo de la
atombombo
, kiun li devis konstante surporti.
Li fari?is fama pro la abrupta kaj trafa stilo de lia parolo, kaj multaj el liaj frazoj restis famaj
- "Ne sufi?as saltadi sur sia se?o kiel kaprido kriante "E?ropo!" "E?ropo!"."
- en 1944 post liberigo de Francio, revuante francan tankistan ta?menton, li ekvidis
tankon
sur kies flanko skribitis "ni mortigu la stultulojn!", li restis iom enpensiginte kaj diris: "Vastegas la programo!"
- (en
1963
): "Brazilo ne estas serioza lando".
- kiam oni petis, ke
kontra?koncipiloj
estu repagataj de la
Sociala asekuro
: "Sociala asekuro ne estas farita por subvencii libertempajn distra?ojn".
- (en
Majo 1968
): "Elekto estas: ?u mi, ?u la fekka?o!"
- "?iaokaze alprenu la starpunkton plej superan: tio estas kutime la loko malplej lo?ata."
Kelkaj anka? pro aliaj kialoj:
En 1959 li estis venigita al regado, per duonle?a procezo, de homoj, kiuj esperis, ke li konservos francan
Al?erion
, dum lia unua parolado en Al?ero li diris al la tieaj francoj (konataj sub kromnomo
Nigrapieduloj
:
"Je vous ai compris" (Mi komprenis vin) kredigante al ili, ke li konservos Al?erion, sed li donis al ?i sendependecon, kaj tiun frazon la poruloj de "Franca Al?erio" neniam pardonis al li.
Charles de Gaulle, kiu ekverkis 15jara?a, estas konsiderata talenta verkisto
[11]
. Dum la 1920-aj jaroj,
Petain
, kiu deziris eniri en la
Franca Akademio
, alvokis lin por la redakto de sia verko
Histoire du soldat francais
, kiu devis esti publikigita sub la nomo de la mar?alo
[12]
. Petain verkis nur la parton pri la Unua mondmilito (
La Guerre mondiale 1914-1918
). Pro malkonsento inter amba? verkistoj, la libro neniam estis publikigita kaj De Gaulle reprenis sian verka?on por la redakto de
La France et son Armee
, aperigota en 1938
[12]
.
En 1963, li estis parto de nomumitaj por la
Nobel-premio pri literaturo
[13]
kaj liaj
Memoires de guerre
(militmemoroj) permesis lin eniri en la presti?a
Bibliotheque de la Pleiade
en 2000. La volumeno 3 de
Memoires de guerre
,
Le Salut, 1944-1946
, eniris en studprogramo por la lernojaro 2011-2013
[11]
.
- Une mauvaise rencontre
, Imp. de Montligeon, 1906 (15jara?a)
- La Congregation, Hors de France
, Revue du college d'Antoing, 6, 1908
- Carnet de campagne d'un officier francais
, Revue de Paris, 6, 1920
- La Discorde chez l'ennemi
, Berger-Levrault 1924
- Le Flambeau (1re et 2e parties)
Revue militaire, 69 et 70, 1927
- La Defaite, question morale
, 1927-1928
- Philosophie du recrutement
, Revue de l'Infanterie, 439, 1929
- La Condition des cadres dans l'armee
, 1930-1931
- Histoire des troupes du Levant
, Imp. nationale 1931 (kun Yvon kaj Mierry)
- Le fil de l'epee
, Berger-Levrault 1932
- Combats du Temps de paix
, Revue de l'Infanterie, 476, 1932
- Pour une politique de defense nationale
, Revue Bleue, 3, 1933
- Le soldat de l'Antiquite
, Revue de l'Infanterie 1933
- Forgeons une armee de metiers
, Revue des Vivants 1934
- Vers l'armee de metier
, Berger-Levrault 1934
- Le probleme belge
, Revue Defense Nationale 1936
- La France et son Armee
, Plon 1938
- Discours de guerre
, Paris ; Fribourg : LUF (Librairie universelle de France) Egloff, 1944-1945, 3 vol. (Kolekto
Le Cri de la France
. Serio 2 ; 1 ; 2 ; 3), prese en ?enevo.
- Trois etudes
, Berger-Levrault 1945 (Role historique des places fortes ; Mobilisation economique a l'etranger ; Comment faire une armee de metier) kaj
Memorandum du 26 janvier 1940
.
- Memoires de guerre
- Volume I -
L'Appel, 1940-1942
Plon 1954
- Volume II -
L'Unite, 1942-1944
Plon 1956
- Volume III -
Le Salut, 1944-1946
Plon 1959
- Memoires d'espoir
- Volume I -
Le Renouveau, 1958-1962
Plon 1970
- Volume II -
L'effort, 1962…
Plon 1971
- Discours et Messages
- Volume I -
Pendant la Guerre, 1940-1946
Plon 1970
- Volume II -
Dans l'attente, 1946-1958
Plon 1970
- Volume III -
Avec le Renouveau, 1958-1962
Plon 1970
- Volume IV -
Pour l'Effort, 1962-1965
Plon 1970
- Volume V -
Vers le Terme, 1966-1969
Plon 1970
- Lettres, Notes et Carnets
- Tome 1 -
1905-1918
Plon 1980
- Tome 2 -
1919-juin 1940
Plon 1980
- Tome 3 -
juin 1940-juillet 1941
Plon 1981
- Tome 4 -
juillet 1941-mai 1943
Plon 1982
- Tome 5 -
juin 1943-mai 1945
Plon 1983
- Tome 6 -
mai 1945-juin 1951
Plon 1984
- Tome 7 -
juin 1951-mai 1958
Plon 1985
- Tome 8 -
juin 1958-decembre 1960
Plon 1985
- Tome 9 -
janvier 1961-decembre 1963
Plon 1986
- Tome 10 -
janvier 1964-juin 1966
Plon 1986
- Tome 11 -
juillet 1966-avril 1969
Plon 1987
- Tome 12 -
mai 1969-novembre 1970
Plon 1988
- Tome 13 -
Complements de 1924 a 1970
Plon 1997
- Textes, allocutions declarations et notes
. La Documentation francaise, 216 (25 septembre 1967)
- Voyage en Pologne du general de Gaulle, president de la Republique (6 - 11 septembre 1967)
- Marc Alloueteau (dir.),
Charles de Gaulle, 1890-1970, album souvenir
, Histoire pour tous, 194 p., 1980, sans ISBN
- Yves Amiot,
La Capture - De Gaulle a Douaumont 2 mars 1916
, Editions Ulysse, 1997
- Claire Andrieu, Philippe Braud, Guillaume Piketty (dir.),
Dictionnaire de Gaulle
, Robert Laffont, coll. Bouquins, 2006
- Pierre Louis Blanc,
Charles de Gaulle au soir de sa vie
, Fayard, 1990 (Prix Pierre Lafue)
- Pierre Louis Blanc,
Valise Diplomatique
, Editions du Rocher, 2004 (Grand prix de l'Academie Francaise)
- Pierre Louis Blanc,
Retour a Colombey
, Editions Pierre Guillaume de Ro?, 2011
- Jacques Boissay,
De Gaulle en campagne
, tekstoj de Jean-Louis Lemarchand, enkonduko de Jean Mauriac, Le Cherche Midi, 192 p, 2011
[14]
.
- Alain de Boissieu :
Pour combattre avec de Gaulle ; Souvenirs 1940-1946
, Omnibus, 1999
(
ISBN 2-2591-9014-6
)
et
Pour servir le General ; 1946-1970
, Plon, 1990
(
ISBN 2-2590-2366-5
)
- Christine Clerc, ≪ Tout est fichu ! ≫. Les coup de blues du general, Albin Michel, 2014, 218 p.
- Paul-Marie Couteaux,
Le genie de la France. Tome I : De Gaulle philosophe
, Paris, Jean-Claude Lattes. 323 p., 2002
- Alexandre Duval-Stalla,
Andre Malraux - Charles de Gaulle : une histoire, deux legendes
, Gallimard, 2008
- Christian Fouchet,
Au service du general de Gaulle
Plon, 1971 et
Les Lauriers sont coupes
Plon, 1973
- Guy Forzy,
Ca aussi, c’etait de Gaulle
, Dualpha, 2004
- Max Gallo,
De Gaulle
(4 tomes :
L’Appel du Destin (1890-1940)
,
La Solitude du Combattant (1940-1946)
,
Le Premier des Francais (1946-1962)
et
La Statue du Commandeur (1962-1970)
), Robert Laffont kaj Pocket, 1998
- Max Gallo
(kun partopreno de Yves Guena),
De Gaulle, les images d’un Destin
, Editions du Soleil, Fondation Charles de Gaulle
- Philippe de Gaulle ? Michel Tauriac,
Mon pere en images
, Michel Lafon, 2006 (ouvrage de photos inedites)
- Philippe de Gaulle,
De Gaulle, mon Pere. Entretiens avec Michel Tauriac
, Paris, Plon, 2003
- Henri-Christian Giraud (dir.),
Replique a l’amiral de Gaulle
, Monaco, ed. du Rocher, col. Documents, 2004
- Yves Guena,
De Gaulle
, Grund, collection Histoire sur le vif, 2007, 64 pa?oj,
ISBN 2-7000-1696-3
.
- Henri Guillemin,
Le General clair obscur
, Paris, Le Seuil
- Riccardo Brizzi kaj Michele Marchi,
Charles de Gaulle
, Bologna, Il Mulino, 2008
- Julian Jackson,
De Gaulle. Au-dela de la legende
, Alvik, 2004
- Jean Lacouture
,
De Gaulle
, Paris, Editions du Seuil (3 volumes) : 1 ?
Le Rebelle
(1890-1944), 1984
(
ISBN 2-0200-6968-7
)
, 2 ?
Le Politique
(1944-1959), 1985
ISBN 2-02-008933-5
, 3 ?
Le Souverain
(1959-1970), 1986
(
ISBN 2-0200-9351-0
)
- Paul-Marie de La Gorce,
De Gaulle
, Perrin, 2000
- Alain Larcan,
De Gaulle : le soldat ecrivain
, Paris : Textuel, col. Passion, 2005, 191 p., ISBN2-8459-7115-X
- Jacques Laurent,
Mauriac sous de Gaulle
, La Table Ronde, 1964
- Adrien Le Bihan,
De Gaulle ecrivain
, Fayard/Pluriel, 2010
(
ISBN 978-2-8185-0069-9
)
- Adrien Le Bihan,
Le General et son double. De Gaulle ecrivain
, Paris, Flammarion, 1996.
- Corinne Maier,
Le General de Gaulle a la lumiere de Jacques Lacan
, L’Harmattan, 2001
(
ISBN 2-7475-0297-X
)
- Charles Moraze,
Le General de Gaulle et la Republique
, Flammarion, 1993, col. Vie? Fonds Fic,
(
ISBN 2-0806-0559-3
)
- Jean-Francois Revel,
Le Style du General
, ed. Complexe, 1988
- Anne et Pierre Rouanet,
Les Trois Derniers Chagrins du general de Gaulle
, Paris, Grasset, 1980
- Eric Roussel,
De Gaulle
, Gallimard, 2002 ; reed. Perrin, coll. Tempus, 2 tomes :
1890
-
1945
et
1946
-
1970
, 2007 ; coll. Folio biographies, un tome, 2008 (la biographie de reference)
- Odile Rudelle,
De Gaulle pour memoire
, Gallimard, 1991
- Henri De Wailly,
De Gaulle sous le casque, Abbeville 1940
, Librairie academique Perrin, 1990
- Maurice Agulhon, De Gaulle : histoire, symbole, mythe, Paris, Plon,? 2000, 163 p. (
ISBN 978-2-259-02628-4
, OCLC 47895181).
- Serge Berstein, Histoire du gaullisme, Paris, Remi Perrin,? 2001, 568 p. (
ISBN 978-2-262-01155-0
, OCLC 407137019)
- Gerard Dalmaz, De Gaulle a la une, Paris, Hoebeke,? 2000, 124 p. (
ISBN 978-2-84230-100-2
, OCLC 411954978)
- Max Lagarrigue, La France sous l'Occupation, Montpellier, SCEREN-CRDP Academie de Montpellier (no 46),? 2007, 239 p. (
ISBN 978-2-86626-280-8
, OCLC 470894629).
- Rene Remond, Les droites en France, Paris, Aubier Montaigne, coll. ≪ historique ≫,? 1982, 544 p. (
ISBN 978-2-7007-0260-6
, OCLC 8720935).
- Henry Rousso, Le syndrome de Vichy : 1944-198--, Paris, Seuil,? 1987, 378 p. (
ISBN 978-2-02-009772-7
, OCLC 17347508).
- ↑
Kvankam la familio de Gaulle lo?is en Parizo, la patrino de la estonta generalo de Gaulle venis en Lille por naski sian filon, la? familia tradicio de la familio Maillot. El Philippe de Gaulle,
De Gaulle mon pere
, Paris, Plon, 2004
- ↑
2,0
2,1
2,2
Fenby, Jonathan. (2010)
The General: Charles De Gaulle and the France He Saved
. New York: Simon & Schuster.
ISBN 978-1847373922
.
- ↑
3,0
3,1
Crawley, Aidan. (1969)
De Gaulle: A Biography
. Bobbs-Merrill Co..
ISBN 978-0002111614
.
- ↑
4,0
4,1
Ledwidge p. 6
- ↑
David Schoenbrun,
The Three Lives of Charles de Gaulle
(1966)
- ↑
Philippe Foro, ≪ Charles de Gaulle et Francois Mitterrand : regards croises sur l'Allemagne a partir de leur experience de la captivite ≫,
en
Sylvie Caucanas, Remy Cazals, Pascal Payen (dir.),
Les Prisonniers de guerre dans l'Histoire. Contacts entre peuples et cultures
, Privat, Toulouse, 2003, p. 280.
- ↑
Charles de Gaulle,
Lettres, Notes et Carnets, 1905-1918
, eld. Plon, 1980, p. 7 kaj 8.
- ↑
Claude Guy,
En ecoutant de Gaulle. Journal. 1946-1949
, Paris, Grasset, 1996, pa?o 71.
- ↑
Etudes
. Arkivita el
la originalo
je 2013-08-28. Alirita 2014-06-23.
- ↑
'Vive le Quebec libre!'
(
france
) (WMV).
CBC Digital Archives
. cbc.ca (24-a de julio 1967). Alirita 8-a de novembro 2009.
- ↑
11,0
11,1
http://www.lefigaro.fr/livres/2014/01/06/03005-20140106ARTFIG00466-le-general-de-gaulle-aurait-pu-etre-prix-nobel-de-litterature.php
- ↑
12,0
12,1
Francois-Guillaume Lorrain, Un manuscrit inedit de Petain retrouve lepoint.fr 13 de majo 2014,
http://www.lepoint.fr/histoire/un-manuscrit-inedit-de-petain-retrouve-13-05-2014-1822519_1615.php
- ↑
Alison Flood (2014-01-08).
Charles de Gaulle revealed as surprise contender for Nobel literature prize | Nobel prize in literature | The Guardian
(
angle
).
The Guardian
. Arkivita el
la originalo
je 2022-11-29. Alirita 2024-03-14. “French president was in the running for 1963 award, shows newly-opened Swedish Academy archive”.
- ↑
≪ De Gaulle en campagne… avec France-Soir ≫, Jean-Pierre Thiollet,
France Soir
, 14 octobre 2011