El Vikipedio, la libera enciklopedio
La
29-a de julio
estas la 210-a tago de la jaro (la 211-a en superjaroj) la? la
Gregoria kalendaro
. 155 tagoj restas.
Je la 29-a de julio okazis, interalie:
- -587
: Armeo de
babilonia
re?o
Nebukadnecar la 2-a
konkeris kaj detruis
Jerusalemon
- 238
:
Romiaj kunimperiestroj
Balbino
kaj
Pupieno
estis murditaj -
Gordiano la 3-a
i?is la plej juna
romia imperiestro
- 626
:
Avaroj
kaj
sasanidoj
komencis 10-tagan
sie?on
de
Konstantinopolo
, kun partopreno de
slavoj
,
bulgaroj
kaj aliaj popoloj
- 1018
: Venko de
frisa
armeo super la germana en batalo de
Vlaardingen
- 1030
:
Norvegio
: en
batalo
de Stiklestad (
Trondheim
-regiono) mortfalis
re?o de Norvegio
Olavo la 2-a
, postmorte agnoskita
martiro
kaj anoncita
sanktulo
- 1095
:
Kolomano
i?is re?o de Hungario
- 1108
:
Ludoviko la 6-a
i?is re?o de Francio
- 1423
: Pola re?o
Ladislao la 2-a Jogajlo
donis
urborajton
al
Lodzo
- 1474
: Duko de
Burgundio
Karlo la Brava
komencis 11-monatan nesukcesan sie?on de la germana urbo
Neuss
- 1518
: Pola-litova armeo venkis la rusan en batalo de
Polack
- 1567
:
Kronado
de la 13-monata
Jakobo la 1-a
, tronheredanto de
Skotlando
, post
abdiko
de lia patrino
Maria Stuart
- 1571
:
Pollando
: atako de
dana
?iparo al
Puck
- 1586
:
Tjumeno
estis fondita - unua rusa
urbo
en
Siberio
- 1588
: En la batalo de Gravelines angla ?iparo venkis la hispanan
nevenkeblan mararmeon
- 1683
:
Pollando
:
Johano la 3-a Sobieski
militiris de
Krakovo
al
Vieno
, sie?ata de
turkoj
, fronte de 25
standard
-ta?mentoj
- 1693
: Batalo de Neerwinden (en
Flandra Brabanto
) - venko de
Francio
super
Ligo de Augsburg
- 1696
:
Caro
de
Rusio
Petro la Granda
reprenis
Azovon
de la
Otomana Imperio
- 1707
:
Milito de hispana sukcedo
: sie?o de
Toulon
komenci?is
- 1813
: Malfermo de pacaj intertraktadoj en
Prago
, por provi fini
militon de la Sesa Koalicio
- 1818
: Franca fizikisto
Augustin Fresnel
prezentis al la
Akademio de Sciencoj de Francio
sian studa?on pri
difrakto
- 1830
:
Julia revolucio
: la franca re?o
Karlo la 10-a
abdikis
- 1834
:
Incendio
detruis grandan parton de la ?e?a urbo
Vysoke nad Jizerou
- 1836
: Finkonstruo kaj ina?guro de la
Triumfa Arko de Parizo
oma?e al batalantoj kaj
viktimoj
de la
franca revolucio de 1789
kaj
Napoleonaj militoj
- 1848
:
Granda malsatego en Irlando
: subtera organiza?o "Juna Irlando" ekis nesukcesintan ribelon kontra?britan en
Tipperary
- 1851
:
Annibale de Gasparis
malkovris la asteroidon
E?nomio
- 1878
: Plena
suna eklipso
videbla en
Siberio
kaj
Nordameriko
- 1878
:
Monarkio
de
A?strio-Hungario
komencis okupadon de
Bosnio kaj Hercegovino
- 1889
:
Hago
: Unua
Konvencio de Hago
subskribita
- 1900
:
Monza
: itala re?o
Umberto la 1-a
estis pafmortigita de
anarkiisto
Gaetano Bresci
- 1903
: La
krozo?ipo
Avrora
ekservis kiel simbolo de la
Oktobra Revolucio
- 1913
: Gvidata de
pastro
Andrej Hlinka
naciisma
-
klerika
Slovaka Popola Partio memstari?is politike
- Unua Mondmilito
- 1920
:
Soveta-Pola Milito
: oni kreis
Militistan
Gubernion de
Varsovio
, kies celo estis fortikigo de triangulo Modlin-
Zegrze
-Varsovio anta? alveno de la
Ru?a Armeo
? nuligita fine de septembro post la venka
Batalo de Varsovio
kontra?
bol?evismo
- 1921
:
Adolf Hitler
i?is
fuhrer
de la
Nacisocialisma Germana Laborista Partio
- 1927
:
Rusa Ortodoksa Eklezio
deklaris lojalecon al sovetaj regopovoj
- 1934
:
Kurt Schuschnigg
transprenis regon en
A?strio
- 1938
:
Dua Pola Respubliko
: sur
montopinto
Pop Iwan de montaro
?ornohora
(meze de
Hucullando
) oni malfermis
meteologian
steloobservatorion
je la nomo al
mar?alo
Jozef Piłsudski
(nun
Ukrainio
)
- 1938
:
Japanio
atakis
Sovetunion
en la regiono Hassan-
Lago
, proksime al
Vladivostoko
- Dua Mondmilito
- 1940
:
Germana okupado de Pollando
:
Gestapo
en Por?ba Radlna (apud
Tarnow
) pafmortigis ?irka? 20
polojn
; en
Varsovio
okazis unua
spektaklo
de germana
cirko
de Busch, al kies bojkoto alvokis
Pola Rezistomovado
;
Kabineto
de
Władysław Sikorski
agnoskis novan
?e?oslovakan ekzilan registaron
de
Edvard Bene?
kun
sidejo
en
Londono
- 1941
:
Germanoj
da?rigante
deportadon
de lo?antoj el
Arbaro de Białowie?a
forigis de 3 vila?oj 577 lo?antojn; en
A??vico
pola
franciskano
Maksimiliano Kolbe
libervole elektis
malsatmorton
anstata?
alia malliberulo
- post pli ol du semajnoj li estis murdita per
injekto
de
veneno
(
fenolo
) kiel la lasta el 10 viktimoj, mortkondamnitaj de germanoj pro fu?o el la
koncentrejo
de unu malliberulo;
Re?imo de Vichy
interkonsentis kun
Japanio
pri la komuna defendo de
Hindo?inio
, kies guberniestro
Jean Decoux
transdonis bazojn sude de la lando, kien eniris japanaj trupoj; en
Glasgovo
komencis aperi
pollingva
satira revuo "Werinajs";
Batalo de Smolensko
:
Smolensk
falis - ?irka? 300 000 soldatoj de
Ru?a Armeo
estis ?irka?itaj;
Re?lando de Rumanio
anoncis revenon de
Besarabio
kaj
Bukovino
, aneksitaj de
Sovetunio
en 1940, kune kun Orienta
Galicio
kaj
Volinio
;
Stalin
eksigis armean generalon
Georgij Konstantinovi? ?ukov
de la posteno de
Stabestro
kaj mem estis nomumita komandanto de la Rezerva Fronto
- 1942
: La? ordono de
Heinrich Himmler
,
Arthur Greiser
en
Provinco Vartlando
malpermesis organizi apartajn lernejojn por
ukrainaj
infanoj, kiuj povis frekventi la germanajn
lernejojn
; en
Sovetunio
oni establis militistajn ordenojn de
Aleksandro Nevskij
,
Mi?ail Kutuzov
kaj
Aleksandr Suvorov
; nokte
RAF
atakis
Saarbrucken
- 1943
: Inter
Zwierzyniec
kaj
Biłgoraj
Staba
ta?mento de Popola Gvardio atakis armean trajnon kun germana ekstermiga ta?mento devojigante
lokomotivon
- dum duonhora batalo ?i pafmortigis dekkelkajn soldatojn, akiris
armilojn
kun
municipo
; en
Varsovio
germana polico bruligis ?iujn doma?ojn por
senhejmuloj
en kvartalo Annopol - dum pafado dekkelkaj personoj mortis a? vundi?is, oni arestis 87 virojn kaj 18 virinojn; post pli frua
mobilizo
registaro de
Svedio
direktis al Germanio memorandumon pri neebleco de plua transito de homoj kaj milita?oj inter Germanio kaj
Norvegio
; sovetia kaj brita delegitoj en
Stokholmo
kaj
Ankaro
enmanigis al sveda kaj turka registaroj identigajn notojn kun alvoko pri malkonsento doni
azilon
al
Benito Mussolini
kaj liaj helpantoj
- 1944
:
Orienta Fronto
: en batalo en Pogorzel (proksime al
Mi?sk Mazowiecki
) pereis komandanto de kirasita kompanio, kuzo de
Hermann Goring
; polaj
partizanoj
de
Pola Enlanda Armeo
kaj Kamparanaj Batalionoj kun trupoj de 1-a Ukraina Fronto transpa?is
Vistulon
apud
Sandomierz
; 1-a Armeo de Pola Soldataro batalis en regiono
D?blin
-
Puławy
;
Volini-Galicia masakro
: ta?mento de
ukraina
polico ekstermis dum du tagoj du polajn vila?ojn Uj?cie Jezuickie (proksime al
D?browa Tarnowska
) kaj Opatowiec (proksime al
Kazimierza Wielka
) murdante 36 personojn kaj bruligante 42 konstrua?ojn;
Pola Rezistomovado
: grupi?o de EA kune kun
Ru?a Armeo
frakasis ta?mentojn de
Abwehr
ekregante
Staszow
, kaj unua bataliono de EA -
Tłuszcz
; ta?mentoj de
NKVD
kaj
RA
senarmigis 3-an Divizion de Infanterio de
EA
grupigitan en
Chełm
,
Biłgoraj
kaj
Zamo??
; registaro de
Bulgario
kondi?e konsentis malfermon de soveta
konsulejo
en
Varno
, kaj la duan en
Burgas
prokrastis; anta?
Ribelo de Varsovio
Asocio de Polaj Patriotoj pere de
Moskva
radio provoke alvokis lo?antaron de Varsovio komenci
ribelon
kontra? germanoj
- 1946
:
Pariza Packonferenco
komencis solvi e?ropajn problemojn post la dua mondmilito
- 1948
: La 14-a
Somera Olimpiko
, post 12-jara pa?zo, komenci?is en
Londono
- 1950
:
Korea milito
: usona 7-a regimento de kavalerio post 4-taga pafado al civiluloj de la vila?o
No Gun Ri
, prio timo, ke trapasantaj rifu?intoj povas enteni spionojn de
Nord-Koreio
murdis 400 personojn
- 1954
:
Trilogio
: en Britio aperis unua volumo de la
romano
de
John Ronald Reuel Tolkien
La Mastro de l' Ringoj
- 1957
:
Internacia Atomenergia Organizo
fondi?is en
Vieno
- 1957
: ?e?a astronomo
Antonin Mrkos
malkovris
kometon
C/1957 P1, kiun oni nomis lianome
- 1958
:
Kosmaj agentejoj
: en
Va?ingtono
fondi?is
NASA
, usona nacia programo de
kosmoflugoj
- prezidento
Dwight D. Eisenhower
subskribis la dokumenton
- 1966
:
Ni?erio
: en
pu?o
estis murdita prezidento
Johnson Aguiyi-Ironsi
- 1969
:
E?ropa Komunumo
subskribis la
konvencion de Jaundeo
pri komerco kun pluraj
afrikaj
landoj kaj
Madagaskaro
- 1975
:
Gerald Ford
kiel unua prezidento de
Usono
alveninte al Pollando vizitis estintan germanan-
nazian
koncentrejon
A??vico
- 1979
: En
Gda?sk
fondi?is Movado de Maljuna
Pollando
-
kontra?komunisma
organiza?o opozicia celanta tutan regajnon de la
sendependeco
helpe de naciaj kaj katolikaj ideoj
- 1976
:
Giulio Andreotti
la duan fojon i?is ?efministro de Italio
- 1978
: Sur
?nie?ka
okazis sekreta renkonto de reprezentantoj de la
Komitato por Defendo de Laboristoj
kaj
?arto 77
- 1980
: Nova
flago de Irano
oficiali?is
- 1982
: Pro
deorbitigo
bruli?is en
atmosfero
la
kosmostacio
Salut 6
- 1981
:
Londono
:
Karlo, princo de Kimrujo
edzi?is al
Diana Spencer
en la
Katedralo Sankta Pa?lo
? la ceremonion rigardis en
televido
750 milionoj da homoj el la tuta mondo
- 1987
: ?efministrino
Margaret Thatcher
kaj prezidento
Francois Mitterrand
subskribis interkonsenton pri konstruo de la
Manika Tunelo
- 1991
:
Malio
: malfermo de la nacia konferenco en
Bamako
, prezidita de
Amadou Toumani Toure
, kiu adoptos projekton de konstitucio, vo?donan kodon, ?arton de politikaj partioj kaj tekston pri Stato de la Nacio
- 1992
: Ser?anta rifu?ejon en
moskva
ambasadejo
de
?ilio
gvidanto de la
Germana Demokratia Respubliko
Erich Honecker
estis deportita al la
Federacia Respubliko Germanio
kaj enprizonigita en
berlina
malliberejo Moabit
- 1994
: Unua
konstitucio
de
Respubliko Moldavio
estis adoptita
- 1995
: Usonanoj Spencer Kimball kaj Peter Mattis lan?is
GIMP
- senpagan
malfermitkodan programadon
por
rastrumaj bildoj
- 1996
:
?inio
faris sian 45-an
nuklean teston
, post kio ?i anoncis moratorion
- 2000
:
Hungario
:
Et?pura
Arbara Muzeofervojo de
Kemence
estis relan?ita
- 2004
:
Italio
forigis
militservon
post 143 jaroj da
rekrutado
- 2005
:
Astronomoj
de
Kalifornia Instituto de Teknologio
oficiale anoncis
malkovron
de la objekto
2003 UB313
- la deka planedo de la
suna sistemo
- konsekvenco de tiu ?i malkovro estis prilaboro de nova difino de
planedo
(akceptita en 2006 dum
simpozio
de
Internacia Astronomia Unio
en
Prago
), kiam la nombron de planedoj oni reduktis al ok kaj decidis, ke la nova ?iela objekto (nomata
Eriso
), kune kun
Plutono
kaj
Cereso
, apartenos al
nanoplanedoj
- 2006
:
Deklaracio de Montrealo
estas adoptita
- 2007
:
Eklezio feroa
sendependi?is de la
Dana Evangelia Luterana Eklezio
- 2009
:
Komunistoj
gajnis parlamentan balotadon en
Moldava Respubliko
- 2012
: En
Rumanio
okazis nevalida pro malalta frekvenco
referendumo
pri
demisio
de prezidento
Traian Basescu
- 2014
:
Milito
en
Donecka Baseno
: en
Donecka provinco
ribelantoj detruis 25
tankojn
de ukraina 25-a Motorigita
Brigado
- 2015
: Lan?o de la
operaciumo
Windows 10
- 2016
:
Afganio
i?is la 164-a membro de
Monda Organiza?o pri Komerco
- 2019
:
Brazilo
:
ribelo
en
malliberejo
de
Altamira
inter rivalaj brazilaj
drogaj
bandoj postlasis 62 mortintojn
- Invado de Rusio en Ukrainion
- 2022
: 156-a tago de rusa
agreso
: Pasinttage en
Donecka provinco
pereis 8 personoj, 19 estis vunditaj; pasintan tagon
Rusia armeo
konstruis apud
?ersono
pontonan
ponton
kaj en la urbo okupis
pramon
, en la provinco Ukraina Armeo detruis 4
municistokojn
; rezulte de matena terorisma atako al
Kramatorsk
, 2 privataj
domoj
estis tute detruitaj, 21 dama?itaj, 2 peronoj pereis kaj 5 estis vunditaj, kaj en atako per
grapolbomboj
al
Mikolajiv
pereis ne malpli ol 5 personoj;
Rusio
informis pri morto de ukrainaj
militkaptitoj
, en tio el
Azova regimento
, pripafitaj de ukraina flanko (?. 40 soldatoj pereis kaj 130 estis vunditaj) ? la? ?enerala
Stabo
de Ukraina Armeo la
Rusia Armeo
mem ilin pripafis por ka?i faktojn pri torturoj kaj ekzekutoj, kaj la? ukraina
spionagentejo
la
militkrimo
etis farita de
Grupo Wagner
; posttagmeze oni parte montris en
interreto
ukrainan soldaton kruele torturatan de la rusia (identigita); Ukrainio alvokis
UN
kaj
Ru?an Krucon
al tuja reago pro mortigo de
militkaptitojn
fare de
rusoj
;
- CNN
: Rusio petis, ke eksa
kolonelo
de
FSB
Vadim Krasikov, kiu estis pasintjare kondamnita pro
murdo
en
Germanio
, estu aldonita al poponita de
Usono
inter?an?o de malliberuloj;
Anglalingva Vikipedio
?an?is nomon
Odessa al Odesa
? oni elektis ukrainan
transskribon
de la urbonomo kiel gravan pa?on por
senkoloniigo
de ukrainaj
loknomoj
;
Bulgario
provizore fermas sian
konsulejon
en
Jekaterinburgo
;
Pollando
akceptis 29 vunditajn soldatojn el Ukrainio,
Latvio
kuracos 40 soldatojn kaj civilulojn;
Pentagono
: Rusio sur okupataj teritorioj de Ukrainio havas ne malpli ol 18 selektajn
koncentrejojn
, kie soldatoj kaj civiluloj estas minacataj, torturataj, kaj anka? ekzekutataj
- 2023
: Pasinttage perdoj de
rusoj
kreskis je 390 soldatoj ? de la invadkomenco ?is 245 220 personoj; la? ukraina
stabo
60 rusaj armeanoj rifuzis plenumi ordonojn apud konkerita
vila?o
Staromajorske; Ukrainio plifortigas defendon de
havenoj
; misio de
Unesko
alvenis al
Odeso
por pritaksi perdojn ka?zitajn de rusaj raketaj atakoj; 24 senpilotaj sturmaj aviadiloj ricevis ukrainaj soldatoj de specialaj fortoj en
Donecka provinco
; rezulte de rusa raketa atako al klerigejo en
Sumio
pereis unu persono kaj 5 estis vunditaj; ukraina armeo sukcese trafis fervojan ponton ligantan
?ersonan provincon
kun
Krimeo
- Mondreago: Gvidantoj de afrikaj landoj kunvenintaj en
Sankt-Peterburgo
alvoks
Putin
al refunkciigo de
prigrena
interkonsento
; "
Financial Times
": ukrainoj uzas kontra? Rusio
nord-koreajn
pafa?ojn (transprenitajn de ?ipo el "aliancita" kun Rusio lando);
Mateusz Morawiecki
: Pli ol 100
solduloj
de
Grupo Wagner
trairis direkte al
Istmo de Suwałki
;
CDU
: germana registaro devus tuj transdoni al Ukrainio
krozmisilojn
de la tipo
Taurus
? plimulto de germanaj
volontuloj
batalas en Ukrainio flanke de Rusio (27 por-rusaj kaj 12 por-ukrainaj);
- 869
:
Muhammad al-Mahdi
, iraka
dekduimamano
- 1356
:
Marteno la 1-a
, re?o de Aragono, Valencio, Sardio kaj Korsiko (m.
1410
)
- 1605
:
Simon Dach
, germana poeto, enestanta en
Germana Antologio
(m.
1659
)
- 1646
:
Johann Theile
, germana komponisto,
muzikpedagogo
kaj
kapelestro
(m.
1724
)
- 1710
:
Johann Caspar Goethe
, germana juristo (m.
1782
)
- 1756
:
Jacob Hendrik Hoeufft
, nederlanda juristo kaj poeto (m.
1843
)
- 1793
:
Jan Kollar
, slovaka poeto, sciencisto kaj ideologo de
tutslavismo
, evangelia
pastro
, propagandisto de tutslava kultura kunlaboro en scienco,
?urnalistiko
kaj
poetiko
, enestanta en
Slovaka Antologio
(m.
1852
)
- 1805
:
Alexis de Tocqueville
, franca
politika filozofo
, sociologo kaj historiisto (m.
1859
)
- 1817
:
Ivan Ajvazovskij
, rusia
mar
-pentristo de
romantikismo
(m.
1900
)
- 1841
:
Gerhard Armauer Hansen
, norvega mikrobiologo, kontribuinta al identigo de
lepro
-
bacilo
(m.
1912
)
- 1846
:
Izabel el Brazilo
, brazila imperia princino kaj liberigintino de la sklaveco en Brazilo (m.
1921
)
- 1850
:
Friedrich Stolz
, a?stra filologo kaj lingvisto (m.
1915
)
- 1854
:
Georg Kerschensteiner
, germana pedagogo
- 1860
:
Vittorio Bottego
, itala esploristo de la
Korno de Afriko
(m.
1897
)
- 1861
:
Gyula Gyomlay
, hungara klasikfilologo, lingvisto, stenografo, profesoro (m.
1942
)
- 1867
:
Berthold Oppenheim
, rabeno de
Olomouc
(m.
1942
)
- 1874
:
Max Vogeler
, germana ar?itekto (m.
1962
)
- 1876
:
Ottokar Kadi?
, hungara-kroata geologo, arkeologo,
kavernisto
,
paleontologo
, profesoro (m.
1957
)
- 1881
:
Ignacy Dygas
, pola opera kantisto (
tenoro
), pedagogo (m.
1947
)
- 1883
:
Benito Mussolini
, itala diktatoro,
Duce
, kreinto de
itala fa?ismo
, gvidanto de
Fa?isma Italio
kaj
Itala Socia Respubliko
, fondinto de
Nigra?emizuloj
, kuna?toro de
Lateranaj Traktatoj
, kunkreinto de la
Akso Berlino-Romo-Tokio
, pro interveno ?e
Hitler
savis de
morto 101 polajn profesorojn
, ekzekutita (m.
1945
)
- 1883
:
Ferenc Zipernovszky
, hungara in?eniero (m.
1957
)
- 1887
:
Rafel Israels
, nederlanda
esperantisto
, prezidanto de
blinda
organiza?o
Nosobe
(m. nekonata)
- 1887
:
Sigmund Romberg
, usona komponisto kaj pianisto (m.
1951
)
- 1889
:
Else Hirsch
, germana juda instruistino, kiu savis judajn lernantojn anta?
genocido
de germanaj nazioj, murdita (m.
1942
)
- 1889
:
Felikso Diez
, hispana filologo kaj profesoro, membro de
Lingva Komitato
, kunlaboranto de i.a. "
Literatura Mondo
", prezidanto de la "Grupo Esperantista de
Bilbao
"; membro de
Hispana Esperanto-Instituto
, honora membro de
Hispana Esperanto-Federacio
, prezidinta organizan komitaton de la 27-a
Hispana Esperanto-Kongreso
okazinta en Bilbao en 1966 (m. nekonata)
- 1893
:
Janos Bartalis
, rumania hungara poeto, bibliotekisto, kunfondinto de "
Erdelyi Helikon
" (m.
1976
)
- 1898
:
Karoly Fekete
, hungara pentristo, politika malliberulo (m.
1981
)
- 1898
:
Isidor Isaac Rabi
, usona Nobelpremiita fizikisto, iniciatinto de
CERN
(m.
1988
)
- 1898
:
Erzsebet Bencze
, hungara aktorino ludanta en trupo de
Jen? Janovics
(m.
1924
)
- 1900
:
Don Redman
, usona ?azmuzikisto kaj komponisto (m.
1964
)
- 1900
:
Eyvind Johnson
, sveda Nobelpremiita verkisto, membro de
Sveda Akademio
, enestanta en
Sveda novelaro
(m.
1976
)
- 1901
:
Istvan Kornyey
, hungara
patologo
,
kirurgo
kaj profesoro, membro de
Hungara Scienca Akademio
(m.
1988
)
- 1904
:
Dmitri Ivanenko
, ukraina fizikisto-teoriisto konkludinta, ke
atomkernoj
konsistas el
ne?tronoj
kaj
protonoj
(n.
1994
)
- 1905
:
Dag Hammarskjold
, sveda nobelo kaj politikisto,
?enerala Sekretario de la Unui?intaj Nacioj
(m.
1961
)
- 1907
:
Sandor Boldogfai Farkas
, hungara skulptisto kaj medalisto ofte ekspozicianta ?e
Venecia Bienalo
(m.
1970
)
- 1912
:
Marie Bartovska
, ?e?a esperantistino,
kunlaborantino de PIV
pri tekstil-faka
terminologio
kaj de
Esperanta Bildvortaro
, tradukistino,
Honora Membro de UEA
kaj de
?e?a Esperanto-Asocio
(m.
1999
)
- 1913
:
Ferenc K. Kiss
, rumania hungara poeto, lokhistoriisto (m.
2004
)
- 1913
:
Bela Sz?kefalvi-Nagy
, hungara matematikisto kaj profesoro (m.
1998
)
- 1916
:
Charlie Christian
, usona ?azgitaristo ludinta
elektran gitaron
(m.
1942
)
- 1921
:
Chris Marker
, franca
kinre?isoro
, fotisto, verkisto kaj dokumentisto voja?anta tra
socialismaj
landoj (m.
2012
)
- 1925
:
Mikis Theodorakis
, greka komponisto (m.
2021
)
- 1926
:
Agnes Vamos
, hungara operkantistino (
soprano
) kaj
primadono
(m.
2016
)
- 1927
:
Harry Mulisch
, nederlanda verkisto (m.
2010
)
- 1929
:
Remco Campert
, nederlanda poeto (m.
2022
)
- 1932
:
Luigi Snozzi
, svisa arkitekto (m.
2020
)
- 1934
:
Kalman Ondrejcsik
, rumania hungara filmteknikisto
- 1939
:
Zoltan Boros
, rumania hungara filmre?isoro, komponisto televidredaktoro
- 1939
:
Agota Kovats
, rumania hungara kemiistino, (kun)a?torino de pli ol 200 publika?oj
- 1941
:
Gabor Cseke
, rumania hungara ?urnalisto, poeto
- 1946
:
Dmitrij Cibulevskij
, ukraina esperantisto, historiisto de sovetia
Esperanto-movado
, traveturinta Sovetunion per
biciklo
, kunlaboranto de "
Monato
"
- 1947
:
Daniel Benk?
, hungara
liutisto
, klasika
gitaristo
kaj altlerneja instruisto (m.
2019
)
- 1948
:
Barna Bodo
, rumania hungara filozofo, politologo, politikisto, vicprezidanto de
Demokratia Unui?o de Hungaroj en Rumanio
- 1948
:
Meir Shalev
, israela verkisto (m.
2023
)
- 1950
:
Jenny Holzer
, usona artistino pri
konceptarto
kaj instala?oj ricevinta
Oran Leonon
de la
Venecia Bienalo
- 1953
:
Janos Borcsa
, rumania hungara kritikisto, libroeldonisto, redaktoro
- 1961
:
Emese Medgyesi
, rumania hungara verkistino kaj instruistino
- 1973
:
Attila Armin Kelemen
, rumania hungara ?urnalisto, entreprenisto
- 1978
:
?tefan Antoniu Neac?u
, rumana skulptisto kaj entreprenisto
- 1980
:
Szilard Sziklavari
, rumania hungara operkantisto, membro de la
?tata Hungara Operejo de Klu?o
(m.
2012
)
- 1981
:
Fernando Alonso
, hispana a?tomobilisto, ricevinta la
Premion Princo de Asturio
- 1987
:
Jena Lee
, franca kantistino kaj
kanzon
-verkistino
- 1988
:
Alexander Lee Eusebio
, sudkorea kantisto,
repisto
,
prezentisto
, poligloto
- 238
:
Pupieno
, imperiestro de
Romio
, murdita (n. ?irka?
167
)
- 238
:
Balbino
, imperiestro de Romio (unutaga), murdita (n. ?irka?
165
)
- 796
:
Offa
, anglosaksa re?o de Mercia
- 1030
:
Olavo la 2-a
, re?o de Norvegio, konata de la
Ordeno de Sankta Olavo
(n.
995
)
- 1095
:
Sankta Ladislao
, re?o de
Hungario
el
Arpad-dinastio
, sanktulo (n. ?irka?
1040
)
- 1099
:
Urbano la 2-a
, franca papo iniciatinta
krucmilitojn
kaj disvastiginta reformojn de
Gregorio la 7-a
, beatigita (n.
1042
)
- 1108
:
Filipo la 1-a
, re?o de Francio el
kapetida dinastio
(n.
1052
)
- 1191
:
Sohra?ardi
, persa filozofo kaj mistikulo, konanto de la
helena filozofio
kaj reviviganto de
zoroastrismo
, nomata
Platono
de Irano, ekzekutita, popularigata de orientalisto
Henri Corbin
(n.
1155
)
- 1507
:
Martin Behaim
, germana geografo kaj
kartografo
en la servo de portugala re?o
Johano la 2-a
(n.
1459
)
- 1573
:
John Caius
, angla kuracisto, pioniro de
anatomio
, helenisto kaj erudiciulo (n.
1510
)
- 1632
:
Samuel Ampzing
, nederlanda kalvinista teologo kaj poeto (n.
1590
)
- 1644
:
Urbano la 8-a
, papo, kies
pontifikado
okazis dum la
tridekjara milito
, malpermesinta
sklavecon
de
indianoj
en
Sudameriko
(n.
1568
)
- 1649
:
David Teniers la pli a?a
, flandra pentristo de
?enropentra?o
(n.
1582
)
- 1759
:
Kata Bethlen
, hungara verkistino, a?torino de
memora?oj
kolektinta
bibliotekon
(n.
1700
)
- 1769
:
Andreas Elias Buchner
, germana medicinisto verkinta pri fiziologio, patologio, terapioj kaj farmakologio (n.
1701
)
- 1783
:
Johann Friedrich Hirt
, germana teologo
evangelia
kaj
orientalisto
(n.
1719
)
- 1806
:
Franz Axter
, germana kuracisto kaj verkisto (n.
1772
)
- 1811
:
Georg Christoph Schmidt
, germana kuprogravuristo (n.
1740
)
- 1813
:
Jean-Andoche Junot
, granca generalo de la
Franca revolucio de 1789
?is
Napoleonaj Militoj
(n.
1771
)
- 1833
:
William Wilberforce
, angla evangelia protestanto kontra?
sklaveco
(n.
1759
)
- 1850
:
Ferenc Kerekes
, hungara
matematikisto
,
kemiisto
kaj profesoro, membro de
Hungara Scienca Akademio
(n.
1784
)
- 1856
:
Robert Schumann
, germana komponisto, pianisto kaj muzikkritikisto (n.
1810
)
- 1856
:
Karel Havli?ek Borovsky
, ?e?a ?urnalisto kaj satira poeto (n.
1821
)
- 1881
:
Hieronymus Mannsfeld
, a?stra politikisto (n.
1842
)
- 1890
:
Vincent van Gogh
, nederlanda pentristo (n.
1853
)
- 1891
:
Ishwar Chandra Vidyasagar
, bengala klerulo, edukisto, socio-reformanto kaj filantropo (n.
1820
)
- 1895
:
Floriano Peixoto
, dua
prezidanto de Brazilo
, mar?alo (n.
1839
)
- 1900
:
Umberto la 1-a
, re?o de Italio, murdita (n.
1844
)
- 1912
:
Theodor Gomperz
, a?stra klasika filologo (n.
1832
)
- 1914
:
Johann Sperl
, germana pentristo kaj
litografo
(n.
1840
)
- 1942
:
Wojciech Kossak
, pola histori-,
?eval
-, kaj
batal
-pentristo, kuna?toro de la
Panoramo pri Racławice
(n.
1856
)
- 1944
:
Frigyes Hajdu
, hungara advokato, redaktoro, tradukisto kaj literaturkritikisto, fondinto de "
Gazeto de Teme?varo
" (n.
1874
)
- 1949
:
Jozsef Koszta
, hungara pentristo, membro de
Societo Szinyei Merse Pal
(n.
1861
)
- 1963
:
Lajos Kelemen
, rumania hungara historiisto, direktoro de muzeo kaj arkivejo (n.
1877
)
- 1966
:
Johnson Aguiyi-Ironsi
, prezidento de Ni?erio, murdita (n.
1924
)
- 1973
:
Henri Charriere
, franca krimulo kaj verkisto, a?toro de la
a?tobiografia
romano
Papilio
(n.
1906
)
- 1974
:
Erich Kastner
, germana verkisto (n.
1899
)
- 1979
:
Herbert Marcuse
, germana filozofo kaj sociologo,
politika teoriisto
,
ideologo
de la studenta ribelo
Majo de 1968
, membro de
Frankfurta Skolo
(n.
1898
)
- 1981
:
Damjan Vahen
, slovena poeto, pioniro de
Esperanto-movado en Jugoslavio
(n.
1913
)
- 1982
:
Vladimir Zvorikin
, usona
radioteknikisto
kaj inventisto (n.
1889
)
- 1983
:
Luis Bunuel
, hispana re?isoro kaj superrealisma filmisto (n.
1900
)
- 1985
:
Petr Sepe?i
, ?e?a kantisto, muzika kunulo de
Iveta Barto?ova
(n.
1960
)
- 1990
:
Bruno Kreisky
, kanceliero de A?strio (n.
1911
)
- 1994
:
Dorothy Crowfoot Hodgkin
, brita Nobelpremiita kemiistino, esploranta i.a.
penicilinon
kaj
kobalaminon
(n.
1910
)
- 1998
:
Friedrich Popp
, germana skulptisto kaj korpekzerciganto de malsanuloj (n.
1905
)
- 1999
:
Anatolij Solovjanenko
, ukraina operkantisto,
popola artisto de Sovetunio
(n.
1932
)
- 2001
:
Juozas Kazlauskas
, litova
esperantisto
, a?toro de
lernolibro
, popularigata de "
Litova Stelo
", aktivulo de
Esperanto-movado
en
Panev??ys
(n.
1909
)
- 2001
:
Edward Gierek
, pola politikisto,
Unua Sekretario de Pola Unui?inta Laborista Partio
(n.
1913
)
- 2004
:
Francis Crick
, angla Nobelpremiita genetikisto kaj
molekula biologo
, malkovrinto de la
strukturo
de
DNA
-molekulo (n.
1916
)
- 2004
:
Kinga Illyes
, rumania hungara aktorino, deklamistino (n.
1940
)
- 2006
:
Janos Szasz
, rumania hungara poeto, verkisto, eseisto (n.
1927
)
- 2007
:
Michel Serrault
, franca aktoro (n.
1928
)
- 2011
:
Tibor Patassy
, hungara aktoro (n.
1925
)
- 2012
:
Chris Marker
, franca
kinre?isoro
kaj verkisto (n.
1921
)
- 2012
:
James Mellaart
, angla
arkeologo
malkovrinta
neolitikan
urbon
Catal Hoyuk
en
Turkio
(n.
1925
)
- 2014
:
Peter Kiss
, hungara politikisto, ministro kaj parlamentano (n.
1959
)
- 2016
:
Roman Dwilewicz
, pola
matematikisto
okupi?anta pri
kompleksa analitiko
,
nombroteorio
,
algebra geometrio
,
diferenciala geometrio
(n.
1949
)
- 2019
:
Tuvija Rubner
, israela german- kaj
hebrelingva
verkisto, literaturscienculo kaj tradukisto (n.
1924
)
- 2022
:
Barnabas Geczy
, hungara paleontologo, profesoro, membro de
Hungara Scienca Akademio
(n.
1925
)
La
29-a de julio
estas (la?
gregoria kalendaro
):