Fridrix fon Hayek
(
ing.
Friedrich August von Hayek
;
8 may
1899
[2]
[3]
[…]
,
Vyana
,
Avstriya-Macarıstan
[6]
?
23 mart
1992
[2]
[4]
[…]
,
Frayburq-im-Braysqau
,
Baden-Vurtemberq
[7]
[8]
) ?
Avstriya
iqtisad m?kt?binin yetirm?si olan iqtisadcı v?
siyas?tci
.
Bazar iqtisadiyyatını
XX ?srin
ortalarından etibar?n yuks?l?n sosialist h?r?katına qar?ı mudafi? etm?kl? m??hurla?mı?dır. Eyni zamanda
huquq
v?
epistemologiyaya
da on?mli xidm?tl?ri olmu?dur. 1974-cu ild?
?qtisadiyyat uzr? Nobel mukafatını
zidd du?unc?y? sahib oldu?u
Qunnar Myurdalla
bolu?du.
T?bi?t uzr? elm xadiml?rinin coxluq t??kil etdiyi bir ail?d? boyum?sin? baxmayaraq topcu zabiti olaraq i?tirak etdiyi
Birinci Dunya Muharib?sind?n
sonra
sosial elml?r?
istiqam?tl?nmi?dir. Vyana Universitetind? 1921-ci ild?
huquq
, 1923-cu ild? is?
siyasi elm
uzr? doktorluq d?r?c?sin? yuks?lmi?dir. 1924-cu ild?
AB?
-d?n geri dondukd?n sonra
sosializm?
meyll?n?rk?n Ludviq fon Misesin kitabından t?sirl?nmi? v? du?unc?sini d?yi?dirmi?dir. Bundan sonra liberal f?ls?f?ni
iqtisadiyyat
,
siyas?t
v? ba?qa sah?l?rd? u?urla mudafi? etmi?dir.
Hayek
bazar iqtisadiyyatının
f?ls?fi mudafi?cil?rind?ndi.
Avstriya
iqtisadiyyat m?kt?binin
XX ?srd?ki
?n on?mli yetirm?l?rind?ndir. M?rk?zl??dirilmi? planlamanın insanların azadlıqlarını v? t?l?bl?rini m?hdudla?dıraca?ı du?unc?sini vur?ulamı?, pluralizm v? iqtisadi subyektivizmi mudafi? etmi?dir.
Hayekin fikrinc? iqtisadi q?rar verm? haqqı ??xsiyy?tl?rd?n, onların d?y?rl?rind?n, m?qs?dl?rind?n azad deyildir v? q?rar verm? haqları informasiyaya sahib olan ??xsiyy?tl?rd? olmalıdır. R?qab?tli bir bazarda qiym?tl?r, insanların f?rqli ?mt?? v? xidm?tl?r? qoyduqları nisbi d?y?rl?ri mu?yy?nl??dirm?kd?, ??xsiyy?tl?r d? bunlara baxıb ist?k v? ehtiyaclarını ?n yax?ı ??kild? nec? qar?ılayacaqlarına v? h?tta o ist?k v? ehtiyacların n?l?r oldu?una q?rar verm?kd?dirl?r.
Hayek iqtisadiyyatdan ba?qa
informasiya
,
huquq
,
siyas?t
n?z?riyy?si,
elm f?ls?f?si
v? idrak psixologiyası kimi sah?l?rd? d? t?dqiqatlar aparmı?dır.
- 1944 ? Kol?lik yolu.
- 1945 ? Bilginin toplumda istifad?si.
- 1952 ? Hissiyat nizamı.
- 1960 ? Azadlı?ın konstitusiyası.
- 1979 ? Qanun, qanunvericilik v? azadlıq.
|
---|
1969 ? 1975
| |
---|
1976 ? 2000
| 1976 -
Milton Fridmen
• 1977 -
Bertil Ulin
,
Ceyms Mid
• 1978 -
Herbert Saymon
• 1979 -
Teodor ?ults
,
Artur Lyuis
• 1980 -
Lorens Kleyn
• 1981 -
Ceyms Tobin
• 1982 -
Corc Stiqler
• 1983 -
Cerard Debre
• 1984 -
Ricard Stoun
• 1985 -
Franko Modilyani
• 1986 -
Ceyms Byukenen
• 1987 -
Robert Solou
• 1988 -
Moris Allays
• 1989 -
Truqve Hovelmu
• 1990 -
Harri Markovits
,
Merton Miller
,
Uilyam ?arp
• 1991 -
Ronald Kouz
• 1992 -
Hari Bekker
• 1993 -
Robert Fogel
,
Duqlas Nort
• 1994 -
Con Xarsani
,
Con Ne?
,
Reynhard Zelten
• 1995 -
Robert Lukas
• 1996 -
Ceyms Mirrlis
,
Uilyam Vikri
• 1997 -
Robert Merton
,
Mayron ?oulz
• 1998 -
Amartya Sen
• 1999 -
Robert Mandell
• 2000 -
Ceyms Hekman
,
Deniel Makfadden
|
---|
2001 ? indi
| 2001 -
Corc Akerlof
,
Maykl Spens
,
Cozef Stiqlits
• 2002 -
Deniel Kaneman
,
Vernon Smit
• 2003 -
Robert ?nql
,
Kliv Qrendjer
• 2004 -
Finn Kidland
,
Edvard Preskott
• 2005 -
Robert Aumann
,
Tomas ?ellinq
• 2006 -
Edmund Felps
• 2007 -
Leonid Qurvits
,
Erik Meskin
,
Rocer Mayerson
• 2008 -
Pol Kruqman
• 2009 -
Elinor Ostrom
,
Oliver Uilyamson
• 2010 -
Piter Daymond
,
Deyl Martinsen
,
Xristofor Pisserides
• 2011 -
Tomas Sercent
,
Xristofor Sims
• 2012 -
Elvin Rot
,
Lloyd ?epli
• 2013 -
Lars Piter Hansen
,
Robert ?iller
,
Yucin Fama
• 2014 -
Jan Tirol
• 2015 -
Enqus Diton
• 2016 -
Oliver Hart
,
Benqt Holmstrom
• 2017 -
Ricard Taler
• 2018 -
Uilyam Nordhos
,
Pol Romer
• 2019 -
Abirjit Banerji
,
Ester Duflo
,
Maykl Kremer
|
---|
|
---|
Q?dim dovr
| |
---|
Orta ?srl?r
| |
---|
Erk?n muasir dovr
| |
---|
XVIII?XIX ?srl?r
| |
---|
XX?XXI ?srl?r
| |
---|
Sosial n?z?riyy?l?r
| |
---|
?laq?li
| |
---|
| |
---|
Lu??tl?r v? ensiklopediyalar
| |
---|
??c?r? v? nekropolistika
| |
---|
|