Bu sayfa Vikipedi icin bir yonergedir . Sayfanın iceri?i, uygulanması gereken bir standart olarak Vikipedistler tarafından benimsenmektedir. Ancak de?i?tirilmesi mumkundur ve sa?duyuyla ele alınması gerekmektedir. Sayfada de?i?iklik yapmadan once, bu de?i?ikliklerin Vikipedistlerden onay aldı?ına emin olun. Uygun gormedi?iniz bir madde varsa, tartı?ma sayfasında sebepleri ile acıkca belirtin.

Kısayol VP:GORU?

Vikipedi'deki bazı kullanıcılar, yonerge veya rehberlerdeki bir kuralın belirli bir duruma uygulanı? ?eklinden surekli olarak rahatsızlık duyuyor olabilirler. Bu kullanıcılar, bu kuralın veya bu kuralın toplulukca yorumlanı?ının (kendilerince) hatalı oldu?unu ispat etmek veya kuralın Vikipedistler gozundeki itibarını yok etmek icin bu kurala dayanarak bircok de?i?iklik yapma yolunu izleyebilir. Bu yontem, bazen sadece ufak bir tartı?malı de?i?iklik problemini kendi lehlerinde sonuclandırmak, bazen de toplulu?u bir yonergede de?i?iklik yapmaya zorlamak icin kullanılabilir.

Politika ve yonergeler hakkındaki sorunları gostermenin tercih edilen yolu "tartı?maktır".

Bazı kullanıcılar kendileri icin onemli olan bir konunun, haksız oldu?unu du?undukleri bir ?ekilde ele alınması nedeniyle sinirlenmi? olabilir. Bu kullanıcılar Vikipedi'deki tutarsızlıklara i?aret ederek, farklı uygulama yapılmı? di?er durumları ornek verebilir. ?u varsayımı da ileri surebilir: "Ya herkes bunu yaparsa?"

Bu tutum Vikipedi hakkında iki onemli noktayı goz ardı eder: Uygulamada Vikipedi'nin tamamen tutarlı olması mumkun de?ildir ve Vikipedi kuralları kusursuz de?ildir. Bu nedenle, uygun yollardan yaptı?ınız ba?vuru ve itirazlar sonrasında toplulu?un vardı?ı fikir birli?i sizi hala memnun etmiyorsa, yıkıcı taktiklerle sonucu de?i?tirmeye calı?maktansa fikir birli?ine saygı duymalısınız.

Bazı kullanıcılara, memnun olmadıkları ?eyleri de?i?tirmek icin, esprili yontemlerle veya sosyal normları ihlal ederek, di?er kullanıcıların tepkisini cekmek vasıtasıyla sorunlu oldu?unu du?undukleri durumu vurgulamak cazip gelebilir. Orne?in, bu katılımcı varılan kararı ba?ka meselelere, kar?ı cıktıkları politikayı kullanarak uygulamaya calı?abilir. Bu etkinlikler genellikle (yapıcı de?il) aksatıcı etkinliklerdir; yani sorunun parcası olmayan pek cok katılımcının temizlemesi veya "kanıt" oldu?u du?unulen de?i?iklikleri geri alması ihtiyacını do?urur.

Genelde, bu tip de?i?ikliklerin etkisiz ikna yontemleri oldu?unu du?unenlerce bu tip de?i?ikliklere kar?ı cıkılır. Bircok kullanıcı, durumdan habersiz okuyucuların iyi niyetli olmayan ve trolvari de?i?ikliklerden olu?an bir capraz ate?te kalması hasebiyle, bu tekniklerin zararlı olduklarını ve ansiklopedik olmadıklarını du?unur. Genel bir kural olarak, ilgili noktaların bir tartı?mada, ironi kullanılmadan veya bahane one surulmeksizin, do?rudan ifade edilmesi en do?rusudur. Saygı, uzla?ı ve fikir birli?i uyandırmak icin en do?ru yol do?rudan ifadelerdir.

Sistemi kotuye kullanmak [ kayna?ı de?i?tir ]

Sistemi kotuye kullanmak , ortak ansiklopedi olu?turma cabasına ve Vikipedi'nin amaclarına kostek olmak amacıyla kotu niyetli olarak politika ve yonergeleri kotuye kullanmak demektir. Bu tarz davranı?lar Vikipedi'yi aksatmak ve engellemek icin kullanılır. Genellikle bir politikanın kotuye kullanılması, Vikipedi sureclerinin aksatılması, politikalara acıkca kar?ı olan goru?ler icin destek olarak kullanılmaya calı?ılması ya da politikalara dayanan tutumlara acıkca saldırılar sistemi kotuye kullanmak sayılır.

Sistemi kotuye kullanmanın ornekleri (yalnızca bunlarla sınırlı de?ildir):

1. Kotu niyetli vikisavunuculu?u
2. Politika ve yonergeleri birbirlerine kar?ı kullanmak
3. Politikanın ozune kar?ı hareket ederken politikayı ?eklen savunma olarak kullanmak
4. Di?er kullanıcıların eylemlerini mantıksız ve uygunsuz gostermek icin haklarında yanlı? bir izlenim uyandırmaya calı?mak
5. Bir politikanın icinde yazılanları kendine uydu?u kadarıyla secerek kullanmak ya da bir politikayı orne?in do?rulanabilirli?i uygularken di?er bir politikayı orne?in tarafsızlı?ı tamamen goz ardı etmek
6. Politikanın ozune ters bir yorumunun yapılmasına zorlamak ya da uygulanacak standartlar hakkında toplulu?un de?il de kendi goru?lerini kabul ettirmeye calı?mak
7. Sahte fikir birli?i
8. Karar alınmasını engellemek icin tartı?maları bilincli olarak uzatmak, goru? alı?veri?ine kar?ı cıkıp kendi goru?lerinde diretmek
9. 'Sınırlarda dola?mak' (politika ihlalinin sınırlarında dola?mak ve kotu davranı?ların kanıtlanabilmesini zorla?tırmak icin hafif yollu politika ihlallerinde bulunmak)
10. Politika ve yonergeleri kotu amaclı kullanmak

Oynamak bazen politikalar ve yonergelerle, orne?in aksatıcılık ("bir konuyu izah etmek icin Vikipedi'nin i?leyi?ini sekteye u?ratmak, toplulu?u bolmek" dahil), nezaket (ısrarla yanlı? veya gayri me?ru uyarı atılması dahil), ki?isel saldırı ve iyi niyet oldu?unu varsayamamak , ortu?ebilir.

E?er uygunsuz bir niyete dair herhangi bir kanıt yoksa veya hakiki bir hata soz konusuysa, genellikle oyun oynandı?ı varsayılmaz. Bununla birlikte, e?er eylem kasti ise veya ki?ilerin farkında olmadıklarını ilan etmelerinin akli bir yolunun olmadı?ı acıksa, bu (yani oyun oynamı? olmaları) mumkundur.

Israrla konuyu anlamamak [ kayna?ı de?i?tir ]

Bazı durumlarda kotu niyetli kullanıcılar tartı?malarda guvenilirli?i olmadı?ı ispatlanan goru?lere, bakı? acılarına takılıp kalmı?, ısrarla aynı goru?u tekrar edip durmu?, di?erlerinin verdi?i bilgileri almayı reddetmi? ve kendi hatasını hicbir zaman kabul etmemi?tir. Sıklıkla da bu tarz kullanıcılar hareketlerini hatalı ifadelere dayandırarak rahatsız edici ve toplulu?un duzenini aksatıcı de?i?iklikler yapmaya ve saldırılarda bulunmaya devam ederler.

Vikipedi'nin temelinde ortak calı?ma, iyi niyet ve fikir birli?i yatmaktadır. Bir tutum artık mantık sınırlarını a?mı?sa; politika ya da yonerge acıkca belirtilmesine, tecrubeli kullanıcılar ya da hizmetliler tarafından mantıklı yorumlar ve goru?ler ortaya konmasına ra?men bile hala konuyu anlamamakta ısrar ediliyorsa bu tutum artık ne mantıklı bir tutumdur ne de politikalara uyum sa?layan bir tutumdur. Bu tutum artık kotu niyetli kullanıcı tarafından goru?lerini acıklamak icin Vikipedi'yi aksatmasına neden olan bir tutum haline gelmi? demektir.

Yanlı? bilgiler [ kayna?ı de?i?tir ]

Yanlı? bilgileri "acaba bulunacak mı" diye test etmek amacıyla lutfen Vikipedi'ye girmeye kalkı?mayın. Bu siz dahil herkes icin zaman kaybıdır.

• E?er birisi Vikipedi'nin co?unluk demokrasisi ile yonetilen bir topluluk olmasını onerir ise...
  • bunu yapın: Bu durumda Vikipedi kullanıcılarının rahatlıkla kuklalar yaratabilece?ini ve birden fazla oy verebilece?ini hatırlatın.
  • ama bunu yapmayın: Bir suru kukla yaratarak hepsi ile aynı yonde goru? belirtmeyin.
• E?er birisi size sacma gelen bir konuda bir madde acar ve topluluk silinmeye aday gosterdi?iniz bu madde hakkında sizinle aynı goru?u payla?mazsa...
  • bunu yapın: SAS sayfasında goru?leriniz acıkca belirtin, toplulu?un uyguladı?ı kurallar cercevesinde yaratılabilecek maddeleri orneklerle gosterin.
  • ama bunu yapmayın: Sırf SAS sayfasında listelenmesi icin sacmasapan bir konuda madde acmayın.
• E?er birisi onem verdi?iniz maddelerden birisini SAS sayfasına ekler ve sacma oldu?unu soylerse ve siz ondan daha sacma yuzlerce madde oldu?una inanıyorsanız...
  • bunu yapın: SAS sayfasında maddenin kalması yonundeki goru?unuzu acıkca belirtin.
  • ama bunu yapmayın: Maddenizi kurtarmak icin yuzlerce benzer maddeyi aynı gun silinmeye aday gostermeyin .
• E?er silinmeye aday gosterdi?iniz bir madde silinmediyse...
  • bunu yapın: SAS talebinizde haklı olup olmadı?ını tekrar gozden gecirin.
  • ama bunu yapmayın: Alay eder gibi aynı maddeyi seckin madde olmak icin aday gostermeyin.
• E?er birisi bir madde icinde sizin onemli saydı?ınız bir ki?i hakkındaki bolumu, onemsiz gerekcesiyle silerse...
  • bunu yapın: Maddenin tartı?ma sayfasında soz konusu ki?inin maddeye dahil olması gerekti?i yonundeki du?uncelerinizi belirtin ve maddede di?er benzer ki?iler hakkında yer alan bilgileri ornek gosterin.
  • ama bunu yapmayın: Bunlar da onemsiz diyerek madde icinde tum ki?ilerle ilgili bilgileri silmeyin.
• E?er var olan bir politikayı ya da yonergeyi de?i?tirmek istiyorsanız...
  • bunu yapın: Bir tartı?ma sayfası acın ve fikir birli?ine ula?ılması icin caba sarf edin.
  • ama bunu yapmayın: Var olan kuralın sınırlarını zorlayarak yanlı? oldu?unu kanıtlamaya calı?mayın ya da var olan kuralı silinmeye aday gostermeyin.
• E?er Birisi de?i?iklik yaparken biceme uymadıysa ve bundan rahatsız olduysanız...
  • bunu yapın: Bunu neden yaptı?ını o?renmeye calı?ın ve aksini yapmaları konusunda ikna etmeye calı?ın.
  • ama bunu yapmayın: "Uygunsuz" demenin otesinde ba?ka bir neden olmadan, kotu amaclı olmayan bir de?i?ikli?i geri almayın.
• E?er birisi bir madde icindeki katkılarınızı ozet kutucu?unda "kaynaksız" diye belirterek sildiyse ve bunda haksız oldu?unu du?unuyorsanız...
  • bunu yapın: Ekledi?iniz bilgiler icin bir kaynak bulun.
  • ama bunu yapmayın: Maddedeki tum kaynaksız iceri?i kaldırmayın ya da maddedeki di?er bilgilerin de kaynaksız oldu?unu iddia ederek de?i?ikliklerinizi geri getirmeyin.
• E?er birisi bir Vikipediste ait bir kayna?ı (kendi kitabı, ?ahsi ?nternet sitesi vs.) haksız yere bir maddeden cıkardıysa...
  • bunu yapın: O kayna?ın kullanımının "bu durumda" neden do?ru oldu?unu izah edin veya daha uygun kaynaklar ekleyin.
  • ama bunu yapmayın: Ornek olsun diye Vikipedistlerin kendilerine ait tum kaynakları maddelerden temizlemeye ba?lamayın.

Ne tur olursa olsun Vikipedi'yi aksatacak olan her turlu kotu niyetli davranı? hizmetliler tarafından engellenebilir, bu engellemeler ozellikle tekrar eden ya da oldukca ileri derecede aksamaya sebep veren durumlarda bir aya kadar cıkabilir. Bu yonergede onerilenlerin aksine hareket etmeniz halinde iyi niyetli oldu?unuzu ispatlamanız zorla?acaktır.

VP:GORU? kısayolu bu sayfaya ba?lıdır; ancak bir kullanıcının goru?unu belirtiyor olması her zaman Vikipedi'yi aksattı?ı anlamına gelmez. Genel bir kural olarak, VP:GORU? yonergesini ihlal eden kullanıcılar, be?enmedikleri kurala dikkat cekmek ve kar?ıt goru?tekileri provoke etmek icin yanlı? oldu?u kendilerince de bilinen de?i?iklikler yaparlar.