Vikipedi : De?i?iklik politikası

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

Vikipedi , herbiri masaya farklı ?eyler koyan pek cok Vikipedistin urunudur. Bu katkılar, ara?tırma becerileri, teknik uzmanlık, yazma becerisi, kucuk bilgi parcaları ya da en onemlisi yardım etme iste?i olabilir. En iyi kabul edilen maddeler bile tamamlanmı? olarak kabul edilmemelidir, cunku her yeni kullanıcı, iceri?in herhangi bir zamanda nasıl geli?tirilip iyile?tirilece?ine dair yeni bir anlayı? sunabilir.

Vikipedi'ye bilgi ekleme [ kayna?ı de?i?tir ]

Vikipedi, kabul edilmi? bilgiyi ozetler . Kural olarak, ne kadar ce?itli, kabul edilen bilgiyi kapsayabilirse o kadar iyidir. Lutfen kabul edilen bilgileri ozetleyen icerikleri cesurca ekleyin ve kaynaklı iceri?i kaldırırken ozellikle dikkatli olun. Vikipedi'deki bilgilerin do?rulanabilir olu?u ve ozgun ara?tırmalara dayanmaması Vikipedi politikasıdır. Guvenilir kaynaklara ba?vurarak iceri?in do?rulanabilir oldu?unu gosterin. Bir icerikte eksik yonler olması onun, yanıltıcı veya yanlı? olmasından daha iyi oldu?u icin, kaynaksız iceri?e itiraz edilebilir ve bu icerikler kaldırılabilir . Bu tur durumlardan kacınmak icin en iyi yontem bir maddeyi olu?tururken ya da maddelere ekleme yaparken kaynak gostermektir . (Nasıl yapaca?ınızı o?renmek icin bakınız: Vikipedi:Kaynak gosterme )

Vikipedi ba?kalarının telif haklarına saygı duyar. ?ceri?in guvenilir kaynaklar tarafından desteklenmesi gerekse de; telif hakkıyla korunan bir kaynaktan bilgi kopyalamak veya bu bilgiyi kaynak yazımına cok benzer veya cok farklı olmayan yakın ifadelerle vermekten kacının. Kayna?ı okumalı, anlamalı ve sonra ne dedi?ini kendi kelimelerinizle ifade etmelisiniz. Sıklıkla gerekli olan kısa alıntı kullanımı icin bir istisna mevcuttur; bunlar tırnak icine alınmalı, bunlara metin ici bir kaynak gosterimi e?lik etmeli ve genellikle kayna?a ve yazara atfedilmelidir. (?zinsiz sınırlı alıntıya izin veren Adil kullanım doktrinine bakın.)

Bir maddeyi iyile?tirmenin bir di?er yolu, mevcut kaynaksız icerik icin kaynak bulmaktır. Ozellikle potansiyel olarak tartı?malı ifadelerle kar?ıla?ıldı?ında kaynaklandırılmı? olması buyuk onem ta?ır. Kaynak ve alıntı eklemek icin iceri?i ekleyen ki?i olmanız gerekmez.

Vikipedi sureklili?i olan bir calı?madır: Mukemmellik gerekli de?il [ kayna?ı de?i?tir ]

Mukemmellik gerekli de?il : Vikipedi sureklili?i olan bir calı?madır. El birli?iyle de?i?iklik yapılarak, eksik veya kotu yazılmı? ilk taslakların zamanla mukemmel maddelere donu?ebilece?i anlamına gelir. Kotu yazılmı? maddeler bile geli?tirilebilir olmak ko?uluyla iyi kar?ılanır. Orne?in; biri bir maddeye konuya genel bir bakı?la ya da birkac rastgele bilgiyle ba?layabilir. Bir di?eri, madde bicemini standartla?tırmaya yardımcı olabilir ya da ek bir bilgi, rakam veya grafikle katkıda bulunabilir. Yine bir ba?kası, maddede temsil edilen goru?leri daha dengeli hale getirebilir ve mevcut icerikteki bilgileri kontrol edip kaynak eklemesi yapabilir. Bu surecin herhangi bir noktasında madde duzensiz hale gelebilir veya standartların altında yazılar icerebilir. Ancak maddelerin el birli?iyle geli?tirilebilir olması ozensiz cevirilerin kabul edilebilir oldu?u anlamına gelmez.

Ya?ayan veya yakın zamanda olmu? ki?ilere ait maddelerde tarafsızlık [ kayna?ı de?i?tir ]

“Mukemmellik aranmasa da” ya?ayan insanlardan bahseden maddelere ekstra ozen gosterilmelidir. Ya?ayan ki?iler (veya yakın zamanda olenler) hakkında tartı?malı icerik kaynaksızsa veya yeterli kayna?a sahip de?ilse (yazılanların olumsuz, olumlu, tarafsız veya sadece ?upheli olup olmadı?ına bakılmaksızın) bir veya daha fazla guvenilir kaynakla derhal do?rulanmalı ve tarafsız bir ?ekilde herhangi bir bakı? acısına gereksiz onem vermeden sunulmalı veya (do?rulanamıyorsa) tartı?ma sonucu beklenmeden derhal kaldırılmalıdır.

Sorunları duzeltmeye calı?ın [ kayna?ı de?i?tir ]

Harika Vikipedi maddeleri, editorlerin birbirini izleyen cabalarıyla olu?ur. Kusurlu iceri?i tamamen kaldırmak yerine, yapabiliyorsanız sorunları duzeltin, yapamıyorsanız etiketleri kullanın ya da bunları temizleyin.

Yukarıda acıklandı?ı gibi, Vikipedi devam eden bir calı?madır ve ilk seferde mukemmellik gerekli de?ildir. Bir maddeye eklenen bilgilerden veya fikirlerden herhangi biri "bitmi?" maddeye uygun, tarafsız ve do?rulanabilir oldu?u surece saklanmalıdır. Ote yandan ozgun ara?tırmalara da izin verilmez.

Bir maddenin yeniden yazılması veya onemli olcude de?i?tirilmesi gerekti?ini du?unuyorsanız, devam edin ve yapın , bunun yanısıra bu de?i?ikli?in neden gerekli oldu?una dair tartı?ma sayfasına bir yorum bırakmak iyi olacaktır.

Bir maddeden icerik kaldırmak yerine a?a?ıdakilerden birini uygulamayı du?unun:

  • Kaynaktaki bilgileri daha iyi ifade edebilmek ya da grameri geli?tirmek icin duzenleyin ya da farklı ?ekilde acıklayın,
  • Hata iceri?in kucuk bir bolumundeyse tamamını cıkartmak yerine o bolumu duzeltmeyi deneyin,
  • Hata bicimlendirmedeyse duzenlemeyi, kaynak eksi?i varsa kaynak eklemeyi deneyin,
  • E?er gerekliyse etiketleyin,
  • ?ceri?in geri kalanını oldu?u gibi korurken yanlı?lıkları duzeltin,
  • Birle?tirmenin , iceri?i daha alakalı mevcut bir maddeye aktarmanın veya bolup tamamen yeni bir madde olu?turmanın mantıklı olup olmadı?ını de?erlendirin,
  • Maddeyi daha dengeli hale getirmek icin mevcut bakı? acılarına farklı bir bakı? acısı ekleyin,
  • {{ Kaynak belirt }} ?ablonunu ekleyerek veya uygun olan ba?ka bir etiketi ekleyerek bilgiye kaynak isteyin,
  • Hızlıca kaynak arayıp kendiniz bir kaynak ekleyin,
  • ?ceri?i kendiniz duzeltemiyorsanız uygun temizleme etiketlerini kullanın,
  • Olu bir ba?lantıyı onarmak icin eskisinin ar?iv ba?lantısını ekleyin ya da yeni bir URL ile de?i?tirin,
  • Maddenin tamamını ba?ka bir maddeyle birle?tirip yonlendirme bırakın,
  • Vikimetin veya bicimlendirmedeki hataları duzeltin.

Bunların dı?ında, iceri?in yeni bir maddeye temel olu?turabilece?ini du?unuyorsanız ve Vikipedi'den tamamen silmek konusunda ?upheleriniz varsa silmek yerine tartı?ma sayfasına ta?ıyın. Ba?ka bir maddeyle daha ili?kili olabilece?ini du?unuyorsanız o maddenin tartı?ma sayfasına ta?ımayı da du?unebilirsiniz.

?ceri?i kaldırmayı haklı cıkartabilecek sorunlar [ kayna?ı de?i?tir ]

Ce?itli temel politikalarımızda, bir maddedeki bilgileri korumak yerine kaldırmanın "daha uygun" olabilece?i durumlar ele alınır. Vikipedi:Do?rulanabilirlik , kaynaksız ve tartı?malı iceri?i ele alır; Vikipedi:Ozgun ara?tırmalara yer vermemek ozgun ara?tırmaların kaldırılmasını ele alır; Vikipedi ne de?ildir , Vikipedi icin temelde uygun olmayan icerikleri tanımlar; ve VP:YERS?Z , belirli bakı? acılarına a?ırlık verilen iceriklerin nasıl dengelenmesi gerekti?ini ele alır. Ayrıca, bir maddede ozet bolumu haric tekrarlar minimumda tutulmalıdır.

Hakaretler, anla?ılmaz icerikler, vandalizm, telif hakkını ihlal eden icerikler ve kendisini destekleyen herhangi bir guvenilir bir kayna?ın ?imdiye kadar yayınlanmadı?ı icerikler tamamen kaldırılmalıdır.

Kaynaksız veya kotu kaynaklı iddiaların ele alınması soz konusu oldu?unda, ozellikle ya?ayan insanların biyografilerine dikkat edilmelidir. Bu tur maddeler uzerinde calı?an editorlerin, Vikipedi:Ya?ayan insanların biyografilerinde belirtilen ek kısıtlamaları bilmesi ve anlaması gerekir.

Tartı?ma ve duzenleme [ kayna?ı de?i?tir ]

Sayfaları duzenlerken ozellikle de kucuk de?i?ikliklerde, sorunların duzeltilmesinde ve tartı?ma yaratma olasılı?ının az oldu?unu du?undu?unuz de?i?ikliklerde cesur olun . De?i?iklik yapmak icin onceki yazarlara danı?ılmasına gerek yoktur. Vikipedide maddeler kimseye ait de?ildir , bu yuzden maddeyi geli?tirecek bir ?ey gorurseniz uygulayın.

Duzenlemenin tartı?ma yaratabilece?ini du?unuyorsanız, yapmadan once tartı?ma sayfasında teklif edip goru? almak daha iyi bir hareket tarzı olabilir. De?i?ikliklerde cesur olmak toplulu?un fikir birli?ine aykırı de?i?iklikler yapmayı, Tarafsız bakı? acısı ve do?rulanabilirlik gibi temel politikaları ihlal etmeyi ya da geni? caplı de?i?iklikleri oldu bittiye getirmeyi haklı cıkartmaz.

Birisi de?i?ikli?inize katılmadı?ını geri alarak veya tartı?ma sayfasında itiraz ederek belirtirse, seceneklerinizi de?erlendirip uygun ?ekilde yanıt verin. "Cesur ol, geri al, tartı? dongusu" (CGT) genellikle tartı?malı bir duzenleme geri alındı?ında kullanılır.

Yardımcı olun: acıklayın [ kayna?ı de?i?tir ]

Yardımcı olun: de?i?ikliklerinizi acıklayın . Bir maddeyi duzenledi?inizde, yaptı?ınız de?i?iklik ne kadar radikal veya tartı?malı olursa, onu acıklama ihtiyacı da o kadar buyuk olur. De?i?ikli?i neden yaptı?ınızı acıklamak icin uygun bir ozet kullanın. Daha buyuk veya daha onemli de?i?iklikler soz konusu oldu?unda, de?i?iklik ozeti size yeterli acıklama alanı sa?layamayabilir; bu durumda, maddenin tartı?ma sayfasına bir not bırakabilirsiniz. Tartı?ma sayfasındaki notların daha gorunur oldu?unu, yanlı? anla?ılmaların onune gecme ihtimallerinin daha cok oldu?unu ve de?i?iklik sava?ı yerine konu?arak anla?mayı te?vik etti?ini de unutmayın.

Buyuk de?i?iklikler konusunda dikkatli olun: bunları tartı?ın [ kayna?ı de?i?tir ]

Bir maddede buyuk bir de?i?iklik yaparken dikkatli olun. Bu tur duzenlemeleri once maddenin tartı?ma sayfasında tartı?arak de?i?iklik sava?ını onleyin. Bir kullanıcının maddeyi iyile?tirmeye dair fikri, ba?ka bir kullanıcı icin saygısızlık anlamına gelebilir. Cesur olmayı secerseniz, bir de?i?iklik sava?ından kacınmak amacıyla de?i?ikli?inizi maddenin tartı?ma sayfasında ayrıntılı olarak gerekcelendirmeye calı?ın.

Ama ? Vikipedi bir forum de?ildir [ kayna?ı de?i?tir ]

Cesurca bir de?i?iklik yapmaya da tartı?ma sayfasında de?i?iklik oncesi konu?maya da karar verseniz lutfen Vikipedinin bir tartı?ma forumu olmadı?ını unutmayın. Ki?isel fikirlerimizi ve inanclarımızı tartı?mak yerine enerjimizi maddeleri geli?tirmeye odaklamak en iyisidir. Bu, Vikipedi:Gorgu kuralları 'nda daha ayrıntılı olarak i?lenmektedir.

Yardıma ihtiyacınız varsa [ kayna?ı de?i?tir ]

Di?er kullanıcılarla bir anla?maya varmak icin yardıma ihtiyacınız varsa Vikipedi:Anla?mazlıkların giderilmesi surecleri mevcuttur.

Tartı?ma sayfalarını duzenleme [ kayna?ı de?i?tir ]

Tartı?ma sayfalarının nasıl duzenlenece?ine ili?kin bilgiler icin bakınız:

Ayrıca bakınız [ kayna?ı de?i?tir ]