Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Nale?y poda? wiarygodne ?rodła w formie przypisow bibliograficznych . Cz??? lub nawet wszystkie informacje w artykule mog? by? nieprawdziwe. Jako pozbawione ?rodeł mog? zosta? zakwestionowane i usuni?te. Sprawd? w ?rodłach: Encyklopedia PWN  • Google Books  •  Google Scholar  •  Federacja Bibliotek Cyfrowych  • BazHum  • BazTech  • RCIN  • Internet Archive ( texts / inlibrary ) Po wyeliminowaniu niedoskonało?ci nale?y usun?? szablon {{Dopracowa?}} z tego artykułu.

Wydarzenia w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

• 13 stycznia ? powstała gubernia piotrkowska .
• 7 lutego ? Lwow : powstało polskie Towarzystwo Gimnastyczne ?Sokoł” .
• 26 kwietnia ? w siedzibie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego odbył si? pierwszy pokaz obrazu Alchemik S?dziwoj Jana Matejki .
• 15 czerwca ? zało?ono Archiwum Akt Dawnych w Warszawie.
• 13 lipca ? Łod? : zainstalowano pierwsze gazowe o?wietlenie ulic i placow (elektryczne dopiero od 1908 ).
• 17 wrze?nia ? Warszawa : otwarto dwutorow? lini? kolejow? do Terespola o długo?ci 208,9 km ( Kolej Warszawsko-Terespolska ).
• 5 grudnia ? w Zułowie pod Wilnem urodził si? Jozef Piłsudski , przyszły polski działacz niepodległo?ciowy, dowodca wojskowy, polityk, Naczelnik Pa?stwa polskiego, naczelny wodz Armii Polskiej , pierwszy Marszałek Polski .
• 15 grudnia ? Jozef Piłsudski został ochrzczony w ko?ciele rzymskokatolickim w maj?tku Sorokpol przez ksi?dza Tomasza Woli?skiego.

Wydarzenia na ?wiecie [ edytuj | edytuj kod ]

• 8 stycznia ? czarnoskorzy m??czy?ni uzyskali prawa wyborcze w Dystrykcie Kolumbii .
• 11 stycznia ? Benito Juarez po raz drugi obj?ł urz?d prezydenta Meksyku .
• 8 lutego ? ustanowienie Monarchii Austro-W?gierskiej .
• 15 lutego ? w Wiedniu odbyło si? premierowe choralne wykonanie walca Nad pi?knym modrym Dunajem Johanna Straussa (syna) .
• 17 lutego :
  • przez Kanał Sueski przepłyn?ł pierwszy statek.
  • Gyula Andrassy został premierem Krolestwa W?gier .
• 1 marca ? USA : Nebraska jako 37 stan doł?czyła do Unii.
• 11 marca ? w Pary?u odbyła si? premiera opery Don Carlos Giuseppe Verdiego .
• 16 marca ? w pi?mie The Lancet Joseph Lister opisał antyseptyczne wła?ciwo?ci fenolu , co dało pocz?tek nowej epoce w chirurgii .
• 29 marca ? krolowa Wiktoria zatwierdziła Ustaw? o Ameryce Brytyjskiej tworz?c? Dominium Kanady .
• 30 marca ? Rosja sprzedała Stanom Zjednoczonym Alask? za 7 mln 200 tys. dolarow .
• Kwiecie? ? powstał I Ku Klux Klan , zało?ony przez Nathana Bedforda Forresta .
• 1 kwietnia ? Singapur został koloni? brytyjsk?.
• 3 kwietnia ? została odkryta kometa Tempel 1 .
• 8 kwietnia ? Franciszek Jozef I został koronowany na krola W?gier .
• 9 kwietnia ? Senat USA ratyfikował zakup Alaski .
• 16 kwietnia ? utworzono Zwi?zek Połnocnoniemiecki .
• 27 kwietnia ? w Pary?u odbyła si? premiera opery Romeo i Julia Charles’a Gounoda .
• 7 maja ? Alfred Nobel otrzymał brytyjski patent na wynaleziony w poprzednim roku dynamit .
• 11 maja :
  • Luksemburg uzyskał pełn? niepodległo?? (od Holandii ).
  • po?wi?cono cerkiew ?Sweta Nedelja” w Sofii .
• 6 czerwca ? w Pary?u polski emigrant Antoni Berezowski usiłował zastrzeli? przebywaj?cego we Francji cara Rosji Aleksandra II .
• 8 czerwca ? po utworzeniu Austro-W?gier cesarz Austrii Franciszek Jozef I został koronowany na krola W?gier .
• 12 czerwca ? powstała Monarchia Austro-W?gierska .
• 19 czerwca ? z wyroku trybunału wojennego rozstrzelano obalonego cesarza Meksyku Maksymiliana i generałow: Miguela Miramona oraz Tomasa Meji? ; prezydent Benito Juarez mimo wstawiennictwa m.in. Giuseppe Garibaldiego i Victora Hugo nie skorzystał z prawa łaski.
• 20 czerwca ? rozegrano pierwszy udokumentowany mecz piłkarski w Argentynie .
• 21 czerwca ? kl?ska francuskiej interwencji w Meksyku ; zwyci?stwo republikanow Benito Juareza i upadek Cesarstwa Meksyka?skiego .
• 1 lipca :
  • Konfederacja Kanady : wszedł w ?ycie akt Confederation of Canada ? rocznica tej daty obchodzona jest w Kanadzie jako ?wi?to narodowe Canada Day .
  • pod przewodnictwem Prus utworzono Zwi?zek Połnocnoniemiecki .
• 14 lipca ? Alfred Nobel po raz pierwszy zademonstrował, jak działa dynamit. Proba miała miejsce w Wielkiej Brytanii, w hrabstwie Surrey . Podczas jej trwania nikt nie został ranny ani nie uszkodzono ?adnego budynku.
• 28 sierpnia ? Stany Zjednoczone anektowały atol Midway .
• 4 wrze?nia ? zało?ono klub piłkarski Sheffield Wednesday F.C.
• 6 wrze?nia ? James Craig Watson odkrył planetoid? (94) Aurora .
• 14 wrze?nia ? ukazał si? drukiem I tom Kapitału , głownego dzieła Karola Marksa .
• 22 wrze?nia ? w Bogocie zało?ono Narodowy Uniwersytet Kolumbii .
• 28 wrze?nia ? Toronto zostało stolic? kanadyjskiej prowincji Ontario .
• 14 pa?dziernika ? w Hamburgu wydano po raz pierwszy głowne dzieło Karola Marksa Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom pierwszy .
• 18 pa?dziernika ? Alaska została oficjalnie przej?ta przez USA .
• 22 pa?dziernika ? w wyniku wybuchu bomby podło?onej przez dwoch garybaldczykow w koszarach w Rzymie zgin?ło 23 ?uawow papieskich i 4 przypadkowych przechodniow, w tym dziecko.
• 3 listopada ? oddziały Giuseppe Garibaldiego pokonane przez Francuzow pod Mantan? .
• 3 grudnia ? Emmanuel Servais został premierem Luksemburga .
• 13 grudnia ? 12 osob zgin?ło, a 120 zostało rannych (w tym wielu przechodniow) w wyniku wybuchu bomby pod murem wi?zienia Clerkenwell w Londynie , podło?onej przez irlandzkich Fenian w celu uwolnienia 2 swoich wspołtowarzyszy.
• 21 grudnia ? cesarz Austrii Franciszek Jozef zatwierdził Dezemberverfassung ( Konstytucj? grudniow? ), ktora m.in. przyznawała Galicji autonomi? .
• 25 grudnia ? bitwa pod Ypacarai : wojska argenty?sko-brazylijskie rozgromiły armi? paragwajsk? Francisco Lopeza.
• 28 grudnia ? Stany Zjednoczone anektowały wysp? Midway .

Urodzili si? [ edytuj | edytuj kod ]

• 1 stycznia ? Jeanne Lanvin , francuska projektantka mody (zm. 1946 )
• 5 stycznia ? Stanisław Puchalski , feldmarschalleutnant cesarskiej i krolewskiej Armii , komendant Legionow Polskich i generał dywizji Wojska Polskiego (zm. 1931 )
• 8 stycznia :
  • Emily Greene Balch , ameryka?ska pisarka, pacyfistka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1961 )
  • Augustyn Łosi?ski , polski duchowny katolicki, biskup kielecki (zm. 1937 )
• 15 stycznia ? Eustachy Kugler , niemiecki bonifrater, błogosławiony katolicki (zm. 1946 )
• 20 stycznia ? Alaster McDonnell , irlandzki rugbysta (zm. 1950 )
• 21 stycznia ? Maxime Weygand , francuski generał i prawicowy polityk, uczestnik I i II wojny ?wiatowej (zm. 1965 )
• 22 stycznia ? Leon Korwin-Mikucki , polski in?ynier mechanik (zm. 1920 )
• 26 stycznia ? Wojciech Szukiewicz , polski publicysta, tłumacz, działacz społeczny i emigracyjny (zm. 1944 )
• 27 stycznia ? Jan Czeraszkiewicz , łodzki krajoznawca, adwokat, nauczyciel, dyrektor najstarszej łodzkiej szkoły ?redniej, patron Łodzkiego Oddziału PTTK (zm. 1924 )
• 28 stycznia ? Antoni Le?niowski , polski chirurg (zm. 1940 )
• 31 stycznia ? Mariusz Zaruski , pionier polskiego ?eglarstwa, generał brygady, taternik, narciarz, tworca TOPR (zm. 1941 )
• 5 lutego ? Ike Weir , irlandzki bokser (zm. 1908 )
• 6 lutego ? Maria Wincencja od ?w. Doroty , meksyka?ska zakonnica, zało?ycielka Zgromadzenia Sług Naj?wi?tszej Trojcy i Ubogich, błogosławiona katolicka (zm. 1949 )
• 7 lutego - Laura Ingalls Wilder , ameryka?ska pisarka (zm. 1957 )
• 13 lutego ? Harold Mahony , irlandzki tenisista (zm. 1905 )
• 16 lutego ? John Boswell , szkocki rugbysta, prawnik i ?ołnierz (zm. 1948 )
• 21 lutego ? Edvart Christensen , norweski ?eglarz, olimpijczyk (zm. 1921 )
• 3 marca :
  • Kazimierz Horoszkiewicz , polski tytularny generał dywizji (zm. 1942 )
  • Guy Rose , ameryka?ski malarz (zm. 1925 )
• 7 marca ? Stanisław ?wiacki , polski generał brygady (zm. 1954 )
• 14 marca ? Albert Yorke , brytyjski arystokrata, polityk (zm. 1904 )
• 25 marca ? Grzegorz Chomyszyn , greckokatolicki biskup stanisławowski, m?czennik, błogosławiony (zm. 1945 )
• 4 kwietnia :
  • Wincenty Soler , hiszpa?ski augustianin rekolekta, m?czennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936 )
  • Basil Williams , brytyjski historyk (zm. 1950 )
• 6 kwietnia - Helena Unierzyska , polska malarka, rze?biarka (zm. 1932 )
• 13 kwietnia ? Leon Petra?ycki , polski prawnik, filozof, socjolog (zm. 1931 )
• 15 kwietnia ? Emil Lindh , fi?ski ?eglarz, medalista olimpijski (zm. 1937 )
• 16 kwietnia ? Wilbur Wright , ameryka?ski konstruktor samolotow i pilot (zm. 1912 )
• 18 kwietnia ? Apolonia Lizarraga od Naj?wi?tszego Sakramentu , hiszpa?ska karmelitanka miłosierdzia, m?czennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936 )
• 27 kwietnia ? Stanisław Bukowiecki , adwokat, ekonomista, publicysta, działacz polityczny i społeczny, wspołzało?yciel Zwi?zku Młodzie?y Polskiej ?Zet” (zm. 1944 )
• 1 maja ? Ernst Ziehm , niemiecki polityk, prezydent Gda?ska (zm. 1962 )
• 6 maja ? Bolesław Antoni J?drzejowski , działacz socjalistyczny (zm. 1914 )
• 7 maja ? Władysław Reymont , (wła?ciwie W. S. Rejment), pisarz, jeden z czołowych przedstawicieli nurtu realistycznego w prozie okresu Młodej Polski (zm. 1925 )
• 14 maja ? Adam Stefan Sapieha , ksi??? , kardynał , arcybiskup krakowski (zm. 1951 )
• 16 maja ? Gabriela Balicka-Iwanowska , polska botanik, posłanka na Sejm II RP (zm. 1962 )
• 21 maja ? Tomasz Janiszewski , polski lekarz (zm. 1939 )
• 4 czerwca ? Carl Gustaf Mannerheim , baron, generał, prezydent Finlandii w latach 1944 ? 46 (zm. 1951 )
• 8 czerwca :
  • Dagny Juel Przybyszewska , norweska pisarka (zm. 1901 )
  • Frank Lloyd Wright , ameryka?ski architekt (zm. 1959 )
• 20 czerwca ? Robert Sanders , brytyjski polityk (zm. 1940 )
• 8 lipca ? Kathe Kollwitz , niemiecka rze?biarka, malarka (zm. 1945 )
• 10 lipca :
  • Anna Jasi?ska , działaczka polonijna (zm. 1957 )
  • Helena , rosyjska mniszka prawosławna (zm. 1937 )
• 12 lipca :
  • Karoly Kaan , w?gierski le?nik, pionier ochrony przyrody (zm. 1940 )
  • Henry Stevenson , szkocki sportowiec (zm. 1945 )
• 15 lipca ? Jean-Baptiste Charcot , francuski ?eglarz i badacz polarny (zm. 1936 )
• 23 lipca ? Bernard z Lugar Nuevo de Fenollet , hiszpa?ski kapucyn, m?czennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936 )
• 27 lipca ? Enrique Granados , hiszpa?ski pianista i kompozytor (zm. 1916 )
• 14 sierpnia :
  • Artur Oppman (pseudonim Or-Ot), poeta, pułkownik Wojska Polskiego (zm. 1931 )
  • John Galsworthy , angielski powie?ciopisarz (zm. 1933 )
• 19 sierpnia ? George Harper , nowozelandzki rugbysta (zm. 1937 )
• 22 sierpnia ? Herbert Emery Hitchcock , ameryka?ski polityk, senator ze stanu Dakota Południowa (zm. 1958 )
• 23 sierpnia ? Marcel Schwob , francuski pisarz pochodzenia ?ydowskiego (zm. 1905 )
• 5 wrze?nia - Amy Beach , ameryka?ska pianistka, kompozytorka (zm. 1944 )
• 8 wrze?nia ? Aleksandr Parvus , rosyjski działacz socjalistyczny pochodzenia ?ydowskiego (zm. 1924 )
• 23 wrze?nia ? John Lomax , pionier muzykologii i folklorystyki w USA (zm. 1948 )
• 7 pa?dziernika ? Domenico Jorio , włoski kardynał, wysoki urz?dnik Kurii Rzymskiej (zm. 1954 )
• 16 pa?dziernika ? Hans Christiansen , norweski ?eglarz, olimpijczyk (zm. 1938 )
• 17 pa?dziernika ? Richard Budworth , angielski rugbysta, duchowny (zm. 1937 )
• 25 pa?dziernika ? gen. Jozef Dowbor-Mu?nicki , dowodca I Korpusu Polskiego w Rosji, dowodca powstania wielkopolskiego (zm. 1937 )
• 7 listopada ? Maria Skłodowska-Curie , fizyk i chemik, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla (zm. 1934 )
• 8 listopada ? Eugenia Picco , włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1921 )
• 13 listopada ? Alexander Woodrow , szkocki rugbysta (zm. 1916 )
• 15 listopada ? Władysław Studnicki , publicysta i polityk orientacji proniemieckiej (zm. 1953 )
• 20 listopada ? Gustav Giemsa , niemiecki chemik, bakteriolog (zm. 1948 )
• 1 grudnia ? Ignacy Mo?cicki , prezydent Polski w latach 1926?1939 (zm. 1946 )
• 5 grudnia ? Jozef Piłsudski , Marszałek Polski, Naczelnik Pa?stwa (zm. 1935 )
• 10 grudnia ? Lauritz Christiansen , norweski ?eglarz, medalista olimpijski (zm. 1930 )
• 11 grudnia ? Antonio Conte , włoski szablista (zm. 1953 )
• 21 grudnia ? Jan Stapi?ski , polski polityk ludowy, poseł na Sejm RP (zm. 1946 )
• 29 grudnia ? Annie Montague Alexander , ameryka?ska zoolog, paleontolog (zm. 1950 )
• 31 grudnia :
  • Paweł Dunajski , polski duchowny katolicki, działacz społeczny (zm. 1957 )
  • Karl Kowalczewski , niemiecki rze?biarz (zm. 1927 )

Zmarli [ edytuj | edytuj kod ]

• 21 stycznia ? Jan Yi Yun-il , korea?ski m?czennik, ?wi?ty katolicki (ur. 1823 )
• 30 stycznia ? K?mei , 121.cesarz Japonii (ur. 1831 )
• 5 marca ? Francesco Maria Piave , włoski librecista (ur. 1810 )
• 25 marca ? Friedlieb Ferdinand Runge , niemiecki chemik analityk , odkrywca kofeiny w kawie (ur. 1795 )
• 13 kwietnia ? Jean Bernard Rousseau , francuski lasalianin, misjonarz, błogosławiony katolicki (ur. 1797 )
• 25 maja ? Wilhelm von Kugelgen , niemiecki malarz i pisarz (ur. 1802 )
• 6 czerwca ? Matylda Habsburg , arcyksi??niczka austriacka, ksi??niczka ?l?ska Cieszy?skiego (ur. 1849 )
• 19 czerwca
  • Maksymilian I , cesarz Meksyku (ur. 1832 )
  • Miguel Miramon , meksyka?ski prezydent (ur. 1832 )
• 31 lipca ? Alfonsa Maria Eppinger , francuska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1814 )
• 25 sierpnia ? Michael Faraday , brytyjski naukowiec, chemik i fizyk (ur. 1791 )
• 4 pa?dziernika ? Franciszek Ksawery Seelos , niemiecki redemptorysta, błogosławiony katolicki (ur. 1819 )
• 6 pa?dziernika ? Rafał Credo , polski malarz, franciszkanin (ur. 1830 )
• 23 pa?dziernika ? Franz Bopp , niemiecki j?zykoznawca (ur. 1791 )
• 31 pa?dziernika ? William Parsons , irlandzki astronom, konstruktor teleskopow, odkrywca wielu galaktyk (ur. 1800 )
• 13 grudnia ? Artur Grottger , polski malarz (ur. 1837 )

?wi?ta ruchome [ edytuj | edytuj kod ]

• Tłusty czwartek : 28 lutego
• Ostatki : 5 marca
• Popielec : 6 marca
• Niedziela Palmowa : 14 kwietnia
• Wielki Czwartek : 18 kwietnia
• Wielki Pi?tek : 19 kwietnia
• Wielka Sobota : 20 kwietnia
• Wielkanoc : 21 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny : 22 kwietnia
• Wniebowst?pienie Pa?skie : 30 maja
• Zesłanie Ducha ?wi?tego : 9 czerwca
• Bo?e Ciało : 20 czerwca

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz multimedia zwi?zane z tematem: 1867

• 1867 w literaturze
• 1867 w muzyce
• 1867 w sztuce