Maksymilian I

Herb Cesarstwa Meksyku 1864-67
Cesarz Meksyku
Okres	od 1864 do 1867
Poprzednik	republika
Nast?pca	republika
Dane biograficzne
Dynastia	habsburgsko-lotary?ska
Data i miejsce urodzenia	6 lipca 1832 Pałac Schonbrunn
Data i miejsce ?mierci	19 czerwca 1867 w Cerro de las Campanas ( Queretaro )
Przyczyna ?mierci	rozstrzelanie
Ojciec	Franciszek Karol Habsburg
Matka	Zofia Wittelsbach
Rodze?stwo	Franciszek Jozef Karol Ludwik Maria Anna Ludwik Wiktor
?ona	Maria Charlotta Koburg
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Maksymilian I , wła?c. Ferdinand Maximilian Joseph Maria von Osterreich , hiszp. Maximiliano I de Mexico, Fernando Maximiliano Jose de Habsburgo-Lorena (ur. 6 lipca 1832 w Wiedniu , zm. 19 czerwca 1867 na wzgorzu Cerro de las Campanas w mie?cie Queretaro ) ? arcyksi??? austriacki, wicekrol lombardzko-wenecki w latach 1857-1859, cesarz meksyka?ski w latach 1864-1867, brat Franciszka Jozefa I , był wolnomularzem ^[1] .

Wczesny okres [ edytuj | edytuj kod ]

Interesował si? sztuk? oraz naukami ?cisłymi (szczegolnie botanik?). Kształcił si? jako oficer marynarki wojennej. Miał du?e zasługi w utworzeniu portu wojennego w Trie?cie i w zwyci?stwach w wojnie austriacko-włoskiej razem z admirałem Wilhelmem von Tegetthoffem . Był uznawany za liberała. W lutym 1857 obj?ł stanowisko wicekrola Krolestwa Lombardzko-Weneckiego .

27 lipca 1857 w Brukseli po?lubił ksi??niczk? belgijsk? ? Mari? Charlott? Koburg (cork? Leopolda I ? krola Belgow i Ludwiki Marii Orlea?skiej ). Mał?e?stwo mieszkało w Mediolanie do 1859, kiedy Franciszek Jozef pozbawił Maksymiliana stanowiska wicekrola, co było spowodowane liberaln? polityk?, jak? prowadził arcyksi???. Krotko po tej dymisji Austria utraciła kontrol? nad swoimi posiadło?ciami we Włoszech . Wtedy te? Maksymilian zrezygnował z funkcji politycznych i osiedlił si? w nowej posiadło?ci w Miramare .

Cesarz Meksyku [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Cesarstwo Meksyku (1864?1867) .

W 1859 meksyka?scy monarchi?ci zaproponowali mu tron Meksyku . Najpierw Maksymilian odrzucił t? propozycj?, bo postanowił zaspokoi? swoje marzenia o odkrywaniu nowych gatunkow ro?lin w Brazylii jako botanik . Jednak po francuskiej interwencji w Meksyku pod naciskiem Napoleona III i po zdobyciu przez gen. Elie-Frederica Foreya miasta Meksyk Maksymilian zgodził si? na francuskie propozycje i przyj?ł koron? w 1863. Przekonało go do tego tak?e przeprowadzenie przez Francuzow plebiscytu odno?nie powołania cesarstwa, w ktorym rzekomo Meksykanie opowiedzieli si? za jego ogłoszeniem (w rzeczywisto?ci plebiscyt został przeprowadzony pod kontrol? francuskich wojsk okupacyjnych). Decyzja ta spowodowała tak?e utrat? wszystkich tytułow i praw ksi???cych jakie przysługiwały mu w Austrii , o czym poinformowano go dopiero przed wyjazdem.

Maksymilian wyl?dował w Veracruz 28 maja 1864, ale od samego pocz?tku jego ekspedycja napotykała same trudno?ci. Wyst?pili bowiem przeciw niemu meksyka?scy liberałowie razem z legalnie wybranym prezydentem Benito Juarezem . Od tego momentu zacz?ła si? bezwzgl?dna wojna pomi?dzy francuskimi oddziałami ekspedycyjnymi a republikanami.

Cesarz i cesarzowa zamieszkali w pałacu Chapultepec ^[2] . Jako ?e Maksymilian i Charlotta nie mieli dzieci, postanowili adoptowa? Agustina de Iturbide y Green i jego kuzyna Salvadora de Iturbide y de Marzan, wnukow poprzedniego cesarza Meksyku Augustyna . Młodemu Agustinowi nadali tytuł: ?Jego wysoko??, ksi??? Iturbide” i zamierzali uczyni? swoim dziedzicem.

Maksymilian naraził si? swoim konserwatywnym sprzymierze?com, w tym i nuncjuszowi , wprowadzaj?c wi?kszo?? postulatow, o ktore toczona była walka z liberałami , czyli: tolerancj? religijn? , upa?stwowienie dobr ziemskich nale??cych do Ko?cioła rzymskokatolickiego , sekularyzacj? cmentarzy. Kolejno zaaprobował wszystkie ustawy i dekrety liberalne z lat 1855-1860 podtrzymuj?c liberalne reformy ^[3] , ktore wprowadził Juarez, a jemu samemu zaoferował amnesti?, je?eli poprzysi?gnie mu wierno??. Juarez odmowił. Wobec tego cesarz polecił, aby wszyscy schwytani wspołpracownicy Juareza byli rozstrzeliwani. Nie poprawiło to sytuacji, a jedynie wzmogło zaciekło?? z jak? obie strony walczyły.

Gdy w Stanach Zjednoczonych dobiegła ko?ca wojna secesyjna , armia republika?ska zacz?ła uzyskiwa? stamt?d zaopatrzenie. W 1866 Napoleon III Bonaparte wycofał swoje wojska z Meksyku w obliczu wzrastaj?cego oporu Meksykanow i gro?by ameryka?skiej interwencji. Charlotta odbyła podro? do Europy, szukaj?c poparcia dla swojego m??a w Pary?u i w Wiedniu oraz u papie?a w Rzymie. Jednak proby te zawiodły i doprowadziły j? do choroby umysłowej, a ona sama nigdy nie wrociła do Meksyku.

Egzekucja [ edytuj | edytuj kod ]

Mimo ?e Maksymilianowi doradzano, ?eby uciekał z przybranej ojczyzny, on postanowił trwa? tam bez wzgl?du na stale pogarszaj?c? si? sytuacj?. W czasie wycofywania si? do Queretaro został obl??ony na kilka tygodni, a 11 maja 1867 podj?ł prob? ucieczki poprzez linie wroga. Został jednak schwytany. Mimo protestow opinii publicznej na całym ?wiecie (ujmowali si? za nim liczni monarchowie europejscy, m.in. cesarz Franciszek Jozef przywrocił mu prawa dynastyczne w Austrii, licz?c, ?e ocali to brata przed ?mierci?, protestował tak?e Victor Hugo ^[4] i Giuseppe Garibaldi ) s?d wojskowy skazał go na ?mier?. Razem z generałami Miguelem Miramonem i Tomasem Meji? ^[5] zgin?ł rozstrzelany. Jego ciało zostało wysłane statkiem do rodzinnej Austrii i pochowane w Krypcie Cesarskiej Ko?cioła Kapucynow w Wiedniu ^[4] .

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Lista niepełna ^[6]

• Wielki Mistrz Orderu Orła Meksyka?skiego
• Wielki Mistrz Orderu Guadalupe
• Wielki Mistrz Orderu ?wi?tego Karola (dla kobiet)
• Br?zowa Odznaka Zasługi Wojskowej (Meksyk, 1867)
• Order Złotego Runa (Austria, 1852)
• Order ?wi?tego Andrzeja (Rosja)
• Order ?wi?tego Aleksandra Newskiego (Rosja)
• Order Orła Białego (Rosja)
• Order ?wi?tej Anny I klasy (Rosja)
• Order ?wi?tego Stanisława I klasy
• Order Orła Czarnego (Prusy, 1852)
• Order Słonia (Dania, 1866) ^[7]
• Order Orła Czarnego z ła?cuchem (Prusy, 1866)
• Order ?wi?tego Huberta (Bawaria)
• Order Korony Rucianej (Saksonia)
• Order ?wi?tego Jerzego (Hanower, 1856)
• Order ?wi?tego Januarego (Sycylia)
• Order Wierno?ci (Badenia)
• Order Serafinow (Szwecja, 1865)
• Krzy? Wielki Orderu Zasługi Filipa Wspaniałomy?lnego (Hesja)
• Krzy? Wielki Orderu Henryka Lwa (Brunszwik)
• Krzy? Wielki Orderu Orła Czerwonego (Prusy, 1852)
• Krzy? Wielki Orderu Wie?y i Miecza (Portugalia, 1852)
• Krzy? Wielki Orderu Gwelfow (Hanower, 1956)
• Krzy? Wielki Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia, 1956)
• Krzy? Wielki Orderu ?wi?tego Stefana (W?gry, 1857)
• Krzy? Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja)
• Krzy? Wielki Orderu ?wi?tego Ferdynanda (Sycylia)
• Krzy? Wielki Orderu Leopolda z Mieczami (Belgia, 1857)
• Krzy? Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja)
• Krzy? Wielki Orderu ?wi?tego Jozefa (Toskania)
• Krzy? Wielki Orderu Krzy?a Południa (Brazylia)
• Krzy? Wielki Orderu Malta?skiego (SMOM)
• Order Annuncjaty (Włochy, 1965) ^[8]

Genealogia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Stanisław Grodziski, Franciszek Jozef I , Wrocław 1983.
• Brigitte Hamann, Cesarzowa El?bieta , Warszawa 1999.
• Piotr Korczy?ski: Wojownicy, ?ołnierze i ?mier? nie zawsze pełna chwały . Krakow: Cztery Strony, 2015. ISBN  978-83-65137-02-9 .