Republique d'Haiti (frz.) Repiblik d Ayiti (kreol.) Republik Haiti
Wahlspruch: L'Union Fait La Force (frz. ?Ainigkait git Sterki“)
Amtsspraach	Franzosisch , Haitiisch
Hauptstadt	Port-au-Prince
Staatsoberhaupt	Edgard Leblanc Fils
Regierigschef	Fritz Belizaire
Flachi	27.750 km²
Iiwohnerzahl	11.470.261 (Quelle: CIA 2023)
Bevolkerigsdichti	413 Iiwohner pro km²
Brutto­inlands­produkt pro Iiwohner	2.125 US-$ (2023)
Wahrig	1 Gourde = 100 Centimes
Unabhangigkeit	1. Janner 1804 vu Frankryych , 1825 anerkannt, 1863 vu dr USA
Nationalhimne	La Dessalinienne
Zitzone	UTC -5 (kai Summerzyt )
Kfz-Kennzeiche	RH
Internet-TLD	.ht
Vorwahl	+509

Haiti ( haitianisch Ayiti , frz. Haiti isch Inselstaat, wu uf dr Insle Hispaniola in dr Große Antille lyt. Ar umfasst dr weschtli Dail vu dare Karibikinsle, dr Oschtdail nimmt di Dominikanisch Republik yy.

Dr Landesname chunnt us dr Sproch vu dr Taino, dr Uryywohner vu Hispaniola, un bedytet ?bargig Land“. Di hitige rund 9 Millione Yywohner vu Haiti sin zem gereschte Dail afrikanischer Abstammig. Hauptstadt vum Land isch Port-au-Prince . Haiti isch emol dr ryychscht Staat vu Latyynamerika gsii. S isch aber mittlerwyyli s ainzig Land vum amerikanische Doppelkontinent, wu zue dr am wenigschte entwicklete Lander zellt wird. Zue dr schwache Wirtschaft chunnt e instabili bolitischi Lag mit e Huffe Uurueje, wage dam sin im letschten Johrzehnt iber drei Millione Haitianer uusgwanderet.

Geografii [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

D Nochbere vu Haiti sin u. a. d Turks- un Caicosinsle , di Dominikanisch Republik, Jamaika , Kuba un d Bahamas . S Staatsgebiet het d Form vun eme ?U“, wu no Weschte ufgoht. S wir dur zwoo langi Halbinsle bildet. Doderzwische lyt dr Golfe de la Gonave, am eschtligen And vun em d Hauptstadt Port-au-Prince.

Dr hegscht Barg isch Morne de la Selle mit ere Hechi vu 2.680  m . Ar lyt im Sidoschte vum Land in dr Sierra de Bahoruco in dr Nechi vu dr Granze zue dr Dominikanische Republik, wu s noo mee Gebirg het. Mit sallere dailt Haiti e 388 km langi landbundeni Granze. In dr Landesmitti gehnd Barg bis uf 1500?1800 Meter iber em Meeresspiegel, im Massif du Sud uf dr Tiburon-Halbinsle, wu wyt gege Jamaika fiiriragt bi s rund 2.400  m . Naben em Weschte vu Hispaniola umfasst Haiti au vorglagereti Insle wie d Ile de la Tortue un d Ile de la Gonave.

Haiti lyt im Beraich vu dr tropische Wirbelstirm (Hurrikan). Zletscht het dr Hurrikan Jeanne im Septamber 2004 groß Schade aagrichtet in dr Gegnig um d Stadt Gonaives. Doderby isch s z Haiti zue rund 3000 Dodesopfer chuu. Bsundersch schlimm het s dr Staat im Augschte un Septamber 2008 droffe, wu vier Wirbelostirm nochenander großi Zersterige dur Starkwind un Starkrage aagrichtet han. Dur d Uuswirkige vum Tropesturm Fay, em Hurrikan Gustav, em Tropesturm Hanna un em Hurrikan Ike sin z Haiti insgsamt rund 800 Persone um s Labe chuu un Dosuerti vu Bewohner sin no diefer in s Eland gheit.

Geologisch lyt d Insle Hispaniola iber dr Granze zwische dr Karibische un dr Nordamerikanische Blatte. Wag dare Verwarfig chunnt s svylmol zue seismische Aktivitete. In dr Johr 1751, 1842, 1860 un zletscht 2010 isch Haiti vu schware Ardbidem droffe wore.

Dur Bodeerosion isch s fruchtbar Land syt dr Bsidlig anne 1492 uf fascht 50 % gschrumpflet. Dr Ragewald isch scho 1990 zue 98 % abgholzt gsi. In dr Landreform aafangs 19. Johrhundert han Burefamilie je 15 ha Ackerland iberchuu. D Noochuu vu dane Landerbe han s Land aber in all chlaineri Stickli ufdailt. Anne 1971 het e Buurefamilie im Durschnitt nume no 1,5 ha Land ghaa. Go iberlabe het s Land mieße ibernutzt ware. D Folg dodervu ische starki Erosion gsi un dr Bode isch in wenige Johr uufruchtbar gsii. Di verarmte Noochuu han derno gacheri Flechine urbar gmacht. Daa Bode wierd in e baar Johr au zerstert syy. Derzue git s vor allem syt 1981 im Ramme vum USAID-Programm allmee Flechine, wu nume Kaffee un Mago fir dr Export aabflanzt ware. ^[1] In dr Folg sin Masse vu verarmte Mansche vum Land uf Port-au-Prince zoge. Im ganze Land het dr Verluscht an landwirtschaftlige Flechine fir dr aige Verbruuch zuen ere soziale Destabilisierig vum Land gfiert.

Klima [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

S Klima vu Haiti isch tropisch un wage dam vu sterkere Temperaturunterschid unter em Dag wie unter em Johr bregt, namli rund 30 °C am Dag un rund 20 °C in znaacht. D Niderschleg lige im Großdail vu Haitis bi rund 1300 mm, im Nordweschten, wu s nume im Summer ragnet, bi rund 500 mm. Sunscht git s Haiti zwoo Hauptragezyte, namli vu April bis Mai un vu Septamber bis Oktober. Dur d Nechi zum warme Golfstrom isch d Wassertemperatur zmaischt uf eme konschtante Nivoo vu 25 °C.

Flora un Fauna [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Wel Hispaniola scho syt ere lange Zyt vum amerikanische Feschtland drannt isch, het sich uf dr Insle ne relativ großi Aazahl vu Dier- und Pflanzenarte uuabhangig vum Feschtland chenne entwickle. Vu dr rund 5000 Bflanzenarte, wu z Haiti vorchemme, sin villicht 35 Brozant endemisch, des haißt si chemme nume do vor. Dur d Yyfierig vu Nutzdierere un Kulturfolger dur d Kolonisatore isch d Vilfalt vu dr endemische Arten aber allmee yygschrankt wore, wage dam han nume zwoo vu dr 28 Suugerarte, wu s dert ursprungli gee het, iberlabt han. Derzue wird d Vilfalt vu Flora un Fauna dur d Erosion un d Ibernutzig vu dr Bede gfehrdet. ^[2]

Bevelkerig [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Demografii [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Haiti wird nume ne arg chlaine Dail vu dr Geburte un Dodesfall amtli regischtriert. Wage dam gehn alli Zahle zruck uf Schetzigen un Projektione. Die Zahle sin wage dam seli uusicher.

D Labeserwartig lyt bi im Schnitt 61,38 Johr (2010) un s mittler Alter vu dr Bevelkerig bi 20,5 Johr (2010). D Chinderstarbligkait lyt 2010 bi 5,8 % un s durschnittli jehrli Bevelkerigswagstum bedrait 1,84 % (2010). Di zammegfasst Fruchtbarkaitsziffer isch 2010 bi 3.72 Chinder pro Frau glage. ^[3]

Di haitianisch Bevelkerung dailt sich uf in 95 % Schwarzi, 4,9 % Mulatte un 0,1 % Wyssi. Anderi Zahle gan 60?80 % Schwarzi, 15?35 % Mulatte un bis zue 5 % Wyssi aa.

33 % vu dr Haitianer laben in Stedt. Di greschte Stedt sin (Berachnig fir 2008): Port-au-Prince 1.368.075 Yywohner, Carrefour 503.954 Yywohner, Delmas 445.236 Yywohner, Cap-Haitien 145.709 Yywohner un Petionville 122.677 Yywohner. S Balligszantrum Port-au-Prince wird mit 2.411.407 Manschen im Johr 2008 gschetzt.

Sproche [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Di boode Hauptsproche vu Haiti sin Haitianisch un Franzesisch . Letschteres het v. a. as Zwoot- un Bildigssproch e greßeri Bedytig. Haiti isch dodermit dr ainzig uuabhangig franzesischsprochig Staat z Latynamerika. En uuschließlig religiesi Bedytig het d Sproch Langaj (au Langay oder Haitian Voodoo Culture Language ). D Sproche vu dr indigene Bevelkerig sin uusgstorbe.

Religione [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Haiti isch di remisch-katholisch Chilche d Staatschilche. Gnaui Zahle zue dr Religionszuegherigkait sin aber (no US-amerikanische Aagabe vu 2009 ^{[4] [3]} ) nit verfiegbar; s wird gschetzt, ass rund 80 Brozant vu dr Burger vu Haiti remisch-katholisch sin, dr Rascht ghert verschidene proteschtantische Konfessione aa, vor allem dr Bapstischte (rund 10 Brozant) un Adventischte (rund 4 Brozant); dergege git s schnys nume wenig Aagherigi vu nit-chrischtlige Konfessione. Nume wenig Ly<t gan e Zuegherigkait zum Voodoo-Kult aa, wu syy Ursprung z Weschtafrika het, vil Yywohner, wu sich zum Chrischtetum bekanne, dien aber glyychzytig Voodoo- oder anderi spiritistischi Ritual braktiziere ? insgsamt wohl rund 75 Brozant vu dr Bevelkerig ^{[5] [6] [7] [8]} , zmaischt Schwarzi un Mulatte. Voodoo het em Bresidant Francois Duvalier as Aalass dient, gege Mulatte vorzgoh. Syt 2009 wird s vu dr Beherden as religiesi Praxis anerkannt, het aber nit di volle Racht vun ere Religion iberchuu. ^[4]

Gschicht [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

In dr Johrzehnt no dr Entdeckig vu dr Insle Hispaniola dur dr Christoph Kolumbus anne 1492 isch di indigen Urbevelkerig vu dare Insle, d Arawak (au Taino gnannt), fascht vollstandig uusgrottet wore. Im spote 17. Johrhundert isch si schließli dur afrikanischi Sklave widerbevelkeret wore, wu uf dr Zuckerplantasche yygsetzt wore sin.

Anne 1697 het Spanie s weschtli Drittel vu dr Insle, wu vu dert ab Saint-Domingue gnannt woren isch, an Frankryych abdratte. Des Biet isch im 18. Johrhundert zue dr ryychschte Kolonii vum franzesische Kolonialryych wore. Am 22. Augschte 1791 isch unter dr Fierig vum Dutty Boukman un em Georges Biassou zuen eme Sklavenufstand chuu, wu sich zuen eme bluetige Chrieg jede gege jede entwicklet het: Europaer han gege Afrikaner kampft, kreolischi Bflanzer gege chenigsdreiji Franzose, republikanischi franzesischi Druppe geg d Anglander un Spanier, wu interveniert han. D Ex-Sklave (?Afrikaner”) han sich am And duregsetzt. Salbscht e Armee, wu vum Napoleon gege dr Nationalheld vu Haiti, dr Toussaint L’Ouverture gschickt woren isch, isch am And gschlaa wore. Saint-Domingue het am 1. Janner 1804 unter em Name Haiti syy Uuabhangigkait vu Frankryych verchindet, syy Fierer Dessalines het sich noch em Vorbild vum Napoleon zum Chaiser erklert un het bis zue syym gwaltsame Dod 1806 regiert.

Haiti, di erscht uuabhangig Republik vu Schwarzen un Mulatten, het sich fir d Abschaffig vu dr Sklaverei engaschiert un het au Venezuela , Peru un Kolumbie unterstitzt bi ihrem Uuabhangigkeitskampf unter Revolutionsfierer wie em Bolivar un em Miranda. Unter em Bresidant Boyer, wu s syt 1806 in e mulattischi Sid-Republik un e schwarz Nord-Chenigryych dailt Land 1820 widerveraint gha het, het Haiti 1822 no dr Bsatzig vum eschtlige Dail vu dr Insle, dr spetere Dominikanische Republik , wu no zue Spanie ghert het, au dert d Sklaverei abgschafft.

Frankryych het as Gegelaischtig fir d Anerchannig vu dr Uuabhangigkait vu Haiti anne 1825 Entschadigunge fir di ehmolige Plantaschebsitzer verlangt. Vil Johrzenht het Haiti an Frankryych zahlt, insgsamt 90 Millione Gold-Franc. Zyterhar isch Haiti zum ermschte Land vu dr weschtlige Hemisphare wore. Bal no dr Uuabhangigkait sin d Großplantasche unter dr Bevelkerig ufdailt wore, dr Export vu Agrargieter isch doderur zammebroche. E baar Versuech, d Produktivitet vu dr Landwirtschaft z lupfe (dr erscht Versuech isch dr Code Rural vu 1826 gsi), sin an dr Agrarstruktur us chlainen un chlainschte Parzelle gschaiteret. Ainewag het s Land as Exporteer vu Kaffee, Kakao, Hyt un Blauholz gulte. ^[9]

Haiti het di maischt Zyt in syyre Gschicht unter Gwaltherrscher un Kleptokrate glitte. Elai zwee vu syyne Herrscher ? dr Fausti Soulouque, au Faustin I., un dr Jean-Jacques Dessalines, au Jakob I. bzw. Jacques I. ? han sich zue verschidene Zyte zum Chaiser erklert. Anne 1902 het s e Zwischefall gee, wu s zue eme Seegfacht zwischen eme haitianische un eme dytsche Kanoneboot chuu (Markomannia-Zwischefall). Vu 1915 bis 1934 isch s Land vu dr Vereinigten Staate bsetzt gsi. D US-Truppen sin aber in dr Johr derno im Ramme vu dr Good Neighbour Policy abzoge wore.

S het Aastrangige gee, d Infrastruktur ? speziall s Bildigssyschtem ? z verbessere, aber die Reforme, wu d Bryych un d Draditione vu Haiti nit berucksichtigt gha han, sin nit garn gsahne wore un sin au nit erfolgryych gsii. Ab 1957 isch s em ehmolige Landdoktor Francois ?Papa Doc“ Duvalier glunge, d Macht an sich z rysse. Ar het sich 1964 zum Diktator yygsetzt un isch dur d Tontons Macoutes bekannt wore, ere Freiwilligedruppe, wu Elemant vun ere Ghaimbolizei un ere Schlegerdruppe in sich veraint gha het. D Machtergryffig vum Papa Doc isch vu dr USA gferderet wore, wel die gferchtet gha han, Haiti chennt kommunistisch ware. Em ?Papa Doc“ syy Suhn Jean-Claude ?Baby Doc“ Duvalier isch em anne 1971 im Alter vu 19 Johr in dr Regierig gfolgt. 1986 isch dr ?Baby Doc“ us em Land verdribe wore.

No dr Verfassigsreform vu 1987 het s Militer butscht, unterstitzt dur di ryych Oberschicht, un het regiert bis zue dr Wahle 1990, wu dr katholisch Armebrieschter Jean-Bertrand Aristide mit ere riisgie Meehait (67,48 % vu dr Stimme) zum Bresidant gwehlt woren isch. Syy Gegner han em Klassekampf vorgworfe, ar salber het sich dr Befreijigstheologii zuegrachnet. Scho 1991 isch er vum Brigadegeneral Raoul Cedras wider us em Amt butscht wore. S Reschiim het sich aafangs erfolgryych um d Unterstitzig dur d USA bemiet. ^{[10] [11]} Au unter em Druck vu dr Organistation vu dr Amerikanische Staate han sich d USA aber 1994 zue dr militerische Intervention Operation Uphold Democracy entschide un han dr Aristide in syy Amt zruckchehre loo, sin han aber d Bedingig gstellt, ass er sich ab jetz mit dr Waltbak un em Internationale Wahrigsfond abstimmt, an d Regle vu dr Martwirtschaft haltet un e Dail vu syyne Racht an s Barlemant abgit. ^{[12] [13]} Anne 1996 het dr Aristide verfassigsgmaß no Ablauf vu aire Amtszyt s Amt an syy Kamrad Rene Preval abgee. S UNO-Mandat, wu Haiti syt 1995 drunter gstanden isch, isch 1997 wider uusglofe.

Im Janner 1999 het s dr dr Bresidant Preval versuumt gha, d Mandat vu dr Barlementarier z verlengere. Derzue sin au d Amtszyte vu lokale Regierigsverdratter z And gange. Des het derzue gfiert, ass es bis zum dritte Quartal 2000 z Haiti braktisch kaini gwehlte Amtsinhaber meh gee het un dr Bresidant per Dekret regiert gha het. In dr erschte Helfti vum Johr 2000 han zerscht Kommunal- un Barlemantswahle stattgfunde, d Wahlbedailigung isch uf 60 Brozant gschetzt wore. Doderby isch no dr Yyschetzig vu Amnesty International ^[14] un vum Okumenische Rot vu dr Chilche ^[15] zue Yyschichterige un zue Gwalt bis zum Mord an Kandidate vu bode Syte un zue umstrittene Entschaidige bis zue Wahlfelschige bi dr Wartig un Uuszellig vu dr Stimme dur d Regierig. No dr Yyschetzig vu Wahlbeobachter isch d Regierig uf rund 60 % vu dr Stimme chuu, si het sich aber fascht alli Barlemantsmandat verschafft. D Opposition het derno ne wytgangige Boykott vu dr negschte Bresidantewahle bewirkt, wu dr Aristide wage dam im Novamber 2000 mit iber 91 Brozant vu dr Stimme gwunne het. ^{[16] [17]} Noch em Amtsaadritt 2001 isch syyre Regierig au no Misswirtschaft un Korruption vorgworfe wore. S isch landeswyt allmee zue Widerstand chuu, vor allem vu Aahanger vum ehmolige Diktator Duvalier unter Yyschluss vu Dodesschwadrone, wu fir dr Duvalier kampft han. Dr Aristide het derno versuecht, syy Aahanger z mobilisiere, unter anderem di gwalttetige ?Chimeres“ vu dr linke Bardei ?Fanmi Lavalas“ (FL). Dur die burgerchriegsahnlige Zuestand isch schließli di innerstaatlig Ornig zammebroche ^[18] . Im Februar 2004 isch s mit dr Billigung dur dr UN-Sicherhaitsrot ^[19] zuen ere militerische Intervention chuu, wu Chile , Frankryych , Kanada un d USA ^[20] mit Druppen in s Land yymarschiert sin. Dr Aristide het s Land verloo ? no Darstellig vu dr Opposition, dr USA un vu Frankryych freiwillig, no aigenr Aagabe noch eme Butsch. An d Stell vu dr Interventionsdruppe sin deno z Haiti anne 2004 im Ramme vu dr UN-Fridesmission MINUSTAH rund 10.000 Blauhelm-Soldate stationiert wore.

S Land isch 2004 noch em Aristide zerscht vun ere Ibergangsregierig unter em Boniface Alexandre as Bresidant un em Gerard Latortue as Bremierminischter verwaltet wore, bis im Februar 2006 di mehfach verschoben Bresidantewahl abghalte woren isch. Si het mit eme Wahlergebnis vu 51,15 % vu dr Stimme dr Preval as Siiger fiiribrocht, aber au dr Ablauf vu dare Wahl isch umstritte gsi. Im Mai 2006 het dr Preval dr Bolitiker Jacques-Edouard Alexis as Bremierminischter nominiert. Aafangs 2006 isch dr Urano Teixeira da Matta Bacellar, dr kommandierend General vu dr MINUSTAH, unter mnit gchlerte Umstand gstorbe, vermuetet woren isch Salbschtmord.

Di hoch Inflation un di waltwyt stark aagstigene Bryys fir Grundnahrigsmittel wie Ryys oder Walschchorn han im Friejohr 2008 zue Brotescht vu dr Bevelkerig gfuiert, wu sich zue schware Uurueje mit e baar Dodesopfer entwicklet han. ^[21] Drotz ass dr Bresidant Preval e Bekampfig vu dr gstigene Labesmittelbryys aagchindet het, het sich d Lag nit berueigt. Am 12. April 2008 het dr Senat bschlosse, dr Bremierminischter Alexis z entloo. ^[22]

Am 12. Janner 2010 het e schwar Ardbidem dr sidli Dail vu Haiti erschitteret. S Epizantrum isch rund 25 Kilometer sidweschtli vu dr Hauptstadt Port-au-Prince glage, s Hypozantrum rund 17 Kilometer drunter. D Sterki isch vum United States Geological Survey (USGS) mit 7,0 M _w uf dr Momente-Magnitude-Skala gmasse wore. ^[23]

Gmassen an dr Opferzahle isch es s schwarscht Ardbidem in dr Gschicht vu Haiti gsi un ais vu dr schwarschte Ardbidem iberhaupt. ^[24] Wag dr anarchische Verhaltnis het e Erfassig un Identifizierig vu dr Opfer nit stattgfunde, wage dam chenne d Opferzahle nume gschetzt ware. In dr Monet noch em Bidem sin d Schetzige vu dr verschidene Organisatione bi 220.000 bis 500.000 Dodesopfer glage ^{[25] [26]} . Dr Bremierminischter Bellerive het ai Johr noch em Bidem bekannt gee, ass d Zahl vu dr Dite bi rund 316.000 lige diei. ^[27] Iber 310.000 wyteri Personen sin verletzt wore un schetzigswys 1,85 Millione Mansche obdachlos.

Nyyn Monet noch em Ardbidem het s Land noch em epidemische Uusbruch vu Cholera-Fall landeswyt dr sanitar Notstand uusgruefe. Bishar sin fascht 3500 Mansche gstorbe un iber 150.000 sin infiziert. (Stand: 5. Janner 2011). D Infektione sin zerscht in dr landlige Brovinz Artibonite ufdratte, han sich aber in wenige Dag bis in d Hauptstadt Port-au-Prince uusbraitet. ^[28]

Verwaltigsgliderig [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Haiti glideret sich in zeh Departements. D Yywohnerzahle in dr Taballe bezien sich uf d Volkszellig vum 7. Augscht 2003. Am 4. Septamber 2003 isch s Departement Nippes dur Abspaltig vu Grand'Anse bildet wore.

Qualle: Institut Haitien de Statistique et d’Informatique

Beruemti Haitianer [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

• Jacques-Richard Chery , Maler

Fueßnote [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

1. ↑ Noam Chomsky, Profit over people: neoliberalism and global order , Seven Stories Press, 1999, S. 107.
2. ↑ Landerinformation uber Haiti (Memento vom 6. Janner 2011 im Internet Archive ) (www.sos-kinderdorf.at)
3. ↑ ^{3,0 3,1} CIA 2010 zue Haiti (Letscht Update: 4. Februar 2010)
4. ↑ ^{4,0 4,1} US-Außenministerium 2009 zu Haiti. Archiviert vom Original am 13. Januar 2012 ; abgruefen am 21. Januar 2011 .  
5. ↑ http://200.74.245.87/tagesschau/artikel/meldung169498/
6. ↑ http://www.br-online.de/wissen-bildung/collegeradio/medien/religion/voodoo/arbeitsblaetter/voodoo_ab3.pdf
7. ↑ http://www.remid.de/info_afroamerika.html
8. ↑ http://www.relinfo.ch/voodoo/voodoo.html
9. ↑ Exportgieter no "Meyers Handlexikon" 1912, wu s Land no kaini 100 km Yysebahnlinie gha het.
10. ↑ Holger Schrader, Die Lateinamerikapolitik der USA unter Prasident Clinton: Anspruch und Wirklichkeit , LIT Verlag, Berlin / Hamburg / Munster 2007, ISBN 978-3-8258-0334-6 , S. 197.
11. ↑ Noam Chomsky (1993): Die Tragodie Haitis Archivlink (Memento vom 17. Mai 2009 im Internet Archive )
12. ↑ Noam Chomsky (1999), a. a. O., S. 106.
13. ↑ ?Der christliche Fundamentalist Aristide als Problem fur US-Politik“, Los Angeles Times vom 1. Oktober 1994, S. 5. Archiviert vom Original am 10. September 2012 ; abgruefen am 21. Januar 2011 .  
14. ↑ amnesty international: Jahresbericht Haiti 2000 Archivlink (Memento vom 8. April 2014 im Internet Archive )
15. ↑ Okumenischer Rat der Kirchen: Manipulation bei Parlamentswahl 2000 in Haiti (Memento vom 6. Juli 2008 im Internet Archive )
16. ↑ Berliner Zeitung: Haiti nach der Prasidentenwahl von 2000  ( Site cha nume abgrueft warde ; Suche im Webarchiv ) [1] [2] Vorlage:Toter Link/www.berlinonline.de
17. ↑ Institut fur Iberoamerika-Kunde: Haiti nach der Prasidentenwahl von 2000 Archivlink (Memento vom 19. Janner 2012 im Internet Archive )
18. ↑ Die ZEIT (2004): militarische Intervention in Haiti erwunscht  ( Site cha nume abgrueft warde ; Suche im Webarchiv ) [3] [4] Vorlage:Toter Link/www.zeit.de
19. ↑ UNO autorisiert vorubergehende Entsendung fremder Truppen nach Haiti Archivlink (Memento vom 28. Oktober 2011 im Internet Archive ) , Februar 2004 (PDF)
20. ↑ US-Intervention 2004 in Haiti Operation Secure Tomorrow
21. ↑ zeit.de: Unruhen: Haiti steht vor dem Chaos vom 8. April 2008.
22. ↑ tagesschau.de: Haitis Regierung sturzt uber Hungerrevolte vom 13. April 2008.
23. ↑ Magnitude 7.0 - Haiti region - Earthquake details ( Englisch ) United States Geological Survey. 12. Januar 2010. Abgrueft am 13. Januar 2010.
24. ↑ Fact check: Haiti by the numbers , Artikel uf CNN vum 13. Februar 2010; abgruefen am 22. Februar 2010
25. ↑ Ein Land kampft ums Uberleben , tagesschau.de, 12. Januar 2011. Abgruefen am 13. Januar 2011.  
26. ↑ Meldungen vom 1.3.2010 , Radio Vatikan , 1. Marz 2010. Abgruefen am 13. Marz 2010.   Meldungen vom 1.3.2010 (Memento vom 8. Marz 2012 im Internet Archive )
27. ↑ Haiti eleva a 316.000 el numero oficial de fallecidos por el terremoto , europapress.es, 12. Januar 2011.  
28. ↑ Spiegel Online: Cholera-Epidemie erreicht Hauptstadt Port-au-Prince , 9. Novamber 2010.

Literatur [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

• J.C. Dorsainvil: Manuel d’Histoire d’Haiti. Port-au-Prince 1929 (reedition 1957).
• C. L. R. James : The Black Jacobins: Toussaint L’Ouverture and the San Domingo Revolution. Vintage Books, New York 1989, ISBN 0-679-72467-2 ; deutsch: Die schwarzen Jakobiner. Toussaint L’Ouverture und die San-Domingo-Revolution. Neues Leben, Berlin 1984.
• Martin Ros: Night of Fire ? The Black Napoleon and the Battle for Haiti. DaCapo Press, New York 1993, ISBN 0-9627613-8-9 .
• Noam Chomsky: Profit over people: neoliberalism and global order. Seven Stories Press, 1999, ISBN 978-1-888363-82-1 .
• Paul Edward Farmer: The uses of Haiti. 2. Aufl., Common Courage Pr., Monroe, Me. 2003. ISBN 1-56751-242-9 .
• Philippe R. Girard: Paradise Lost: Haiti's tumultuous journey from Pearl of the Caribbean to Third World hot spot. Palgrave Macmillan, New York 2005, ISBN 1-4039-6887-X .
• David R. Montgomery: dirt. The Erosion of Civilizations. Univ. of California Pr., Berkley 2007, ISBN 978-0-520-25806-8 , S. 227?230.
• Holger Schrader: Die Lateinamerikapolitik der USA unter Prasident Clinton: Anspruch und Wirklichkeit. Band 25 der Studien zur Geschichte, Politik und Gesellschaft Nordamerikas, LIT Verlag Berlin-Hamburg-Munster, 2007, ISBN 978-3-8258-0334-6 .
• Peter Hallward: Damming the Flood: Haiti, Aristide and the Politics of Containment. Verso, London / New York 2008, ISBN 978-1-84467-106-9 .
• Slavoj Zizek: Democracy versus the people. New Statesman, 8/14th/2008 (about Peter Hallward’s Damming the Flood ).

Weblink [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  Commons: Haiti  ? Sammlig vo Multimediadateie

• Charte vu Haiti
• Gschicht, anglisch
• Landerinformatione vum Uuswartigen Amt zue Haiti
• Geologii vu Haiti Dail 1 (anglisch, PDF, 403 KiB)
• Geologii vu Haiti Dail 2 (anglisch, PDF, 316 KiB)
• Offizialli Syte vum Turismusverband Haiti (franzesisch)
• The Louverture Project Gschicht vu dr Haitianische Revolution ? Wiki (anglisch)

Koordinate: 19° 6′ N, 72° 20′ W

Mitgliedstaate vo dr Karibische Gmeinschaft (CARICOM) Antigua und Barbuda  | Bahamas  | Barbados  | Belize  | Dominica  | Grenada  | Guyana  | Haiti  | Jamaika  | Montserrat  | St. Kitts und Nevis  | St. Lucia  | St. Vincent und d Grenadine  | Suriname  | Trinidad und Tobago Assoziierti Mitgliider:   Anguilla  | Bermuda  | Britischi Jumpfereinsle  | Kaimaninsle  | Turks- und Caicosinsle

Politischi Gliiderig vo Nordamerika 23 nordamerikanischi Mitgliidstaate vo de Vereinte Natione : Kanada  | Mexiko  | Vereinigti Staate   Zentralamerika:   Belize  | Costa Rica  | El Salvador  | Guatemala  | Honduras  | Nicaragua  | Panama   Karibik:   Antigua und Barbuda  | Bahamas  | Barbados  | Dominica  | Dominikanischi Republik  | Grenada  | Haiti  | Jamaika  | Kuba  | St. Kitts und Nevis  | St. Lucia  | St. Vincent und d Grenadine  | Trinidad und Tobago 1 Anderi Gebiet: Amerikanische Jumpfereinsle ( USA ) | Anguilla ( UK ) | Aruba ( NL ) | Bermuda (UK) | Bonaire , Saba und Sint Eustatius ( NL ) | Britischi Jumpfereinsle (UK) | Curacao (NL) | Gronland ( DK ) | Guadeloupe (F) | Kaimaninsle (UK) | Martinique (F) | Montserrat (UK) | Navassa (USA) | Puerto Rico (USA) | San Andres und Providencia ( COL ) | Saint-Barthelemy (F) | Saint-Martin (F) | Saint-Pierre und Miquelon (F) | Saint-Martin (NL)  | Turks- und Caicosinsle (UK) 1 lit uf em sudamerikanische Festlandssockel.