Vikipedi : Engelleme politikası

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

E?er bir hizmetli veya burokrat, yetkisindeki fonksiyonlardan birini kullanacaksa o fonksiyona ait Vikipedi politikasına uymak zorundadır. Ayrıca, i?lemi uygularken, ilgili politikanın hangi maddesine gore uyguladı?ını belirtmesi gereklidir .

A?a?ıdaki engelleme kuralları ve di?er Vikipedi politikalarında gecen engelleme kural veya ibareleri dı?ındaki herhangi bir nedenden dolayı hic kimse engellenemez. Engellemelere itirazınız varsa bu sayfanın en altındaki ilgili ba?lı?ı okuyun. Engellemeyi yapan hizmetli dı?ında bir hizmetliden engellemeyi kaldırmasını istemeyin, bunun yerine engellemeyi yapan hizmetli ile konu?un. A?a?ıda da belirtildi?i gibi, hicbir hizmetli bir di?er hizmetlinin yaptı?ı bir engellemeyi, engellemeyi yapan hizmetli ile tartı?ıp bir orta yol bulmadan kaldıramaz.

Engelleme kuralları [ kayna?ı de?i?tir ]

  1. Kufurlu de?i?iklik - Herhangi bir Vikipedi sayfasında kufurlu de?i?iklik yapan dinamik IP adresi en fazla 24 saatli?ine engellenir. Herhangi bir Vikipedi sayfasında kufurlu de?i?iklik yapan statik IP adresi veya kullanıcı en az 24 saatli?ine engellenir. E?er eyleme devam ederse daha uzun sureli?ine engellenebilir.
  2. Kar?ıtlık ve rahatsızlık vermek - Vikipedi’nin genel yonetmeliklerine kar?ı davranan, ısrarla ve surekli belli ki?i veya ki?ilere saldırıda bulunan, yanıltıcı de?i?ikliklerde bulunan ve bu davranı?ı nedeniyle uyarılmasına ra?men devam eden, tacizde bulunan IP adresleri engellenir. Engellemeden once kullanıcı en az bir kez uyarılmalıdır. Dinamik IP adresleri en fazla 24 saatli?ine, statik IP adresleri ve kullanıcılar ise genellikle once 24 saatli?ine engellenir. E?er 24 saat sonunda eylemlerine devam ederlerse daha uzun sureli?ine engellenebilirler. E?er engellenen bir kullanıcı yeni bir kullanıcı adı ile bahsi gecen eylemlere devam ederse ve devam edece?ini belirtirse (“Beni engelleyemezsiniz!!!” gibi), bu yeni kullanıcı adı da engellenir. Bu kural nedeniyle yapılan engellemelerin bir kısmı tartı?malı olabilir.
  3. Botlar - Topluluk tarafından onay almamı? veya standartlara uymayan botlar ilk kez en fazla 24 saatli?ine engellenir. E?er botun operatoru gerekli de?i?ikli?i yapmaz veya topluluk tarafından onay alınmamı? olmasına ra?men botu calı?tırmaya devam ederse bot daha uzun sureli?ine engellenebilir.
  4. Yo?un geri donu? - Uc geri-donu? kuralını ihlal eden kullanıcılar engellenebilirler. 24 saat icerisinde bir sayfayı ucten fazla (dort ve uzeri) geri donduren kullanıcı hizmetliler tarafından en fazla 24 saatli?ine engellenebilir. Aynı kullanıcı tarafından ihlalin tekrarı halinde bu sure uzatılabilir. Birden cok kullanıcının Uc geri-donu? kuralını ihlal etti?i durumlarda hizmetliler taraflara e?it davranmalıdır. E?er hizmetli bir ki?iyi Uc geri-donu? kuralının ihlali nedeniyle engelleyecekse, engellemeden once soz konusu kullanıcıyı uyarması tavsiye edilir. E?er bu nedenle engellenen bir hizmetli ise, soz konusu hizmetli kendisine konan engellemeyi kaldıramaz.
  5. Vandalizm - Hizmetliler vandalizm yapan IP adreslerini, takdirlerine gore engelleyebilirler. Dinamik IP adresleri icin bu nedenle konulan bir engelleme en fazla 24 saatlik olmalıdır. Statik IP adresleri icinse ilk olarak 24 saatli?ine engelleme konulur, e?er soz konusu ki?i vandalizme devam ederse sure uzatılabilir. ‘Sadece’ vandalizm yapan kullanıcılar ise statik IP adresleri icin gecerli olan ?ekilde engellenebilir. Fakat, kullanıcıların hata sonucu yaptı?ı du?unulen de?i?iklikler bu kapsama alınmaz.
  6. Kullanıcıyı veya kullanıcıları tehlikeye sokan tehditler - Vikipedi icinde ya da dı?ında, biri ya da birileri di?er bir Vikipedi yazarını siyasi, dini ya da devlet organları veya i?vereni benzeri kurumlara ?ikayet etmek yonunde tehdit eder ya da eylemde bulunursa, eylemi yapan ki?i engellenir. Boyle bir durumu fark eden hizmetli, eylemi yapan kullanıcının eri?imini anında engellemelidir.
  7. Kullanıcıların ki?isel bilgilerini ki?ilerin onayı olmaksızın yayımlamak - Herhangi bir kullanıcının ki?isel bilgilerini onlardan izinsiz yayımlayan kullanıcılar, olayın boyutu ve onemine gore hizmetlinin uygun gordu?u bir zaman dilimi icin, suresiz dahil, engellenebilirler.
  8. Israrla telif ihlali ve intihal - Ba?kalarının calı?malarını izinsiz veya kaynak gostermeksizin Vikipedi'de kullanmak kabul edilemez bir davranı?tır. Telif haklarının ihlali veya intihal ciddi bir ahlaki ve yasal sorundur. E?er iyi niyetle davranılıyorsa ve durum belirsizse durum cozulunceye ve Vikipedi'de soz konusu iceri?in kullanılıp kullanılamayaca?ı netle?inceye kadar kullanıcıların iceri?i cıkarmaları gerekir. Israrla , uyarıldıktan sonra, telif hakları bakımından tartı?malı icerikleri ekleyen kullanıcı veya anonim IP'ler, projenin zarar gormemesi icin engellenebilir. Fakat bu konuda hizmetlilerin dikkatli davranması ve iyi niyetle hareket eden, bu tur davranı?ları tamamen hata sonucu gercekle?tiren kullanıcıları (veya anonim IP'leri), hemen engellemek yerine, gerekti?i bicimde bilgilendirmesi ve uyarması gerekir.
  9. Kullanıcı adları - Bilerek yanıltıcı, kufur veya hakaret iceren veya kı?kırtıcı (provokatif) vb. uygunsuz kullanıcı isimlerine izin verilmez ve gerekti?inde hizmetliler bu tur kullanıcı isimlerine sahip hesapları engelleyebilir. Bu nedenle engellenen kullanıcıların IP adresleri otoblokta tutulmalıdır. ( Vikipedi:Kullanıcı adı#Uygun olmayan kullanıcı adları )
  10. Toplulu?un sabrını zorlayan ve toplulu?a kar?ı sorun cıkaran kullanıcılar - Toplulu?un, Vikipedi'nin be? temel ta?ına dayanan goru?lerine kar?ı cıkan veya vandalizm olarak tanımlanamayacak ?ekilde toplulu?u rahatsız edici davranı?larda bulunan, yukarıdaki kriterlere uymasa da toplulukta ?ikayet veya gerilime neden olan kullanıcılar, ilk seferli?ine 24 saatten fazla olmaması kaydıyla engellenebilir. Engellemeden once soz konusu kullanıcının bu maddeden haberdar edilip uyarılması ?arttır. Bu cok tartı?malı ve subjektif algılanabilecek bir madde oldu?u icin, hizmetliler herhangi bir kullanıcıyı bu nedenle engellemeden once iyi du?unmeli ve toplulu?un genel fikrinin engellenmesi yonunde oldu?undan emin olmalıdır. Co?unlukla hizmetlilerin, e?er topluluktaki bircok ki?iden soz konusu kullanıcı hakkında ?ikayet alırlarsa bu maddeyi uygulamaya koymaları rica olunur. Ayrıca bir kullanıcı bu madde neden gosterilerek engellendi?inde olayın Vikipedi:Engelleme politikası/Toplulu?un sabrını zorlayan kullanıcılar 'a eklenmesi, hizmetlinin konuyu detaylıca anlatması ve gerekti?inde, e?er topluluktan ?ahsın engelinin kaldırılması yonunde bir tepki gelirse, engellemeyi kaldırması gerekir.
  11. Anonim ve acık proxyler - Hizmetliler anonim proxyleri (vekil sunucu) suresiz engelleyebilirler, buna izin verilmi?tir ve hatta bu davranı? te?vik edilir.
  12. Temel icerik politikalarını ısrarla ihlal etmek - Uyarıları dikkate almayarak ısrarlı bicimde Vikipedi'nin temel icerik politikalarını ( tarafsız bakı? acısı , do?rulanabilirlik ve ozgun ara?tırmalara yer vermemek ) ihlal eden kullanıcılar engellenebilirler. Bu sebeple engelleme yapılması icin kullanıcının daha once en az iki kez uyarılmı? olması ya da herhangi bir politika ihlali yuzunden daha once engellenmi? olması gereklidir.
  13. Di?er politika ve yonergelerde gecen engelleme kural ve/veya ibareleri - Di?er (yani VP:EP dı?ındaki) Vikipedi politikalarında yer alan engelleme kuralları veya ibareleri sebebiyle herhangi bir kullanıcı veya IP adresi, ilgili politikada gecen soz konusu kural veya ibaredeki ?ekilde engellenebilir.
  1. Bu kurallar yazıldıktan sonrası icin gecerlidir. Daha onceki eylemlerden dolayı bu kurallar sebep gosterilip engelleme yapılamaz.
  2. Hicbir hizmetli ki?isel sebeplerden, Engelleme Politikası nda belirtilmeyen bir sebepten veya keyfi olarak hicbir kullanıcı veya anonim IP adresini engelleyemez. Buna, ozel durumlar dı?ında, kullanıcının veya IP adresinin engellenme talepleri de dahildir. Kullanıcı ve IP adreslerinin ki?isel sebeplerden, Engelleme Politikası nda belirtilmeyen bir sebepten veya keyfi olarak kendilerinin engellenmesini hicbir hizmetliden talep etmemeleri rica olunur.

Engelleme talepleri [ kayna?ı de?i?tir ]

Engellenmesi gerekti?ini du?undu?unuz kullanıcıyı ya da IP adresini Vikipedi:Kullanıcı engelleme talepleri sayfasında gerekcesiyle birlikte listeleyin.

Birisi yanlı?lıkla engellendi?inde [ kayna?ı de?i?tir ]

Zaman zaman, hizmetlilerin dikkatsizli?i ve kotu niyet ta?ımayan ki?isel hataları nedeniyle, zaman zamansa daha onceden engellenmi? dinamik bir IP'nin ba?ka bir kullanıcı tarafından kullanılıyor olması nedeniyle, kullanıcılar yanlı?lıkla engellenmi? olabilir. Bu durumda en iyi yol, engeli koymu? gozuken hizmetliye veya aktif gozuken herhangi bir hizmetliye durumu e-mail yoluyla bildirmektir. Hizmetlilerin bir listesini bu sayfada bulabilirsiniz.

Engellemenin kullanılamayaca?ı durumlar [ kayna?ı de?i?tir ]

Bir tartı?mada avantaj kazanmak icin engelleme fonksiyonunun kullanılması yasaktır. Hizmetliler, herhangi bir tartı?mada kendileriyle beraber bulunan herhangi bir kullanıcıyı engelleyemezler.

Ayrıca iyi niyet ile hareket etme ihtimali olan kullanıcılara kar?ı engelleme fonksiyonu kullanılmadan once iki kez du?unulmelidir.

Vikitatil vb. nedeniyle hizmetlinin kendi kendisini engellemesi veya yine aynı nedenle engelleme talep eden bir kullanıcıyı engellemesi yasaktır.

Bir engellemeye itirazınız varsa... [ kayna?ı de?i?tir ]

E?er bir hizmetli ba?ka bir hizmetlinin yaptı?ı engellemeye itiraz ederse, her ?eyden once engellemeyi yapan hizmetli ile konu?malıdır. Ornek itiraz nedenleri:

  • Kullanıcının engelleme politikası ihlal edilerek engellenmesi,
  • Engelleme nedeninin artık var olmaması.

Herhangi bir kullanıcının engelini, engelleyen hizmetli ile goru?meden kesinlikle kaldırmayın!