Olimpiyat bayra?ı
.
Halkalar
be? kıtayı, renkler ise tum ulkeleri temsil etmektedir. ?lk kez 1920 Olimpiyatlarında kullanılmı?tır.
Olimpiyat Oyunları
[1]
veya kısaca
Olimpiyatlar
,
[2]
Yaz
ve
Kı? Olimpiyat Oyunları
olmak uzere iki ayrı kategoride, dort yılda bir duzenlenen uluslararası
cok sporlu etkinlik
. 200'un uzerinde ulkeyi temsil eden sporcuların katıldı?ı etkinlikler, dunyanın en kapsamlı spor etkinli?i konumundadır.
[3]
Temelleri MO 8. yuzyılda
Olimpiya
'da gercekle?tirilen
antik oyunlara
dayansa da modern oyunların ilki 1896 yılında,
Pierre de Coubertin
'in
Uluslararası Olimpiyat Komitesini
(kısaca IOC) kurması sonrasında gercekle?tirildi. 1924 yılında, kı? sporları etkinliklerinin yer aldı?ı Kı? Olimpiyatları duzenlenmeye ba?landı.
I. Dunya Sava?ı
sebebiyle 1916'daki oyunlar,
II. Dunya Sava?ı
sebebiyle ise 1940 ve 1944'teki oyunlar gercekle?tirilemedi. Her iki etkinlik son olarak 1992'de aynı yıl icerisinde gercekle?tirildi ve 1994'te duzenlenen Kı? Olimpiyatları ile birlikte iki etkinlik arasında iki?er yıllık fark olu?tu.
Olimpiyat Oyunları kapsamında, toplamda 13.000'in uzerinde sporcu 400'den fazla kategoride mucadele etmektedir. Gercekle?tirilen mucadeleler sonunda, belli bir kategoride en iyi sırayı elde eden sporcu
altın madalya
ile odullendirilirken, ikinci ve ucuncu sıradaki sporcular sırasıyla
gumu?
ve
bronz madalyanın
sahibi olur.
Antik olimpiyat oyunlarının ilk olarak nerede ve ne zaman ba?ladı?ına ili?kin kesin bir bilgi yoktur; ancak sayısız efsane vardır. Bunlardan birine gore oyunlar, Olimpia kralı ve
Peloponnisos
'a adını veren kahraman olan Pelops'a kurbanların sunuldu?u sure boyunca do?mu?tur. Hristiyan Yunan du?unuru
Titus Flavius Clemens
'e gore ise bu oyunlar Pelops'un ruhuna sunulan arma?anlardan ba?ka bir ?ey de?ildir.
Bir ba?ka soylenceye gore ise mitolojik kahraman
Herakles
'in Olimpiya'da bu tip bir oyuna katılarak kazanmasının sonucunda bu oyunların her dort yılda bir geleneksel olarak yinelenmesi istedi?i yonundedir. Bir ba?ka efsane bunun
Zeus
tarafından
Titan
Kronos
'a kar?ı aldı?ı yenilgi sonrasında koyuldu?unu soyler. De?i?ik kaynaklarda bunun Elis Kralı ?fitos'un MO 9. yuzyılda halkını buyuk bir sava?ın icine du?mekten kurtarması icin Pythia'ya giderek ona danı?tı?ını, kahinin ise ona tanrılar onuruna oyunlar duzenleyerek tanrıların memnuniyetini kazanmasını onerdi?i gecer. Bunun sonucunda ?fitos bu oyunları duzenlemeye ba?lar ve
Spartalı
du?manları bu oyunlar suresince onlara saldırmayı durdurur. Oyunlar tanrıların ya?ıyor oldu?una inanılan
Olimpos Da?ı
'nda duzenlenir ve adını da bu da?da duzenlenmesinden oturu alır. Ancak kokeni ne olursa olsun olimpiyat oyunlarının Antik Yunanistan'da Eleusis Gizemleri'nin yanında duzenlenen en buyuk iki dinsel torenden biri oldu?u kesindir.
1892'de
Paris
Sorbonne Universitesi
'ndeki bir konu?ması sırasında Fransız
Baron Pierre de Coubertin
uluslararası spor organizasyonu fikrini one surdu. Coubertin, 1870-71 yıllarındaki
Fransa
-
Almanya
sava?ında Fransa'nın yenilgi nedenini ulkede fiziksel e?itimin verilememesi olarak goruyordu. Spor e?itimini ve spor kurumlarını guclendirerek ulkede sporu yaygınla?tırmak ve spordaki rekabetin ve ileti?imin gercek sava?ları onleyebilece?ini savunuyordu. 23 Haziran 1894'te Coubertin onderli?inde
Uluslararası Olimpiyat Komitesi
13 ulke ve 79 temsilci ile ilk kez toplandı ve Olimpiyat Oyunlarının yeniden duzenlenmesine ve ilk olimpiyatların 1896'da
Atina
'da duzenlenmesine karar verdi.
?lk modern olimpiyatların
Panathinaiko Stadyumu
'ndaki acılı? toreni
?lk modern olimpiyatlar
Uluslararası Olimpiyat Komitesi
himayesinde
Atina
'da 1896'da gercekle?tirildi. Bu olimpiyatlara 14 ulkeden 241 sporcu katıldı ve 43 yarı?ta mucadele ettiler.
[4]
Yunan hukumeti oyunların gercekle?ebilmesi icin Zappas ve kuzeni
Konstantinos Zappas
'a guveniyordu ve bu guveni olimpiyat oyunlarını finanse ederek kullandılar. ?? insanı
George Averoff
da Panathinaiko Stadyumu restorasyonu masraflarını ustlendi. Yunan hukumeti ise biletler ve hatıra pulları satı?ından gelir elde etmi?tir.
Yunan halkı ve hukumeti olimpiyatların gercekle?mesinden memnundular ve Olimpiyat oyunlarının kalıcı olarak Atina'da gercekle?mesi goru?u bircok sporcu tarafından payla?ıldı. Uluslararası Olimpiyat Komitesi ise bu iste?i kabul etmedi ve organizasyonun uluslararası bir bir kimlik kazanması amacıyla
ikinci olimpiyatların
Paris
'te duzenlenmesine karar verdi.
1896 Olimpiyatları'nın ardından olimpiyatların surekli olup olamayaca?ı tartı?ma konusu oldu. Olimpiyat Oyunları 1900'de
Paris Exposition
'da, 1904'te ise
St. Louis
, ABD'de gercekle?tirildi. Paris oyunları stadyum olmadan gercekle?tirildi, ancak bu oyunlarda ilk kez kadın sporcular da yarı?tı. 1904 oyunlarından 2 yıl sonra
Atina
'da
1906 Olimpiyatları
(ya da "1906 Ara Olimpiyatlar") gercekle?ti, ancak bu oyunlar resmi olarak duzenlenmedi?i icin
Uluslararası Olimpiyat Komitesi
tarafından tanınmamaktadır ve bu olimpiyattaki dereceler sayılmamaktadır. Yine de 1906 Olimpiyatları halkın buyuk ilgi gostermesi ve katılımcı sayısının yuksek olması nedeniyle Olimpiyatların populerli?inin artmasını sa?lamı?tır.
1908 Yaz Olimpiyatları
modern tarzda in?a edilen ilk stadyum olan
White City Stadyumu
'nda duzenlendi. Stadyumdaki tribunlerin bir kısmı kapalıydı, maraton pisti ve 50 bin uzerinde seyirci kapasitesi vardı.
2014 yılının Aralık ayında
Meksika
'da duzenlenen 114. IOC toplantısı'nda "Olimpiyatlarda temsil edilecek spor bran?larının sayısının 28 ile sınırlandırılması" kuralı kaldırılmı?tır. Bunun yerine sınırlama 10.500 sporcu ve madalya da?ıtılan 310 etkinlikle sınırlandırılmı?tır.
[5]
1928 Kı? Olimpiyatları
sırasında
buz hokeyi
macı.
Yaz Olimpiyatları'nda kar ve buz sporu yarı?maları duzenlemenin imkansız olması nedeniyle ve ba?arılı gecen Yaz Olimpiyatlarının ardından Kı? Olimpiyatları da duzenlenmeye ba?ladı.
Artistik buz pateni
1908
ve
1920
,
Buz hokeyi
1920 Yaz Olimpiyatları
'nda yer almı?tı. Uluslararası Olimpiyat Komitesi di?er kı? sporlarını da kapsayacak ?ekilde spor listesini geni?letmek istiyordu. IOC tarafından 1921'de
Lozan
'da gercekle?tirilen Olimpiyat Kongresi'nde Yaz Olimpiyatlarının yanında Kı? Olimpiyatlarının da duzenlenmesine karar verildi. 1924'te
Fransa
'nın
Chamonix
bolgesinde sadece kı? sporlarını kapsayan 11 gun suren
ilk Kı? Olimpiyatları
duzenlendi.
1992 Kı? Olimpiyatları
'na kadar Yaz ve Kı? Olimpiyatları aynı yıl icinde yapılıyordu. Yaz ve Kı? Olimpiyatlarının iki yıl arayla yapılması amacıyla bir sonraki Kı? Olimpiyatları
1994
'te duzenlendi ve gunumuzde Yaz ve Kı? Olimpiyatları 2 yıl farkla yapılmaktadır. Kı? Olimpiyatları da Yaz Olimpiyatları gibi dort yılda bir yapılmaktadır.
2014 yılının Aralık ayında
Meksika
'da duzenlenen 114. IOC toplantısı'nda katılacak sporcu sayısı 2.900 ile sınırlandırılmı?tır.
[5]
1948'de
Ludwig Guttmann
II. Dunya Sava?ı
'ndan donen askerlerin rehabilitasyonu amacıyla
1948 Yaz Olimpiyatları
ile aynı tarihlerde ce?itli hastaneler arasında coklu spor etkinlikleri duzenledi. Ludwig Guttmann'ın yarı?maları her yıl duzenlenmeye ba?ladı ve 12 yıl boyunca sportif etkinlikler rehabilitasyon amacıyla kullandı. Guttmann'ın cabasıyla, "Paralel Olimpiyatlar" olarak anılan Paralimpik Oyunlara
1960 Yaz Olimpiyatları
'na (
Roma
) 400 sporcu katıldı. Bu yıldan itibaren her olimpiyatlar sırasında Paralimpik Oyunları da duzenlenmeye ba?ladı. 1982'de "Uluslararası Dunya Engelliler Spor Organizasyonları Koordinasyon Komitesi" (ICC) kuruldu ve be? yıl sonra bu komitenin yerini
Uluslararası Paralimpik Komitesi
(IPC) aldı.
2010'dan itibaren 14-18 ya?ları arasındaki genclerin katıldı?ı Genclik Olimpiyatları yapılmaya ba?landı. Genclik Olimpiyatları yapılması fikri 2001'de
IOC
ba?kanı
Jacques Rogge
tarafından ortaya atıldı 2007'deki 119. IOC kongresinde Genclik Olimpiyatları yapılmasına karar verildi. ?lk
Yaz Genclik Olimpiyatları
2010'da
Singapur
'da 14-26 A?ustos tarihleri arasında duzenlendi. 2012'de ise
Avusturya
'nın
?nnsbruck
kentinde ilk
Kı? Genclik Olimpiyatları
duzenlendi.
Olimpik hareketin 3 temel unsuru bulunmaktadır:
Uluslararası Olimpiyat Komitesi
(IOC),
uluslararası spor federasyonlarıve
Ulusal Olimpiyat Komitesi
(NOC). Her ulke Ulusal Olimpiyat Komitesi ile Olimpiyatlara katılır .Dunyada IOC'a uye 205 Ulusal Olimpiyat Komitesi bulunmaktadır.
Olimpiyatlar pahalı ve masraflı organizasyonlardır.
[6]
Masrafların en buyuk kısmını in?a edilen tesisler olu?turmaktadır. Oyunların yapılaca?ı ve sporcuların yarı?acakları tesisler, spor alanları ve olimpiyat koyleri ve her olimpiyatlarda artan katılımcı sayısı olimpiyatların ?imdiye kadar sadece geli?mi? ulkelerde yapılmasına neden olmu?tur. Orne?in ekonomik geli?mi?lik bakımından geri olan
Afrika
ulkelerinin hicbirinde olimpiyat yapılmamı?tır. Olimpiyatlar tarihinde ilk defa
1984 Yaz Olimpiyatları
kar etme ba?arısını gosterdi.
Olimpiyatların onemli gelirleri spor turizmi, yayın gelirleri, bilet gelirleri ve reklam, sponsorluk faaliyetleridir.
Berlin
'deki
1936 Yaz Olimpiyatları
sadece yerel izleyicilerle sınırlı olsa da televizyonda yayınlanan ilk olimpiyatlardır.
1956 Kı? Olimpiyatları
uluslararası yayınlanan ilk olimpiyat oyunlarıdır.
1960
'taki olimpiyatlarda ise ilk defa olimpiyatların yayın hakları satıldı ve
Amerikalı
CBS
kanalı bunun icin 394.000 dolar,
Avrupa Yayın Birli?i
(EBU) ise 660.000 dolar odedi.
So?uk Sava?
ortamında olimpiyatların televizyon yayınları ve her olimpiyatta bu yayınlara artan ilgi bircok ulke tarafından siyasi propaganda amacıyla da kullanıldı. Olimpiyatların televizyonda yayınlanması, yayın gelirleri yanında reklam gelirlerinin ve daha cok izleyiciye ula?ılması sayesinde toplam gelirin artmasını sa?ladı.
1988 Yaz Olimpiyatları
'nda televizyon yayın gelirleri olimpiyatlardan uc yıl once 140 ulkeden 227 yayın kurulu?una satıldı ve 407 milyon dolar gelir sa?landı.
Olimpiyat bayra?ı
Olimpik hareketin ideallerinin temsili icin semboller kullanılır. En cok bilinen olimpiyat sembolu ic ice gecmi? farklı renklerdeki halkalardır. Be? ic ice halka 5 kıtayı (
Amerika
,
Afrika
,
Asya
,
Avustralya
,
Avrupa
) temsil eder. 5 kıtadan ulkelerin katıldı?ı ilk olimpiyat ise
1912 Yaz Olimpiyatları
'dır. Secilen bu renklerden en az biri her ulkenin bayra?ında bulunmaktadır. Dolayısıyla sanılanın aksine bayraktaki renklerin herhangi bir kıtayı temsil etmemektedir, ulkeleri temsil etmektedir. Olimpiyat bayra?ı 1914'te kabul edildi ve 1916'daki olimpiyatlarda kullanılması kararla?tırıldı. Ancak 1916 Olimpiyatları
I. Dunya Sava?ı
nedeniyle iptal edilince, bayrak ilk olarak
1920 Yaz Olimpiyatları
'nda kullanıldı.
Olimpiyatların sloganı uc kelimelik latince ifadedir:
Citius, Altius, Fortius
. "Daha hızlı, Daha yuksek, Daha guclu." anlamına gelen ifade sporcunun birinci olmayı de?il, elinden gelenin en iyisini yapmasını o?utler. Sloganın bir di?er anlamı da ?udur: "En onemlisi kazanmak de?il, katılmaktır". Slogan
Pierre de Coubertin
'in onerisiyle 1894'te
Uluslararası Olimpiyat Komitesi
'nin kurulu?uyla beraber kabul edildi.
Her olimpiyat oncesinde torenle
Olimpiyat Ate?i
yakılır ve kapanı?a kadar yanar. Olimpiyat me?alesi Antik donemde oldu?u gibi gunumuzde de
Yunanistan
'ın
Olimpos
da?ında
mercek
yardımıyla Gune? ı?ı?ı kullanılarak yakılır. Yakılan me?ale olimpiyatların duzenlenece?i yere kadar ulke ulke dola?tırılır ve olimpiyatlar acılı? torenindeki Olimpiyat ate?i bu me?ale ile yakılır. Olimpiyat Ate?i ilk olarak
1936 Yaz Olimpiyatları
'nda kullanıldı.
Olimpiyat maskotu, ev sahibi ulkenin kulturel de?erlerini yansıtır ve genellikle bir hayvan ya da insan figurudur. Olimpiyat Maskotu ilk olarak
1968 Yaz Olimpiyatları
'nda kullanıldı. Olimpik maskotlararasında en unlusu
1980 Yaz Olimpiyatları
'nda kullanılan
Misha
'dır.
1984 Yaz Olimpiyatları
acılı? toreninden bir sahne
Oyunlar oncesinde olimpik kurallar gere?i acılı? toreni duzenlenir. Toren genellikle ev sahibi ulke ulusal mar?ının okunması ve bayra?ının gondere cekilmesi ile ba?lar. Daha sonra genellikle muzik, dans ve gorsel sanatlardan olu?an etkinlikler sunulur. Acılı? torenleri gunumuzde yuksek maliyetlerle duzenlenmektedir.
2008 Yaz Olimpiyatları
acılı? toreni yakla?ık 100 milyon dolara mal olmu?tur.
Acılı? toreni sırasında butun sporcular ve hakemler olimpiyat yemini ederler. Bu yemin ev sahibi ulkenin secti?i bir sporcu tarafından tum sporcular adına okunur. ?lk sporcu yemini
1920 Yaz Olimpiyatları
'nda
Victor Boin
tarafından okundu.
2008 Yaz Olimpiyatları
sırasında bir madalya toreni.
Her olimpiyat yarı?ından sonra bir madalya toreni duzenlenmektedir. Kazanan en yuksekte olmak uzere uc sıralı bir kursude yarı?ı ilk uc sırada bitirenlere madalya verilmektedir. Kazanana
altın
, ikinciye
gumu?
ve ucuncuye
bronz madalya
verilir.
IOC
uyesi tarafından verilen madalyalardan sonra ulusal bayrakların altında kazanan ki?inin ulkesinin milli mar?ı calınır. Bu madalya toreni yarı? sonunda veya en gec bir gun sonra duzenlenmektedir.
Altın ve gumu? madalyalar kaplamadır. Madalyanın bir yuzunde 1928'den beri elinde zafer celengi tutan zafer tanrıcası
Nike
kabartması, di?er yuzunde olimpiyatın duzenlendi?i ulke ile ilgili yerel motifler bulunmaktadır.
Ulkelerin ce?itli
protestolarını
gostermek icin Olimpiyatlara katılmayı
boykot
etmesi oyunları ozellikle
So?uk Sava?
doneminde oldukca etkilemi?tir. Boykotların oyunların gucune en buyuk etkisi ise 1980 ve 1984'te pe?pe?e yapılan
Moskova
ve
Los Angeles
'deki oyunlarda gorulmu?tur. 1979 yılında
Sovyetler Birli?i
'nin
Afganistan
'ı i?gal etmesini protesto eden ve ABD'nin ba?ını cekti?i 64 ulke Moskova'yı protesto etti. Oyunlara sadece 80 takım katıldı.
Dort sene sonra bu defa
ABD
'de yapılan olimpiyatları
Do?u Bloku
ulkeleri boykot etti.
SSCB
'nin onderli?inde aralarında
Do?u Almanya
ve
Kuba
'nın bulundu?u 13 ulke olimpiyatlara katılmadı.
Ancak olimpiyatlar tarihinde ilk boykot 1956 yılında
Hollanda
,
?spanya
ve
?svicre
tarafından
Macaristan
'daki ihtilali protesto icin yapıldı. Bunun yanında
Kambocya
,
Mısır
,
Irak
ve
Lubnan
,
Suvey? Bunalımı
(Sava?ı) olarak da bilinen Arap-?srail Sava?ı'nın protesto icin bu olimpiyatlara katılmadı.
1968 ve 1972'de pek cok Afrikalı ulke Yeni Zelanda, Zimbabwe (Rodezya) ve Guney Afrika'nın Olimpiyatlara katılması engellenmesi nedeniyle IOC'nin karar almasını istemi? ve boykotla tehdit etmi?lerdir. Son olarak
1976 Montreal Olimpiyatları
'na Yeni Zelanda Rugby takımının ırkcı yonetimi nedeniyle sportif ambargo uygulanan Guney Afrika Cumhuriyeti'nde bir turnuvaya katıldıktan sonra olimpiyatlara kabul edilmesini protesto etmek icin bu oyunlara katılmamı?tır. 22 ulke oyunları boykot etmi?tir.
1988'de
Kuzey Kore
Seul
'deki (
Guney Kore
) oyunlara katılmadı. Bu oyunlara Kuba, Etiyopya ve Nikaragua da katılmadı.
1972 Munih Olimpiyatları
'nda, oyunlar tarihinin ilk ve en onemli silahlı saldırısı gercekle?mi?tir.
Kara Eylul
orgutune ba?lı
Filistinli
8 eylemci
?srail
adına yarı?an 11 sporcuyu esir almı?tır. ?ki sporcuyu hemen olduren saldırganlar di?er 9 sporcuyla beraber Almanya'yı terk etmek uzere havaalanına geldiklerinde Alman guvenlik guclerinin operasyon hazırlı?ında oldu?unu fark etmi?, 9 sporcuyu oldurup catı?maya girmi?lerdir. Toplam 18 saat suren olayda 11 sporcunun yanı sıra bir Alman polis ve 5 eylemci de olmu?tur.
Yine 1972 Olimpiyatları'nda kapanı?ın yapılaca?ı 11 Eylul gunu
Stuttgart
'tan bir ucak kacırıldı?ı ve eylemcilerin torene bomba ataca?ı haber alındı. Yetkililer kacırılan uca?ı iki adet sava? uca?ı ile takip ettiklerini ve ve Munih'e yakla?ması halinde du?ureceklerini acıklamı?tı. Ancak bir sure sonra takip edilen uca?ın ba?ka bir sivil ucak oldu?u ortaya cıktı. Kacırılan ucak ise bir daha bulunamadı. Yıllardır bu olayla ilgili bazı konular hala acıklı?a kavu?mamı?tır.
1996 Atlanta Olimpiyatları
'nda Olimpiyat Parkı'nda bir bomba patladı. Patlama sonucu bir seyirci oldu ve 100'den fazla ki?i yaralandı.
Melih Uzunyol
adlı
TRT
kameramanı ise olayı cekmek uzere ko?arken kalp krizi sonucu oldu. Soru?turmaların sonucunda bombayı
Eric Robert Rudolph
adlı bir ABD vatanda?ının koydu?u ortaya cıktı.
Olimpiyatların ruhuna en cok zarar veren etkenlerin ba?ında son yıllarda kullanımı gittikce artan doping etkisi olan ilac kullanımı gelmektedir. Ozellikle
2004 Atina Olimpiyatları
'nda ba?ta halter gibi guce dayalı sporlar olmak uzere pek cok doping vakası ile kar?ıla?ıldı ve alınmı? pek cok madalya iade edildi. Aslında ilk olimpiyatlarda doping etkili ilac kullanımı yasak de?ildi. Hatta
1904 Yaz Olimpiyatları
'nda maratonu kazanan
Thomas Hickss
'e yarı? icinde dahi antrenoru tarafından guclendirici ilaclar verildi. Ancak zaman icinde bunun spor ruhuna aykırı olması ve ileri safhalarda sa?lık problemleri yaratması sebebiyle yasaklanması soz konusu oldu. ?lk olarak 1956 Melbourn'da konu gundeme geldi.
Olimpiyat tarihinin dopinglerle ilgili en dramatik olayı ise
1960 Yaz Olimpiyatların
'da gercekle?ti. Danimarkalı bisikletci
Knut Enemark Jensen
yarı? sırasında bisiklettten du?erek oldu. Daha sonra olumunun kullandı?ı dopingli ilaclardan kaynaklandı?ı ortaya cıktı. Bu olay uzerine 1963 yılında Avrupa Komisyonu'nda doping konusu ele alındı ve ilk kontroller yetersiz de olsa,
1964 Tokyo Olimpiyatları
'nda yapılmaya ba?ladı.
Ancak pek cok spor federasyonun koydu?u dopingli sporcuya men cezasını uygulama kararını
IOC
ilk olarak 1967'de verdi. Ve Olimpiyatlar tarihinde ilk doping testi pozitif cıkan sporcu 1968 yılında ?svecli atlet
Hans-Gunnar Liljenwall
oldu. Sporcu kazandı?ı bronz madalyayı alkol kullanımı nedeniyle kaybetmi? oldu.
Olimpiyatların en bilinen doping olayı ise 100 metre yarı?ında
1988 Yaz Olimpiyatları
'nda ortaya cıktı. Kanadalı sprinter
Ben Johnson
yarı?ı rekor kırarak kazanmı? ve bu oyunların belki de en onemli madalyalarından birini kazanmı?tı. Ancak doping testleri sonucu pozitif cıkınca madalyayı iade etmek zorunda kaldı ve 2 yıl men cezası aldı.
Son yıllarda oldukca artan dopingli ilac kullanımı ile uluslararası Anti Doping Kurumu (
WADA
) kuruldu ve denetimler oldukca sıkla?tırıldı. Ben Johnson olayında oldu?u gibi madalyanın verilip sonra alınması ve doping kullanmayan sporcuların hakkı olan dereceyi o sahada alamaması oldukca tartı?ıldı. Bu yuzden artık sporcular oyunlara katılmadan once, hatta kendi ulkelerindeki baskınlar ile, testler yaparak dopingi onlemeye ve ilac kullanan sporcuların oyunlara katılması engellenmeye calı?ılıyor.
Yaz Olimpiyatları programında 26 spor dalında 20 farklı disiplin ve 300'e yakın yarı? bulunmaktadır. Orne?in
gure?
'te iki disiplin vardır:
Grekoromen
ve serbest stil. Kı? Olimpiyatları'nda ise 15 spor bulunmaktadır. Olimpiyat Oyunları'ndaki tum sporlar Dunyada yaygın olan sporlardır. Orne?in
ABD
'de yaygın olan
beyzbol
olimpiyat programına dahil de?ildir. Cunku bir olimpik sporun en az 25 ulkede oynanıyor olması gerekmektedir.
Sporcunun Olimpiyatlarda yarı?abilmesinin ilk ?artı "Olimpik liyakat"a sahip olmasıdır. Olimpik liyakat kurallarının tespiti farklı sporlara gore de?i?ti?inden ve zor oldu?undan bu yetki Uluslararası Spor Federasyonları'na bırakıldı. Bir sporcunun olimpik liyakata sahip olup olmadı?ını ulkenin
Ulusal Olimpiyat Komitesi
ve Ulusal Spor Federasyonu belirler. Sportif yeterlilik yanında sporculardan ahlaki liyakata sahip olması da beklenir:
Fair play
kurallarına saygı gostermek,
Doping
testlerine katılmayı kabul etmek ve yasaklı maddeleri kullanmamak gibi.
Yaz Olimpiyatları haritası. Yalnızca 1 kez ev sahipli?i yapan ulkeler ye?il, 1'den fazla ev sahipli?i yapan ulkeler mavi olarak gosterilmi?tir.
Bir kez olsa bile olimpiyatlara ev sahipli?i yapmı? ulkeler.
- a
Oyunlara
Chicago
'nun ev sahipli?i yapması kararla?tırılsa da,
Louisiana Satın Alma Fuarı
kapsamında duzenlenmesi icin
St. Louis
'ye ta?ındı.
[17]
[18]
- b
Oyunlara
Roma
'nın ev sahipli?i yapması belirlense de,
Vezuv Yanarda?ı
'nın harekete gecmesi sebebiyle ardından
Londra
'da gercekle?tirildi.
[19]
- c
Binicilik
etkinlikleri
?svec
'in ba?kenti
Stockholm
'de gercekle?tirildi. Binicilik etkinlikleri icin ayrı bir ba?vuru gercekle?tiren Stockholm'de de, di?er oyunlarda oldu?u gibi ayrı bir Olimpiyat ate?i yakıldı, acılı? ve kapanı? torenleri gercekle?tirildi.
[20]
- d
Rusya
/
Sovyetler Birli?i
sınırları hem
Asya
hem de
Avrupa
'da bulunmaktadır.
Rusya Olimpiyat Komitesi
Avrupa Olimpiyat Komitelerine
ba?lı oldu?undan hem
Moskova
hem de
Soci
Avrupa'da kabul edilmektedir.
- e
Binicilik
etkinlikleri Cin'e ba?lı
Hong Kong
'da duzenlendi.
[21]
Although Hong Kong's separate NOC conducted the equestrian competition, it was an integral part of the Beijing Games; it is not conducted under a separate bid, flame, etc., as was the 1956 Stockholm equestrian competition. The IOC website lists only Beijing as the host city.
[22]
- f
Gunumuzde resmi olarak kabul edilmeyen 1906'daki oyunlar, daha onceleri resmi bir de?er ta?ımaktaydı.
|
|---|
| Afrika
| |
|---|
| Amerika
| |
|---|
| Asya
| |
|---|
| Avrupa
| |
|---|
| Okyanusya
| |
|---|
| Di?er
| |
|---|
| Tarihi
| |
|---|
|
|---|
| Basket sporları
| |
|---|
| Futbol sporu
ce?itleri
| |
|---|
| Hentbol sporları
| |
|---|
| Topa sopayla vurulan sporlar
| |
|---|
| Sopa ve top sporları
| |
|---|
| Topun file ustunden gecti?i sporlar
| |
|---|
| Di?er sporlar
| |
|---|