Skystrokkur
,
skystrokur
[1]
eða
hvirfilbylur
er ofsalegt, hættulegt
oveður
. Hann myndast ur loftdalki sem nær alveg niður að yfirborði
jarðar
og
skuraskyi
, eða stundum
bolstraskyi
. Skystrokkar eru mjog mismunandi að stærð, en i logun eru þeir oftast eins og
trekt
og snyr þa mjorri endi skystrokksins niður og er oft umkringdur
ryki
og
rusli
.
Skystrokkur i
Oklahoma
.
I flestum dæmigerðum skystrokkum er
vindhraði
fra um það bil 18 m/s og upp i 50 m/s. Þeir eru yfirleitt um 75 m i þvermal og geta farið nokkra kilometra aður en þeir eyðast. Dæmi eru þo um skystrokka með vindhraða yfir 130 m/s (480 km/klst.). Þeir geta verið yfir 1,6 km i þvermal og farið nokkur hundruð kilometra aður en þeir eyðast.
[2]
Skystrokkar hafa sest i ollum heimsalfum nema a
Suðurskautslandinu
. Skystrokkar eru þo algengastir i hinu svokallaða
Tornado Alley
i
Bandarikjunum
en þeir geta att ser stað hvar sem er i
Norður-Ameriku
.
[3]
Þeir myndast lika stundum i
Suður-
og
Austur-Asiu
, a
Filippseyjum
, i austanverðri
Suður-Ameriku
,
sunnanverðri Afriku
, norðvestanverðri og suðaustanverðri
Evropu
, vestanverðri og suðaustanverðri
Astraliu
og a
Nyja-Sjalandi
.
[2]
Skystrokur olli tjoni a Islandi 2018
[4]
Samkvæmt
Veðurstofu Islands
er skilgreining a skystrokki vindsveipur með ?þvermal 100 m eða meira, vindhraði allt að 100 m/s“.
[5]
Vindsveipur með þvermal 10 m eða meira og vindhraða allt að 50m/s heitir
sandstrokkur
eða
vatnsstrokkur
og sveipur með þvermal 1 m eða meira og vindhraða allt að 10 m/s er
ryksveipur
.
[5]