Alan Mathison TURING
[
TUring
], la?
PIV2005
Turingo
(naski?is la
23-an de junio
1912
en
Londono
, mortis la
7-an de junio
1954
en
Cheshire
) estis angla,
[1]
do
brita
matematikisto
,
komputosciencisto
,
logikisto
,
filozofo
,
teoria biologo
kaj
kriptografisto
,
[2]
dum multaj jaroj
profesoro
en la
Kembri?a
re?a kolegio
. Oni konsideras lin la fondinto de
komputiko
apud
John von Neumann
kaj aliaj
sciencistoj
.
En
1936
, responde al la demando de
Godelo
pri tio, kio estas komputebla, Alan Turing verkis artikolon nomitan "On Computable Numbers" (
Pri komputeblaj nombroj
), en kiu li priskribis modelon de
komputilo
en formo plej simpla, abstrakta kaj esenca ? tian modelon oni nun nomas
universala
Ma?ino de Turing
. La ma?ino de Turing estas gravega nocio en
matematika logiko
kaj teorio de
algoritmoj
, kaj povas esti konsiderata frua modelo de
?eneral-cela komputilo
.
[3]
[4]
[5]
Dum la
Dua Mondmilito
, Turing laboris por la registara lernejo
Government Code and Cypher School
(GC&CS) en Bletchley Park, nome centro por kriptorompo de Britio kiu produktis la spiona?aron
Ultra
. Dum ioma tempo li estris Hut 8, nome sekcio kiu estis responsa pri la kriptorompo de la Germana ?iparmeo. Tie, li desegnis nombrajn teknikojn por rapidigi la rompon de la germanaj ?ifroj, inklude plibonigojn de anta?-milita pola kontra??ifra metodo nome "bomba", nome elektromekanika ma?ino kiu pavimis la vojon por la ma?ino
Enigma
. Li sukcesis rompi la
?ifron
uzatan de la
Nazioj
(per sia elektrome?anika
ma?ino
nomita la
Bombe
). La germanoj ?an?adis la ?ifron ?iutage je nula horo, kaj post ?irka? du horoj la ma?ino konstruita de Turing de?ifradis la germanan ?ifron. La nazioj estis tiom certaj je sia ?ifro, ke ili kredis, ke ?in ne eblas de?ifri, kaj sen?ese ser?is la "perfidulon", kiu "transdonadis" la ?ifron al la britoj.
Turing ludis gravan rolon en la rompo de interkaptitaj kodigitaj mesa?oj kio ebligis, ke la
Aliancanoj
venku super la Nazioj en multaj gravaj bataloj, kiel la
Batalo de Atlantiko
, kaj farante tion li helpis al la venko en la milito.
[6]
[7]
Pro la problemoj de la kontra?-aga historio, estas facila ?irka?kalkuli la precizan efikon kiun la sciaro de "Ultra" havis sur la milito,
[8]
sed je la ?usta fino oni ?irka?kalkulis, ke tiu laboro mallongigis la militon en E?ropo je pli ol du jaroj kaj savis ?irka? 14 milionojn da vivoj.
[6]
Post la mondmilito li helpis realigi la modernan komputilon. Tiam Turing laboris en la Nacia Fizika Laboratorio, kie li desegnis la
A?tomatan Komputan Motoron
. La A?tomata Komputa Motoro estis unu el la unuaj desegna?oj por stok-programara komputilo. En 1948 Turing ali?is al la Komputika Laboratorio de Max Newman, en la Viktoria
Universitato de Man?estro
, kie li helpis disvolvigi la Man?esterajn komputilojn
[9]
kaj i?is interesata en
matematika biologio
. Li verkis artikolon pri la kemia bazo de morfogenezo
[10]
kaj anta?diris la oscilantajn
kemiajn reakciojn
kiel la reakcio Belousov?Zhabotinsky, unufoje observata en la
1960-aj jaroj
.
En la
1950-aj jaroj
li filozofiis pri
artefarita intelekto
kaj
biologio
kaj proponis la faman
Teston de Turing
pri komputila intelekto. Tiel oni konsideras lin "la patro" kaj de la teoria komputiko kaj de la artefarita intelekto.
[11]
Spite tiujn atingojn, li ne estis tute agnoskita en sia hejmlando dum sia vivoda?ro pro sia
samseksemo
, kaj ?ar multo de lia laboro estis kovrita per la le?o de oficialaj sekretoj ("Official Secrets Act").
En
1952
, Alan Turing estis arestita pro akuzo de
samseksemo
, post kiam la brita polico trovis lin kaj alian viron
seksagante
. En tiu epoko la
Labouchere Amendment
de 1885 estis establinta ke "gross indecency" estis krima ofendo en
Unui?inta Re?lando
. Post tiam, li estis devigita ricevi "
hormon
-terapion" (alternative de malliberigado), kiu forte perturbis lian menson; kaj post du jaroj de deprimo li
sinmortigis
per
cianido
en 1954, 16 tagojn anta? sia 42a naski?tago. Kvankam tio estis proklamita kiel "sinmortigo" la veneni?o per cianido povis esti hazarda a? intencita kaj ne restis pruvaro por tio lasta.
Ekde
1966
oma?e al Alan Turing oni ?iujare atribuas la
Premion Turing
al
komputikisto
kiu signife kontribuis al la evoluo de
komputiko
. En 2009, post kampanjo en
Interreto
, la brita
?efministro
Gordon Brown
faris oficialan publikan apologion de la brita registaro pro "la terura maniero la? kiu li estis traktita". La re?ino
Elizabeta la 2-a
garantiis al Turing postmortan pardonon en 2013. La "Le?o Alan Turing" estas nune neformala termino por le?o de 2017 en Unui?inta Re?lando kiu retroire pardonis virojn akuzitaj a? e? kondamnitaj per historia le?aro kiu eksterle?igis samseksajn agojn.
[12]
Turing naski?is en Maida Vale, Londono,
[2]
dum lia patro, Julius Mathison Turing (1873?1947), estis for el sia posteno el la Hindia Civila Servo (ICS) en ?atrapur, tiam en la Madrasa Prezidenteco kaj nune en
Odi?o
, en Barato.
[13]
[14]
La patro de Turing estis filo de pastro, nome Rev. John Robert Turing, el skota familio de komercistoj, kiuj estis lo?antaj en Nederlando kaj inkluzivis "baronet". La patrino de Turing, edzino de Julius, estis Ethel Sara Turing (denaske Stoney 1881?1976),
[2]
filino de Edward Waller Stoney, in?enierestro de la Madrasa Fervojo. La familio Stoney estis protestanta angl-irlanda nobela familio el
Graflando Tipperary
kaj
Graflando Longford
, dum Ethel mem estis pasiginta multon de sia infana?o en la
Graflando Clare
.
[15]
Julius kaj Ethel geedzi?is la 1an de Oktobro 1907 en la Bartolomea pre?ejo en Clyde Road, en Dublino.
[16]
La laboro de Julius ?e ICS portis la familion al Brita Hindio, kie lia avo estis estinta generalo en la
Bengala Armeo
. Tamen, kaj Julius kaj Ethel deziris, ke iliaj filoj estu alportita en Brition, kaj tial ili transloki?is al Maida Vale,
[17]
distrikto de Londono, kie Alan Turing naski?is la 23an de Junio 1912, pri kio memorigas blua memortabulo sur la ekstero de lia naskodomo,
[18]
poste Hotelo Colonnade.
[13]
[19]
Turing havis pli a?an fraton, John Ferrier Turing, patro de Dermot Turing, (12a Baroneto de la Turing-baroneteco).
[20]
La civila servo de la patro de Turing plue estis aktiva komisio dum la infana?o de Turing, kaj liaj gepatroj veturis inter
Hastings
en Britio
[21]
kaj Hindio, lasante siajn du filojn al la zorgo de retiri?inta paro de la
Armeo
. En Hastings, Turing lo?is en la hejmo Baston Lodge, Upper Maze Hill, St Leonards-on-Sea, nunu anka? markita per blua memortabulo.
[22]
La memortabulo estis ina?gurita la 23an de Junio 2012, jarcente post la nasko de Turing.
[23]
Tre frue en sia vivo, Turing montris signojn de la genio kiu poste li montros elstare.
[24]
Liaj gepatroj a?etis domon en
Guildford
en 1927, kaj Turing lo?is tie dum la lernejaj feritempoj. Anka? tiu loko estas markita per blua memortabulo.
[25]
La gepatroj de Turing aligis lin en
St Michael's
,
bazlernejo
?e 20 Charles Road,
St Leonards-on-Sea
, el ses ?is na? jaroj. La lernejestrino rekonis sian talenton, kaj notis, ke ?i estis "...havinta pli inteligentajn knabojn kaj tre laboremajn, sed Alan estas genio".
[26]
Inter Januaro 1922 kaj 1926, Turing estis edukita en la
Hazelhurst Preparatory School
, sendependa lernejo en la vila?o Frant en Sussex (nune
East Sussex
).
[27]
En 1926, estante 13-jara?a, li iris al la lernejo Sherborne,
[28]
lo?eja sendependa lernejo en la bazarurbo
Sherborne
en Dorset, kie li lo?is en la Westcott House. La unua tago de la kurso koincidis ku la
?enerala striko de 1926
, en Britio, sed Turing estis tiom entuziasma por la komenco ke li biciklis senakompane 97 km el
Southampton
al Sherborne, haltigante por tranokti en trinkejo.
[29]
La natura klino de Turing al matematiko kaj scienco ne ?iam havigis al li respekton el kelkaj el la instruistoj de Sherborne, kies difino de
edukado
metis ofte pli da emfazon al la
klasikaj studoj
. Lia lernejestro skribis al liaj gepatroj: "Mi esperas, ke li ne falos inter du sidlokoj. Se li restos en publika lernejo, li devas celi i?i
edukita
. Se li estos nur
Scienca Specialisto
, li estas perdante sian tempon en publika lernejo".
[30]
Spite tion, Turing plue montris rimarkindan kapablon en la studioj kiuj pla?is al li, kaj solvis altnivelajn problemojn en 1927 sen esti studinta e? elementan
kalkulon
. En 1928, estante 16-jara?a, Turing renkonti?is kun la verkaro de
Albert Einstein
; ne nur li kaptis ?in, sed eble li anka? sukcesis defukti la pridemandaron de Einstein pri la
Le?oj de Newton pri movo
el teksto en kiu tio neniam estis dirita klare.
[31]
En Sherborne, Turing formis gravan amikecon kun la kolega studento Christopher Collan Morcom (13a de Julio 1911 ? 13a de Februaro 1930),
[32]
kiu estis priskribita kiel la "unua amo" de Turing. Iliaj rilatoj havigis inspiron en la estontaj demar?oj de Turing, sed ?io estis interrompita pro la subita morto de Morcom, en Februaro 1930, pro komplikoj de bova
tuberkulozo
, eksuferita post trinki infektitan bovinlakton kelkajn jarojn anta?e.
[33]
[34]
[35]
Tiu afero okazigis al Turing grandan doloron. Li eltenis sian angoron per pli forta laborado en la temoj de scienco kaj matematiko, kiujn li estis kunhavinta kun Morcom. En letero al la patrino de Morcom, Frances Isobel Morcom (denaske Swan), Turing verkis:
|
| ?
Mi certas, ke mi ne povis trovi ie ajn alian kompanon tiom brilan kaj e? tiom ?arman kaj nefier?velan. Mi konsideris mian intereson en mia laboro, kaj en aferoj kiaj astronomio (al kio li enkondukis min) kiel io kunhavita kun li kaj mi pensas, ke li sentis iom same pri mi... Mi scias, ke mi devas meti tiom multan energion se ne multan intereson en mia laboro kvaza? li estus viva, ?ar tio estas tio kion li estus ?atinta, ke mi faru.
[36]
”
|
|
La rilato de Turing kun la patrino de Morcom pluis longe post la morto de Morcom, kaj ?i sendis donacojn al Turing, kaj li sendis leterojn, tipe je la naski?tago de Morcom.
[37]
Unu tagon anta? la tria datreveno de la morto de Morcom (13a de Februaro 1933), li verkis al Srino. Morcom:
|
| ?
Mi esperas, ke vi estas pensante pri Chris kiam tio atingos vin. Mi same pensos, kaj tiu letero estas juste diranta al vi, ke anka? mi estos pensanta pri Chris kaj pri vi morga?. Mi certas, ke li estas feli?a nun same kiel li estis ?i tie. Via kara Alan.
[38]
”
|
|
Kelkaj fakuloj spekulativis, ke la morto de Morcom estis la ka?zo de la
ateismo
kaj
materiismo
de Turing.
[39]
?ajne, je tiu punkto de sia vivo li ankora? krefis je konceptoj kiaj spirito, sendepende de la korpo kaj survivanta al la morto. En posta letero, anka? al la patrino de Morcom, Turing skribis:
|
| ?
Persone, mi kredas, ke la spirito estas reale eterne konektita kun la materio sed certe ne per la sama tipo de korpo... pri la fakta konekto inter spirito kaj korpo mi konsideras, ke la korpo povas elteni 'spiriton'; dum la korpo estas viva kaj veki?inta amba? estas firme konektitaj. Kiam la korpo estas dormanta mi ne povas diveni tion kio okazas sed kiam la korpo mortas, la 'mekanismo' de la korpo, eltenanta spiriton foriris kaj la spirito trovas novan korpon tuj a? maltuje, eble tuje.
[40]
[41]
”
|
|
Universitato kaj laboro pri komputiko
[
redakti
|
redakti fonton
]
Gradi?inte el Sherborne, Turing studis la subgradigan kurson en
Schedule B
(tio estas, tri-jarajn Partojn I kaj II, el la kurso nomita
Mathematical Tripos
, kun kromaj kursoj fine de la tria jaro, ?ar Parto III aperis nur kiel aparta grado en 1934) el Februaro 1931 ?is Novembro 1934 en
King's College
kie li ricevis la unua-klasajn honorojn en matematiko. Lia disertacio,
On the Gaussian error function
, verkita dum sia lasta jaro kaj publikigita en Novembro 1934 (kun limdato de 6a de Decembro) pruvis version de la
teoremo
de la centra limo en
Probablo-teorio
. ?i estis fine akceptita la 16an de Marto 1935. Printempe samjare, Turing startigis sian magistrigan kurson (Parto III), -kiun li finkompletigis en 1937- kaj samtempe li publikigis sian unuan tekston, nome unu-pa?an artikolon nomitan
Equivalence of left and right almost periodicity
(sendita la 23an de Aprilo), kiu aperis en la deka volumo de la
Journal of the London Mathematical Society
.
[42]
Poste samjare, Turing estis elektita
Fellow
de King's College pro la forto de sia disertacio.
[43]
Tamen, kaj, nekonata de Turing, tiun version de la teoremo kiun li pruvis en sia artikolo, jam pruvis en 1922 la finna Jarl Waldemar Lindeberg. Spite tion, la komitato trovi la metodojn de Turing originalaj kaj tiukadre konsideris la verkon merita por la elekto kiel
Fellow
. La informo de la rusdevena Abram Besicovitch por la komitato e? diris, ke se la verko de Turing estus estinta publikigita anta? tiu de Lindeberg, ?i estus estinta "grava evento en la matematika literaturo de tiu jaro".
[44]
[46]
Inter la printempoj de 1935 kaj de 1936, samtempe kiel Church, Turing laboris pri la decideblo de problemoj, starte el teoremoj pri nekompleteco de Godel. Meze de Aprilo 1936, Turing sendis al Max Newman la unuan skizon de tajpskripto de siaj esploroj. Tiun saman monaton, Alonzo Church publikigis sian
An Unsolvable Problem of Elementary Number Theory
, kun similaj konkludoj al la ankora? nepublikigita verko de Turing. Finfine, la 28an de Majo tiun jaron, li finigis kaj havigis sian 36-pa?an artikolon por publikigo nomitan "On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem".
[47]
?i estis publikigita en la gazeto
Proceedings of the London Mathematical Society
en du partoj, el kiuj la unua la 30an de Novembro kaj la dua la 23an de Decembro.
[48]
En tiu artikolo, Turing reformulis la rezultojn de
Kurt Godel
de 1931 pri la limoj de pruvo kaj komputiko, anstata?ante la formalan lingva?on de Godel bazitan sur la universala aritmetiko per la formala kaj simplaj hipotezaj aparatoj kiuj i?is konataj kiel
Ma?ino de Turing
. La
Entscheidungsproblem
(
decidproblemo
) estis origine formulita de la germana matematikisto
David Hilbert
en 1928. Turing pruvis, ke lia "universala komputma?ino" povus esti kapabla plenumi ajnan imageblan matematikan komputadon se ?i estas reprezentebla kiel
algoritmo
. Li sekvis per pruvo, ke ne estas solvo al la
decidproblemo
unue montrante, ke la
problemo de halto
por la Turing ma?inoj estas
nedecidebla
: ne eblas decidi algoritme ?u Turing ma?ino iam haltos. Tiu artikolo estis nomita "facile la plej influa matematika publika?o en la historio".
[49]
Kvankam la pruvo de Turing estis publigita tuj post la ekvivalenta pruvo de
Alonzo Church
uzante lian
Lambda-kalkulon
,
[50]
la alproksimi?o de Turing estas multe pli facila alirebla kaj intuicia ol tiu de Church.
[51]
?i inkludis anka? nocion de 'Universala Ma?ino' (nune konata kiel universala Turing-ma?ino), kun la ideo ke tia ma?ino povus plenumi la taskojn de ajna aliaj komputma?ino (kiel ja povus fari la Lambda-kalkulo de Church). La? la
?ur?-Turinga tezo
, Turing-ma?inoj kaj la Lambda-kalkulo estas kapablaj komputi ion ajn kiu estas komputebla.
John von Neumann
agnoskis, ke la centra koncepto de moderna komputilo rilatas al la publikiga?o de Turing.
[52]
?is nun, la Turing-ma?inoj estas centra studobjekto en la
teorio de komputado
.
El Septembro 1936 ?is Julio 1938, Turing pasigis plej grandan parton de sia tempo studante kun Church en la
Universitato Princeton
,
[53]
en la dua jaro kiel Vizitanta
Fellow Jane Eliza Procter
. Aldone al sia pure matematika laboro, li studis kriptologion kaj anka? konstruis tri el kvar stadioj de elektro-mekanika "binara multobligilo".
[54]
En Junio 1938, li akiris sian doktorigon el la Departemento de Matematiko de Princeton;
[55]
lia disertacio,
Systems of Logic Based on Ordinals
,
[56]
[57]
enkondukis la koncepton de
ordonombra logiko
kaj la nocion de "relativa komputado", la? kiu Turing-ma?inoj estas pliigitaj per la tiel nomitaj orakol-ma?inoj, kiuj ebligus la studadon de problemoj kiujn ne povas solvi la Turing-ma?inoj. John von Neumann deziris dungi lin kiel sia postdoktoriga helpanto, sed li revenis al Britio.
[58]
- ↑
"Who was Alan Turing?".
Arkivigite je
2019-07-23 per la retarkivo
Wayback Machine
The British Library. Arkivita el la originalo la 23an de julio 2019. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
2,0
2,1
2,2
Anon (2017).
"Turing, Alan Mathison".
Who's Who. ukwhoswho.com (online Oxford University Press eld.). A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc. doi:10.1093/ww/9780199540884.013.U243891. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
Newman, M.H.A. (1955).
"Alan Mathison Turing. 1912?1954".
Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 1: 253?263. doi:10.1098/rsbm.1955.0019. JSTOR 769256. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
Gray, Paul (29a de marto 1999).
"Alan Turing ? Time 100 People of the Century".
Time. Arkivita el la originalo la 19an de januaro 2011. Alirita la 12an de aprilo 2020. "Providing a blueprint for the electronic digital computer. The fact remains that everyone who taps at a keyboard, opening a spreadsheet or a word-processing program, is working on an incarnation of a Turing machine."
- ↑
Sipser 2006, p. 137
- ↑
6,0
6,1
Copeland, Jack (18a de junio 2012).
"Alan Turing: The codebreaker who saved 'millions of lives'".
BBC News Technology. Arkivita el la originalo la 11an de oktobro 2014. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
Nombraj fontoj asertas, ke
Winston Churchill
diris, ke Turing faris la unuopan plej grandan kontribuon al la venko de la Aliancanoj en la milito kontra? la
Nazia Germanio
. Tamen, kaj
The Churchill Centre
kaj la biografo de Turing nome Andrew Hodges estis asertintaj, ke ili ne konas dokumentaran pruvaron kiu subtenu tiun postulon, nek la daton a? kuntekston en kiu Churchill supozeble diris tion, kaj
The Churchill Centre
listigas ?in inter la "mitoj" de Churchill, vidu Schilling, Jonathan (8a de januaro 2015).
"Churchill Said Turing Made the Single Biggest Contribution to Allied Victory".
Arkivigite je
2020-04-12 per la retarkivo
Wayback Machine
The Churchill Centre: Myths. Arkivita el la originalo la 17an de februaro 2015. Alirita la 12an de aprilo 2020. kaj Hodges, Andrew.
"Part 4: The Relay Race".
Update to Alan Turing: The Enigma. Arkivita el la originalo la 20an de januaro 2015. Alirita la 12an de aprilo 2020. Artikolo de BBC News kiu ripetis la postulon de Churchill estis poste korektita por diri ke ne estas pruvaro por tio. Vidu Spencer, Clare (11an de septembro 2009). "Profile: Alan Turing". BBC News. Arkivita el la originalo la 13an de decembro 2017. Alirita la 12an de aprilo 2020. "Update 13 February 2015"
- ↑
Vidu por ekzemplo Richelson, Jeffery T. (1997). A Century of Spies: Intelligence in the Twentieth Century. New York: Oxford University Press. p. 296. kaj Hartcup, Guy (2000). The Effect of Science on the Second World War. Basingstoke, Hampshire: Macmillan Press. pp. 96?99.
- ↑
Leavitt 2007, pp. 231?233
- ↑
Alan Turing publications indexed ?e Google Scholar
- ↑
Beavers 2013, p. 481
- ↑
"'Alan Turing law': Thousands of gay men to be pardoned".
BBC News. 20a de oktobro 2016. Arkivita el la originalo la 20an de oktobro 2016. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
13,0
13,1
Hodges 1983, p. 5
- ↑
"The Alan Turing Internet Scrapbook".
Alan Turing: The Enigma. Arkivita el la originalo la 14an de oktobro 2012. Alirita la 12an de aprilo 2020.
- ↑
Phil Maguire, "An Irishman's Diary", p. 5. The Irish Times, 23a de junio 2012.
- ↑
Irish Marriages 1845-1958 / Dublin South, Dublin, Ireland / Group Registration ID 1990366, SR District/Reg Area, Dublin South
- ↑
London Blue Plaques
.
English Heritage
. Arkivita el
la originalo
je 3a de Septembro 2009. Alirita 10a de Februaro 2007.
- ↑
The Scientific Tourist In London: #17 Alan Turing's Birth Place
. Arkivita el
la originalo
je 21a de Septembro 2013.
,
- ↑
The Alan Turing Internet Scrapbook
. Arkivita el
la originalo
je 20a de Julio 2011. Alirita 26a de Septembro 2006.
- ↑
Sir John Dermot Turing
. Arkivita el
la originalo
je 18a de Oktobro 2017.
Arkivigite je
2017-10-18 per la retarkivo
Wayback Machine
- ↑
Hodges 1983
, p. 6
- ↑
"
Plaque unveiled at Turing's home in St Leonards
",
Hastings & St. Leonards Observer
, 29a de Junio 2012.
- ↑
"
St Leonards plaque marks Alan Turing's early years
",
BBC
News
, 25a de Junio 2012.
- ↑
.
Alan Turing ? Towards a Digital Mind: Part 1
.
System Toolbox
(11a de Decembro 2001). Arkivita el
la originalo
je 3a de A?gusto 2007. Alirita 27a de Julio 2007.
- ↑
Guildford Dragon NEWS
. The Guildford Dragon (29a de Novembro 2012). Arkivita el
la originalo
je 19a de Oktobro 2013. Alirita 31a de Oktobro 2013.
Arkivigite je
2013-10-19 per la retarkivo
Wayback Machine
- ↑
Cawthorne, Nigel. (2014)
Alan Turing : the enigma man
,
p. 18
.
ISBN 978-1-78404-535-7
.
OCLC
890938716
.
- ↑
Alan Mathison (Aprilo 2016)
Alan Turing Archive ? Sherborne School (ARCHON CODE: GB1949)
.
Sherborne School, Dorset
. Arkivita el
la originalo
je 26a de Decembro 2016. Alirita 5a de Februaro 2017.
- ↑
Alan Turing OBE, PhD, FRS (1912?1954)
(en-GB) (1a de Septembro 2016). Alirita 10a de Oktobro 2020.
- ↑
Hofstadter, Douglas R.. (1985)
Metamagical Themas: Questing for the Essence of Mind and Pattern
. Basic Books.
ISBN 978-0-465-04566-2
.
OCLC
230812136
.
- ↑
Hodges 1983
, p. 26
- ↑
Hodges 1983
, p. 34
- ↑
The Shirburnian
. Arkivita el
la originalo
je 9a de Oktobro 2022.
- ↑
Caryl, Christian (19a de Decembro 2014)
Poor Imitation of Alan Turing
. Arkivita el
la originalo
je 7a de Januaro 2015. Alirita 9a de Januaro 2015.
- ↑
.
The Sherborne Formula: The Making of Alan Turing
.
Vivat!
(2012?2013). Arkivita el
la originalo
je 15a de Aprilo 2014.
- ↑
(2004)
Alan Turing: Life and Legacy of a Great Thinker
.
Springer-Verlag
.
ISBN 978-3-540-20020-8
.
OCLC
53434737
.
- ↑
Hodges 1983
, p. 61
- ↑
Hodges, Andrew. (2012)
Alan Turing: The Enigma
. Princeton University Press.
ISBN 978-0-691-15564-7
.
- ↑
Hodges, Andrew. (2012)
Alan Turing: The Enigma
. Princeton University Press.
ISBN 978-0-691-15564-7
.
- ↑
.
Alan Turing
.
Time Magazine's Most Important People of the Century
. Arkivita el
la originalo
je 19a de Januaro 2011.
Arkivigite je
2011-01-19 per la retarkivo
Wayback Machine
- ↑
Hodges 1983
, pa?oj 82?83
- ↑
Alan Turing and the 'Nature of Spirit'
(15a de A?gusto 2020).
- ↑
AMT-B-10 | the Turing Digital Archive
.
- ↑
(Decembro 2009) “
England and Continental Probability in the Inter-War Years
”,
Electronic Journ@l for History of Probability and Statistics
5
,
p. 7?11
.
- ↑
Turing, Dermot. (2015)
Prof: Alan Turing Decoded
. The History Press.
ISBN 9781841656434
.
- ↑
(1995) “Alan Turing and the Central Limit Theorem”,
The American Mathematical Monthly
102
,
p. 483?494
.
doi
:
10.1080/00029890.1995.12004608
.
- ↑
Turing 1937
- ↑
(2013)
Computability: Turing, Godel, Church, and Beyond
. MIT Press.
ISBN 978-0-262-01899-9
.
- ↑
Avi Wigderson. (2019)
Mathematics and Computation
. Princeton University Press.
ISBN 978-0-691-18913-0
.
- ↑
Church 1936
- ↑
What Did Turing Do for Us?
.
University of Cambridge
(Februaro 2012). Arkivita el
la originalo
je 4a de Marto 2016. Alirita 28a de Februaro 2016.
- ↑
"von Neumann ... firmly emphasised to me, and to others I am sure, that the fundamental conception is owing to Turing?insofar as not anticipated by Babbage, Lovelace and others." Letero de Stanley Frankel al Brian Randell, 1972, citita en Jack Copeland (2004)
The Essential Turing
, p. 22.
- ↑
Bowen, Jonathan P. (2019).
"The Impact of Alan Turing: Formal Methods and Beyond".
En Bowen, Jonathan P.; Liu, Zhiming; Zhang, Zili (eld.). Engineering Trustworthy Software Systems. SETSS 2018 (PDF). Lecture Notes in Computer Science. Vol. 11430. Cham: Springer. pp. 202?235. doi:10.1007/978-3-030-17601-3_5.
ISBN 978-3-030-17600-6
. S2CID 121295850. Arkivita (PDF) el la originalo la 9an de Oktobro 2022.
- ↑
Hodges 1983
, p. 138
- ↑
(1939) “Systems of Logic Based on Ordinals”,
Proceedings of the London Mathematical Society
s2-45
,
p. 161?228
.
doi
:
10.1112/plms/s2-45.1.161
.
- ↑
Turing, Alan (1938).
Systems of Logic Based on Ordinals (PhD thesis)
. Princeton University. doi:10.1112/plms/s2-45.1.161. hdl:21.11116/0000-0001-91CE-3. ProQuest 301792588.
- ↑
.
Systems of Logic Based on Ordinals
(1938). Arkivita el
la originalo
je 23a de Oktobro 2012. Alirita 4a de Februaro 2012.
Arkivigite je
2012-10-23 per la retarkivo
Wayback Machine
- ↑
John Von Neumann: The Scientific Genius Who Pioneered the Modern Computer, Game Theory, Nuclear Deterrence, and Much More
, Norman MacRae, 1999, American Mathematical Society, Chapter 8
- Church, Alonzo
(1936). "An Unsolvable Problem of Elementary Number Theory". American Journal of Mathematics. 58 (2): 345?363. doi:10.2307/2371045. ISSN 0002-9327. JSTOR 2371045.
- Hodges, Andrew (1983).
Alan Turing : the enigma
. London: Burnett Books.
ISBN 978-0-09-152130-1
.
- Leavitt, David (2007).
The man who knew too much: Alan Turing and the invention of the computer
. Phoenix.
ISBN 978-0-7538-2200-5
.
- Sipser, Michael (2006).
Introduction to the Theory of Computation
. PWS Publishing.
ISBN 978-0-534-95097-2
.
- Turing, A.M. (1937) [Havigita al la Societo en Novembro 1936].
"On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem" (PDF).
Proceedings of the London Mathematical Society
. 2. Vol. 42. pp. 230?65. doi:10.1112/plms/s2-42.1.230. and Turing, A.M. (1938). "On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem: A correction".
Proceedings of the London Mathematical Society
. 2. Vol. 43 (publikigita en 1937). pp. 544?46. doi:10.1112/plms/s2-43.6.544.