8. mart/o?ujak ( 8. 3. ) je 67. dan godine po gregorijanskom kalendaru (68. u prestupnoj godini ). Do kraja godine ima jo? 298 dana.

Događaji [ uredi | uredi kod ]

• 1500 . ? Portugalski moreplovac Pedro Alvarez Kabral krenuo iz Lisabona na put u Portugalski. Promeniv?i dotad poznatu rutu, udaljio se od afri?ke obale u pravcu zapada, prema Ju?noj Americi i tako otkrio dana?nji Brazil , proglasiv?i ga portugalskom kolonijom. Iste godine brazilsku obalu otkrio ?panjolac Vi?ente Pinson .
• 1846 . ? U Beogradu otvorena prva ?itaonica u Srbiji , nazvana Srpsko ?itali?te, kasnije ?itali?te beogradsko.
• 1910 . ? U Kopenhagenu odr?ana Druga konferencija ?ena-socijalista, na inicijativu nema?ke revolucionarke Klare Cetkin . Na toj konferenciji ustanovljen praznik, Dan ?ena , u znak se?anja na demonstracije ?ena u ?ikagu 8. marta 1909 .
• 1917 . ? Nemirima i ?trajkovima u Petrogradu po?ela "Februarska revolucija" u Rusiji .
• 1921 . ? Francuske trupe u?le u Dizeldorf i druge gradove u Ruru po?to Nema?ka nije isplatila ratnu ?tetu, ?to je bila obavezna prema Versajskom mirovnom ugovoru, potpisanom posle Prvog svetskog rata .
• 1922 . ? U Zagrebu obe?en Alija Alijagi? , koji je 1921. u Delnicama izvr?io atentat na ministra unutra?njih poslova Jugoslavije Milorada Dra?kovi?a , tvorca Obznane, Vladine uredbe kojom je zabranjen rad Komunisti?ke partije Jugoslavije.
• 1942 . ? Japanske trupe u Drugom svetskom ratu zauzele glavni grad Burme Rangun, dan po?to su grad napustili Britanci.
• 1950 . ? Sovjetski mar?al Kliment Voro?ilov objavio da je SSSR u septembru 1949 . isprobao atomsku bombu , u vreme kada se smatralo da su SAD jedina dr?ava koja poseduje nuklearno naoru?anje.
• 1965 . ? U Ju?ni Vijetnam se iskrcalo 3.500 ameri?kih marinaca, ?ime je po?elo masovno uklju?enje kopnenih trupa SAD u Vijetnamski rat . Po?etkom 1968 . broj ameri?kih trupa u Ju?nom Vijetnamu popeo se na 525.000.
• 1973 . ? U eksploziji automobila-bombe, koju su podmetnuli pripadnici IRA -e ispred zgrade glavnog londonskog suda i sedi?ta Skotland jarda u Londonu , poginula jedna osoba, ranjeno 238.
• 1993 . ? Uz posredovanje Međunarodnog komiteta Crvenog krsta iz logora u Bosni i Hercegovini pu?teno 5.540 zarobljenika zato?enih tokom bosanskog rata. Prema saznanjima te organizacije, ostalo zato?eno 3.100 zarobljenika u srpskim, hrvatskim i muslimanskim logorima .
• 1994 . ? Vi?e od 100 intelektualaca iz celog sveta potpisalo Apel svim evropskim vladama i Ujedinjenim nacijama zahtevaju?i da spre?e masakre u Bosni i teritoriji SFRJ i da Jugoslavija preda te?ko naoru?anje UN . Zatra?eno da, ako vlasti Jugoslavije to odbiju, njeno naoru?anje bude uni?teno bombardovanjem iz vazduha, maksimalno ?tede?i ljudske ?ivote.
• 1999 . ? Vojska ?ri Lanke , u brzoj operaciji, zauzela vi?e od 500 kvadratnih kilometara teritorije na severu zemlje, koja je bila pod kontrolom separatisti?ke gerilske grupe Tamilski tigrovi . U sukobima separatista i Vladinih snaga od 1983 . poginulo oko 57.000 ljudi.
• 2001 . ? NATO odobrio ulazak jugoslovenskih vojno-policijskih snaga u prvi sektor Kopnene zone bezbednosti na administrativnoj granici Srbije i Kosova . Kopnena tona bezbednosti uspostavljena na osnovu Kumanovskog sporazuma, koji su u junu 1999. potpisali NATO i Vojska Jugoslavije po zavr?etku vazdu?nih udara NATO na Jugoslaviju. Jugoslovenske snage u?le u prvi sektor 14. marta .
• 2001 . ? Međunarodni sud za ratne zlo?ine u Hagu formirao poseban tim za istragu zlo?ina takozvane Oslobodila?ke vojske Kosova. Prve optu?nice protiv Albanaca sa Kosova podignute u februaru 2003.
• 2004 . ? Tribunal u Hagu otpe?atio optu?nice protiv hrvatskih generala Mladena Marka?a i Ivana ?ermaka, koje ih terete za zlo?ine nad srpskim civilima u Kninskoj krajini tokom vojne akcije "Oluja", u avgustu 1995 . i izmenjenu optu?nicu protiv ha?kog optu?enika generala Ante Gotovine . Tri dana kasnije Marka? i ?ermak se predali sudu.

.

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

• 1491 . ? Il Rosso Fiorentino , talijanski slikar.
• 1714 . ? Carl Philipp Emanuel Bach , njema?ki skladatelj i ?embalist († 1788 .).
• 1818 . ? Ruggiero Leoncavallo , talijanski skladatelj († 1919 .).
• 1879 . ? Otto Hahn , njema?ki fizi?ar († 1965 .).
• 1899 . ? Mato Lovrak , hrvatski knji?evnik († 1974 .).
• 1907 . ? Konstantin Karamanlis , gr?ki politi?ar i dr?avnik.
• 1912 . ? Vladimir Bakari? , hrvatski komunist i politi?ar u socijalisti?koj Jugoslaviji, neformalni gubernator Hrvatske, koji je punih 40 godina bio najmo?niji politi?ar u Hrvatskoj († 1983 .).
• 1929 . ? Hebe Camargo , brazilska glumica, pjeva?ica i TV voditeljica.
• 1949 . ? Antonello Venditti , talijanski kantautor.
• 1950 . ? Seid Memi? Vajta , bosanskohercegova?ki pjeva?.
• 1957 . ? Cynthia Rothrock , ameri?ka glumica.
• 1976 . ? Sergej ?etkovi? , popularni crnogorski peva? pop muzike.
• 1979 . ? Helena Mini? Matani? , hrvatska kazali?na, televizijska i filmska glumica.
• 1981 . ? Timo Boll , njema?ki stolnotenisa?.
• 1983 . ? Andre Santos , brazilski nogometa?.
• 1984 . ? Sa?a Vuja?i? , slovenski ko?arka?, crnogorskog porijekla.
• 1984 . ? Victor Sada , ?panski ko?arka?.
• 1995 . ? Marko Guduri? , srpski ko?arka?.
• 1997 . ? Tijana Bo?kovi? , srpska odbojka?ica.

.

Smrti [ uredi | uredi kod ]

• 1702 . ? William III Oranski , holandski protestantski plemi?, princ Oranja, stadholder Holandske republike, te kralj ?kota, Engleske i Irske (* 1650 .).
• 1723 . ? Christopher Wren , engleski nau?nik i barokni arhitekt (* 1632 .).
• 1869 . ? Hector Berlioz , francuski skladatelj (* 1803 .).
• 1930 . ? William Howard Taft , predsjednik SAD (* 1857 .).
• 1941 . ? Sherwood Anderson , ameri?ki knji?evnik (* 1876 .).
• 1996 . ? Mladen Stahuljak , hrvatski skladatelj i dirigent (* 1914 .).
• 2004 . ? Robert Pastorelli , ameri?ki glumac (* 1954 .).

.

Praznici [ uredi | uredi kod ]

• Međunarodni dan ?ena .
• Sveti sve?tenomu?enik Polikarp Smirnski .

Vidi takođe : Godi?nji kalendar - Dnevni kalendar