Haakon

Haakon Magnus

Ksi??? koronny Norwegii
Okres	od 17 stycznia 1991
Dane biograficzne
Dynastia	Glucksburgowie
Data i miejsce urodzenia	20 lipca 1973 Oslo
Ojciec	Harald V
Matka	Sonja Haraldsen
Rodze?stwo	Marta Ludwika
?ona	Mette-Marit Tjessem Høiby
Dzieci	Ingryda Aleksandra Sverre Magnus
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Haakon, ksi??? koronny Norwegii ( nor . Haakon Magnus; ur. 20 lipca 1973 w Oslo ) ? ksi??? koronny ( nast?pca tronu ) Norwegii . Jest jedynym synem krola Norwegii , Haralda V , oraz jego ?ony, Sonji Haraldsen .

W 2001 roku o?enił si? z Mette-Marit Tjessem Høiby . Ma z ni? dwoje dzieci ? Ingryd? Aleksandr? (ur. 2004) i Sverre'a Magnusa (ur. 2005), ktorzy zajmuj? kolejno drugie i trzecie miejsce w linii sukcesji do norweskiego tronu . Haakon jest rownie? ojczymem dla Mariusa, syna swojej ?ony z poprzedniego zwi?zku ^{[1] [2] [3]} .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Narodziny i chrzest [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? 20 lipca 1973 roku w Oslo . Jest jedynym synem krola Norwegii , Haralda V , oraz jego ?ony, Sonji Haraldsen . Otrzymał imiona Haakon Magnus . Pierwsze imi? nosił jego wuj, najstarszy brat jego matki, Haakon Haraldsen (1921-2016). Imi? to nosiło rownie? siedmioro władcow norweskich, mi?dzy innymi jego pradziadek, Haakon VII , pierwszy przedstawiciel dynastii Glucksburgow na tronie Norwegii. Drugie imi?, Magnus, nosiło natomiast sze?cioro władcow norweskich, mi?dzy innymi Magnus I Dobry oraz Magnus VI Prawodawca .

Został ochrzczony 20 wrze?nia 1973 roku w kaplicy zamkowej Pałacu Krolewskiego w Oslo . Jego rodzicami chrzestnymi zostali: jego dziadek, Olaf V ( krol Norwegii ) i jego ciotka, Astryda (ksi??niczka Norwegii) , a tak?e: Karol Bernadotte ( ksi??? Ostergotlandu ), Karol XVI Gustaw ( krol Szwecji ), Małgorzata II ( krolowa Danii ) i Anna Mountbatten-Windsor ( ksi??niczka krolewska Wielkiej Brytanii ) ^{[4] [5]} .

Haakon ma jedn? starsz? siostr?, Mart? Ludwik? (ur. 1971). Mimo tego, ?e jest od niej młodszy ? wyprzedza j? w linii sukcesji do norweskiego tronu i to najprawdopodobniej on zostanie w przyszło?ci norweskim monarch?, a nie jego starsza siostra. W 1990 roku konstytucja Norwegii została zmieniona w taki sposob, ?e pozwoliła kobietom dziedziczy? norweski tron. Zmiany te jednak ? w przeciwie?stwie do tego, jak zaszło to w s?siedniej Szwecji ? nie miały charakteru retroaktywnego . Haakon ? mimo ?e młodszy od Marty Ludwiki ? pozostał wi?c na swoim miejscu w linii sukcesji, natomiast stało si? jasne, ?e w przypadku jego dzieci sytuacja b?dzie inna i je?eli b?dzie miał kolejno cork? i syna, to jego nast?pczyni? zostanie dziewczynka, a nie ? chłopiec ^{[6] [7]} .

Nast?pca tronu [ edytuj | edytuj kod ]

Norweska rodzina krolewska

JKM Krol JKM Krolowa JKW Ksi??? koronny JKW Ksi??na koronna JKW Ksi??niczka Ingryda Aleksandra JW Ksi??? Sverre Magnus JW Ksi??niczka Marta Ludwika JW Ksi??niczka Astryda

W 1991 roku zmarł jego dziadek, Olaf V , a na tronie Norwegii zasiadł jego ojciec, Harald V . Haakon, uko?czywszy zaledwie siedemna?cie lat, stał si? nast?pc? tronu ^[8] . Uko?czył szkoł? ?redni? w nast?pnym roku, a nast?pnie podj?ł decyzj? o wst?pieniu do marynarki wojennej ( Sjøforsvaret ). W 1995 roku uko?czył szkolenie na oficera marynarki w Norweskich Siłach Zbrojnych . Ju? rok po?niej, w 1996 roku, rozpocz?ł studia licencjackie w zakresie nauk politycznych na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley , ktore uko?czył trzy lata po?niej, w 1999 roku ^[9] . Nast?pnie rozpocz?ł nauk? na brytyjskiej uczelni ? London School of Economics , gdzie w 2004 roku uzyskał tytuł magistra ^[10] .

12 lutego 1994 roku w trakcie ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Lillehammer zapalił znicz olimpijski .

Od 2003 roku jest Ambasadorem dobrej woli Programu Narodow Zjednoczonych ds. Rozwoju ^[11] .

Ze wzgl?du na kuracj? medyczn? ojca pełnił funkcj? regenta Norwegii od 25 listopada 2003 do 12 kwietnia 2004 i ponownie od 29 marca do 7 czerwca 2005. W 2011 w ramach cyklu Wykłady Kapu?ci?skiego wygłosił na Uniwersytecie Warszawskim wykład pt. Rozwoj i godno?? ludzka . Od 2005 roku aktywnie uczestniczy w obradach ?wiatowego Forum Ekonomicznego w Davos . W latach 2007?2008 obj?ł patronat nad Mi?dzynarodowym Rokiem Polarnym . W 2009 wspolnie z Wiktori? ( ksi??niczk? koronn? Szwecji ) i Fryderykiem ( ksi?ciem koronnym Danii ) napisał ksi??k? Royal Polar Expedition , w ktorej opisana została ich wspolna podro? na Grenlandi? i Svalbard .

Od 15 listopada 2013 roku nosi tytuł admirała w marynarce wojennej oraz generała w armii norweskiej ^[12] .

Jego ojciec, w ksi??ce ?Kongen forteller” ( pol . ?Krol mowi”), odnosz?c si? do perspektywy obj?cia tronu przez jego syna, stwierdził: ?B?dzie z nim dobrze, kiedy nadejdzie czas. ?wiadomo?? tego daje dobre uczucie. Jestem bardzo szcz??liwy, ?e to ksi??? koronny Haakon jest przyszło?ci? Norwegii” ^[13] . Sam Haakon w 2020 roku udzielił wywiadu telewizji TV2, gdzie stwierdził, ?e nie czuje si? jeszcze przygotowany do obj?cia rz?dow. Opisał jednak swoje odczucia w zwi?zku ze swoim panowaniem w przyszło?ci: ?Musz? to zrobi? po swojemu. Nie mog? probowa? by? nikim innym ni? sob?, wtedy b?dzie troch? łatwiej”. Haakon przyznał jednak, ?e ojciec bardzo pomaga mu w przygotowaniu si? do roli krola: ?Jest bardzo ?wiadomy i bardzo dobrze widzi moj? sytuacj? ? aby ułatwi? jej przebieg tak dobrze, jak to tylko mo?liwe” ^[14] .

2 marca 2022 roku Haakon pot?pił inwazj? Rosji na Ukrain? , w swoim przemowieniu dodał jednak, ?e zarowno Ukrai?cy , jak i Rosjanie powinni czu? si? w Norwegii bezpiecznie, podkre?laj?c: ?Wa?ne jest, aby?my dbali o siebie nawzajem, chronili nasze człowiecze?stwo i postrzegali ludzi takimi, jakimi s?: lud?mi” ^[15] . Ksi??? koronny zintensyfikował ilo?? swoich wizyt w zwi?zku z wojn? ^[16] , odwiedził m.in. Cold Respons, ?wiczenia wojskowe 21 marca 2022 roku. W swoim przemowieniu, ktore wowczas wygłosił, podkre?lił ogromn? rol?, jak? odgrywa członkostwo Norwegii w NATO ^[17] .

?ycie prywatne [ edytuj | edytuj kod ]

Mał?e?stwo i potomstwo [ edytuj | edytuj kod ]

W 1999 roku poprzez wspolnych znajomych Haakon poznał Mette-Marit Tjessem Høiby . Kobieta pracowała jako kelnerka i miała nie?lubnego syna, Mariusa, ze zwi?zku z byłym dilerem narkotykow ^[18] . Para zwi?zała si? ze sob? i zamieszkała razem, co wywołało oburzenie konserwatywnych przedstawicieli Ko?cioła Norwegii . Według The New York Times kontrowersyjny zwi?zek Haakona z Mette-Marit przyczynił si? do tego, ?e poparcie dla monarchii jako instytucji osi?gn?ło w tym okresie rekordowo niski poziom ^[19] . W mediach pojawiły si? nawet doniesienia, ?e ksi??? koronny miał by? przekonywany do tego, ?eby zrzec si? tronu ^[20] . 1 grudnia 2000 roku ogłoszono zar?czyny Haakona z Mette-Marit.

W sierpniu 2001 roku, na tydzie? przed planowanym terminem ?lubu, narzeczona nast?pcy tronu zorganizowała konferencj? prasow? ^[21] , w czasie ktorej przyznała: ?Chciałabym skorzysta? z okazji, aby powiedzie?, ?e pot?piam narkotyki. Mam nadziej?, ?e nie b?d? musiała mowi? wi?cej o mojej przeszło?ci i ?e prasa uszanuje to ?yczenie” ^[22] . Według po?niejszych sonda?y a? 40% Norwegow stwierdziło, ?e dzi?ki konferencji prasowej maj? lepsze zdanie o Mette-Marit.

25 sierpnia 2001 roku w katedrze w Oslo para wzi?ła ?lub, a Mette-Marit stała si? Jej Krolewsk? Wysoko?ci? ksi??n? koronn? Norwegii ^{[23] [24]} . Oficjaln? siedzib? pary został Skaugum ^[25] .

Wraz z ?on? Haakon ma dwoje dzieci:

• Ingryda Aleksandra (ur. 21 stycznia 2004 w Oslo).
• Sverre Magnus (ur. 3 grudnia 2005 w Oslo).

Ojciec chrzestny [ edytuj | edytuj kod ]

W?rod chrze?niakow Haakona znajduje si? prawdopodobnie dwoch przyszłych europejskich monarchow:

• Chrystian Glucksburg (ur. 2005; syn Fryderyka , ksi?cia koronnego Danii ) ^{[26] [27]} , ksi??? Danii, hrabia Monpezat;
• Stella Bernadotte (ur. 2012; corka Wiktorii , ksi??niczki koronnej Szwecji ) ^{[28] [29]} , ksi??niczka Szwecji, ksi??na Ostergotlandu.

Haakon utrzymuje bardzo bliskie relacje z Wiktori? Bernadotte ( ksi??niczk? koronn? Szwecji ) ^[30] oraz Fryderykiem Glucksburgiem ( ksi?ciem koronnym Danii ) ^[31] .

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Norweskie

• Krzy? Wielki Orderu ?w. Olafa (1991)
• Krzy? Wielki Norweskiego Orderu Zasługi
• Medal Norweskich Sił Zbrojnych z laurow? gał?zk? ( Forsvarsmedaljen )
• Medal pami?tkowy 100-lecia Domu Krolewskiego
• Medal pami?tkowy 30 stycznia 1991 z okazji pogrzebu Krola Olafa V
• Medal pami?tkowy 25. rocznicy koronacji Krola Olafa V
• Medal pami?tkowy 100. rocznicy urodzin Krola Olafa V
• Medal Zasługi Marynarki Wojennej

Zagraniczne

• Wielka Gwiazda Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii (2007)
• Krzy? Wielki Orderu Krzy?a Południa ( Brazylia )
• Order Stara Płanina I klasy ( Bułgaria )
• Order Słonia (1991, Dania )
• Order Krzy?a Ziemi Maryjnej I klasy (2002, Estonia )
• Order Gwiazdy Białej I klasy (2014, Estonia )
• Krzy? Wielki Orderu Białej Ro?y ( Finlandia )
• Krzy? Wielki Orderu Karola III (2006, Hiszpania )
• Krzy? Wielki Orderu Oranje-Nassau ( Holandia )
• Wielka Wst?ga Najwy?szego Orderu Chryzantemy ( Japonia )
• Wielka Wst?ga Orderu Odrodzenia ( Jordania )
• Krzy? Wielki Orderu Zasługi Adolfa de Nassau ( Luksemburg )
• Krzy? Wielki Orderu Trzech Gwiazd (2000, Łotwa )
• Krzy? Wielki Orderu Witolda Wielkiego (2011, Litwa )
• Krzy? Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2003)
• Krzy? Wielki Orderu Infanta Henryka (2004, Portugalia )
• Krzy? Wielki Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
• Order Serafinow (1993, Szwecja )
• Krzy? Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2004)
• Złoty Order za Zasługi ( Słowenia , 2019) ^[32]

Genealogia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Biografia Haakona na stronie norweskiej rodziny krolewskiej ( ang. ) [data dost?pu 2013-11-16]

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]