Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Emperoureth Ottoman
|
Arwyddair
|
???? ??? ???
|
---|
Sort
|
pow istorek
|
---|
Henwys dhyworth
|
Osman I
|
---|
Penncita
|
Sita Konstentin
|
---|
Fondys
|
29 Gortheren 1299,
c.
1300
|
---|
Antempna
|
antempnys emperourethek Ottoman
|
---|
Yeth/ow
sodhogel
|
Turkek Ottoman
|
---|
Doronieth
|
---|
Rann a'n re a sew
|
An Powers Kresek
|
---|
Gwlas
|
Emperoureth Ottoman
|
---|
Arenebedh
|
5,200,000 km²
|
---|
War oryon
|
Ruvaneth Bulgari, Estrych-Hungari, Emperoureth Estrych, Ruwvaneth Hungari
|
---|
Kesordnogyon
|
41°N 29°E
|
---|
Gwleidyddiaeth
|
---|
Korf reythyansek
|
Kesva Gemmyn Emperoureth Ottoman
|
---|
Sodh penn
an Stat
|
sodon a Emperoureth Ottoman
|
---|
|
Kryjyans/Hanwans
|
Islam Sunni
, Alevism, Bektashi Order, Greek Orthodox Church, Armenian Apostolic Church, Syriac Orthodox Church,
Yedhoweth
|
---|
Arghans
|
Akce, kuru?, Ottoman lira, sultani
|
---|
|
|
Emperoureth Ottoman
(yn
Turkek
:
Osmanlı ?mparatorlu?u
) o
emperoureth
a rewlyas meur a
Europa
soth-est,
Asi
west ha
Afrika
kledh ynter an
14ves kansvledhen
hag an
20ves kansvledhen
a-varr. Fondyes veu dhe dhiwedh an
13ves kansvledhen
yn Anatoli north-west y'n dre a So?ut (yn Rannvro Bilecik lemmyn) gans ledyer kordh Turkoman Osman I. Wosa 1354, an Ottomans a dreusas yn Europa ha, gans fethans an Balkans, an beylik Ottoman a veu treusfurvys yn emperoureth treusvrastirek. An Ottomans a worfennas
Emperoureth Besontin
gans fethans a Sita Konstentin (lemmyn
Istanbul
) yn 1453 gans Mehmed an Trygher.
Yn-dann rewl Suleiman an Brasoberys, Emperoureth Ottoman a dhrehedhas topp hy nerth ha rychedh, keffrys ha'n displegyans ughella a gevreythyow sosyel,
erbysiek
ha
governansek
. Dhe dhalleth an
17ves kansvledhen
, an emperoureth a yssynsas 32 rannvro ha lies
stat
keth. Nebes a'n re ma a veu denys yn Emperoureth Ottoman hag erel a veu grontyes eghennow a omrewl dres an kansvledhynnyow. Gans Sita Konstentin avel hy fenncita ha rewl a'n tiryow a-dro dhe Dhowrgylgh an
Kresvor
, yth esa Emperoureth Ottoman orth kres a aktivita ynter an
Est Kres
hag Europa rag hwegh kansvledhen.
Dres oos hir a gres ynter 1740 dhe 1768, kevreyth breselek Ottoman a godhas dhelergh y eskerens Europek, an emperourethow Habsburg ha
Russek
. Drefen henna, i a veu fethys lies gweyth y'n
18ves kansvledhen
dhiwedhes ha'n
19ves kansvledhen
a-varr. An Vresel Rek rag Anserghogeth a worfennas gans an dhidrevesigieth a
Bow Grek
. Hemma, ha fethansow erel, a styryas y hwrug stat Ottoman dalleth argerdh kompassus a janj hag arnowydhheans gelwys an Tanzimat. Ytho, dres an 19ves kansvledhen, stat Ottoman a dheuth ha bos moy nerthek ha restrys, yn dhespit dhe berthi kollow a dir, yn arbennik y'n Balkans, le may sordyas nebes statys nowydh.
Yn
Kynsa Bresel an Bys
, an Emperoureth a erviras dhe vos keffrysys gans
Almayn
. Fethans an Emperoureth ha sesyans rann hy thir gans an Geffrysysi wosa diwedh an Vresel a gawsyas hy rannans ha koll hy thiryow y'n Est Kres hag a veu rynnys ynter an
Ruvaneth Unys
ha
Pow Frynk
. An Vresel Durkek rag Anserghogeth a sewenas, ledys gans
Mustafa Kemal Ataturk
wosa an Geffrysysi ena, ha ledya dhe dhalleth Repoblek
Turki
ha diwedh
myghternses
Ottoman.
Yma'n erthygel ma owth usya an
Furv Skrifys Savonek
a-barth Kernowek kres.