| Osmanlı ?mparatorlu?u
|
|
|
|
| Taal
|
Turksk
/
Ottomaansk
,
Arabysk
,
Koerdysk
,
Gryksk
,
Albaneesk
,
Slavysk
,
Arameesk
,
Armeensk
,
Hebriuwsk
,
Perzysk
; offisjeel:
Arabysk
|
| Haadsted
|
So?ut
(1299-1326)
|
| Steatsfoarm
|
Grutsultanaat
|
| Tal ynwenners
|
± 35,350,000 (1856)
|
| Oerflak
|
± 12,000,000 km² (1680)
|
| Tiidrek
|
1299 - 1922
|
| Munt
|
Akce
|
|
It
Osmaanske Ryk
(
ek wol: Ottomaanske Ryk
,
Turksk
:
Osmanlı ?mparatorlu?u
) is it Turkske Ryk dat fan
1299
oant
1922
bestie. Yn
1683
omfieme it Osmaanske Ryk it
Turkije
fan no, de lannen om de
Swarte See
hinne, de
Balkan
, Noard-
Afrika
en parten fan it
Midden-Easten
. It Ryk is ferneamd nei de stifter fan de dynasty fan de
Osmanen
.
Om 1299 hinne ferklearre
Osman I.
syn
Beylik
unofhinklik. Osman I. en opfolgers ferienigen lytse Turkske steaten yn
Anatoalje
en ferovere in grut part fan de Balkan (
Servje
en
Bulgarije
). Yn 1402 waarden de Osmanen troch
Timoer Lenk
yn 'e
Slach by Ankara
ferslein.
Neidat
Mehmet I
it ryk wer ferienige hie, koe syn opfolger
Mehmet II
fierder mei it feroverjen fan it
Byzantynske Ryk
, dat slagge yn 1453. De Osmanen feroveren fierders
Egypte
(1517),
Syrje
(1516),
Palestina
(1516) en
west-Araabje
(1517).
De grutste kavalery oanfal yn 'e skiednis fan de minske wie dy mei de
Slach om Wenen
op
12 septimber
1683
.
Yn 'e
18e iuw
waard it Osmaanske Ryk aloan minder sterk. Oare Jeropeeske machten lykas
Grut-Brittanje
en
Frankryk
krigen hieltyd mear macht yn de regio, bygelyks
Napoleon
yn
1798
doe't er
Egypte
besocht te feroverjen. De Russen besochten mei
Peter de Grutte
ut it noarden wei har ryk ut te wreidzjen nei de
Middellanske See
. De Osmanen kamen wilens de 19e iuw hieltyd mear yn 'e lytse loege, op
20 wynmoanne
1827
fochten Franske, Britske en Russyske skippen tsjin de Osmaanske float yn 'e
Slach fan Navarino
, mei as doel de Griken te stypjen mei har frijheidsstriid.
Yn 1878 krigen de ferovere gebieten
Bosnje
en Hergegovina,
Roemeenje
,
Servje
,
Bulgarije
en
Syprus
har unofhinklikens werom.
It leit yn 'e reden en mei de
Earste Wraldkriich
keazen de Osmanen de kant fan Dutsers. Yn 1922 waard de leste sultan,
Mehmet VI Vahideddin
, weireage en de Republyk Turkije waard stifte fan
Mustafa Kemal Ataturk
.
